|
|
30 Haziran 2020, 09:30
|
#1 |
  |
Cig Baliklarda Bulunan Mikroplar Nelerdir, Tuketmek Ne Kadar Risklidir?
Dunya Saglik Orgutu (WHO) 2015 yilinda, dunya genelinde her yil insanlarin % 10’unun kontamine yiyecek tuketmesinden dolayi hastalandigini konusunda olcum yapmistir. Bu degerlendirme, bu kirliligin bir sonucu olarak yilda 420.000 kiside meydana gelen olum sayisini da ortaya koymaktadir. Bakteriler cogunlukla iyi huylu olan tum cig gidalarda bulunur. Patojenik mikroplar gida kaynakli hastaliklara neden olabilir, ciddi vakalarda kalici hasara ve nadir durumlarda olume neden olabilir.
Cig baliklar, bakterilerin pisirme islemi sirasinda tahribat olmadan buyume ve gelisme kabiliyetlerinden dolayi potansiyel patojenik parazitler ve bakterilerle acisindan en yaygin kaynaklardir. Bu yazi da cig baliklarda bulunabilecek farkli mikroplar, etkileri ve kontaminasyondan nasil kacinilabilecegi hakkinda bilgiler bulunmaktadir. Cig Baliklardaki Mikroplar Hastaliga Nasil Sebep Olur? Gida ve Ilac Idaresi, kontamine cig baligin pazara girmesini onleme kilavuzlarina sahiptir. Genellikle, susi gibi yiyecekler zararli mikroplari barindirabilecegi endisesi olmadan tadini cikarilabilen gidalardir. Bununla birlikte, her yil bu standartlari karsilamayan ve hastaliga neden olmayan cig balik yuzdesi vardir. Cig baliklari kirletebilecek en yaygin mikrop tiplerinden ikisi Salmonella ve Vibrio attaificus vardir. Son zamanlarda yapilan bir arastirmada, cig deniz urunlerinin yaklasIk% 10’unun ABD’ye ithal edildigini ve yerli cig deniz urunlerinin yaklasIk% 3’unun gida zehirlenmesine neden olabilecek Salmonella icerdigini tespit edilmistir. Vibrio savunmasiz cogunlukla ilik deniz suyunda yasayan ve etkilenen bolgelerden yetistirilen istiridyeleri kirletebilen bir bakteridir ve cig istiridyelerde bulunur. Hastalik Kontrol ve Onleme Merkezlerinden alinan son rakamlar, her yil yaklasIk 1.252 kisinin Vibrio hastaligina yakalandigini tahmin etmektedir. Bati Pasifik bolgesi, gida kaynakli mikroplarla ilgili en fazla olum sayisina sahiptir. Cin karaciger fluke (Clonorchis Sinensis), bu bolgede ozellikle yaygindir. Cin karacigeri fluke cig baliklari kirletebilir ve her yil bolgede 30.000’den fazla insanin enfeksiyonuyla sonuclanacagi tahmin edilmektedir ve enfeksiyonlarin % 20’si olumle sonuclanmaktadir. Paragonimus turleri akciger fluke hastaligina neden olur ve dogu Asya’da yaygindir, insanlari cig yengec veya kerevit tuketimi yoluyla enfekte eder, akcigerlerin enfeksiyonuna neden olur ve ciddi vakalarda enfeksiyon merkezi sinir sistemine yayilabilir. Tatli olmayan su kaynaklarindan elde edilen cig baliklar, Scombroid zehirlenmesine neden olan toksinler ureten bakteriler icerebilir, bunlarin histamin/histamin benzeri kimyasallardan olustugu ve yutuldugunda 10-90 dakika icinde alerji benzeri semptomlara ve gastrointestinal sIkintiya neden olabilecegi dusunulmektedir. Tropikal sulardan elde edilen cig baliklar, Gambierdiscus tarafindan uretilen ve besin zincirine entegre edilen ve sonunda insanlara ulasan mikroalglerle iliskili bir toksin olan ciguatera icerebilir. Ciguatera toksini, enfekte olanlarin aylarca surebilen gastrointestinal, kardiyovaskuler ve norolojik semptomlar gelistirmesine neden olmaktadir. Susi Tuketmek Guvenli midir? Cig baliklarda birkac mikrop bulunmasina ragmen, cig baliklarin yenmez oldugu anlamina gelmez. Susi tuketmekten kaynaklanan gida kaynakli hastaliklarin bilgisi ile kati duzenlemeler yapilmistir. Bu duzenlemeler takip edilirse, bu duzenlemeler halki tehlikeli ve bazen hayati tehdit eden enfeksiyonlardan korur. ABD’de, susi gibi cig olarak hazirlanmasi amaclanan baliklar, toplam yedi gun boyunca -4 derece Fahrenhaytta dondurulmali veya 15 saat boyunca -31 derece Fahrenhaytta tutulmalidir. Cig baligin tuketilmeden once dondurulmasi islemi, gidada barindirilabilecek patojenleri yok eder. Ayrica, evde balik hazirlarken, duzgun pisirildiginden ve cig balikla temas eden her turlu yuzeyin veya kaplarin, (dograma tahtalari, bicaklar vb) iyice yikanmasi gerektigine dikkat edilmelidir. Cunku cig baliklarda kolayca yayilan zararli bakteriler bulunabilmektedir. Diger Cig Deniz Urunleri Yemek Guvenli midir? Gida kaynakli hastalik riskini azaltmak icin, gidalarin uygun ic sicakliklarina kadar pisirilmesi onerilir. Cig veya az pismis deniz urunleri yemeyi secen cogu saglikli insan icin, sadece kucuk bir saglik riski olusturabilir, ancak digerleri icin risk siddetli olabilir. Gida kaynakli hastalik diger semptomlarin yani sira siddetli kusma, ishal ve karin agrisi ile sonuclanabilir. Cig veya az pismis balik ve kabuklu deniz urunleri yemekten kaynaklanabilecek baslica gida zehirlenmesi turleri arasinda Salmonella ve Vibrio attaificus bulunmaktadir. Ham kabuklu deniz urunleri uzmanlari, ozellikle cig istiridye severler icin, ozellikle Vibrio enfeksiyonu riski oldugunu bilmek gerekir. Vibrio z ilik deniz suyunda yasayan bir bakteridir. Hastalik Kontrol ve Onleme Merkezlerinden gelen bir rapora gore, diger bazi gida kaynakli hastaliklar kadar yaygin olmasa da, 2014 yilinda 1.252 kisiye Vibrio bulasmistir. Herhangi bir gida zehirlenmesi riskinizi azaltmak icin, populer efsaneye ragmen ne sicak sosun ne de alkolun bakterileri oldurmedigini bilinmesi gerekir. En iyi kural, iyi gida guvenligi uygulamalarini takip etmek ve tum deniz urunlerini uygun sekilde pisirmektir. Fin baliklarini 145 ° F’ye ulasana kadar veya et opak olana ve bir catalla kolayca ayrilana kadar hazirlanmalidir. Istiridye ve midye icin, kabuklar acilana kadar pisirilmelidir. Bir diger guvenlik ipucu: Cig balik yemeye karar verirse, onceden dondurulmus baliklar secilmelidir. Cunku donma mevcut parazitleri oldurecektir fakat ne yazik ki, dondurma her zararli organizmayi oldurmez. Yuksek Riskli Bireyler Gida kaynakli hastalik riski daha yuksek olan kisiler icin, cig veya az pismis balik ve kabuklu deniz hayvanlarinin tuketilmesinden kaynaklanan ciddi ve yasami tehdit eden hastaliklar kaynaklanabilir. Bu bireyler arasinda bagisIklik sistemi zayif olanlarin yani sira hamile kadinlar, bebekler, kucuk cocuklar ve buyuk yetiskinler bulunur. Yuksek riskli kisiler icin cig balik ve kabuklu deniz hayvani tuketimi asla tavsiye edilmez. Bu kategoride olanlar, balik ve kabuklu deniz hayvanlarini iyice pisirerek tuketmeleri gerekmektedir. Risk altinda olup olmadigindan emin olmayanlar, doktoruna veya diyetisyenine danisarak tuketmeleri saglikli olacaktir. Deniz Urunleri Tuketirken Dikkat Edilmesi Gerekenler Taze, cig deniz urunleri satin alirken, depolarken veya hazirlarken bu onemli ipuclarini izlenmelidir. Markette • Taze deniz urunlerinin 40 ° F’nin altinda uygun sekilde buzdolabinda veya buzla iyice paketlendiginden emin olunmalidir. • Parlak, sIki etli ve asiri balik kokusu olmayan baliklar tercih edilmelidir. Buzdolabinda • Taze baliklari iyi sarilmis veya hava gecirmez kaplarda alt rafta en fazla iki gun saklanmalidir. • Taze veya tutsulenmis deniz urunlerini 40 ° F’nin altinda saklanmali; canli istiridye, yengec, kerevit, istakoz, midye ve istiridyeyi iyi havalandirilmis kaplarda saklanmalidir. Hazirlik sirasinda • Cig ve pismis deniz urunleri ayri kesme tahtalari ve mutfak gerecleri de dahil olmak uzere ayri tutulmalidir. • Cig deniz urunlerinin hazirlanmasindan sonra hazir gidalar arasinda eller, kesme tahtalari, tabaklar ve mutfak esyalari iyice yikanmalidir. Disarida Yemek Onerileri Gunumuzde menulerde cok sevilen cig ve az pismis balik ve kabuklu deniz urunleri vardir. Bu yiyecekleri tuketmeyi secen saglikli bireyler icin, taze, yuksek kaliteli malzemeler kullanan ve uygun gida guvenligi uygulamalarini takip eden saygin restoranlardan veya pazarlardan olduklarindan emin olunmalidir. Ancak, ozellikle yuksek riskli kategoride olan kisiler, menu ogelerine dikkat etmelidir, cunku cig veya az pismis deniz urunleri icerebilirler. ( Yarim kabukta susi, sashimi, cig istiridye veya istiridye, ceviche, crudo, gravlax, poke, ton baligi tartar ve ton baligi carpaccio bunlardan bazilaridir.) Duzgun pisirilmis balik ve kabuklu deniz urunleri sagliga fayda saglayan cesitli besinler sunarlar. Bununla birlikte, cig balik ve kabuklu deniz urunleri ile artan bir risk vardir. Yemek yerken gida guvenligi hususlarina dikkat edilmeli ve yuksek risk tasiyan kisiler cig deniz urunleri tuketmekten kacinmalidirlar.
________________
Bizde Mutsuz Olalim ~
|
|
|
|
18 Nisan 2021, 07:37
|
#2 |
  |
Çiğ olan hiç bir şey güzel değil
________________
 ~ E & B ~ |
|
|
| Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir) | |
|
|
Normal
