![]() |
| |
| | #1 |
| Superoksit dismutazlar; superoksIk radikallerinin siradan hidrojen perokside ve oksijene donusmesi icin katalize eden bir cesit enzimdir. Sayet sSerbest birakilirsa, yaygin hucre hasarina neden olmaktadir. Bu nedenle, SOD oksijene maruz kalan tum hucrelerde antioksidan savunmanin onemli bir parcasidir. Hidrojen peroksit de zararlidir, ancak daha az bulunmaktadir ve ustte, katalaz gibi diger enzimler tarafindan da bozulmaktadir. Bilim adamlari SOD’nin oksidatif stres, iyonlastirici radyasyon ve enflamatuar sitokinlere karsi koruyucu bir rol oynadigini dusunmektedirler. SOD Cesitleri SOD1, SOD2 ve SOD3 olmak uzere uc tur SOD vardir. SOD1 hucresel sivida, SOD2 mitokondride ve SOD3 hucrenin disinda bulunmaktadir. Superoksit, zararli SOD molekulu notralize etmektedir ve hucredeki ana reaktif oksijen turlerinden biridir. Bu yuzden SOD onemli bir antioksidan gorevi gormektedir. SOD2 MnSOD olarak da adlandirilmaktadir, genellikle insanlarda, ozellikle beyinde en onemli SOD formu olarak gorulmektedir. Adindan da anlasilacagi gibi, SOD2 calismasi icin manganez (Mn) gerektirmektedir. SOD2 Ne Yapar? SOD2, mitokondri tarafindan uretilen superoksidi daha az toksIk hidrojen peroksit ve oksijene donusturmektedir. Bu, SOD2’nin mitokondriyal reaktif oksijen turlerini (ROS) temizlemesine ve hucre olumune karsi bir miktar koruma saglamasina izin vermektedir. Saglik Acisindan Etkileri SOD2 genindeki mutasyonlar idiyopatik kardiyomiyopati (IDC) ve sporadik motor noron hastaligi ile iliskilendirilmistir. Bu enzimin dusuk aktivitesi inme, Alzheimer, Parkinson hastaligi ve yaslanmaya bagli cesitli hastaliklarla baglantilidir. Sod2 icermeyen fareler, buyuk oksidatif stres nedeniyle dogumdan kisa bir sure sonra olmuslerdir. Bununla birlikte, SOD2’de % 50 eksIk olan fareler normal bir omre ve minimal kusurlara sahip olmustur, ancak DNA hasarinda ve kanser insidansinda artis gorulmustur. Sineklerde ve mayada, Sod2’nin daha yuksek uretiminin omrunu uzattigi ileri surulmustur, ancak bu insanlarda kanitlanmamistir. Meyve sinekleri gibi basit organizmalarin bulgularini insanlara uygulanmamaktadir, bu yuzden bu enzimin insanlarda uzun omurlulugu ne olcude etkiledigini henuz bilinmemektedir. Diger yandan, bilim adamlari superoksitin vucutta birkac olumlu fonksiyona sahip olduguna dikkat cekmislerdir. Bu enfeksiyonlari temizleme, hucresel iletisim, yeni mitokondri olusturma ve kanser benzeri hucreleri yok etmedir. Ayrica, arastirmacilar bazi kanser hucrelerinin en azindan test tuplerinde SOD2’yi asiri uretip uretmedigini arastirmislardir. Buna henuz insanlarda bakilmamistir. Bununla birlikte genel olarak superoksit, yardimci olmaktan daha zararli olarak gorulmektedir. Zararli etkileri, oksidatif stresin bircok kronik hastaliga katkida bulundugunu soyleyen bir bilimsel teori ile baglantilidir. Yine de superoksitin bu hastaliklara dogrudan neden olup olamayacagi belirsizligini korumaktadir. Doktora Ne Zaman Gidilmelidir? Kisinin amaci kronik bir saglik problemi oldugu icin SOD2’yi arttirmaktaysa, doktoruyla konusmasi onemlidir, ozellikle belirtileri gunluk yasamini onemli olcude etkilemektedir. Doktoru semptomlarina neden olan altta yatan durumlari teshis ve tedavi etmelidir. Onlemler Takviyeler FDA tarafindan tibbi kullanim icin onaylanmamistir ve genellikle saglam klinik arastirmalardan yoksundur. Yonetmelikler takviyeler icin uretim standartlari belirlemektedirler, ancak guvenli veya etkili olduklarini garanti etmemektedirler. Ek olarak, takviye-ilac etkilesimleri tehlikeli olmaktadir ve nadir durumlarda bile hayati tehdit etmektedir. Bu yuzden takviye alinmadan once saglik uzmanina danisilmalidir. Ayrica dozaj da onemlidir ve farkli dozlarin antioksidan savunma uzerinde farkli etkileri olmaktadir ve guvenli takviye dozlari asilmamalidir. Son olarak, bu stratejilerin hicbirinin doktorun onerdigi veya recete ettigi seyin yerini almamasi gerektigi unutulmamalidir. Arastirma Sinirlamalari Mevcut kanitlarin, dusuk SOD2’nin bazi nadir genetik bozukluklar disinda herhangi bir bozukluga neden oldugunu dogrulamadigi unutulmamalidir. Insanlarda SOD2’yi aktive etmenin potansiyel saglik etkileri hala bir arastirma alanidir. Ayrica, biyokimyadaki degisIklikler, insanlarin listelenen bazi yaklasimlarla kendi baslarina degistirebilecekleri bir sey degildir. SOD’u Neler Artirabilir? Bilim adamlari bazi takviyelerin SOD enzimlerini artirip artirmadigini arastirmaya devam etmektedirler. SOD enzimlerini arttiran takviyeler asagidaki gibidir: • Manganez, SOD2’nin calismasi icin bu minerallere ihtiyaci vardir • Yollar: PGC-1a (SOD2), PPAR gama (SOD2), SIRT3 (SOD2) • Nikotinamid Ribosid ( NAD+’ yi artirarmaktadir) • Balik yagi (SOD1) • EGCG • Cinko • Bakir (SOD ve SOD1) • Fosfor • Kurkumin (SOD1, SOD2) • Lutein (SOD2) • Asetilkolin/Alfa GPC • Resveratrol (SOD) • Bal (SOD) • Elagik asit (SOD) • Rezene • Karnitin • Likopen • Malik asit • Karahindiba • Histidin • Glisin • Sarimsak • Molekuler Hidrojen Listelenen takviyeler, ilaclar ile yollar teorik ve anekdottur ve kati olarak bilim tarafindan desteklenmemektedirler. Ayrica, bazi calismalar hangi SOD’un (SOD1, SOD2 veya SOD3) bir seyin arttigini ayirt edememektedir. Superoksit Radikalini Ne Azaltabilir? Teorik olarak, superoksit radikal mimik SOD’yi azaltan faktorlerdir ve antioksidan gorevi gormektedirler. Bununla birlikte, cogu deneyseldir ve insan verileri ek******************. Takviyeler ve Diyet • PQQ • MitoQ (ubikinonun superoksit ile reaksiyona girdigi iddia edilmektedir) • Nikotinamid Ribosid • Folat • Molekuler hidrojen • Sarimsak • Yabanmersini Antosiyaninler • Inositol • L Plantarum • Ursolik asit • Myricetin Hormonlar (Deneysel) Bazi hormonlar oldukca deneyseldir. Arastirmacilar SOD2 ile ilgili biyokimyasal yollari daha iyi anlamak icin arastirmaktadirlar. Bu hormonlar asagidaki gibidir: • Melatonin • Progesteron (CuZnSOD) ve Progestin (SOD2, SOD1) • DHEA • Kortizol/Glukokortikoidler • Testosteron • Ostrojen • DHT Bununla birlikte doktora gitmeden hormon veya ilac alinmamalidir. Hormonlar progesteron, ostrojen ve testosteron dahil ve ilaclar kortikosteroidler gibi sadece doktor recetesi ile kullanilabilmektedir. Tibbi gozetim olmadan hormonlar veya diger receteli ilaclari almak son derece tehlikeli olmaktadir. Ek olarak, Pregnenolon ve Androstenedion de SOD’u etkilemek icin arastirilmistir. Her ikisinden de kacinilmalidir. Pregnenolon, FDA tarafindan yuksek zarar potansiyeli olan onaylanmamis yeni bir ilac olarak siniflandirilirken, androstenedion yasadisi bir anabolik hormondur. Superoksiti Neler Artirabilir? Superoksit radikali potansiyel olarak zararli bir reaktif oksijen turu oldugu icin bu faktorler antioksidan dengesini bozmaktadir. Superoksiti artiran faktorler asagidaki gibidir: Yasam tarzi Antioksidan savunmasini zayiflatabilecek sigara, fast food, asiri yemek, cok fazla stres altinda olmak ve cok fazla icmek gibi sagliksiz aliskanliklardan kacinmak her zaman iyi bir fikirdir. Duzenli egzersiz, yeterli besin, uyku ve saglikli bir sirkadiyen ritim tutmaya calisilmalidir. Ayrica uyku apnesi veya aralikli hipoksi superoksit birikmesine neden olmaktadir. Hormonlar Bazi hormonlarin superoksiti artirmaktadir ve bunlar asagidaki gibidir: • Tiroid hormonlari • Buyume Hormonu (HGH) • Prolaktin Bununla birlikte, bu hormonlarin hepsi vucutta onemli roller oynamaktadir. Bu hormanlar vucuda normal miktarlarda gerekmektedir. Unutmayin, superoksitin vucutta bazi iyi rolleri bulunmaktadir. Bilim adamlari, bazi durumlarda, bu hormonlarin dengeli seviyelerinin superoksit radikalinin bakterileri oldurmesine yardimci oldugunu dusunmektedirler. Dogal olarak uretilen hormonlarin yani sira bazi arastirmacilar, hayvanlarda yapilan deneylere dayanarak kronik Ostrojen maruziyetinin (dogum kontrolunde oldugu gibi, HRT) superoksiti asiri derecede arttirdigini varsaymaktadir. Bu henuz insanlarda dogrulanmamistir. SOD2 Geni Bircok SNP vardir ve bunlar asagidaki gibidir: En onemli SOD2 SNP: RS4880 (SOD2) GG Diger SOD2 SNP’leri: RS10370 (SOD2) TT, RS2758331 (SOD2) AA, RS2758339 (SOD2) CC ve RS2758346 (SOD2) TT | |
| |
| Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir) | |
| |