|
|
22 Mart 2021, 10:37
|
#1 |
 |
Ruh Ve Akil Sagligi Sorunu Olan Ebeveynler Ve Cocuklari
Akil hastaligi olan ebeveynlerin cocuklari, yasam kalitelerini dusuren zorlu deneyimlerle dolu bir yasam gecirirler. Bunun yaninda bu surec, uzun vadede cocukluk yillarinda agir travmalar yasamalarina neden olabilecek ciddi sonuclar dogurabilir. Ancak, bu cocuklar Dunya genelinde resmi olarak taninan bir grup degildir ve onlar hakkinda veri ve istatistik toplanmamaktadir. Mesela BirlesIk Krallik politikalari genc bakicilarin ihtiyaclarini kabul etse de, ebeveynleri akil hastaligi olan cocuklarin yasadigi belirli zorluklari ele alinmamaktadir. Diger ulkelerde durum boyle degildir; Avustralya‘da bu cocuklar resmi olarak ruhsal hastaligi olan ebeveynlerin cocuklari (COPMI) ve cogu Iskandinav ulkesinde “genc akraba” olarak tanimlanir ve bilinirler.
Akil hastaligi olan ebeveynlerin cocuklari BirlesIk Krallik’ta gizli bir grup olmaya devam ediyor ve cogu, genellikle akil hastaligiyla iliskilendirilen utanc ve damgalanma nedeniyle kendilerini genc bakici olarak tanimlamaya isteksizler, bu da onlari savunmasiz ve ihmal riskiyle karsi karsiya birakiyor. BirlesIk Krallik Cocuk Komiseri Guvenlik Acigi Raporu (2018), ortalama bir sinifta sekiz cocugun zihinsel saglik sorunlari olan bir ebeveyni oldugunu ortaya koymustur – bu, BirlesIk Krallik’taki okul nufusunun% 25’ine esittir. 2018 yilinda, bu grubu savunan ve destek sunan bir BirlesIk Krallik hayir kurumu olan Our Time, mevcut verilerin bir analizini yapmistir. BirlesIk Krallik su anda akil hastaligi olan bir ebeveynle yasamaktadir. Daha fazla kanit, destek olmadan bu cocuklarin % 70’inin zihinsel saglik sorunlari gelistirmeye devam edebilecegini gosteriyor. Iki hasta ebeveynde, cocugun yasaminin ilerleyen donemlerinde ciddi bir akil hastaligina yakalanma sansi % 30-50’dir. Bir WHO incelemesi sunu belirtti: “Akil hastaligi veya madde kullanim bozuklugu olan bir ebeveyni olan cocuklar, aile uyumsuzlugu ve psIkiyatrik problemler yasama riski yuksek. Ruhsal bozuklugun kusaklar arasi transferi, gebelik ve bebeklik gibi erken donemde ortaya cikan genetik, biyolojik ve sosyal risk faktorleri arasindaki etkilesimlerin sonucudur ”Ruh ve Akil Sagligi Sorunu Olan Ebeveynler ve Cocuklari Our Time’in ortaklari olan “KidsTime Netzwerk” in cocuklari ve aileleri desteklemek icin KidsTime Workshop modelini kullandigi Almanya‘da, arastirma ebeveyn akil hastaligindan etkilenen 3,8 milyon cocugu tespit etmistir. Cocuk-Ebeveyn Iliskisi Uzerindeki Etkisi Ornek olay incelemeleri ve kisisel tanikliklar kullanilarak yapilan arastirmalar, akil hastaligi olan bir ebeveynin oldugu bir ailede buyuyen cocuklarin ve genclerin yasadigi zorluk turlerini tasvir eder. Ornegin, cocuklarin, ozellikle daha kucuk cocuklarin ebeveynleriyle ayni semptomlari yasadiklarini, yani, sanrilar gibi ebeveynin teshisinin neden oldugu semptomlari bildirmeleri yaygindir. Bunun nedeni, ebeveynin hastaliginin cocuklari icin duygusal erisilebilirliklerini sinirlandirmasi olabilir. Hem hastaligin semptomlari hem de ilacin yan etkileri, cocugun tipik olarak reddedilme olarak algiladigi duygusal olarak geri cekilmesine neden olabilir. Bu nedenle cocuk, ebeveynle yakinlasma girisimlerini yogunlastirir ve bu, ebeveynin daha da geri cekilmesine neden olabilir. Bu sadece ebeveyn ile cocuk arasinda kisir bir etkilesim dongusu yaratmakla kalmaz, ayni zamanda bu girisimler cocugu, ebeveynin kendisine ait olmayan psIkopatolojik semptomlarina cekilme sIkintisi gibi daha fazla riske maruz birakabilir. Genclerin Bakim Rolleri ve Sorumluluklari Uzerindeki Yuku Akil hastaligi olan bir ebeveynle yasama deneyimi, genellikle cocugun veya gencin ailelerinde yasa uygun olmayan bakim rollerini benimsedigi anlamina gelir. Ebeveynlerinin, hastaliklari nedeniyle surekli olarak dolduramayacaklari, ebeveynlerinin rolundeki bosluklari doldurabilirler. Bu, hem ebeveynin belirgin sekilde rahatsiz oldugu ve dolayisiyla gercekten daha az yetenekli oldugu hem de ebeveynin yapabildigi, ancak cocugun bu rolu yerine getirmeye alistigi veya ebeveynin bir sonraki hastalik donemini beklerken bunu yaptigi durumdur. Genc, ailenin gunluk yasamini yapilandirma, kardeslerinin ihtiyaclarini veya ev islerini yerine getirme sorumlulugunu ustlenerek ve ayni zamanda duygusal olarak ebeveynlerine ve diger aile uyelerine pratik olarak bakabilirken esenligin, saglanmasinda yardimci olabilirler. Bu cocuklar ayni zamanda ebeveynlerinin duygusal sIkinti veya davranis guclukleri gibi akil hastaliklarinin semptomlarini yonetmelerine yardimci olduklari icin sIk sIk rol tersine donerler. Bu, genellikle hem etkilenen ebeveyn hem de cocugun kendisi tarafindan cocugun ihtiyaclarina odaklanmamasina ve ebeveynlesmesine yol acar. Bu tur deneyimlerin uzun vadeli etkisi, bu durumdaki cocuklarin kademeli olarak etraflarindaki yetiskinlere sinirli yeteneklere sahip bir bakis acisi olusturmalari ve bu nedenle yetiskinlerin ihtiyaclarini karsilayacaklarina guvenmemeleri veya beklememeleri olabilir. Kendilerini yerine getirmeleri gerektigine inandiklari sorumluluklar, bir gencin tasimasi icin buyuk bir yuktur. Bu gencler, bu tur gercekci olmayan sorumluluklari asmaya calisirken ve kacinilmaz olarak basarisiz olurken, ebeveynin rolunu ustlenmek ve yetersiz kalmaktan dolayi sIklikla sucluluk duygusu yasarlar. Bu ayni zamanda kendi oz saygilarini ve oz-yeterlik duygularini da olumsuz etkileyebilir ve yasamlarinin diger alanlarinda yeteneklerini sorgulamaya baslayabilirler, bu da refahi uzerinde olumsuz bir etkiye sahiptir. Utanc ve DamgalamaRuh ve Akil Sagligi Sorunu Olan Ebeveynler ve Cocuklari Akil hastaligi olan ebeveynlerin cocuklari ve aileleri, akil hastaligini cevreleyen utanc ve damgalanmadan cesitli sekillerde muzdariptir. Akil hastaligi ve duygularla ilgili iletisimi daha genel olarak aile icinde engeller. Ayni zamanda aile disinda, yani genis aile, topluluk ve diger sosyal aglarla iletisimi ve destekleyici baglarin gelismesini engeller. Bu, sosyal etkilesimden soyutlanma ve cekilme duygularina yol acar. Sonuc olarak, akil hastaligi olan ebeveynlerin cogu cocugu akranlarindan cok farkli hissetmektedir. Cocuklarin hayal gucuyle birlesen bu tur bir utanc, damgalanma ve tecrit, bu cocuklarin cogunun ruhsal hastaliklarla ilgili zarar verici korkularla veya yanlis anlamalarla yasadigi anlamina gelir. Ornegin, ebeveynlerinin hastaligina “yakalanacaklarindan”, kendilerinin gelistirmeye onceden karar verdiklerinden, hastaliga veya semptomlarina neden olduklarindan korkarlar. Utanc, damgalanma, korku ve tecrit, kendilerini rahatlatacak ve durumlarini anlamalarini ve bununla basa cikmak icin stratejiler gelistirmelerini saglayacak yardim, tavsiye veya bilgi isteme olasiligini daha da azaltir. Koruyucu Faktorler KidsTime modeli, ebeveyn akil hastaligindan etkilenen cocuklar ve ailelerle yaptigi calismalarda uc ilke uzerine insa edilmistir ve sonraki bolumde daha ayrintili olarak aciklanacaktir. • Iyi bir aciklamaya sahip olmak • Konusmak icin guvenilir bir yetiskine sahip olmak • Yalniz olmadigini bilmek Cocuklara Bu Durumun Aciklanmasinin Onemi Ebeveynlerinin akil hastaligindan etkilenen bircok cocuk, ebeveynlerinin hastaligi hakkinda cok az bilgi veya aciklama almadigini bildirmektedir. Hastanede yatma noktasinda bile, her 3 gencten sadece 1’i ebeveynlerinin durumu hakkinda herhangi bir bilgi almaktadir. Bir aciklamaya sahip olmamak veya ne oldugunu anlamamak, kendi basina rahatsiz edici bir deneyim olabilir. Bununla birlikte, kendilerine bir aciklama yapilan gencler, genellikle bunu durumlariyla basa cikmalarina yardimci olan kilit bir faktor olarak tanimlarlar.Ruh ve Akil Sagligi Sorunu Olan Ebeveynler ve Cocuklari Ebeveynlerinin akil hastaligi hakkinda bir aciklama almak, etkilenen cocuklarin durumlarini daha kontrol altinda hissetmelerine yardimci olmada onemli bir fark yaratabilir. Ayrica, akil hastaligi ve bircok gencin hastaligin kokenleri ve semptomlari hakkinda hissettigi kafa karisIkligi ve kendini suclama ile ilgili korkutucu yanilgilarin etkisini hafifletebilir veya hatta onleyebilir. Bu, cocuklarin ebeveynlerinin “hasta” ve “hasta olmayan” davranislarini ayirt etmelerini saglayacak ve boylece bu davranislardan herhangi birini kendilerinin de benimseme olasiligini azaltacaktir. Iyi bir aciklamaya sahip olmak, uluslararasi arastirmalarda, ebeveynleri akil hastaligi olan cocuklar icin direnc olusturmada anahtar olarak tanimlanan uc koruyucu faktorden biridir. BirlesIk Krallik’ta ebeveyn akil hastaligindan etkilenen cocuklar icin uzman destegi bulunmamaktadir. Bu cocuklar, saglik hizmetleri, cocuklarin sosyal bakimi, okullar veya ebeveynlerinin psIkiyatrik veya sosyal bakimiyla dogrudan ilgilenen profesyoneller gibi birden fazla hizmetle yollari kesisebilir. Bununla birlikte, bu profesyoneller, akil sagligi sorunlari olan bir ebeveynle yasayan veya ona bakan cocuklarin benzersiz deneyimlerine iliskin farkindaliga veya anlayisa sahip degildir ve ayni zamanda, zihinsel hastaliklar hakkinda cocuklarla konusma konusunda sIklikla guven eksIkligi yasarlar. Bunun iki yonlu olumsuz etkisi vardir: • Birincisi, bu genclerin koruyucu veya destekleyici figurler olarak yetiskinlerle ilgili hayal kirikliklarini guclendirir. • Ikinci olarak, bu genc bakicilar radarin altinda kalir ve bu nedenle tatmin edici bir aciklama veya yardimci destek alma olasiliklari dusuktur. ALİNTİ ~ |
|
|
|
22 Mart 2021, 15:57
|
#2 |
  |
Emegıne Saglık.
|
|
|
|
22 Mart 2021, 18:02
|
#3 | |
|
|
Alıntı:
|
|
|
|
| Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir) | |
|
|
Normal
