|
|
05 Mart 2020, 10:10
|
#1 |
 |
K2 Vitamini: Gida Kaynaklari, Saglik Acisindan Faydalari ve EksIklik Riskleri
K vitamini, kalsiyum metabolizmasi, kemik sagligi, kan pihtilasmasi, kalp sagligi icin cok onemli bir besindir. K2, hayvansal ve fermente gidalarda bulunan formdur. Ek olarak, K2 vitamini osteoporoz, kalp hastaligi, inflamasyon ve daha fazlasina yardimci olabilir. Bu yazida K2 vitamininin faydalari, yan etkileri ve gida kaynaklarini uzerine bilgiler bulunmaktadir.
K2 Vitamini Nedir? Menaquinone olarak da bilinen K2 vitamini, kan pihtilasmasi, kemik sagligi ve insan vucudundaki bazi hucresel fonksiyonlarin duzenlenmesinde rol oynamaktadir. K2 vitamini, hucre buyumesinin duzenlenmesi ve arter duvarinin korunmasi icin de onemlidir ve iki ana K2 vitamini turu vardir: MK-4 ve MK-7’dur MK-7 formundaki K2 vitamini, sentetik K1’den daha uzun bir yari omre sahiptir, bu da sistemde daha uzun sure kaldigi anlamina gelmektedir. K1 vitamini bitki kaynaklarindan gelirken, hayvansal gidalar ve bazi fermente urunler K2 icerir. Insanlar kismen K1 vitaminini K2’ye donusturebilir ve probiyotiklerin yardimiyla K2 uretebilirler. Nasil Isler? K vitamini, glutamik asidin karboksiglutamik aside karboksilasyonunu saglayan glutamil karboksilaz icin bir kofaktordur. Bu reaksiyon proteinlerin kalsiyumu baglamasini mumkun kilar, bu da kan pihtilasmasinda (pihtilasma) onemlidir. Kalsiyum baglanmasi kemik sagliginin ve gucunun ayrilmaz bir parcasidir. Mitokondriyal Fonksiyondaki Roller K2 vitamini, mitokondriyadaki elektronlarin tasinmasina yardimci olur, ubikinona benzer, bu da mitokondriyal fonksiyonu arttirmaya ve enerji yaratmaya yardimci olur. Bununla birlikte, farelerde karaciger hucrelerinde, ubikinonun tum fonksiyonlarinin yerini alamamistir. Parkinson sinek modelinde, K2 mitokondriyi gelistirerek yardimci olmustur. Elektronlu K2 vitamini antioksidan ozelliklere sahiptir ve kulturlenmis noronlarda glutatyonun tukenmis noron olumunu onleyebilir. Beyin Sagliginda Roller K2 vitamini, beynin kullandigi baslica K vitamini formudur. K2 vitamininin (MK-4) yastan bagimsiz olarak beyindeki toplam K vitamininin% 98’inden fazlasini temsil ettigi bulunmustur. Calismalar erken evre Alzheimer hastaligi olan hastalarin bilissel olarak saglam kontrol deneklerine gore daha az K vitamini tukettigini bulmustur. K vitamininin etkileri “sfingolipid metabolizmasi” sonucunda hipotezlenir. K2 vitamini (MK-4) iki beyin koruyucu bilesen olan sulfatidler ve sfingomiyelin ile pozitif korelasyon gosterir. K2 Vitamininin Faydalari Bu yazi ozellikle K2 vitamininin faydalarina odaklanmistir. Bu vitaminin baska bir formu olan K1 veya filokinon, asagidakiler icin kullanilir: • Yenidoganlarda hemorajik hastalik • Hipoprotrombinemi (bozulmus kan pihtilasmasi) • K vitaminine bagimli pihtilasma faktorleri eksIkligi (VKCFD) • Varfarin ve diger antikoagulan toksisitesi Osteoporoz Kemiklerin kalsiyuma girmesi icin, kemik hucreleri (osteoblastlar) tarafindan salinan kalsiyumu baglamak icin osteokalsine ihtiyaclari vardir. Osteokalsin, tamamen aktive olmak ve kalsiyumu baglamak icin K2 vitamini gerektirir. K2 vitamini kemik mineral yogunlugunu korur ve iyilestirir. Menopoz sonrasi kadinlarda yapilan calismalarda, daha yuksek K2 Vitamini duzeyleri kemik kiriklarinin onlenmesine ve kemik gucunun iyilestirilmesine yardimci olmustur. K2 vitamini eksIkligi, kemikler yerine kan damarlarinda kalsiyum biriktiginden arteriyel kusurlara ve osteoporoza yol acabilir. Dusuk K vitamini seviyeleri artmis iltihaplanma, kirik ve kemik agrisi ile baglantili alos idi. Sekiz kucuk Japon klinik calismasinin gozden gecirilmesine gore, K2 vitamini takviyesi kemik mineral yogunlugunu (BMD) arttirir ve osteoporozlu postmenopozal kadinlarda kirik insidansini azaltir. Bununla birlikte, 4.000’den fazla yasli Japon kadininin cok daha buyuk bir denemesi, K2 takviyesinin sadece kucuk faydalarini bulmustur. Sadece ileri osteoporozlu kadinlarda omurga fraksiyonu riskini azaltmistir. Yakin zamanda yapilan bir guncelleme, olumlu sonuclarla eski incelemelerde dusuk kaliteli denemeler konusunda uyarmis ve daha fazla arastirma yapilmasini onermistir.. Diger bir sinirlama ise tum calismalarin Japon kadinlari uzerinde yapilmasidir. Kalp Hastaliginin Onlenmesi Daha yuksek K2 vitamini alimi ile daha dusuk kalp hastaligi riski arasinda bir iliski vardir. Gunde tuketilen her 10 mikrogram K2 icin, 16.000’den fazla kadinin kapsamli bir denemesinde kalp hastaligi insidansi% 9 azalmistir. K2 vitamini kalsiyumun arterlere birikmesini ve kalp hastaligi icin onemli bir risk faktoru olan aterosklerozise neden olmasini onlemektedir. 4.800 katilimciyla yapilan bir calismada, K2 vitamini aliminin en yuksek oldugu kisilerin arterlerin kalsifikasyonunu gelistirme olasiligi % 52 daha azdi; 7-10 yillik bir sure icinde kalp hastaliklarindan olme sanslari % 57 daha dusuktur. 27 klinik calismanin ve 12.000’den fazla katilimcinin gozden gecirmesine gore, K vitamini takviyesi kan damarlarinin kireclenmesini onemli olcude gelistirir, ancak sertliklerini arttirmaz. Ayrica, bazi calismalarda K1 vitamini kullanilmistir. Enflamasyon ve Otoimmunite 1.300’un uzerinde katilimcinin yaptigi bir calismada yuksek K vitamini duzeyleri dusuk inflamasyon oranlari ve CRP degerleri ile iliskili bulunmustur.380 kadin uzerinde yapilan bir calismada benzer sonuclar elde edilmistir, ancak takviyenin yararlarini dogrulayamamistir. Romatoid artritli 158 kadinda, gunluk 45 mg K2 Vitamini dozu inflamasyonu ve hastalik aktivitesini azaltmistir. K2 vitamini uygulamasinin bir hayvan multipl skleroz modelinde yararli etkileri olmustur. Antikanser Etkileri Daha yuksek K2 vitamini (K1 degil) alimi, 268 hastayi kapsayan bir calismada% 63 daha dusuk gelismis prostat kanseri ile baglantilidir. K vitamini (hem K1 hem de K2) diyet alimindaki artis, 7.000’den fazla calisma katilimcisinda iki kat daha dusuk kanser mortalitesi ile iliskili bulunmustur. 6 klinik calismanin ve 930 hastanin bir incelemesine gore, K2 vitamini takviyesi genel sag kalimi artirabilir ve ameliyattan sonra karaciger kanserinin nuksunu azaltabilir. Ancak, sadece 2 ve 3 yillik izlemden sonra gordugumuz olumlu etkilemistir. K vitamini diyet alimi ve takviyesinin potansiyel antikanser etkilerini arastirmak icin daha buyuk, iyi tasarlanmis calismalara ihtiyac vardir. Bu noktada, K2 takviyeleri kanser tedavisi veya onlenmesi icin onerilemez. Her Turlu Olum D vitamini aliminda bir artis, yuksek kardiyovaskuler hastalikta bir Akdeniz populasyonundaki tum nedenlerden olme riskinin azalmasi ile iliskilidir (n = 7216). Daha fazla arastirma yapilmasi gerekmektedir. Insulin Direnci 4 haftalik K2 vitamini takviyesi, 33 saglikli genc erkekte insulin duyarliligini arttirmistir. K2 Vitamini ve Varisli Damarlar Bazilari, K vitamininin varisli damarlara yardimci olabilecegini varsaymaktadir. Bununla birlikte, cogu insanin alinti yaptigi calisma, K2 vitamininin yardimci oldugunu soylemez. Calisma, kan damarlarindaki kalsifikasyon sonucu varisli damarlarda artmis MGP (Matrix GLA Protein) oldugunu ve bunun varisli damarlara katkida bulundugu dusunulmektedir. Ote yandan, MGP karboksile oldugunda guclu bir vaskuler kalsifikasyon inhibitorudur. Arterlerde kalsifikasyonun onlenmesine yardimci olan MGP’yi karboksilatlamak icin K1 degil K2 vitamini gereklidir. K2’nin varisli damarlara yardimci olacagina veya zarar verdigine dair yeterli kanit vardir. Vitamin K2 Yan Etkileri ve Onlemleri Bu liste olasi tum yan etkileri kapsamamaktadir. Sayet farkli bir belirti gorulurse bir saglik uzmanina gorunulmesi tavsiye edilir. K2 vitamini takviyeleri genellikle guvenli, iyi tolere edilir ve uzun sureli tuketim icin uygundur. Bazi hastalarda sadece kucuk sindirim yan etkilerine neden olabilirler. Ilac Etkilesimleri Besin-ilac etkilesimleri tehlikeli olabilir ve nadir durumlarda bile hayati tehdit edebilir. Takviye etmeden once daima doktora danisilmalidir. Ve kullanilan ya da kullanmayi dusunulen tum ilaclar ve takviyeler hakkinda bilgi verilmelidir. Tum K vitamini takviyeleri, Warfarin ve diger kan inceltici ilaclarin etkinligini onemli olcude azaltir ve potansiyel olarak olumcul komplikasyonlara yol acar. Kan inceltici hastalar K vitamini diyet alimini dikkatle izlemeli ve K vitamini takviyesi kullanmamalidir. K2 Vitamini EksIkligi Risk Faktorleri Nufus temelli calismalar, onceden olusturulmus A vitamini (retinol) diyetinin yuksek alimini osteoporoz ve kalca kirigi riskiyle iliskilendirmistir. Genis spektrumlu antibiyotikler, K2 ureten bakterilerin oldurulmesinin bir sonucu olarak K2 eksIkligine katkida bulunabilir. Kolestiramin gibi bir safra asidi sekestrani aliniyorsa, K2 safrada emildigi icin K2’ye olan ihtiyacinizi artiracaktir. Diger risk gruplari sunlari icerir: • Karaciger hastaligi olan hastalar • Inflamatuar bagirsak hastaligi veya kistik fibrozu olan insanlar • Sadece emzirilen bebekler K2 Vitamini Yiyecekleri K2 genellikle hayvanlarin yaginda, ozellikle otla beslenenlerde daha yuksektir. K1 bitkilerde bulunur. K2 vitamininin diyetle alinmasi, toplam K vitamini aliminin% 25’ine tekabul etmektedir. Insanlar kismen vucuttaki K1 vitaminini K2’ye donusturebilir, ancak donusum sureci yetersizdir. K2 vitamini ayrica kalin bagirsakta bagirsak bakterileri tarafindan uretilir. Ozellikle, Laktik Asit Bakterileri MK4 formunda K2 uretir. Iste ABD’de cim beslenmeyen hayvanlardan gelen K2 seviyeleri. Hollanda karisIkken Japonya tum bu gidalar icin daha yuksek degerlere sahiptir. • Saglikli ve lezzetli yemekler yapmak icin bu K vitamini yonunden zengin yiyecekleri nasil kullanacagini ogrenmek gerekir. • Cimen beslenen hayvanlardan Ghee • Tavuk: 13,6-31,6 mikrogram/100g • Domuz eti: 0,2-9,9 mikrogram/100g • Sigir eti: 1,1-9,3 mikrogram/100g • Yumurta sarisi: 15,5 mikrogram/100g • Salam: 9 mikrogram/100g • Sut: 0,8-1,0 • Peynir: 4,7-10,2 mikrogram/100g • Sauer Kraut: 0,4 mikrogram/100g • Natto (fermente soya fasulyesi): 939-998 mikrogram/100g MK7 Diger genel gida kategorileri: • Fermente gidalar • Karaciger ve diger organlar • Otla beslenen hayvanlardan sut urunleri (peynir, lor, yogurt, sut) Ince Bagirsak Bakteriyel Asiri Buyume (SIBO), sizdiran bir bagirsak ve K1 vitamini artisina neden olur. |
|
|
| Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir) | |
|
|
Normal
