|
|
22 Mart 2021, 10:07
|
#1 |
 |
Inme Ile Siroz Iliskisi
Inme ve siroz dunya capinda onde gelen iki olum nedenidir. Karaciger sirozu olan hastalarda inme gelisimi ile iliskili olan pihtilasma, hipoperfuzyon, kalp hastaliklari, diyabet ve dislipidemi sIklikla gorulur. Son kanitlar ayrica karaciger sirozunda inme riskinin daha yuksek oldugunu gostermektedir. Bu yazida, karaciger sirozunda inme epidemiyolojisi, inmenin karaciger sirozu ile iliskisi ve bunlarin potansiyel mekanizmalari ile ilgili guncel kanitlar gozden gecirilmektedir.
Inme Inme ile Siroz IliskisiInme, beyin, retina veya omuriligin akut fokal disfonksiyonu olarak tanimlanan dunya capinda ikinci onde gelen olum ve sakatlik nedenidir. Genellikle hemorajik ve iskemik inme olarak ikiye ayrilir. Hemorajik ve iskemik inme 2015 yilina kadar sirasiyla 2978 ve 3348 bin kisinin olmesine yol acmaktadir. Inmeye bagli olumlerin ucte ikisinden fazlasi dunyadaki gelismekte olan ulkelerde, ozellikle de dusuk ve orta gelirli ulkelerde meydana gelmektedir. Asya’daki inme yuku Avrupa veya Kuzey Amerika’dan daha agirdir. Inmeli hastalar, kardiyak, pulmoner, gastrointestinal, genitouriner, kas-iskelet sistemi ve noropsIkiyatrik sistemler, venoz tromboembolizm ve benzeri gibi sistemik komplikasyonlara karsi daha hassastir.. Inmenin prognozu kotu. Hastalarin yaklasIk % 20-30’u inmeden 6 ay sonra oldu, % 20-30’u orta ila siddetli sakatliga sahipti ve % 20-25’i hafif ila orta derecede sakatliga sahiptir. Geleneksel inme risk faktorleri hipertansiyon, azalmis fiziksel aktivite, artan lipoprotein (Apo) B / ApoA1 orani ve bel-kalca orani, sagliksiz beslenme, depresyon durumu, sigara, kalp hastaligi, alkol alimi ve diabetes mellitustur’tur. Ek olarak, klinik uygulamamiz akut ust gastrointestinal kanamanin felce yol acacagini one surulmektedir.. Birkac olasi aciklama asagidaki gibidir. Birincisi, buyuk kan kaybi, beyin damarlarinin vazokonstriksiyonuna ikincil olarak beyne giden kan akisinin azalmasina yol acar. Ikincisi, buyuk kan kaybi bazen reaktif trombositoza yol acarak potansiyel hiper pihtilasma ile sonuclanir. Ucuncusu, fibrinojen konsantrasyonunu azaltabilen gastrointestinal kanamanin tedavisi icin ara sira hemokoagulaz kullanilmaktadir. Dorduncusu, kan transfuzyonu ust gastrointestinal kanamanin onemli bir tedavisidir, ancak beyindeki iskemi reperfuzyon hasari goz ardi edilemez. Karaciger Sirozu Karaciger sirozu, karaciger hastaliginin son asamasidir. Histolojik olarak, karaciger dokusu icinde yaygin fibroz, yalanci lobuler olusum ve rejeneratif noduller ile karakterizedir. Kuresel olarak 17. olum nedenidir ve olum orani ozellikle Orta Asya, Kuzey Afrika ve Orta Dogu’da son 30 yilda istikrarli bir sekilde artmistir. Karaciger sirozunun baslica nedenleri kronik hepatit B virusu (HBV) ve hepatit C virusu (HCV) enfeksiyonu, alkolizm, alkolsuz steatohepatit (NASH), uyusturucu kullanimi ve kolestazdir. Baslica komplikasyonlar varis kanamasidir. Asit, sirotik kardiyomiyopati, hepatik ensefalopati, hepatoseluler karsinom, portal ven trombozu ve diger yaygin venoz tromboembolizm’dir. Guncel kavram, sirotik hastalarda hem prokoagulan hem de antikoagulan faktorlerin azalmasina bagli olarak hem kanama hem de trombotik olaylara egilim oldugunu dusundurmektedir. Inme Ve Karaciger Sirozu Arasindaki Iliski Inme ile Siroz IliskisiGenel olarak, karaciger sirozunun iskemik inme riskini artirip artirmadigi belirsizligini koruyor. Calismalarin cogu, sirotik hastalarda ortak degiskenleri sirotik olmayan hastalara gore ayarladiktan sonra genel, iskemik veya hemorajik inme riskinin acik bir sekilde daha yuksek oldugunu gosterdi. Aksine, Chen ve Solaymani-Dodaran iskemik inme gelisiminde karaciger sirozunun koruyucu rolunu one surmuslerdir. Calismalar arasinda bu iliskiye iliskin heterojen sonuclar hasta secimine baglanabilir. Calisma populasyonunun ozellikleri farkliydi. Chen ve Solaymani-Dodaran ve ark. sirasiyla alkolsuz siroz ve birincil biliyer sirozu olan hastalara odaklanmistir. Karsilastirildiginda, calisma populasyonunda diger calismalarda belirtilmemis karaciger sirozu vardi. Karaciger sirozu ve inme arasindaki iliski, yukarida bahsedilen calismalardan elde edilen kanitlara gore ozetlenmistir. Karaciger Sirozunda Inme Insidansi/Prevalansi Inme tipine bakilmaksizin, inme prevalansi % 2,06 ile % 53,81 arasindadir. Birkac alt grup populasyonu ayrica rapor edilmelidir.Birincisi, karaciger sirozunda hemorajik inme prevalansi iskemik inmeden daha yuksek gorunmektedir. Hemorajik inme prevalansi % 0.80 ile % 34.33 arasindadir. Karaciger sirozunda hemorajik inme prevalansi iskemik inme prevalansi % 0,85 ile 6,55 arasindadir. Ikincisi, atriyal fibrilasyonu olan sirotik hastalarda yillik iskemik inme insidansi % 1.2 idi. Atriyal fibrilasyonu olan sirotik hastalarda inme prevalansi Kuo ve Lee tarafindan yapilan calismalarda sirasiyla % 53.81 ve % 34.58 idi. Bu rakam, atriyal fibrilasyonu olmayan siniflandirilmamis sirotik hastalari iceren calismalarda bildirilenden onemli olcude daha yuksektir. Ucuncusu, sirotik hastalarda anevrizmal subaraknoid kanamanin (SAH) yillik insidansi % 0.11 idi. Inme ve Siroz Arasindaki Iliski Icin Potansiyel Mekanizmalar Inme ve karaciger sirozu arasindaki iliskiyi aciklamak icin birkac potansiyel mekanizma vardir.Bu mekanizmalar su sekildedir; Koagulopati Saglikli populasyonda pihtilasma ve antikoagulasyon faktorleri, tromboz ve kanamanin gelismesini onlemek icin dinamik bir denge saglar. Karsilastirma ile pihtilasma genellikle siroz hastalarinda gozlenir bagli pihtilasma ve antikoagulan faktor etkileri arasindaki dengesizlik. Birincisi, sirotik hastalarda ve karaciger hastaliginin ilerlemesine paralel olarak pihtilasma faktorleri sIklikla azalir.Inme ile Siroz Iliskisi Ikincisi, trombositin ortalama omru kisalir ve trombopoietin uretimi azalir. Trombositopeni ayrica hipersplenizm, antiplatelet otoantikorlar, asiri alkol aliminin toksIk etkileri ve interferon tedavisinden kaynaklanir. Ucuncusu, artmis faktor VIII seviyeleri ve dusuk protein C seviyeleri nedeniyle ilerlemis sirozda hiper pihtilasma durumu taninmistir. Bu nedenle sirozlu hastalarda hem kanama hem de tromboz gelisebilir. Hipoperfuzyon Karaciger sirozunda sIklikla hipoperfuzyon gorulur. Birincisi, karin bosluguna cok sayida kapiller sivinin sizdigi karaciger disfonksiyonu ve portal hipertansiyona bagli sirotik hastalarda asit ortak bir klinik belirtidir . Ikincisi, karaciger sirozunda serum albumin seviyesi sIklikla duser ve bu da intravaskuler ozmotik basinci azaltabilir. Ucuncusu, gastroozofageal varis rupturune sekonder masif gastrointestinal kanama, cesitli organlarin hipoperfuzyonuna yol acan, karaciger sirozunun yaygin bir komplikasyonudur. Dorduncusu, sirotik hastalarda arteriyel hipotansiyon, yuksek kalp debisi ve dusuk periferik vaskuler direnc ile karakterize hiperdinamik bir dolasim durumu vardir. Kalp hastaliklari Sirotik hastalar, daha once kalp hastaligi oykusu olmaksizin sIklikla kardiyak sistolik veya diyastolik disfonksiyon olarak tanimlanan sirotik kardiyomiyopati ile basvurur. Ek olarak, kardiyak aritmiler, ozellikle atriyal fibrilasyon, kronik karaciger hastaligi olan hastalarda giderek artan bir sekilde taninmaktadir. Ulke capinda toplum temelli bir calisma, sirozda atriyal fibrilasyon gelisme riskinin arttigini dusundurmektedir. Diyabet Sirotik hastalarin % 70 kadari diyabet veya bozulmus glukoz toleransi gelistirir. Kanitlar ayrica, hepatojen diyabet ile daha yuksek portal basinc ve artmis hepatoselluler karsinom, hepatik ensefalopati ve sirozda mortalite riski arasinda bir iliski oldugunu gostermektedir. Hepatojen diyabetin cesitli potansiyel mekanizmalari arasinda azalmis insulin klirensi ve hiperinsulinemi beta hucre yetmezligi ve azalmis insulin sekresyonu ve alfa hucrelerinden ve hiperglukagonemiden artan sekresyon yer alir. Dislipidemi Karaciger, lipidlerin sentezinde, ayrismasinda ve sindirilmesinde anahtar rol oynar ve karaciger fonksiyon bozuklugu olan hastalarda dislipidemi bulunur. Trigliseridler, trigliseritlerin yuksek yogunluklu lipoproteine orani ve apolipoprotein B’nin apolipoprotein A1’e orani sirotik hastalarda artmaktadir. Karaciger sirozu olan hastalar, muhtemelen koagulopati, hipoperfuzyon, kalp hastaliklari, diyabet ve dislipidemi gibi eslik eden yuksek risk faktorlerine bagli olarak artmis inme riskine sahip olabilir. Bir hastaya karaciger sirozu teshisi kondugunda, inme tedavisi baslatilmalidir. ALİNTİ ~ |
|
|
| Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir) | |
|
|
Normal
