|
|
25 Ağustos 2020, 11:12
|
#1 |
  |
Modern Cagda Sizofreni Tamamen Tedavi Edilebilir Mi?
Kisinin kendisinin veya sevdigi birinin sizofreni olma olasiligi, hem korkutucu hem de cok bunaltici bir durumdur. Hastaligin dogasi hakkinda pek cok bilgi bulunmaktadir ve bu bilgilerin ne kadari dogru tartismali bir durumdur. Hatta bazi durumlarda ogrenilen bilgiler cok daha karmasIk olmasinin yaninda umut verici olabilir.
Sizofreni gercekten de su veya bu sekilde omur boyu tedavi gerektiren kronik bir durumdur. Sizofreninin su an icin tedavisi” yoktur. Bununla birlikte, sayisiz calisma ve profesyonel gozlemin, saglikli yasamin ve uygun bakimin, kisinin hastalikla uzun, mutlu ve nispeten tipik bir yasam surmesine izin verebilecegini gosterdigi de dogrudur. Sizofreni icin zaman icinde test edilmis tedavilere ek olarak, yeni bilim, hastalikla mucadele icin daha iyi yontemler gelistirmeye calismaktadir. Daha az yan etkiye sahip daha etkili ilaclar, daha saglam ve etkili danismanlik yontemleri ve hatta genetik siralama, sizofreni hastalarinin her zamankinden daha iyi yasamalarina yardimci olmada rol oynayabilir. Bu yazida gunumuz modern cagi tibbinda doktorlarin ve bilim adamlarinin sizofreni tedavi yontemlerini iyilestirmek icin nasil calistiklarina ve genom dizilemesinin tedavilere yepyeni bir kapi araladigina dair bilgiler bulunmaktadir. Tedaviye Dogru Calisma Sizofreni hastalarinin daha saglikli bir yasam surdurebilmek icin yapabilecekleri faktorler ele alinmalidir. Sonrasinda da bilim adamlarinin bu konu ile yaptigi yeni gelismelere odaklanilmalidir. Arastirmacilar yillar icinde sizofreni gorunumunun muhtemelen genetik ve cevresel faktorlerin karmasIk bir kombinasyonundan kaynaklandigi konusunda fikir birligine varmislardir. Sizofreninin ailelerde ortaya ciktigi, ancak hastaligin bilinen ailesel gecmisi olmayan kisilerde de ortaya cikabilecegi gosterilmistir. Sizofreniye neden olan belirli genlerin uykuda olabilecegi ve stresli durumlar, uyusturucu kullanimi, asiri sosyal izolasyon ve diger cevresel sorunlar tarafindan tetiklenebilecegi varsayilmaktadir. Arastirmacilar, sizofreniyi tetikleyen karmasIk beyin kimyasini anlamaya calismak icin ileri teknolojik araclar kullanmaktadirlar. Genetik calismalar, gelismis bilgisayar goruntuleme ve daha derinlemesine davranis calismalari, uzmanlarin bu bozuklukla mucadele etmek icin neler yapabileceginin daha iyi anlamasini saglamistir. Genom Dizileme ve Sizofreni Son zamanlarda ortaya cikacak en umut verici bilimlerden bazilari, tum genom dizileme alaninda yapilan calismalardir . Bu arastirma, Isvec’in SciLife Labs ve National Institute of Mental hibeleri tarafindan finanse edilen uluslararasi bir koalisyon tarafindan finanse edilmistir. Genom dizileme calismasinda 2.000’den fazla kisi kullanilmistir ve bulduklari sey, daha once bilinmeyen sizofreni ile ilgili DNA’daki mutasyonlardir. Topolojik olarak iliskili alanlar olarak adlandirilan uc boyutlu bir genom yapisi incelemis ve bu yapilarin bozulmasinin, genler arasinda genellikle meydana gelmeyen etkilesimlere izin verebilecegi bulunmustur. Bozulmus topolojik olarak iliskili alanlar sizofreni hastalarinda cok daha fazla meydana gelmistir. Umut, bu bulgunun bilim adamlarinin bozuklugu molekuler duzeyde daha iyi incelemelerine yardimci olacagidir. Bozulmus topolojik olarak iliskili alanlari onarabilecek daha kesin tibbi tedaviler bile mumkun olabilir. Bazilari bunun bir tedaviye giden gercek bir yol olabilecegini ve en azindan hastalar icin daha iyi sonuclara yol acacagini umut edilmektedir. Bu ayni yontem, gelecekte anksiyete bozukluklarindan bipolar bozukluga, sinirda kisilige ve daha fazlasina kadar her seyin genetik tezahurunu daha iyi anlamak icin kullanilabilir. Sizofrenide Daha Odakli Tedavilere Dogru Yapilan Calismalar Genetik arastirmalar umut verici gorunurken, diger iyilesme alanlarinda da dikkate deger sonuclar elde edilmistir. Doktorlar ve psIkiyatristler bir suredir iyilesmek icin tedaviye gerek olmadigini vurgulamaktadirlar. Doktorlardan ve psIkiyatristlerden uygun bakimin yani sira saglikli yasam, binlerce kisinin iyilesmesine izin vermis yani, istihdam edilebilir, aile ve iliskilere dahil olabilir ve genellikle dunyada cok az veya hic bozulma olmadan gunluk olarak islev gorebilirler. Bu sorun, tedavilerin neden bazilari icin ise yarayip digerleri icin ise yaramadigini anlamaya calismaktadirlar. Arastirmacilar, makine ogrenimi ve beyin goruntulemeyi kullanarak, sizofreni hastalarinin bazilarinin beyninin, tam olarak gri cevherinin, sizofreni hastalarinin gri maddesinden acikca farkli oldugunu tespit etmislerdir. Bu bilgiler, doktorlarin cesitli sizofreni turleri icin en uygun tedavileri baslatmasina ve bulmasina olanak taniyacaktir. Tedavi gormeyen sizofreni hastalarinin % 60-80’inde nuks olabilirken, uygun tedaviye devam edenlerin sadece % 18-32’sinde bir nuks olabilir. Sizofrenide Tedavi Olarak Diyet Yapmak Gecen yil yayinlanan bir calismada, ketojenik bir diyetin, epilepside oldugu gibi sizofreni semptomlarini hafifletmeye nasil yardimci olabilecegi hakkinda soylenecek ilginc veriler elde edilmistir. Arastirma makalesinde ornek alinacak sadece birkac vaka varken, arkasindaki bilim umut vericidir. Mevcut tedavilere direncli olanlar bu arastirmadan en cok faydalanacak kisiler arasindadir. Diyeti etkilemenin diger ruh sagligi sorunlari uzerinde de ilginc etkileri olabilir. Bipolar bozukluk, sinirda kisilik ve daha fazlasi icin arastirmalar devam etmektedir. Genel olarak bakilirsa; egzersiz ve saglikli beslenmenin her zaman gozle gorulur faydali etkileri olacaktir. Dunyanin dort bir yanindaki saglik uzmanlari, neredeyse her duruma daha iyi beslenme ve fiziksel aktivite onermektedirler. Sizofrenide Guncel Tedaviler ve Yonetim Teknikleri Yeni arastirmalar umut verici olsa da, sizofreniyi yonetmek icin mevcut yontemlerin hala onemli faydalari vardir. Uygun ilaclar ve danismanlik, sizofreni hastalarinin yaklasIk% 82’sinin gunluk is ve sosyal hayata tamamen entegre bir yasam surmesine yardimci olabilir. Kisi kendisinin veya sevdigi birinin sizofreni olabilecegine inaniyorsa ilk adim, elbette bir uzmanin gorusunu almak olacaktir. Dogru bir teshisle, iyilesme yolunda kisiye yardimci olma olasiligi en yuksek olan ilaci ve danismanligi almaya baslayabilir. Sizofreni tedavileri genellikle bir hastaya ve ihtiyaclarina daha iyi uyacak sekilde ozellestirilir. Gerekli ilaclar ve danismanlik, genellikle sizofreni hastalarinin sergiledigi tetikleyicilere ve semptomlara bagli olacaktir. Hastalar benzersiz kisisel gereksinimleri nedeniyle tedavi icin kendilerine ozel ve profesyonel yardim almalari gerekir. Sizofreni Hastalilarinin Hastaligi Yonetirken Yapabilecekleri Once sizofreni hastaligi olan bireyler her zaman baska bir sey yapmadan once uzmanlardan yardim almali ve kisisellestirilmis tavsiyelerine uymalidirlar. Bununla birlikte, daha iyi yasam ve daha iyi sizofreni saglik sonuclari soz konusu oldugunda bazi evrensel gercekler vardir. Hangi uzmanla konusulursa konusulsun gunluk saglik rutininin bir parcasi olarak asagidaki yapmak, hastaligin yonetilmesine yardimci olabilir: Duzenli Uyku Saatleri Sizofreni ve bununla iliskili stresin cogu, genellikle uyku duzeninize ciddi zararlar verebilir. Alinan ilaclar uyku duzenini bozabilir. Uyku, fiziksel ve zihinsel saglik icin cok degerlidir. Fiziksel ve zihinsel yeteneklerin geri kalanini duzenlemek icin uykunun ne kadar onemli asIkardir. Sizofreni tetikleyicileri, stresli ve travmatik olaylarla ortusuyor gibi gorunmektedir. Uyku eksIkligi muhtemelen bu sorunlari daha da kotulestirir. Kendi Basina Ilac Kullanimindan Kacinma Bu belki de bu listedeki en onemli tavsiyelerden biridir. Sinirda kisilik bozuklugu veya sizofreni gibi beyin bozuklugu formlarina sahip olanlar, genellikle kendi kendine ilac tedavisi olarak ilac kullanimina daha yatkindir. Sorun, uyusturucu ve alkolun nuksetme (ve ilaca mudahale etme) olasiliginin cok yuksek olmasidir. Sizofreni hastalarinda uzun sureli tedavinin basarisiz olmasinin en buyuk nedenlerinden biri uyusturucu ve alkol kullanimidir. Kimyasal bagimlilik genellikle sizofreninin siddetlendigi ve beslendigi bir zihinsel saglik sarmalina yol acmaktadir. Bu maddeleri mumkun oldugunca kullanmaktan kacinilmali, saglik ve enerji seviyelerin iyilestirilmelidir. Bu genel sagligi ve refahi artiracak bir tutum olacaktir. Sosyallesmeye Devam Etmek Sizofreni, insanlarin ice donmesine, arkadaslarindan ve ailelerinden uzaklasmasina neden olma egilimindedir. Sosyallesmek ve bir destek agini surdurmek, ruh sagligi icin inanilmaz derecede onemlidir. Haftada birkac kez bir danismanla konusmak icin zaman ayirmak bile uzun bir yol kat edilmesine yardimci olabilir. Daha Iyi Beslenmek ve Disarida Fiziksel Aktivite Yapmak Basitce soylemek gerekirse, zaman zaman disari cikip egzersiz yapmak, olculu olarak saglikli yiyecekler tuketmek hastaligin yonetilmesinde etkili bir yaklasim olacaktir. Bu iki adim, genel yasam kalitesini iyilestirmede uzun bir yol kat edilmesine faydalidir. Destek Almak Sizofreni, bilinen tedavisi olmayan omur boyu suren bir ruhsal bozukluk olsa da, iyilesme sansi vardir. Zaman alabilir ve doktorlarin, danismanlarin, arkadaslarin ve ailenin yardimi gerekebilir, Ve kisi yalniz olmadigini bilmesi gerekir.
________________
Bizde Mutsuz Olalim ~
|
|
|
| Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir) | |
|
|
Normal
