IRCRehberi.Net- Türkiyenin En iyi IRC ve Genel Forum Sitesi  
 sohbet
derya sohbet


 
 
Seçenekler Stil
Alt 24 Şubat 2020, 19:29   #1
Guest
CeReN - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)

Standart Dopamin Fazlaliginin Etkileri Nelerdir?

Dopamin, diger sinir hucrelerine sinyal gondermek icin noronlar (sinir hucreleri) tarafindan salinan bir kimyasal olan bir norotransmitterdir. Beynin bircok bolgesi dopamin uretir. Orta beyindeki ventral tegmental bolgede (yukaridaki resimde VTA), substantia nigra pars compacta’da ve hipotalamusun kavisli cekirdeginde uretilir ve artisinda en etkili yol odullendirilmis davranistir.
Yeni deneyimler veya basarilar gibi cogu odul turu beyindeki dopamin duzeylerini artirabilir. Ayrica, cogu bagimlilik yapan ilac ve davranissal bagimlilik dopamini artirabilir. Ek olarak, dopaminin insanlarda hareket, hafiza, dikkat, ogrenme, uyku ve ruh hali gibi bircok onemli rolu vardir. Dopamin sisteminin disfonksiyonlari Parkinson hastaligi, sizofreni, huzursuz bacak sendromu ve dikkat eksIkligi hiperaktivite bozukluguna (DEHB) katkida bulunur. Sizofreni, yuksek striatum dopamin, ancak anormal derecede dusuk prefrontal dopamin aktivitesi ile karakterizedir.

Dopamin Fazlaliginin Etkileri
Dopamin seviyeleri zihinsel sagligin bir gostergesidir. Fakat dopamin seviyelerinin yuksekligi mutlaka bir hastalik oldugu anlamina gelmez. Doktor kontrolunden sonra ve herhangi bir belirti olmadiginda endiselenilmesi gerekmez. Dopamin fazlaliginin etkilerinden bazilarini su sekilde siralayabiliriz:
Sizofrenide rol oynar: Sizofreni, ilgisizlik ve zayif sosyal islevsellik gibi olumsuz belirtiler ve halusinasyonlar ve sanrilar gibi pozitif belirtilerle karakterizedir. Dopamin hipotezi sizofreninin beyindeki asiri dopamin uretiminden kaynaklandigini one surmektedir. Calismalar asiri aktif bir dopamin sisteminin sizofreniye neden olabilecegi fikrini desteklemektedir. Dopamin reseptorlerini, ozellikle D2 reseptorlerini bloke eden ilaclar sizofreni semptomlarini azaltir.
Ilave olarak, bazi kanitlar sizofrenideki negatif semptomlarin ve bazi bilissel eksIkliklerin alt prefrontal korteks fonksiyonuyla iliskili olabilecegini dusundurmektedir. Bu da azalmis dopamin aktivitesi ile iliskili olabilir. Bununla birlikte, bunu destekleyen sadece dolayli kanitlar vardir. Bu nedenle, negatif sizofreninin bazi ozelliklerinin (sosyal geri cekilme, ilgisizlik ve haz hissetmeme) beynin belirli bolgelerindeki dusuk dopamin duzeyleri ile iliskili oldugu dusunulmektedir. Bir teori, antipsIkotik ilaclarin dopamini bloke ederek calistigini ve dopamin fazlaliginin sizofrenik semptomlari kotulestirebilecegini veya tetikleyebilecegini belirtmektedir.
Uyusturucu bagimliligini surdurebilir: Kokain, nikotin ve amfetaminler gibi ilaclar striatumdaki dopamini arttirir. Bu uyusturucu bagimliligina yol acabilir. Bu ilaclarin takviye edici etkileri sadece artan dopamin nedeniyle degil, ayni zamanda dopaminin artan hizli orani nedeniyle de ortaya cikmaktadir. Artis ne kadar hizli olursa takviye edici etkiler o kadar yogun olmaktadir. Bu, dopamin reseptorlerini bir sure boyunca azaltabilir bu da ilaclara ve diger bircok kronik soruna artan ihtiyaclara neden olabilir. Uzun sureli ilac kullanimi azalmis dopamin fonksiyonu ile iliskili gorunmektedir. Bagimli deneklerde D2 dopamin reseptorlerindeki azalma ve striatumdaki dopamin salinimi bu hipotezi desteklemektedir.
Porno bagimliligina ve diger davranissal Bagimliliklara katkida bulunabilir: Dopamin kompulsif cinsel davranislara katkida bulunabilir. Hem cinsel deneyim hem de ilaclar dopamin D1 reseptorleri (nukleus akumbens) yoluyla etki etmektedir. Yeni cinsel goruntuler dikkat cekicidir cunku beynin odul ve hedefe yonelik davranislarla guclu bir sekilde iliskili bolgelerindeki dopamin patlamalarini tetikler. Kompulsif internet pornografisi kullanicilari yeni cinsel goruntuler icin daha guclu bir tercih gostermektedir. Ayrica, onlara daha cabuk alisirlar, bu da daha yeni cinsel imge arayislarini artirir.
Parkinson hastaliginda, dopamin replasman tedavileri (levodopa, dopamin agonistleri) kompulsif cinsel davranis ve diger durtu kontrol bozukluklari ile iliskilendirilmistir. Bazi hastalar karakteristik olmayan kompulsif pornografi kullandiklarini bildirmis ve cinsel resimlere yanit olarak daha fazla cinsel istek ile iliskili olarak daha fazla beyin aktivitesi gostermistir.
Porno bagimliligi bir problem midir? Diye sorgulandigina bazilari pornoyu 40 yasin altindaki erkeklerde cinsel performans sorunlarindaki artisa ve dusuk cinsel istekle iliskilendirir. Bir porno kullanici cinsel uyarilmasini internet pornografisine bagladiginda, istenen gercek partnerlerle seks beklentileri karsilamiyor olarak dusunebilir ve bu da dopamin ve erektil problemlerde azalmaya yardimci olabilir. Bugun pek cok insan “keyfi en ust duzeye cikaran secim davranisina” yenik dusebilir.
Kilo alimini etkiler: Dopamin, serotonin, opioidler, kanabinoidler, oreksin, leptin ve grelin ile birlikte gidanin odullendirici etkilerine aracilik etmektedir. Yemek yeme arzusu ve yiyecek ipuclarinin kosullandirilmasi ile iliskilidir. Ayrica, yiyecek almak, hazirlamak ve tuketmek icin gerekli davranislari gerceklestirme motivasyonuyla da ilgilidir. Yani, dopamin sadece koklandiginda yiyecekleri arzulamaya neden olacaktir. Yani yiyecekleri sevmekten ziyade yiyecekleri istemeye neden olur. Birisi yemek yediginde dopamin salindigi icin bu asiri yemeye katkida bulunabilir. Ozellikle dusuk dopamin seviyesi olan kisilerde kilo alimi ve obeziteye neden olabilecek gida tuketimi ile dopamin seviyelerini artirmaya calisacaklardir.
Dopamin ayrica olumsuz duygulari yemek yoluyla hafifletme motivasyonu ile de iliskilidir. Hem normal kilolu hem de obez katilimcilarda, duygusal yeme daha yuksek dopamin reseptoru D2R baglanmasi ile iliskili bulunmustur.
Saldirganliga neden olabilir: Yuksek dopamin seviyeleri saldirganliga neden olabilir. Bu yuzden dopamin reseptorlerini bloke etmek bazi kisilerde saldirganligi azaltmaktadir.
Empatiyi azaltir: Bazilari icin modern toplum yasantisi dopaminerjik bir toplum olmak anlamina gelir. Kisiler son derece hedefe yonelik, hizli ve hatta manik bir toplum olustururlar. Dopaminin aktivite seviyelerini arttirdigi, kisinin ic saatlerini hizlandirdigi ve degismeyen ortamlara gore yeni ortamlar icin bir tercih yarattigi bilinmektedir. Diger yandan, yuksek dopaminli bireyler empatiden yoksundur ve daha erkeksi bir davranis tarzi sergilerler.
Dopaminin arttirilmasi empatiyi azaltir. Bazi insan deneklerde dopamin oncusu levodopa, kendine ve digerlerine finansal kazanc icin agri verme kararlarini artirmistir. Farkli bir calismada, COMT 158Val varyanti olan insanlar daha dusuk dopamin seviyeleri ile sonuclanmistir, 158Met yuksek dopaminli kisilere kiyasla daha yuksek isbirligi gostermistir. Iki 158Val varyantin (dusuk dopamin) tasiyicilarinin daha yararli ve empatik oldugu dusunulmektedir. Yapilan sinirli calismalar, tipik, hizli tempolu yasam tarzimizin, insanlari daha az empatik hale getirebilecek dopamin fazlaligina beslendigini gostermektedir. Bununla birlikte, bu deneysel hipotezi dogrulamak icin daha fazla arastirmaya ihtiyac vardir.
Kabizliga neden olabilir: Dopamin bagirsak fonksiyonuna yardimci olabilirken, bazi hastalarda kabizliga da neden olabilir. Parkinson hastaliginda dopaminerjik ilaclar kabizlik riskini artirabilir.
B6 vitamini eksIkligine neden olabilir: Dopaminin, B6 vitamininin gereksinimlerini ve depolama mekanizmalarini degistirdigi bulunmustur, bu da fazla dopaminin bazi kisilerde B6 vitamini eksIkligine yol acabilecegini dusundurmektedir.
Dopamin onemli bir norotransmitterdir ve kisiler dopamain olmadan, muhtemelen odaklanmis, yaratici, tahrikli ve merakli hissedemezler. Bununla birlikte, cok fazla dopamin, ne olursa olsun, faydadan daha fazla zarar verebilir. Asiri olarak, dopamin, uyusturucu bagimliligindan porno bagimliligina, hizli tempolu, hedefe yonelik yasam tarzlarindan, karakteristik bagimlilik davranislarina kadar cesitli bagimliliklari tesvik edebilir. Sonunda, bagimlilik beynin dopamin yollarini koreltebilir.
Ayrica ilave olarak, asiri dopamin aktivitesinin de sizofreniye ve empati eksIkligine katkida bulundugu varsayilmaktadir. Yine de, mevcut arastirmalarin cogu hayvanlarda ya da sadece derneklerle ilgilidir. Dopamin fazlaliginin dogrudan insanlarda bagimliliga ve diger sorunlara neden olup olamayacagini belirlemek icin daha fazla calismaya ihtiyac vardir.
 


Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir)
 

Yetkileriniz
Konu Acma Yetkiniz Yok
Cevap Yazma Yetkiniz Yok
Eklenti Yükleme Yetkiniz Yok
Mesajınızı Değiştirme Yetkiniz Yok

BB code is Açık
Smileler Açık
[IMG] Kodları Açık
HTML-Kodu Kapalı
Trackbacks are Kapalı
Pingbacks are Kapalı
Refbacks are Kapalı





Tüm Zamanlar GMT +3 Olarak Ayarlanmış. Şuanki Zaman: 16:43.