|
|
06 Nisan 2020, 12:29
| #1 |
 |  Immun plazma umut isigi olabilir Kovid-19 yani yeni tip koronavirus tedavisi icin calismalar araliksiz surdurulmeye devam ediyor. Uzmanlar dunya tarihinde daha once bircok salginda da kullanilan immun plazma yonteminin Kovid-19'da ozellikle agir hastalarin iyilesmesine katki saglayabilecegine dikkati cekiyor. Bilim insanlari, Cin'in Vuhan kentinde ilk kez gorulmesinin ardindan tum dunyaya yayilan Kovid-19'a care olacak tedavi yontemini bulabilmek icin laboratuvarlara kapandi. Aralarinda Turkiye'nin de bulundugu bircok ulkede basta asi ve ilac calismalarina yogunlasan bilim insanlari, bu calismalar arasinda halk arasinda "antikor tedavisi" olarak da bilinen immun plazma yonteminin onemine dikkati cekiyor. Kovid-19'un en gec goruldugu ulkelerden biri olan Turkiye'de de son gunlerde adindan sIklikla bahsedilen bu tedavi yontemi, "Daha once hastaligi gecirmis olan bireylerin kaninda enfeksiyona karsi olusan antikorlarin hasta bireylere aktarilmasi" olarak tanimlaniyor. Ilk defa 1890'li yillarda uygulan immun plazma tedavisi, daha sonra dunyada 1918 gribi, kizamik, cocuk felci, sucicegi, SARS ve Ebola gibi salginlarda da kullanilirken, bu salginlarda tedavinin etkin olabildigini bildiren cok sayida verinin yaninda aksini soyleyen yayinlarin da bulundugu goruluyor. Uzmanlar, Kovid-19 ile mucadelede Cin'in yeniden gundeme getirdigi bu tedavinin, cok kucuk hasta grubuna ait erken verilerin ozellikle agir hastalarin iyilesmesine katki saglayabildigini gosterdigini bildiriyor. 'KALICI BIR TEDAVI DEGILDIR, DESTEK AMACLI KULLANILAN BIR TEDAVIDIR' Konuya iliskin AA muhabirinin sorularini yanitlayan Turk Hematoloji Dernegi Baskani Prof. Dr. Guner Hayri Ozsan, diger enfeksiyonlarda oldugu gibi Kovid-19 enfeksiyonu geciren bireyin kaninda bu viruse karsi bazi proteinler olustugunu ve bunlara antikor ismi verildigini soyledi. Prof. Dr. Ozsan, bunlarin virus gibi enfeksiyon etkenlerinin ortandan kaldirilmasina yardimci olduklarini, ayni zamanda bagisIkligin olusmasini da sagladiklarini aktarirken, antikorlarin insan plazmasindan (kan hucrelerinin bulundugu sivi) ayristirilip verilebilecegi gibi, antikorlari iceren plazmanin da hasta kisiye uygulanabilecegini kaydetti. Bu plazmanin, Turkiye'de genel olarak immun plazma veya konvaselan plazma olarak isimlendirildigini dile getiren Ozsan, sunlari kaydetti: "Son gunlerde medyada oldukca populer olan immun plazma tedavisi, daha once hastaligi gecirmis olan bireylerin kaninda enfeksiyona karsi olusmus olan bu antikorlarin hasta bireylere aktarilmasidir. Bunun en basit yolu iyilesen kisilerin plazmasi alinarak hastaya verilmesidir. Boylece hastalarin kendi bagisIklik sistemlerine virusle karsilastiktan sonra antikor uretene kadar disaridan virusleri yok etmek icin yardimci olur. Kalici bir tedavi degildir, destek amacli kullanilan bir tedavidir. Aslinda bu tedavi ilk defa 1890'li yillarda uygulanmistir. Daha sonra dunyada 1918 gribi, kizamik, cocuk felci, sucicegi, SARS ve Ebola salginlarinda da kullanilmistir. Bu salginlarda immun plazma tedavisinin etkin olabildigini bildiren cok sayida veri olmakla birlikte aksini soyleyen yayinlar da mevcuttur. Kovid-19 enfeksiyonunda Cinlilerin gundeme getirdigi bu tedavi bizim icin de yeniden umut isigi oldu. Calismalar cok kucuk hasta grubuna ait erken veriler olsa da immun plazma uygulamasinin ozellikle agir hastalarin iyilesmesine katki saglayabildigini gostermektedir." Prof. Dr. Guner Hayri Ozsan, "Bu tedavinin hastaligi tamamen iyilestirdigi gibi bir veri elimizde yoktur. Hastaligi agir seyreden olgularda diger tedavilerin yaninda destek tedavi amacli kullanilmaktadir. Tedavi seceneklerinin sinirli oldugu bu hastalikta veriler olumlu oldugu icin bir secenek olarak gundeme gelmistir." diye konustu. 'BAKANLIGIMIZ BU KONUYU GUNCEL OLARAK DEGERLENDIRMEKTEDIR' Turk Hematoloji Dernegi Yonetim Kurulu Uyesi Prof. Dr. Leylagul Kaynar da "Immun plazmanin temini icin oncelikle Kovid-19 enfeksiyonu gecirmis ve hastaligi atlattigi kesin olarak belgelenmis ve kaninda yeterli antikor oldugu tespit edilmis gonullu kan bagiscilarina ihtiyac bulunmaktadir." dedi. Insandan elde edilmis bir kan urunu oldugundan diger kan urunleri icin standart olarak yapilan tetkiklerin bu plazmalara da uygulanmasi gerektigini vurgulayan Kaynar, "Ancak tum kan urunlerinin hastaya verilmesinde karsi karsiya oldugumuz baska mikroplarin bulasma riski ve alerji riski gibi riskler immun plazma icin de gecerli olacaktir. Bakanligimizin cizdigi sinirlar cercevesinde ulke olarak uygun hastalarimiza immun plazmayi uygulayabilecek donanim ve alt yapiya sahibiz." degerlendirmesini yapti. Saglik Bakanliginin bu konuyu guncel olarak degerlendirdigini, kimlerin bagis yapabilecegini ve hangi hastalara uygulanabilecegini bilim kurullarinin destegi ile belirledigini vurgulayan Kaynar, "Hastalarin coklu ilac tedavileri altinda oldugu goz onune alindiginda bu yontemin yararinin ne kadar oldugu sorusunu yanitlamak kolay degildir. Bu baglamda uygulamalarin iyi planlanmis olmasi gerekli olup kiyaslamalarin yapilabilmesi uzunca bir sureyi gerektirebilir." dedi. Bakanligin 1 Nisan'da yayimlanan genelgesi ile Turkiye'de immun plazma hazirlanip tedavi uygulamasi icin kurallarin belirlendigini ve uygulamalarin bu tarihten itibaren basladigini belirten Kaynar, sozlerini soyle tamamladi: "Bu genelge cercevesinde Turk Kizilayi bolge kan merkezleri, sureli bolge kan merkezleri, bunyesinde ruhsatli aferez merkezi bulunan kamu, ozel ve vakif universite hastaneleri, egitim ve arastirma hastaneleri ile kamu yarari gozeten vakif hastaneleri olmak uzere cok sayida kurumda immun plazma hazirlanip ihtiyac duyan hastalara verilebilecektir. Yani immun plazma ruhsatli aferez merkezleri olan hastanelerde hazirlanip uygulanabilecegi gibi, Kizilay bunyesindeki bolge kan merkezlerinden de temin edilebilecektir. Temindeki diger onemli husus ise yeterli sayida Kovid-19 enfeksiyonu gecirmis ve iyilesmis bireylerin bagis icin gonullu olmasidir. Hazirlanmasi konusunda belirli sartlara uyulmasi gerekirken, kritik ve hayati tehdit eden hastaligi olan Kovid-19 hastalarina uygulama yapacak merkezler icin ise ozel bir sart aranmamaktadir." |
| |
| Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir) | |
| |
Normal
