|
|
21 Haziran 2021, 09:24
|
#1 |
  |
Dogal Kaynaklarin Kontrolsuz Kullanimi Ve Sonuclari
Insanoglu gezegenin dogal kaynaklarini tuketiyor! Oysa bu kaynaklarin tum canlilarin hayatta kalmalari icin korunmasi gerekir. Dogal kaynaklar, gezegenin insan mudahalesine ihtiyac duymadan sundugu kaynaklardir ve canlilarin hayatta kalmasi icin gereklidirler, ancak su anda oldugu gibi dogal yenilenmelerinden daha hizli tuketilirlerse tukenebilirler.
Dogal Kaynaklar Nelerdir? Iki tur dogal kaynak vardir: yenilenebilir ve yenilenemez. Birincisi gunes radyasyonu gibi tukenmezdir veya biyokutlede oldugu gibi yenilenmeleri nispeten hizlidir. Yenilenemeyen kaynaklar, mineraller ve fosil yakitlar (petrol, dogal gaz ve komur) gibi yenilenmeleri icin uzun yillarin gecmesini gerektirdigi icin dogada sinirli bir sekilde var olan kaynaklardir. Insanlar gezegenin dogal kaynaklarini tuketiyor ve acil onlem alinmadigi takdirde yasam standartlari 2030 yilina kadar dusmeye baslayacaktir. Dunya Dogayi Koruma Vakfi (WWF) tarafindan yapilan calismalarla; dogal kaynaklarin asiri tuketiminin her yil tuketilen ve yeniden uretilebilecek olandan % 20 daha fazla oldugu belirtilmistir. Olusan ve gun gectikce buyuyen bu acik muazzam derecede yuksektir. Bunun yaninda soz konusu bu cari acik yuzdesi giderek artarken insanoglu ayni kayitsizliga devam etmektedir. WWF’nin verilerine gore, eger dogal kaynaklarin asiri tuketimi bu hizla devam ederse, 2050 yilinda insanlik kendisini beslemek icin 2,5 gezegene ihtiyaci olacaktir. Buna karsilik bu organizasyonla, dunyadaki balik, kus, memeli, amfibi ve surungen nufusunun 1970 ile 2012 yillari arasinda insan faaliyetleri nedeniyle %58 azaldigini ve 2022 yilina kadar bu oranin % 67’ye cikacagini tahmin edilmektedir. Dogal Kaynaklarin Asiri Kullanilmasinin Sonuclari Dogal kaynaklarin kontrolsuz tuketiminin onemli etkileri vardir, bu etkiler ana basliklar halinde kisaca su sekilde siralanabilir; Cevre Etkileri Flora ve fauna icin gerekli habitatlarin ortadan kalkmasi ve dolayisiyla turlerin neslinin tukenmesi riski oldukca yuksektir. Dunyada yaklasIk 30 milyon farkli hayvan ve bitki turu vardir ve bunlardan Uluslararasi Dogayi Koruma Birligi (IUCN)verilerine gore, su anda 31.000’den fazla turun yok olma tehlikesiyle karsi karsiyadir. Ekonomik Etkileri Dogal Kaynaklarin Kontrolsuz Kullanimi ve SonuclariBirlesmis Milletler Gida ve Tarim Orgutu’ne (FAO) gore, dunya topraklarinin % 33’u orta ila yuksek oranda bozulmustur. Verimli topraklarin erozyonu ayni hizla devam ederse, tarimsal emtia fiyatlari kacinilmaz olarak yukselecektir. Saglik Etkileri Ormanlara sahip cikilmazsa daha az CO 2 olacaktir ve bu nedenle daha fazla hava kirliligi ile karsi karsiya kalinacaktir. Dunya Saglik Orgutu’ne (WHO) gore, dunya capinda her on kisiden dokuzu yuksek duzeyde kirletici iceren hava solumakta ve her yil yedi milyon insan hava kirliliginden olmektedir. Kontrolsuz Dogal Kaynak Kullanimina Yonelik Cozumler Birlesmis Milletler Surdurulebilir Kalkinma Gundemi 2030’da belirtildigi gibi gelecek, insanlar icin cifte zorluk teskil etmektedir. Cunku dogal kaynaklarin islevini korumak kadar gittikce kotuye giden doga kosullarinda kendileri icin adil yasam kosullarinin korunmak icin de caba sarf edilmesi gerekmektedir. Bu durum tersine cevrilmek istiyorsa, yapilan calismalarin yani sira sunlara da ihtiyac vardir; Dogal sermaye korunmali • Bozulmus ekosistemleri ve hizmetleri geri kazanilmasi gerekir, • Oncelikli habitatlarin kaybinin durdurulmasi gerekir, • Korunan alanlarin kuresel agini onemli olcude genisletilmesi gerekir, Uretim sistemlerini iyilestirilmeli • Insan yasaminin gelisiminde kullanilan nesne, malzeme, kaynaklari ve uretim sistemlerindeki atik hacmi onemli olcude azaltilmalidir, • Kaynaklar surdurulebilir bir sekilde yonetilmelidir, • Yenilenebilir enerji uretimi tesvik edilmelidir, Dogal Kaynak Kullanimini Azaltmak Icin Onlemler Her ulke kendi capinda dogal kaynak kullaniminin azaltilmasina yonelik calismalar ve duzenlemeler yapmaktadir. Ayrica halkini bu konuda bilinclendirmeye yonelik yayinlar, egitimler ve kampanya calismalari da surdurulmektedir. Bu konuda alinan onlemler ana basliklar halinde su sekilde siralanabilir; Yasalar ve Politikalar Dogal kaynaklarin kullanimini duzenleyen mevzuatlar gelistirmek ve tum projeler icin temel bir gereklilik olarak cevresel etkinin degerlendirmesini olusturmak gerekir. Bu yonde atilan adimlar; • Surdurulebilir kalkinmayi ve cevre koruma girisimlerini destekleyici programlar gelistirmek, • Yenilenebilir ve cevreyi kirletmeyen enerjiler icin taahhutler verilmesi, • Ekosistem sagligini korumak icin cevre bakimini ve korunmasini tesvik edici politikalar gelistirilmesi, Bilinclendirme Calismalari Dogal kaynaklarin kontrolsuzce kullaniminin azaltilmasina yonelik, hukumetlerin yaptigi yasa ve politikalar kadar ulke vatandaslarinin bu konuda bilinclendirilmesi de onemlidir. Bu konuda atilabilecek adimlar; • Insanlarin toplu tasima ve bisIklet kullanimina tesvik edilmesi, Geri donusum kulturune tesvik edilerek, kullanimin azaltilmasi, geri donusumun ve yeniden kullanimin artirilmasi, • Egitim kurumlarinda cevre bilincinin verilmesine yonelik egitimler verilmesi, • Tarim ve ekolojik turizmin tesvik edilmesi, • Televizyon, internet ve billboard gibi toplu iletisim araclariyla cevre bilincinin artirilmasina yonelik calismalar ve yayinlar yapilmasi, Sorumlu Tuketim Herkesin kaynaklari tuketirken sorumlu ve farkinda olarak tuketmesi saglanmasi, enerji kullaniminda kayda deger tasarruf saglar. Dolayisiyla enerji kaynaklari daha yavas tukenir. Bu sorumlu tuketim bilinci asilanirken, herkesin dikkat edecegi hususlar kisaca su sekilde siralanabilir; • Su ve elektrigi sorumlu bir sekilde kullanilmasina dikkat edilmesi, • Gereksiz urun satin aliminin azaltilmasi, • Biyolojik olarak parcalanamayan urun seciminden kacinilmasi, • Yerel ve organik urunler tercih edilmesi, • Tuketilen her bir urun icin enerji kullanildiginin farkinda olarak israftan kacinilmasi, Tum bu adimlarda en onemli olan sorumlu tuketim bilincinin gelistirilmesi, daha farkinda bir toplum yaratirken, bu tutum bu konuda yapilan calismalarin etkisini de artirir. Daha ileri duzeyde sorumlu vatandas olabilmek adina su dusuncelerin ve sorularin aliskanlik haline getirilmesi oldukca etkili bir yaklasimdir; • Daha sorumlu tuketim bilinci nasil gelistirilir? • Surdurulebilir hareketlilik adina yasam tarzinda nasil degisIklikler yapilabilir ve daha az nasil karbon ayak izi birakilabilir? • Mevcut enerji tuketim modelleri nasil degistirilebilir? • Saglikli ve surdurulebilir tuketim kaliplari nasil tesvik edilebilir? • Finansal akislar yeniden nasil yonlendirilebilir? • Dogal kaynaklarin degeri nasil artirilabilir? • Cevresel ve sosyal maliyetler icin nasil sorumluluk alinabilir? • Faaliyetlerde koruma, surdurulebilir kaynak yonetimi ve yeniligi tesvik eden sirketlerin urunleri nasil secilir? ALİNTİ ~
________________
Bizde Mutsuz Olalim ~
|
|
|
| Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir) | |
|
|
Normal
