Limon Otunun (Melisa Otu) Kullanimi, Yan Etkileri, Etkilesimleri ve Kullanim Miktari - IRCRehberi.Net- Türkiyenin En iyi IRC ve Genel Forum Sitesi

CeReN · 18 Temmuz 2020, 08:37

Limon otu ya da melisa (Melissa officinalis), nanegiller ailesinden (familyasindan) cok yillik bir bitkidir. Ayrica ogul otu, her derde deva, acem otu, limon nanesi, kovan otu, Xiang Feng Cao (geleneksel Cin tibbinda) adlariyla da bilinir. Melisa en iyi Haziran ve Agustos aylari arasinda hafif iliman iklimlerde yetisir. Melisa ozu ve yagi tavuk veya balik marine etmek veya pismis yiyecekleri ve recelleri lezzetlendirmek icin mutfak amacli kullanilabilir. Limon otu ya da melisa otunun ayrica sindirim sistemini, sinir sistemini ve karacigeri etkileyen cesitli tibbi bozukluklari tedavi ettigine inanilmaktadir. Bu bitkinin kullanimi, Carmelite rahibelerinin, populer olarak karmelit suyu olarak bilinen bir alkollu tonik yapmak icin kullandigi 14. yuzyila kadar uzanmaktadir. Bugun, melisa geleneksel tipta hem uykuya yardimci hem de sindirim tonigi olarak kullanilmaktadir. Hafif bir limon aromasina sahip olan yapraklarindan ilac elde edilir. Limon otu tek olarak veya baska bitkilerle birlikte kullanilabilir. Melisa esansiyel yagi, sakinligi tesvik ettigi ve stresi hafiflettigine inanilan aromaterapide de populerdir.

Saglik Yararlari
Genellikle stres ve kaygiyi hafiflettigi soylenen limon otu, guclu antioksidan ve antimikrobiyal ozelliklere sahip gibi gorunen rosmarinik asit olarak bilinen bir bilesIk icerir. Limon melisa otu, yatistirici, sakinlestirici bir etkiye sahip gibi gorunen kimyasallar da icerir, bazi viruslerin cogalmasini da azaltabilir. Alternatif uygulayicilar, melisa otunun uykusuzluk, ucuk, yuksek kolesterol, genital herpes, mide eksimesi ve hazimsizlik (dispepsi) gibi cok cesitli tibbi durumlarin tedavisinde kullanilabilecegine inanmaktadir. Alzheimer hastaligi olan kisilerde bilissel islevi gelistirebilecegini bile iddia edenler vardir. Geleneksel tipta uzun suredir kullanilmasina ragmen, bu saglik iddialarinin cogunu destekleyen kanitlar eksIktir. Limon otunun etkili oldugu hastaliklar asagidadir:
Alzheimer hastaligi: On calismalar, limon otu ozundeki sitralin adli bilesigin, Alzheimer hastaligini tedavi etmek icin kullanilan Aricept (donepezil), Exelon (rivastigmin) ve Razadyne (galantamin) adli ilaclar tarafindan hedeflenen bir enzim olan kolinesterazi inhibe edebilecegini ongormektedir. Iran’dan yapilan bir calisma, hafif ve orta derecede Alzheimer hastalarinda bilis ve demansi iyilestirmede dort aylik bir limon otu ozutu kullaniminin bir plasebodan nispeten daha etkili oldugunu bildirmistir. Katilimcilarin her birine, 16 haftalik bir sure boyunca mililitre basina 500 mikrogram (μg / ml) sitral iceren 60 damla limon otu ozutu verilmistir. Umut verici olsa da bulgular henuz diger calismalarda tekrarlanmamistir.
Anksiyete (Kaygi): Calismalar, limon otunda bulunan rosmarinik asidin beyindeki gama-aminobutirik asit (GABA) olarak bilinen norotransmiterlerin varligini arttirdigini gostermistir. Beyindeki dusuk GABA seviyelerinin anksiyete ve diger duygudurum bozukluklari ile iliskili olduguna inanilmaktadir. Bazi arastirmalar, piyasalardan elde edilebilen bir melisa ozutu urununun alinmasinin anksiyete bozukluklari olan kisilerde semptomlari azalttigini, daha onceki arastirmalar da melisa ve 12 baska bilesen iceren bir urunun sinirlilik veya huzursuzluk gibi anksiyete semptomlarini azalttigini gostermektedir. Avustralya’daki arastirmacilara gore, 0.3 gram melisa ozu iceren tatli bir su bazli icecek, bir grup saglikli genc yetiskinde plaseboya kiyasla stresi ve ruh halini onemli olcude azaltmistir. Bu sonuclar testin su yerine yogurtla tekrarlanmasiyla teyit edilmistir. Anksiyolitik (anksiyete azaltici) etkiler genellikle bir ila uc saat icinde hissedilir.
Ucuk (Herpes labialis): Melisa otundaki rosmarinik asit ucuk ve bazi genital herpes vakalariyla iliskili herpes simpleks virusu tip 1’i (HSV-1) inhibe etmede cok etkili gibi gorunmektedir. Ucuklara limon otu ozu iceren bir dudak balsami uygulamak iyilesme suresini kisaltir ve enfeksiyonun erken asamalarinda uygulanirsa semptomlari azaltir. Mevcut kanitlarin cogu, rosmarinik asidin, koronavirusler, rinovirusler ve hepatit B virusu gibi soguk alginligi ile iliskili olanlar da dahil olmak uzere cok cesitli virus cesitlerini inhibe ettigi test tupu calismalariyla sinirlidir. Bir 2014 calismasinda, melisa ozu, ilaca direncli HSV-1 suslarinin yuzde 80 ila 96’sinin konakci hucreleri enfekte etmesini onleyebilmistir. Ayni sonuclarin insanlarda elde edilip edilemeyecegini gormek icin daha fazla arastirma gereklidir.
Uykusuzluk (Insomnia): Rosmarinik asidin uykusuzluk hastaligi olan kisilerde uykuyu iyilestirdigine inanilmaktadir. 2013 yilinda yapilan bir arastirmaya gore, kediotu koku ile birlikte limon otu bir plaseboya kiyasla menopozlu 100 kadinda uyku kalitesini onemli olcude artirmaktadir. Genellikle depresyon ve anksiyete ile birlikte gorulen uykusuzluk ve uyku apnesi menopozlularin ortak ozellikleridir. Otlarin kombinasyonunun, dogrudan beyindeki GABA reseptorlerine etki ederek, “iyi hissetme” hormonu olan serotonin uretimini uyarirken hafif bir yatistirici etki saglayarak uykuya yardimci olduguna inanilmaktadir. Onceki arastirmalar da limon otu ve kediotu koku iceren bir urunu gunde iki defa 1-2 tabletin almanin, 12 yasin altindaki cocuklarda huzursuzluk ile iliskili uyku problemlerini azaltabilecegini gostermektedir. Bu etkinin limon otundan mi, kediotundan mi yoksa kombinasyondan mi kaynaklandigi bilinmemektedir.
Stres: Arastirmalar, tek bir doz melisa almanin zihinsel stres altindaki yetiskinlerde sakinligi ve uyanikligi arttirdigini gostermektedir. Diger bazi arastirmalar, bir yiyecek veya icecege melisa eklemenin kaygiyi azalttigini ve zihinsel testler sirasinda hafizayi ve uyanikligi gelistirdigini gostermektedir. Limon otunun ayrica dis muayeneleri sirasinda cocuklarda endiseli davranisi azalttigi gorulmektedir. Limon melisa otunu diger bilesenlerle birlikte dusuk bir dozda alinmasinin bir laboratuvarda psIkolojik stres sirasinda endiseyi azalttigi gorulmektedir fakat kombinasyonu daha yuksek bir dozda almak stres kaynakli kaygiyi kotulestiriyor gibi gorunmektedir.
Melisa otunun asagidaki durumlarda da etkili oldugu dusunulse de yeterli kanit yoktur:
Bellek ve dusunme becerileri (bilissel islev): Bazi arastirmalar tek doz limon otu takviyesi almanin dogrulugu artirdigini ancak zamanlanmis bir hafiza testinde performansi yavaslattigini gostermektedir. Diger arastirmalar, diger maddelerle kombinasyon halinde melisa almanin 63 yasin altindaki yetiskinlerde kelimeleri hatirlamayi iyilestirdigini gostermektedir fakat daha yasli yetiskinlerde yararli gorunmemektedir.
Bebeklerde asiri aglama (kolik): 1-4 hafta boyunca kolik olan bebeklere limon otu ve baska bilesenler iceren bazi urunlerin verilmesi aglama suresini azaltiyor gibi gorunmektedir. Melisa otu, kolik sorunu cozulen bebeklerin sayisini artirabilir.
Dusunmeyi engelleyen hastaliklar (Bunama: demans): Limon otunun demans hastalarinda ajitasyonu azaltmaya yardimci olup olmadigi belirsizdir. Arastirmalardan elde edilen sonuclar celiskilidir.
Depresyon: Arastirmalar, dollenmis yumurta tozu ile limon otu almanin, tek basina dollenmis yumurta tozu almaya kiyasla depresyon belirtilerini iyilestirmedigini gostermektedir.
Gastrointestinal Sorunlar: Limon otunun dispepsi (mide bozuklugu), irritabl bagirsak sendromu (IBS) ve asit reflu semptomlarinin tedavisinde yardimci olabilecegine dair artan kanitlar vardir. Limon otunda rosmarinik asitten baska spazmotik (spazm cozucu) ve karminatif (gaz giderici) ozelliklere sahip olan sitral, sitronellal, geraniol, linalool ve beta karyofilen adli bilesIkler bulunur. Almanya’dan yapilan bir 2013 yili arastirmasi, limon otu ve diger sekiz terapotik ot iceren recetesiz bir ilac olan Iberogast’in dispepsi ve mide agrisina neden olan, kalin bagirsaklarin uzun sureli bir bozuklugu ya da irritabl bagirsak sendromu (IBS) tedavisinde plasebodan daha etkili oldugunu gostermistir.
Dogum sancilari: Arastirmalar, dogumdan sonra melisa ya da limon otu almanin dogum sonrasi agrilari, mefenamic adli ilaci almak kadar etkili bir sekilde azalttigini gostermektedir.
Melisa otunun asagida belirtilen diger saglik sorunlarinin iyilestirilmesi uzerinde de etkili olabilir:
-Fiziksel semptomlara asiri odaklanmanin neden oldugu duygusal sIkinti (somatik semptom bozuklugu)
-Bas agrisi
-Dis agrisi
-Adet kramplari (dismenore)
-Dikkat eksIkligi-hiperaktivite bozuklugu (DEHB)
-Kanser
-Bocek isiriklari
-Akcigerlerdeki hava yollarinin uzun sureli sismesi veya iltihabi (kronik bronsit)
-Asiri aktif tiroid (hipertiroidizm)
-Yuksek tansiyon
-Diger durumlar
Bu rahatsizliklarda limon otu veya melisa otu kullaniminin etkinligini degerlendirmek icin daha fazla kanit gereklidir.

Melisa Otunun Olasi Yan Etkileri ve Guvenlik
Agiz yoluyla alindiginda: Limon otu kisa sureli kullanim icin agizdan alindiginda guvenli kabul edilir. Limon otu ozleri veya takviyeleri dort ila alti haftadan fazla kullanilmamalidir. Genellikle hafif olsa da yan etkiler arasinda bas agrisi, bulanti, siskinlik, gaz, kusma, hazimsizlik, bas donmesi, mide agrisi, hirilti, agrili idrara cikma, kaygi ve ajitasyon sayilabilir. Yan etki riski dozun buyuklugu ile artma egilimindedir. Limon otunun uzun sureli kullanimi veya asiri kullanimi onerilmez cunku guvenligi hakkinda yeterli bilgi yoktur.
Cilde uygulandiginda: Limon melisa otunun yetiskinlerde cilde tibbi miktarlarda uygulanmasi guvenli olabilir. Bazi insanlarda topikal limon otu preparati kullanilirken kontakt dermatit olarak bilinen bir alerji gelisebilir. Guvende olmak icin onkola biraz uygulanmali ve kizariklik, kasinti veya tahris olup olmadigini gormek icin 24 saat beklenmelidir. Ciddi alerji reaksiyonlari nadirdir.

Ozel Onlemler ve Uyarilar
Hamilelik ve emzirme: Guvenlik arastirmasi eksIkligi nedeniyle cocuklarda, hamile kadinlarda ve emziren annelerde melisa ozlerinin ve takviyelerinin kullanimindan kacinilmalidir.
Bebekler ve cocuklar: Limon otu, yaklasIk bir ay boyunca agizdan uygun sekilde alindiginda muhtemelen guvenlidir ama yine de dikkatli olunmali, bir uzmana danismadan asla kullanilmamalidir.
Seker hastaligi (Diyabet): Melisa, diyabetli kisilerde kan sekeri duzeylerini dusurebilir. Dusuk kan sekeri (hipoglisemi) belirtilerine dikkat edilmeli, diyabet varsa ve melisa kullaniliyorsa kan sekeri dikkatlice izlenmelidir.
Cerrahi: Limon otu, ameliyat sirasinda ve sonrasinda kullanilan ilaclarla kombine edildiginde cok fazla uyusukluga neden olabilir. Pihtilasmayi azaltabilecegi icin ameliyat plani yapilmissa asiri kanamayi onlemek icin en az iki hafta once melisa kullanimi birakilmalidir.
Tiroid hastaligi: Yuksek dozlar, tiroid hormonlarinin uretimini yavaslatarak potansiyel olarak tiroid fonksiyonunu etkileyebilir. Uzun sureli kullanimdan sonra tedaviyi aniden durdurmak rebound (geri tepme) anksiyetesine neden olabilir. Tiroid hastaligi olanlar melisa otundan kacinmalidir.

Ilac Etkilesimleri
Limon otu ya da melisa otu uyku hali ve uyusukluga neden olabilir. Sedatif ilaclar (Merkezi sinir sistemi depresanlari) limon otu ile etkilesime girer. Uyku haline neden olan ilaclara sakinlestirici (sedatif)denir. Sedatif ilaclarla birlikte melisa almak cok fazla uykuya neden olabilir. Limon otu, ozellikle alkol, recetesiz uyku ilaclari veya Ativan (etken maddesi: lorazepam), Donnatol (etken maddesi: fenobarbital), Klonopin (etken maddesi: klonazepam) ve Ambien (etken maddesi: zolpidem) gibi receteli sakinlestirici ilaclarla bir araya geldiginde sedasyona neden olabilir.
Limon otu, asagidakiler de dahil olmak uzere diger ilaclarla da etkilesime girebilir:
-Synthroid (levotiroksin) gibi tiroid ilaclari
-Coumadin (warfarin) veya Plavix (klopidogrel) gibi kan incelticiler
-Travatan (travoprost) gibi glokom ilaclari
-Tamoksifen ve Camptosar (irinotekan) gibi kemoterapi ilaclari
Bazi durumlarda, etkilesimleri onlemek icin ilac dozlarinin birkac saat aralikla uygulanmasi, doz azaltma veya ilac degisIkligi gerekebilir.

Kullanim ve Dozaj
Melisa takviyeleri kapsul, tablet, toz ve tentur formlarinda mevcuttur. Cok fazla farkli formulasyon oldugu icin, belirlenmis dozlar veya standart tedaviler yoktur. Oral kapsuller ve tabletler 250 miligramdan (mg) 500 mg’a kadar degisir ve bu aralikta guvenli kabul edilir. Bir tenturun dozu, formulasyonun konsantrasyonuna (mukavemetine) gore degisebilir. Genel bir kural olarak asla urun etiketinde onerilen dozdan daha fazlasini alinmamalidir. Asagidaki dozlar bilimsel arastirmalarda incelenmistir:
Yetiskinlerde Agiz Yoluyla Kullanim
Alzheimer hastaligi icin: Standartlastirilmis bir limon otu ozutu gunde 60 damla 4 ay boyunca kullanilmistir.
Anksiyete icin: 15 gun boyunca gunde iki kez alinan 300 mg standartlastirilmis bir melisa ozu kullanilmistir. Ayrica 8 hafta boyunca gunde uc kez alinan melisa otu dahil 13 bilesen iceren bir kombinasyon urun vucut agirligi basina 0.23 mL / kg kullanilmistir.
Uykusuzluk icin: 300 mg standartlastirilmis bir melisa ozu 15 gun boyunca gunde iki kez kullanilmistir. Ayrica, 80 mg melisa yapragi ekstresi ve 160 mg kediotu koku ekstresi iceren spesifik bir kombinasyon urun 30 gune kadar gunde 2-3 kez alinmistir. Bundan baska 170 mg kediotu koku, 50 mg serbetciotu, 50 mg melisa ve 50 mg aslan kuyrugu (aslan kulagi) iceren tabletler kullanilmistir. 1000 mg melisa ve 400 mg Nepeta mentoides (Ostokhodus ) iceren uc kapsul de 4 hafta boyunca gece alinmistir.
Stres icin: Bilimsel arastirmalarda bircok farkli doz incelenmistir. Bir stres testi sirasinda tek bir doz, 600 mg melisa ozu kullanilmistir. Ayrica, yiyecek veya icecege tek bir doz 300 mg melisa ozu eklenmis ve zihinsel bir test sirasinda kullanilmistir. Bundan baska bir stres testinden once, tablet basina 80 mg melisa ozu ve tablet basina 120 mg kediotu koku ozutu iceren uc tablet alinmistir. Bir baska calismada tablet basina 90 mg carkifelek cicegi, 90 mg kediotu koku, 50 mg melisa ve 90 mg oksuruk otu iceren spesifik bir kombinasyon urun 3 gun boyunca gunde uc kez bir tablet olarak alinmistir.

Yetiskinlerde Cilt Yoluyla Kullanim
Ucuklar icin (Herpes labialis): % 1 limon otu iceren ucuk preparatlarinin, ucuklara gunde uc ila dort kez uygulanabilir oldugu gorulmustur. Genellikle bir ucugun ilk belirtilerinde uygulandiginda en etkili sekilde calistiklari belirtilir ve ucuklar iyilestikten birkac gun sonraya kadar uygulanabilir.
Cocuklarda Agiz Yoluyla Kullanim
Uykusuzluk icin: 12 yasindan kucuk cocuklarda 80 mg melisa otu ekstresi ve 160 mg kediotu koku ekstresi iceren ozel bir kombinasyon urun gunde 1 veya 2 kez, 1-2 tablet alinmistir.

Onayli Urunler Tercih Edilmelidir
Limon otu (melisa) ABD Gida ve Ilac Idaresi (FDA) tarafindan diyet takviyesi olarak siniflandirilmistir, kalite ve guvenlik testlerine tabi degildir. Takviye satin alinirken daima Amerikan Farmakopesi (USP), ConsumerLab veya diger bagimsiz sertifika kuruluslarina gonullu olarak gonderilen, Turkiye’de ise Gida Tarim ve Hayvancilik Bakanligi’ndan onayli olan urunler tercih edilmelidir. Bu sekilde, urunun guvenli oldugundan ve urun etiketinde listelenen bilesen miktarini icerdiginden emin olunabilir. Ucucu yaglar secilirken, organik sertifikali olanlar, hem bitki cinsi adini (Limon otu icin: Melissa officinalis) hem de mense yerini icerenler tercih edilmelidir. Macaristan, Italya, Misir sifali bitkinin en buyuk yetistiricileri iken Irlanda, limon otu esansiyel yaginin onemli bir ureticisi olmaya devam etmektedir.
Dikkat: Melisa esansiyel yagi sadece harici kullanim icin tasarlanmistir. Sekerlemeleri ve diger yiyecekleri tatlandirmak icin kullanilan gida sinifi esansiyel yaglar bile agizdan alinmamalidir.

Limon Otu ya da Melisa Otundan Cay Hazirlanmasi
Limon otu (melisa) takviye veya ozut olarak alinabilir veya merhem ve losyon halinde cilde uygulanabilir, faydalarini elde etmek icin cay olarak da tuketilebilir. Cay hazirlamak icin birkac taze melisa yapragi kesilerek ise baslanmalidir fakat bu son dakika yapilmalidir cunku yapraklar cok onceden kesilirse kararir ve kurur. Sararmis, renksiz veya kuflu olan yapraklar kullanilmamalidir. Yapraklari iyice yikanmali ve kagit havluyla kurulanmalidir. Yapraklar kucuk parcalar halinde kesilmeli veya elle parcalanmali ve bir demlik icine yerlestirilmelidir. Daha fazla bitki yagi cikarmak icin bir kasIk veya cubuk ile karistirilabilir. Bir corba kasigi dolusu yaprak uzerine bir bardak sicak su dokulmeli ve yaklasIk bes dakika demlenmelidir. Tarif gerektiginde iki katina veya uc katina cikarilabilir. Cay demlendikten sonra bitkinin terapotik yaglarinin korundugu dusunulen buharda tutulmasi icin demligin veya bardagin ustu kapatilmalidir.

18 Temmuz 2020, 08:37	#1
CeReN Guest	Limon Otunun (Melisa Otu) Kullanimi, Yan Etkileri, Etkilesimleri ve Kullanim Miktari Limon otu ya da melisa (Melissa officinalis), nanegiller ailesinden (familyasindan) cok yillik bir bitkidir. Ayrica ogul otu, her derde deva, acem otu, limon nanesi, kovan otu, Xiang Feng Cao (geleneksel Cin tibbinda) adlariyla da bilinir. Melisa en iyi Haziran ve Agustos aylari arasinda hafif iliman iklimlerde yetisir. Melisa ozu ve yagi tavuk veya balik marine etmek veya pismis yiyecekleri ve recelleri lezzetlendirmek icin mutfak amacli kullanilabilir. Limon otu ya da melisa otunun ayrica sindirim sistemini, sinir sistemini ve karacigeri etkileyen cesitli tibbi bozukluklari tedavi ettigine inanilmaktadir. Bu bitkinin kullanimi, Carmelite rahibelerinin, populer olarak karmelit suyu olarak bilinen bir alkollu tonik yapmak icin kullandigi 14. yuzyila kadar uzanmaktadir. Bugun, melisa geleneksel tipta hem uykuya yardimci hem de sindirim tonigi olarak kullanilmaktadir. Hafif bir limon aromasina sahip olan yapraklarindan ilac elde edilir. Limon otu tek olarak veya baska bitkilerle birlikte kullanilabilir. Melisa esansiyel yagi, sakinligi tesvik ettigi ve stresi hafiflettigine inanilan aromaterapide de populerdir. Saglik Yararlari Genellikle stres ve kaygiyi hafiflettigi soylenen limon otu, guclu antioksidan ve antimikrobiyal ozelliklere sahip gibi gorunen rosmarinik asit olarak bilinen bir bilesIk icerir. Limon melisa otu, yatistirici, sakinlestirici bir etkiye sahip gibi gorunen kimyasallar da icerir, bazi viruslerin cogalmasini da azaltabilir. Alternatif uygulayicilar, melisa otunun uykusuzluk, ucuk, yuksek kolesterol, genital herpes, mide eksimesi ve hazimsizlik (dispepsi) gibi cok cesitli tibbi durumlarin tedavisinde kullanilabilecegine inanmaktadir. Alzheimer hastaligi olan kisilerde bilissel islevi gelistirebilecegini bile iddia edenler vardir. Geleneksel tipta uzun suredir kullanilmasina ragmen, bu saglik iddialarinin cogunu destekleyen kanitlar eksIktir. Limon otunun etkili oldugu hastaliklar asagidadir: Alzheimer hastaligi: On calismalar, limon otu ozundeki sitralin adli bilesigin, Alzheimer hastaligini tedavi etmek icin kullanilan Aricept (donepezil), Exelon (rivastigmin) ve Razadyne (galantamin) adli ilaclar tarafindan hedeflenen bir enzim olan kolinesterazi inhibe edebilecegini ongormektedir. Iran’dan yapilan bir calisma, hafif ve orta derecede Alzheimer hastalarinda bilis ve demansi iyilestirmede dort aylik bir limon otu ozutu kullaniminin bir plasebodan nispeten daha etkili oldugunu bildirmistir. Katilimcilarin her birine, 16 haftalik bir sure boyunca mililitre basina 500 mikrogram (μg / ml) sitral iceren 60 damla limon otu ozutu verilmistir. Umut verici olsa da bulgular henuz diger calismalarda tekrarlanmamistir. Anksiyete (Kaygi): Calismalar, limon otunda bulunan rosmarinik asidin beyindeki gama-aminobutirik asit (GABA) olarak bilinen norotransmiterlerin varligini arttirdigini gostermistir. Beyindeki dusuk GABA seviyelerinin anksiyete ve diger duygudurum bozukluklari ile iliskili olduguna inanilmaktadir. Bazi arastirmalar, piyasalardan elde edilebilen bir melisa ozutu urununun alinmasinin anksiyete bozukluklari olan kisilerde semptomlari azalttigini, daha onceki arastirmalar da melisa ve 12 baska bilesen iceren bir urunun sinirlilik veya huzursuzluk gibi anksiyete semptomlarini azalttigini gostermektedir. Avustralya’daki arastirmacilara gore, 0.3 gram melisa ozu iceren tatli bir su bazli icecek, bir grup saglikli genc yetiskinde plaseboya kiyasla stresi ve ruh halini onemli olcude azaltmistir. Bu sonuclar testin su yerine yogurtla tekrarlanmasiyla teyit edilmistir. Anksiyolitik (anksiyete azaltici) etkiler genellikle bir ila uc saat icinde hissedilir. Ucuk (Herpes labialis): Melisa otundaki rosmarinik asit ucuk ve bazi genital herpes vakalariyla iliskili herpes simpleks virusu tip 1’i (HSV-1) inhibe etmede cok etkili gibi gorunmektedir. Ucuklara limon otu ozu iceren bir dudak balsami uygulamak iyilesme suresini kisaltir ve enfeksiyonun erken asamalarinda uygulanirsa semptomlari azaltir. Mevcut kanitlarin cogu, rosmarinik asidin, koronavirusler, rinovirusler ve hepatit B virusu gibi soguk alginligi ile iliskili olanlar da dahil olmak uzere cok cesitli virus cesitlerini inhibe ettigi test tupu calismalariyla sinirlidir. Bir 2014 calismasinda, melisa ozu, ilaca direncli HSV-1 suslarinin yuzde 80 ila 96’sinin konakci hucreleri enfekte etmesini onleyebilmistir. Ayni sonuclarin insanlarda elde edilip edilemeyecegini gormek icin daha fazla arastirma gereklidir. Uykusuzluk (Insomnia): Rosmarinik asidin uykusuzluk hastaligi olan kisilerde uykuyu iyilestirdigine inanilmaktadir. 2013 yilinda yapilan bir arastirmaya gore, kediotu koku ile birlikte limon otu bir plaseboya kiyasla menopozlu 100 kadinda uyku kalitesini onemli olcude artirmaktadir. Genellikle depresyon ve anksiyete ile birlikte gorulen uykusuzluk ve uyku apnesi menopozlularin ortak ozellikleridir. Otlarin kombinasyonunun, dogrudan beyindeki GABA reseptorlerine etki ederek, “iyi hissetme” hormonu olan serotonin uretimini uyarirken hafif bir yatistirici etki saglayarak uykuya yardimci olduguna inanilmaktadir. Onceki arastirmalar da limon otu ve kediotu koku iceren bir urunu gunde iki defa 1-2 tabletin almanin, 12 yasin altindaki cocuklarda huzursuzluk ile iliskili uyku problemlerini azaltabilecegini gostermektedir. Bu etkinin limon otundan mi, kediotundan mi yoksa kombinasyondan mi kaynaklandigi bilinmemektedir. Stres: Arastirmalar, tek bir doz melisa almanin zihinsel stres altindaki yetiskinlerde sakinligi ve uyanikligi arttirdigini gostermektedir. Diger bazi arastirmalar, bir yiyecek veya icecege melisa eklemenin kaygiyi azalttigini ve zihinsel testler sirasinda hafizayi ve uyanikligi gelistirdigini gostermektedir. Limon otunun ayrica dis muayeneleri sirasinda cocuklarda endiseli davranisi azalttigi gorulmektedir. Limon melisa otunu diger bilesenlerle birlikte dusuk bir dozda alinmasinin bir laboratuvarda psIkolojik stres sirasinda endiseyi azalttigi gorulmektedir fakat kombinasyonu daha yuksek bir dozda almak stres kaynakli kaygiyi kotulestiriyor gibi gorunmektedir. Melisa otunun asagidaki durumlarda da etkili oldugu dusunulse de yeterli kanit yoktur: Bellek ve dusunme becerileri (bilissel islev): Bazi arastirmalar tek doz limon otu takviyesi almanin dogrulugu artirdigini ancak zamanlanmis bir hafiza testinde performansi yavaslattigini gostermektedir. Diger arastirmalar, diger maddelerle kombinasyon halinde melisa almanin 63 yasin altindaki yetiskinlerde kelimeleri hatirlamayi iyilestirdigini gostermektedir fakat daha yasli yetiskinlerde yararli gorunmemektedir. Bebeklerde asiri aglama (kolik): 1-4 hafta boyunca kolik olan bebeklere limon otu ve baska bilesenler iceren bazi urunlerin verilmesi aglama suresini azaltiyor gibi gorunmektedir. Melisa otu, kolik sorunu cozulen bebeklerin sayisini artirabilir. Dusunmeyi engelleyen hastaliklar (Bunama: demans): Limon otunun demans hastalarinda ajitasyonu azaltmaya yardimci olup olmadigi belirsizdir. Arastirmalardan elde edilen sonuclar celiskilidir. Depresyon: Arastirmalar, dollenmis yumurta tozu ile limon otu almanin, tek basina dollenmis yumurta tozu almaya kiyasla depresyon belirtilerini iyilestirmedigini gostermektedir. Gastrointestinal Sorunlar: Limon otunun dispepsi (mide bozuklugu), irritabl bagirsak sendromu (IBS) ve asit reflu semptomlarinin tedavisinde yardimci olabilecegine dair artan kanitlar vardir. Limon otunda rosmarinik asitten baska spazmotik (spazm cozucu) ve karminatif (gaz giderici) ozelliklere sahip olan sitral, sitronellal, geraniol, linalool ve beta karyofilen adli bilesIkler bulunur. Almanya’dan yapilan bir 2013 yili arastirmasi, limon otu ve diger sekiz terapotik ot iceren recetesiz bir ilac olan Iberogast’in dispepsi ve mide agrisina neden olan, kalin bagirsaklarin uzun sureli bir bozuklugu ya da irritabl bagirsak sendromu (IBS) tedavisinde plasebodan daha etkili oldugunu gostermistir. Dogum sancilari: Arastirmalar, dogumdan sonra melisa ya da limon otu almanin dogum sonrasi agrilari, mefenamic adli ilaci almak kadar etkili bir sekilde azalttigini gostermektedir. Melisa otunun asagida belirtilen diger saglik sorunlarinin iyilestirilmesi uzerinde de etkili olabilir: -Fiziksel semptomlara asiri odaklanmanin neden oldugu duygusal sIkinti (somatik semptom bozuklugu) -Bas agrisi -Dis agrisi -Adet kramplari (dismenore) -Dikkat eksIkligi-hiperaktivite bozuklugu (DEHB) -Kanser -Bocek isiriklari -Akcigerlerdeki hava yollarinin uzun sureli sismesi veya iltihabi (kronik bronsit) -Asiri aktif tiroid (hipertiroidizm) -Yuksek tansiyon -Diger durumlar Bu rahatsizliklarda limon otu veya melisa otu kullaniminin etkinligini degerlendirmek icin daha fazla kanit gereklidir. Melisa Otunun Olasi Yan Etkileri ve Guvenlik Agiz yoluyla alindiginda: Limon otu kisa sureli kullanim icin agizdan alindiginda guvenli kabul edilir. Limon otu ozleri veya takviyeleri dort ila alti haftadan fazla kullanilmamalidir. Genellikle hafif olsa da yan etkiler arasinda bas agrisi, bulanti, siskinlik, gaz, kusma, hazimsizlik, bas donmesi, mide agrisi, hirilti, agrili idrara cikma, kaygi ve ajitasyon sayilabilir. Yan etki riski dozun buyuklugu ile artma egilimindedir. Limon otunun uzun sureli kullanimi veya asiri kullanimi onerilmez cunku guvenligi hakkinda yeterli bilgi yoktur. Cilde uygulandiginda: Limon melisa otunun yetiskinlerde cilde tibbi miktarlarda uygulanmasi guvenli olabilir. Bazi insanlarda topikal limon otu preparati kullanilirken kontakt dermatit olarak bilinen bir alerji gelisebilir. Guvende olmak icin onkola biraz uygulanmali ve kizariklik, kasinti veya tahris olup olmadigini gormek icin 24 saat beklenmelidir. Ciddi alerji reaksiyonlari nadirdir. Ozel Onlemler ve Uyarilar Hamilelik ve emzirme: Guvenlik arastirmasi eksIkligi nedeniyle cocuklarda, hamile kadinlarda ve emziren annelerde melisa ozlerinin ve takviyelerinin kullanimindan kacinilmalidir. Bebekler ve cocuklar: Limon otu, yaklasIk bir ay boyunca agizdan uygun sekilde alindiginda muhtemelen guvenlidir ama yine de dikkatli olunmali, bir uzmana danismadan asla kullanilmamalidir. Seker hastaligi (Diyabet): Melisa, diyabetli kisilerde kan sekeri duzeylerini dusurebilir. Dusuk kan sekeri (hipoglisemi) belirtilerine dikkat edilmeli, diyabet varsa ve melisa kullaniliyorsa kan sekeri dikkatlice izlenmelidir. Cerrahi: Limon otu, ameliyat sirasinda ve sonrasinda kullanilan ilaclarla kombine edildiginde cok fazla uyusukluga neden olabilir. Pihtilasmayi azaltabilecegi icin ameliyat plani yapilmissa asiri kanamayi onlemek icin en az iki hafta once melisa kullanimi birakilmalidir. Tiroid hastaligi: Yuksek dozlar, tiroid hormonlarinin uretimini yavaslatarak potansiyel olarak tiroid fonksiyonunu etkileyebilir. Uzun sureli kullanimdan sonra tedaviyi aniden durdurmak rebound (geri tepme) anksiyetesine neden olabilir. Tiroid hastaligi olanlar melisa otundan kacinmalidir. Ilac Etkilesimleri Limon otu ya da melisa otu uyku hali ve uyusukluga neden olabilir. Sedatif ilaclar (Merkezi sinir sistemi depresanlari) limon otu ile etkilesime girer. Uyku haline neden olan ilaclara sakinlestirici (sedatif)denir. Sedatif ilaclarla birlikte melisa almak cok fazla uykuya neden olabilir. Limon otu, ozellikle alkol, recetesiz uyku ilaclari veya Ativan (etken maddesi: lorazepam), Donnatol (etken maddesi: fenobarbital), Klonopin (etken maddesi: klonazepam) ve Ambien (etken maddesi: zolpidem) gibi receteli sakinlestirici ilaclarla bir araya geldiginde sedasyona neden olabilir. Limon otu, asagidakiler de dahil olmak uzere diger ilaclarla da etkilesime girebilir: -Synthroid (levotiroksin) gibi tiroid ilaclari -Coumadin (warfarin) veya Plavix (klopidogrel) gibi kan incelticiler -Travatan (travoprost) gibi glokom ilaclari -Tamoksifen ve Camptosar (irinotekan) gibi kemoterapi ilaclari Bazi durumlarda, etkilesimleri onlemek icin ilac dozlarinin birkac saat aralikla uygulanmasi, doz azaltma veya ilac degisIkligi gerekebilir. Kullanim ve Dozaj Melisa takviyeleri kapsul, tablet, toz ve tentur formlarinda mevcuttur. Cok fazla farkli formulasyon oldugu icin, belirlenmis dozlar veya standart tedaviler yoktur. Oral kapsuller ve tabletler 250 miligramdan (mg) 500 mg’a kadar degisir ve bu aralikta guvenli kabul edilir. Bir tenturun dozu, formulasyonun konsantrasyonuna (mukavemetine) gore degisebilir. Genel bir kural olarak asla urun etiketinde onerilen dozdan daha fazlasini alinmamalidir. Asagidaki dozlar bilimsel arastirmalarda incelenmistir: Yetiskinlerde Agiz Yoluyla Kullanim Alzheimer hastaligi icin: Standartlastirilmis bir limon otu ozutu gunde 60 damla 4 ay boyunca kullanilmistir. Anksiyete icin: 15 gun boyunca gunde iki kez alinan 300 mg standartlastirilmis bir melisa ozu kullanilmistir. Ayrica 8 hafta boyunca gunde uc kez alinan melisa otu dahil 13 bilesen iceren bir kombinasyon urun vucut agirligi basina 0.23 mL / kg kullanilmistir. Uykusuzluk icin: 300 mg standartlastirilmis bir melisa ozu 15 gun boyunca gunde iki kez kullanilmistir. Ayrica, 80 mg melisa yapragi ekstresi ve 160 mg kediotu koku ekstresi iceren spesifik bir kombinasyon urun 30 gune kadar gunde 2-3 kez alinmistir. Bundan baska 170 mg kediotu koku, 50 mg serbetciotu, 50 mg melisa ve 50 mg aslan kuyrugu (aslan kulagi) iceren tabletler kullanilmistir. 1000 mg melisa ve 400 mg Nepeta mentoides (Ostokhodus ) iceren uc kapsul de 4 hafta boyunca gece alinmistir. Stres icin: Bilimsel arastirmalarda bircok farkli doz incelenmistir. Bir stres testi sirasinda tek bir doz, 600 mg melisa ozu kullanilmistir. Ayrica, yiyecek veya icecege tek bir doz 300 mg melisa ozu eklenmis ve zihinsel bir test sirasinda kullanilmistir. Bundan baska bir stres testinden once, tablet basina 80 mg melisa ozu ve tablet basina 120 mg kediotu koku ozutu iceren uc tablet alinmistir. Bir baska calismada tablet basina 90 mg carkifelek cicegi, 90 mg kediotu koku, 50 mg melisa ve 90 mg oksuruk otu iceren spesifik bir kombinasyon urun 3 gun boyunca gunde uc kez bir tablet olarak alinmistir. Yetiskinlerde Cilt Yoluyla Kullanim Ucuklar icin (Herpes labialis): % 1 limon otu iceren ucuk preparatlarinin, ucuklara gunde uc ila dort kez uygulanabilir oldugu gorulmustur. Genellikle bir ucugun ilk belirtilerinde uygulandiginda en etkili sekilde calistiklari belirtilir ve ucuklar iyilestikten birkac gun sonraya kadar uygulanabilir. Cocuklarda Agiz Yoluyla Kullanim Uykusuzluk icin: 12 yasindan kucuk cocuklarda 80 mg melisa otu ekstresi ve 160 mg kediotu koku ekstresi iceren ozel bir kombinasyon urun gunde 1 veya 2 kez, 1-2 tablet alinmistir. Onayli Urunler Tercih Edilmelidir Limon otu (melisa) ABD Gida ve Ilac Idaresi (FDA) tarafindan diyet takviyesi olarak siniflandirilmistir, kalite ve guvenlik testlerine tabi degildir. Takviye satin alinirken daima Amerikan Farmakopesi (USP), ConsumerLab veya diger bagimsiz sertifika kuruluslarina gonullu olarak gonderilen, Turkiye’de ise Gida Tarim ve Hayvancilik Bakanligi’ndan onayli olan urunler tercih edilmelidir. Bu sekilde, urunun guvenli oldugundan ve urun etiketinde listelenen bilesen miktarini icerdiginden emin olunabilir. Ucucu yaglar secilirken, organik sertifikali olanlar, hem bitki cinsi adini (Limon otu icin: Melissa officinalis) hem de mense yerini icerenler tercih edilmelidir. Macaristan, Italya, Misir sifali bitkinin en buyuk yetistiricileri iken Irlanda, limon otu esansiyel yaginin onemli bir ureticisi olmaya devam etmektedir. Dikkat: Melisa esansiyel yagi sadece harici kullanim icin tasarlanmistir. Sekerlemeleri ve diger yiyecekleri tatlandirmak icin kullanilan gida sinifi esansiyel yaglar bile agizdan alinmamalidir. Limon Otu ya da Melisa Otundan Cay Hazirlanmasi Limon otu (melisa) takviye veya ozut olarak alinabilir veya merhem ve losyon halinde cilde uygulanabilir, faydalarini elde etmek icin cay olarak da tuketilebilir. Cay hazirlamak icin birkac taze melisa yapragi kesilerek ise baslanmalidir fakat bu son dakika yapilmalidir cunku yapraklar cok onceden kesilirse kararir ve kurur. Sararmis, renksiz veya kuflu olan yapraklar kullanilmamalidir. Yapraklari iyice yikanmali ve kagit havluyla kurulanmalidir. Yapraklar kucuk parcalar halinde kesilmeli veya elle parcalanmali ve bir demlik icine yerlestirilmelidir. Daha fazla bitki yagi cikarmak icin bir kasIk veya cubuk ile karistirilabilir. Bir corba kasigi dolusu yaprak uzerine bir bardak sicak su dokulmeli ve yaklasIk bes dakika demlenmelidir. Tarif gerektiginde iki katina veya uc katina cikarilabilir. Cay demlendikten sonra bitkinin terapotik yaglarinin korundugu dusunulen buharda tutulmasi icin demligin veya bardagin ustu kapatilmalidir.
	Alıntı Yap

Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir)