|
|
02 Nisan 2021, 09:37
|
#1 |
 |
Dogru Ve Yanlis Anilarda Dopaminerjik Modulasyonu
Son zamanlarda yapilan bazi arastirmalar, sahte bellek ve onun mekanizmalarini arastirmaktadir. Gercek anilar, gecmiste cizime, bilgilerin geri alinmasina, gecmis olaylari hatirlamaya ve bunlari yeni bilgilerle yeniden birlestirerek (yeniden duzenleyerek) bu ogeleri yeni bir bellek olusturarak yeniden kodlamaya baglidir. Ancak bazen bu sistemdeki arizalar, yanlis bellek olusumuyla isbirligi yapan bellek hatalarina yol acar. Bu yazida, yanlis bellegin agonist ve antagonist modulasyonunun olasi mekanizmalari olarak bazi norofarmakolojik yonler hakkinda bilgiler bulunmaktadir.
Gercek Anilarin Dopaminerjik Modulasyonu Prefrontal korteks, maymunlarda ve insanlarda norogoruntuleme ve norofizyoloji calismalarinda gozlemlenen, isleyen bellegin araciliginda onemli bir rol oynar. Calismalar yurutucu islevlerin, isleyen bellegin ve duygunun dopaminerjik modulasyonunu gostermistir. Maymunlarla yapilan calismalar, prefrontal kortekste dopamin D 1 reseptorlerinin aktivasyonunun, calisma belleginin ekspresyonu icin gerekli oldugunu gostermistir. Ayrica, insanlarda, dopamin D 1 reseptorunun isleyen bellek ile baskin rolune dair kanitlar vardir. Bununla birlikte, dopaminerjik D olan diger calismalar 2 reseptor antagonistleri ve agonistleri ayrica insanlar ve maymunlar bellek calisma rol oynadigini gostermistir. Takahashi ve arkadaslari, hipokampal D gore 2 reseptorleri, ayni zamanda, yonetici islevler ve sozel akicilik ozelliklerde rol oynamistir. Calismalar, ozellikle dopamin D rol oynadigi gosterilmistir 2 calisma bellegi, yonetici fonksiyonlar reseptorleri, bellek kapasitesi, secici dikkat calisma ve kaymayi etkilemketedir. Calismalar, dopaminerjik D 1’inve D, 2 reseptorleri tamamlayici fonksiyonlari [oldugunu gostermistir. Insanlarda epizodik bellegin dopaminerjik modulasyonu gozlenmistir. D baglanma azalmis 2 hipokampus dopaminerjik reseptorler Alzheimer hastalarinda [bellek performansinin ve ogrenme bozuklugu bozukluklar dahil olmustur ve deneysel hayvanlarda [izlenmistir. Dikkat mekanizmalarina, yurutucu islevlere ve calisma bellegine dopaminin dahil oldugunu dogrulamayi amaclayan insanlarda ve hayvanlarda bircok calisma vardir. Odul ve bagimlilik mekanizmalarina atifta bulunurken dopamin ve duyguyu iceren literatur bol olsa da, dopaminerjik reseptorlerin duygusal epizodik bellek uzerindeki etkisini degerlendiren az sayida calisma vardir.Dogru ve Yanlis Anilarda Dopaminerjik Modulasyonu Parkinson hastaligi, sizofreni, otizm, dikkat eksIkligi, Huntington hastaligi ve frontal lob lezyonlari gibi bazi norolojik ve psIkiyatrik patolojiler duygusal surec bozukluklarina sahiptir. Tum bu patolojiler, dopaminin duyguya katilimini oneren dopaminerjik sistemi icerir. Dahasi, duygusal surecler farkli yapilara baglidir; bunlarin cogu dopaminerjik innervasyona sahip limbik sistemi icerir. Bircok biyokimyasal, farmakolojik ve norogoruntuleme calismasi, duyguya dopaminerjik katki fikrini guclendirir. Parkinson hastaligi ile ilgili bir calisma, dopaminerjik sistemin anormal durumunun amigdalanin normal isleyisini tehlikeye attigini gostermektedir. Bazi calismalar, dopaminerjik D katilimini gostermektedirc. (2 duygusal bellekte reseptorleri) Cesitli norotransmiter sistemlerine etki eden belirli ilaclarin duygusal uyaranlar icin hafizanin isleyisi uzerindeki etkisinin degerlendirilmesi onemlidir, cunku saglikli insanlar duygusal bolumleri duygusal icerigi olmayan bolumlerden farkli sekilde islerler. Bu genellikle duygusal olaylarin geri alinma olasiliginin notr olaylardan daha yuksek olmasiyla sonuclanir. Duygularin epizodik hafizanin performansini etkiledigi bulgusu, bazi arastirmacilari duygularin sahte anilarin uretimi uzerindeki etkisini arastirmaya yoneltmistir. Bu arastirmalar, belki de kullanilan cesitli yontemlerden kaynaklanan farkli sonuclar sunsa da, hepsi duygunun sahte anilarin gostergelerine mudahale ettigini one surmektedir. Sahte Anilarin Dopaminerjik ve Diger Norotransmiter Sistem Modulasyonu AntipsIkotikler haloperidol ve sulpirittir, hem dopamin D kullanilarak iki calismada 2 ilaclarin yanlis bir bellek oranlarini artirmis ancak gercek bellek uzerinde etkisi oldugu gozlemlenmistir, bunlar sahte ani dopaminerjik modulasyonu degerlendirmek uzere ayarlanmis reseptor antagonistleridir. Sahte anilarin uretimi uzerindeki diger norotransmiter sistemi etkileri, dekstroamfetaminler, Δ (9) -tetrahidrokanabinol (THC) ve benzodiazepinler (diazepam ve lorazepam) ile yapilan denemelerde incelenmistir. Kafein ve alkolun gercek ve yanlis anilar uzerindeki etkisi de arastirilmistir. Ballard dekstroamfetaminin (AMP) hafizaya erisim sirasinda hatalari artirdigini gozlemlemistir. Baska bir calismada ayni yazar, AMP’nin plaseboya gore hafizayi dogru ama yanlis degil, ancak AMP’nin THC’ye kiyasla yanlis hafizayi artirdigini bulmustur. 1999’da Blair ve Curran, diazepam’in secici olarak deneklerin ofkeli ifadeleri tanima yetenegini bozdugunu, ancak yuzdeki diger duygusal ifadelerin taninmasini etkilemedigini gozlemlemistir. Bir calisma, diazepam ve lorazepamin yanlis olmayan, dogru anilarla iliskili bilincli hatirlamayi bozdugunu gostermistir. Kafein, liste kelimeleri ve kritik cazibeler arasindaki baglantilarin gucunu artiriyor gibi gorunmekte ve boylece hem gercek hem de yanlis anilari guclendirmektedir.Dogru ve Yanlis Anilarda Dopaminerjik Modulasyonu 2012’de baska bir calisma, ecstasy gibi coklu uyusturucu kullanicilarinin kullanmayanlara gore daha fazla yanlis pozitif yanitlari gozlemlemistir. Uzun sureli ecstasy kullaniminin artan sIkligi, kodlamadan once sindirildiginde anilarla olumlu bir sekilde iliskilendirildi. Ancak farkli bir sekilde, amfetamin geri alinmadan once yutuldugunda yanlis tanimanin arttigini dogruladi. Aksine, alkol anlamsal aktivasyonu azaltarak sahte anilarda dususe ve genellikle plaseboda gorulen yanlis anilarin reddedilmesinde azalmaya yol acar. Alkolun ikinci etkisi, kodlamada olusturulan izleme sureclerini bozma kabiliyetinden kaynaklaniyor olabilir. Milani ve Curran, dusuk dozun yuksek doz alkol ile yaniltici hafizanin hatirlayici deneyimi uzerindeki etkisini karsilastirmistir. Her iki tedavide de yuksek duzeyde yanlis hatirlama ve tanima buldular ve kucuk bir alkol dozunun cok fazla yanlis bellek olcumunu degistirmedigini, ancak hatirlama ve bilme yanitlari acisindan animsama deneyiminin modelini degistirdigini dogruladilar. Spesifik olarak, yanlis tanimalara (kritik cazibeler) yonelik hatirlama yanitlarinin seviyesini artirmistir. Bir otobiyografik calisma, plaseboya kiyasla lorazepamin, hem gercek hem de yanlis anilar icin “hatirlama” tepkileri ile degerlendirildigi uzere bilincli hatirlama duzeylerini artirdigini ve gecmis olaylarin kisisel onemi ve duygusal yogunlugunun fazla tahmin edilmesine neden oldugunu bildirilmistir.Dogru ve Yanlis Anilarda Dopaminerjik Modulasyonu Duygu, notr icerik olaylarina kiyasla gercek hafiza performansini kolaylastirir. Bununla birlikte, olumsuz duygusal icerikli, salinan stres ve kortizol seviyesinin yuksek oldugu durumlarda, bunun tersi gerceklesmelidir; yani algilama ve hafiza gibi sureclerin performansinda bir bozulma var. Bu mekanizma, ters “U” egrilerinden biri ile bir grafikte gosterilebilir. Bu yuksek stres durumlari, egrinin azalan kisminda temsil edilecektir; bu, duygunun kodlama uzerinde kolaylastirici bir etkiye sahip oldugu anlamina gelir, ancak duygu seviyesi abartiliysa, etki tam tersidir. Muhtemelen, asiri stresli durumlarda, yuksek duzeyde dikkat ve uyarilma ile, cevresel (ilgisiz) uyaranlarin islenmesine zarar verecek sekilde olayin ilgili uyaranlarinin (merkezi yonler) abartili bir sekilde islenmesi gerceklesir. Kodlama sirasindaki bu dengesizlik, bazi bellek izlerinin yeniden kodlanmasi sirasinda hatalar yoluyla yanlis anilarin olusumunu kolaylastirabilir. Bu arastirmanin yazarlar tarafindan onerilmistir sahte ani dopaminerjik modulasyon bazi olasi mekanizmalar Kortikostriatal hipokampus-prefrontal D ile hafiza / yonetici fonksiyonlar calisma dopamin etkisi (1) olacaktir. 2 Ge ile dopaminerjik modulasyonu, (2) 2 dopaminerjik modulasyonu amigdala’nin duygusal olarak yuklu uyaranlara tepkisi ve (3) karar verme surecinin dopaminerjik modulasyonu (striatum yoluyla). Diger norotransmiterler yoluyla kodlamadaki diger olasi basarisizliklar da yanlis bellek olusumuna katkida bulunabilir. Ancak diger norotransmiter sistemlerinin sahte anilarin uretimindeki rolu kadar kesin mekanizmalari da gelecekte acikliga kavusturulmayi beklemektedir. Reseptorlerin aktivasyonu (agonizm) veya blokaji (antagonizma), uyaranin duygusal yargisi uzerinde farkli etkilere sahip olabilir ve incelenen ilaca ve sisteme bagli olarak gercek veya yanlis anilari uyarabilir veya bozabilir. Sahte anilarin incelenmesi, noropsIkolojik rehabilitasyonun yeni yontem ve araclarinin gelecekte onerilebilecegi bir sekilde henuz acikliga kavusturulamayan bircok soruyla olaganustu derecede buyuleyici olan zorlu bir sinirbilim alanidir. ALİNTİ ~ |
|
|
|
02 Nisan 2021, 09:39
|
#2 |
   |
Maymundan gelenler :p
|
|
|
|
02 Nisan 2021, 09:52
|
#3 | |
|
|
Alıntı:
|
|
|
|
| Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir) | |
|
|
Normal
