![]() |
| | #1 |
| Insanlar orta yaslarini gectikce, vucut agirligina gore yag orani kadinlarda erkeklerden daha fazla artma egilimindedir. Ekstra kilolar karin etrafinda toplanma egilimindedir. Parmaklar arasinda sIkistirabilen yag deri alti ya da subkutan yagdir. Viseral ya da organ cevresindeki yaglar, karin boslugunun derinliklerinde bulunur. Kari ya da gobek yaglari (ic organlardaki yaglar) gorulebilir ve olculebilir, ancak sIkistirilamaz. Bu yaglar deri alti yaglarindan daha fazla saglik sorunu olusturur. Bagirsaklarin, karacigerin ve midenin etrafini sarar, ayrica arterleri de sarabilir ve diyabet, kalp hastaliklari, meme kanseri, pankreatit, metabolik bozukluk, kardiyovaskuler hastalik ve daha fazlasi gibi durumlar icin riski artirabilir. Karin Yaglari Neden Zararlidir?Karin Yaglari Hakkinda Gercekler Arastirmalar, yag hucrelerinin ozellikle karin yag hucrelerinin biyolojik olarak aktif oldugunu gostermektedir. Yaglarin, sagligi derinden etkileyebilecek hormonlar ve diger maddeler ureten endokrin organ veya bez oldugu dusunulmektedir. Asiri vucut yaginin, ozellikle de karin yaginin, bazi hormonlarin normal dengesini ve isleyisini bozdugu aciktir. Asiri karin yaginin bu kadar zararli olmasinin bir baska nedeni, kani bagirsak bolgesinden karacigere tasiyan portal vene yakin konumu olabilir. Serbest yag asitleri dahil viseral yag tarafindan salinan maddeler portal vene girer ve kan lipidlerinin uretimini etkileyebilecekleri karacigere gider. Karin yagi, klasIk bira gobegi yapan turdur. Karin yagi, daha yuksek toplam kolesterol ve dusuk yogunluklu lipoprotein (LDL yani kotu kolesterol), dusuk HDL yani iyi kolesterol ve insulin direnci ile dogrudan baglantilidir. Ayrica kan basinci ve trigliseritlere yol acabilen proteinler ve hormonlar uretir. Ayni zamanda insulin direnci ve iltihaplanmada da rol oynar. Yasam tarzinda yapilacak birkac basit degisIklikle zayiflanabilir, karin duzeltilebilir ve genel saglik iyilestirilebilir. Karin Yaginin Nedenleri Asiri karin yaglarinin bircok nedeni olabilir. Bu nedenlere asagida deginilmistir. 1-Kotu Beslenme Kek ve sekerlemeler gibi tatli yiyecekler, meyve sulari ve gazli icecekler sunlari yapabilir: -Kilo almaya neden olur -Kisinin metabolizmasini yavaslatir -Kisinin yag yakma yetenegini azaltir Dusuk proteinli, yuksek karbonhidratli diyetler agirligi etkileyebilir. Protein, bir kisinin daha uzun sure daha tok hissetmesine yardimci olur ve diyetlerinde yagsiz protein icermeyen kisiler genel olarak daha fazla yemek yiyebilir. Ozellikle trans yaglar iltihaplanmaya neden olabilir ve obeziteye yol acabilir. Trans yaglar, kekler veya krakerler gibi fast food ve unlu mamuller de dahil olmak uzere bircok gidada bulunur. Uzmanlar insanlarin trans yaglari saglikli tam tahilli gidalar, tekli doymamis yaglar ve coklu doymamis yaglarla degistirmelerini onermektedir. Yiyeceklerin etiketlerini okumak kisilerin yiyeceklerin trans yag icerip icermedigini belirlemesine yardimci olabilir. 2-Asiri Iltihaplanma Asiri iltihaplanma yag hucrelerinin ozellikle gobekle dogrudan iliskili olan beyaz yag hucrelerinin depolama kapasitesini artirir. Karni etrafinda biriken beyaz yag hucreleri, beynin etkilenmesini onlemek icin maruz kalindigi zaman toksinleri depolayarak koruyucu bir mekanizma olarak da hizmet eder. Kabizlik ve karaciger detoksifikasyonunda zayiflama da vucutta toksinlerin birikmesinin nedenleri arasindadir. Ne kadar toksine maruz kalinirsa o kadar beyaz yag hucresi yapilir ve gobek o kadar buyur. Asiri miktarda beyaz yag hucresi, sivi tutulmasina (odem) neden olabilecek daha fazla iltihaplanmaya neden olur ve daha fazla beyaz yag hucresi ile sonuclanir. 3-Cok Fazla Alkol Karin Yaglari Hakkinda GerceklerFazla alkol tuketmek, karaciger hastaligi ve iltihaplanma dahil olmak uzere cesitli saglik sorunlarina neden olabilir. Alkolun fazla tuketimi ve obeziteyle ilgili calismalarin bir kisminda kadinlarla ilgili sonuclar tutarsiz olsa da asiri alkol icmenin erkeklerin karin cevresinde kilo almasina neden oldugunu gostermektedir. 4-Egzersiz EksIkligi Kisi yaktigindan daha fazla kalori tuketirse kilo alir. Aktif olmayan bir yasam tarzi, bir kisinin ozellikle karin cevresindeki fazla yagdan kurtulmasini zorlastirir. 5-Stres Kortizol olarak bilinen bir steroid hormon vucudun stresi kontrol etmesine ve onunla basa cikmasina yardimci olur. Tehlikeli veya zorlayici durumlarda kisilerin vucudu kortizol salgilar, metabolizma etkilenebilir. Insanlar stresli hissettiklerinde genellikle rahatlamak icin bir seyler yemek ister ve kortizol fazla kalorilerin daha sonra kullanilmak uzere karin cevresinde ve vucudun diger bolgelerinde kalmasina neden olur. 6-Genetik Bir kisinin genlerinin obez olup olmama konusunda rol oynayabilecegine dair bazi kanitlar vardir. Bilim insanlari genlerin davranisi, metabolizmayi ve obeziteye bagli hastaliklar gelistirme riskini etkileyebilecegine inanmaktadir. Obezite ihtimali uzerinde cevresel kosullar ve yeme gibi davranislar da etkilidir. 7-Kotu Uyku Uykuyla ilgili bir calisma, kilo alimini kisa uyku suresine baglar, bu da asiri karin yagina neden olabilir. Hem dusuk kaliteli hem de az uyumak karin yaglanmasi uzerinde etkilidir. Yeterince uyuyamamak duygusal olarak yemek yeme gibi sagliksiz davranislara sebep olmaktadir. 8-Sigara Arastirmacilar sigara icmeyi gobek yaginin dogrudan bir nedeni olarak gormeyebilirler fakat bunun bir risk faktoru olduguna inanmaktadirlar. 2012 yilinda yapilan bir arastirma, sigara icenler ve icmeyenler arasinda obezitenin ayni olmasina ragmen, sigara icenlerin icmeyenlere gore daha fazla gobek ve ic organ yagina sahip oldugunu gostermistir. Karin Yaglari Nasil Yok Edilebilir?Karin Yaglari Hakkinda Gercekler Asagidaki degisIklikler dikkate alinarak istenmeyen gobek ya da karin yaglari kaybedilebilir. 1-Glutatyon ve Karaciger Fonksiyonu Artirilmalidir Dusuk glutatyon seviyeleri mitokondriyal islevi azaltir, kilo alimina veya direnc kaybina yol acar. Glutatyon, vucudun en guclu antioksidanidir ve mitokondriler kisilerin yedigi yiyeceklerden enerji ureten hucre organelleridir. Insulin direnci veya karbonhidrat intoleransi yagli bir karacigere katkida bulunur. Bunlarin tumu asiri iltihap yuklenmesine ve toksin detoksifikasyonunun zayiflamasina katkida bulunur. Vucudun glutatyon yapmasi ve karacigerin en iyi sekilde calismasi icin sistein (sulfur acisindan zengin bir amino asit), B2 vitamini ve selenyuma ihtiyaci vardir. Bu besinler bakimindan zengin olan organik cimle beslenen hayvanlarin kirmizi eti, yabani somon, yumurta, tavuk, kuzu eti, badem, ton baligi, pisi baligi, karnabahar, kuskonmaz, lahana, brokoli, sogan, mantar ve ispanak gibi besinler tuketilmelidir. 2-Inflamasyonu Azaltilmalidir ToksIk maruziyeti en aza indirilerek, karbonhidratlar azaltilarak, karaciger ve glutatyon seviyeleri artirilarak inflamasyon yani iltihaplanma azaltilabilir. Bagirsakta gida duyarliliklari, parazitler, bakteriler ve asiri maya cogalmasi gibi iltihaplanmaya neden olabilecek cok sayida baska ongorulemeyen sey vardir. Inflamatuar etkenleri ayirmak icin bazi testler yapilmasi gerekebilir. Aksam 10’a kadar yataga girerek, gluten, sut urunleri, seker, soya ve alkol gibi en toksIk ve inflamatuar gidalardan kacinilarak iltihabin azaltilmasinda asama kaydedilebilir. Bu basit adimlar her gun uygulanirsa karin yaglari 30 gun icinde veya daha kisa surede kaybolmaya baslayabilir. 3- Karbonhidratlar Azaltilmalidir Bir oturusta cok fazla karbonhidrat yemek veya gunde birkac kez yemek hucreleri glikozla asiri doyurabilir ve en saglikli insanlarda bile insulin direncine neden olabilir. Saglikli yaglar avokado, organik et ve kumes hayvanlarinin daha yagli kesimleri ve zeytin, hindistancevizi ve avokado yagi gibi yaglarla artirilmalidir. Bu, karbonhidratli besinler yeme istegini azaltacak, daha tok ve daha az siskin hissedilmesini saglayacaktir. Porsiyon boyutuna dikkat edilmeli ve kompleks karbonhidratlara (meyveler, sebzeler ve tam tahillar) ve yagsiz proteine onem verilmeli, beyaz ekmek, rafine tahil makarna ve sekerli icecekler gibi basit karbonhidratlara yer verilmemelidir. Doymus yaglarin ve trans yaglarin coklu doymamis yaglarla degistirilmesi de yardimci olabilir. 4-Gazli icecekler Yesil Cayla Degistirilmelidir Gobek yagini azaltmak icin diyet konusunda dikkatli olunmali, bol miktarda sebze ve az miktarda abur cubur tuketilmeli ve gazli iceceklerin yerine yesil cayi icilmelidir. Bazi calismalar yesil cayda bulunan antioksidanlar olan katesinlerin karin yaglarini yakmaya biraz yardimci olabilecegini gostermistir. Sonuclar kesin olmaktan uzak olsa da sekerli icecekler yerine cay icmek kalori tasarrufu saglayacaktir fakat bal veya seker ilave edilmemelidir. 5-Alkol Tuketimi Azaltilmalidir Fazla karin yagini kaybetmeye calisan bir kisi alkol alimini kontrol etmeli, azaltmalidir. Alkollu iceceklerde genellikle kilo almaya ve yaglanmaya katkida bulunabilen ilave sekerler bulunur. Bira cogu zaman siskin bir karindan sorumlu tutulur, bu nedenle “bira gobegi” terimi buradan gelir. Calismalar, durumun aslinda bu kadar basit olmadigini gostermektedir. Kopuklu, kabarcikli sey bol miktarda kalori icerir yani kilo alinmasina neden olabilir ancak yagin orta bolgelerde yerlesmesini saglamaz. Gazli icecekler ve diger sekerli icecekler muhtemelen daha olasi suclulardir. Bazi arastirmalar sekerin gobek yagini artirabilecegini gostermistir. 6-ToksIk Maruziyeti En Aza Indirilmelidir Hangi toksinlere maruz kalindigi her zaman kontrol edilemez cunku toksinler her zaman gorulemez, duyulamaz, koklanamaz veya hissedilemez fakat farkinda olunanlari kontrol etmek icin harekete gecmek vucuttaki toksIk yuku buyuk olcude azaltabilir. Alinabilecek bazi hizli ve stratejik toksin azaltma eylemleri sunlardir: toksIk olmayan ev temizligi ve kisisel bakim urunleri kullanmak, sadece filtrelenmis su icmek ve bu suyla yemek pisirmek, yatak odasi ve ofis icin bir HEPA hava filtresi almak ve gunde birkac kez temiz hava almak icin disari cikmak. 7-Egzersiz Artirilmalidir Karin Yaglari Hakkinda GerceklerOturmak, hareketsiz kalmak karin yaglarinin birikimini artirir. Ic organ yaglari ilk kaybedilen yag turudur. Bunun gerceklesmesi icin hareket artirilmalidir. Hareketsiz bir yasam tarzi, kilo alimi da dahil olmak uzere bircok ciddi saglik sorununu beraberinde getirir. Kilolarini vermeye calisanlar gunluk rutinlerinde uygun miktarda egzersize yer vermelidir. Mekik cekmek gibi egzersizler karin kaslarini sIkilastirabilir fakat ic organlardaki yaglanmaya ulasmaz. Hem aerobik egzersizler (yuruyus, kosu, yuzme veya bisIklete binme gibi) hem de kuvvet antrenmani (agirliklarla calismak) yapmak, insanlarin karin yaglariyla mucadele etmesine yardimci olabilir. Agirlik ve direnc antrenmani ile birlikte hem kardiyovaskuler hem de yuksek yogunluklu antrenmanlar birlestirilirse egzersizler daha etkili olur. Her hafta 150 dakikalik orta seviyeli fiziksel aktiviteler veya 75 dakikalik siddetli aktiviteler yapilmalidir. Egzersizlerin fazla karmasIk olmasina gerek yoktur. Gunde bir saat hizli yurunebilir. Kosu bandi kullaniliyorsa metabolizmanin hizlandirilmasi icin egim daha yuksege ayarlanabilir. Cok oturuluyorsa hareket etmenin yollarini bulunmalidir. Her yarim saatte bir kalkmayi hatirlatmasi icin telefona bir zamanlayici ayarlanabilir ya da ayakta calismayi gerektiren bir masanin kullanimi denenebilir ve calisirken comelme (Squat) hareketleri yapilabilir. TV’nin uzaktan kumandasindaki “kapali” dugmesine basmak da dolayli yoldan karin yaglarini uzaklastirilabilir. Kucuk bir calismada, gunluk TV izleme suresini yari yariya azaltan obez ve fazla kilolu katilimcilarin gunde 100’den fazla ekstra kalori yaktiklari saptanmistir. Bu, fazla caba harcamadan bile her 35 gunde 450 gramdan fazla kilo kaybedilmesi demektir. 8-Daha Cok Gunes Isigi Alinmalidir 2016 yilina ait bir arastirmada hayvanlarda gunes isigina maruz kalmanin kilo aliminda ve metabolik islev bozuklugunda bir azalmaya yol acabilecegini gostermektedir. Birkac calisma, gunes isiginin kilo alimi acisindan insanlar uzerindeki etkilerine bakmistir. Simdiye kadar elde edilen bulgulari desteklemek icin daha fazla arastirmaya ihtiyac oldugu belirtilmektedir. 9-Stres Azaltilmalidir Stres, bir kisinin kilo almasina neden olabilir. Genellikle stres ne kadar yuksekse bel bolgesinin cevresi o kadar genis olur. Stres nedeniyle kortizol hormonu artar. Kortizol kisinin istahini etkiler ve daha fazla yemesine, yuksek kalori veren atistirmaliklar tuketmesine neden olur. Boylece karinda yag depolanir. Stres yonetimi, strese nasil tepki verilecegi ogrenilmelidir. Stresi azaltici taktikler arasinda farkindalik ve meditasyon ile yoga gibi hafif egzersizler bulunur. 10-Uyku Duzeni Iyilestirilmelidir Uyku, insanlarin genel sagligi icin hayati onem tasir ve cok az dinlenmenin saglik uzerinde ciddi bir etkisi olabilir. Uykunun temel amaci vucudun dinlenmesine, iyilesmesine izin vermektir fakat ayni zamanda kisinin kilosu uzerinde de bir etkisi olabilir. Bir kisinin karin yagi da dahil olmak uzere kilo vermeye calismasi sirasinda yeterince kaliteli uyumasi cok onemlidir. 11-Sigara Birakilmalidir Sigara icmek, karin yaginin artmasi ve diger bircok ciddi saglik sorunu icin bir risk faktorudur. Sigarayi birakmak, asiri karin yag riskini onemli olcude azaltabilir ve genel sagligi iyilestirebilir. Bel Olcumleri Ne Anlama Gelir? Hem tarti hem de serit metre (mezura) kullanarak kilo takip edilebilir. Bir baskul, kaybedilen veya kazanilan kilo da dahil olmak uzere toplam kilonun takip edilmesine yardimci olur. Bel cevresinin belirlenmesi, karin ici yagini ve hastalik riskini olcmeye yardimci olabilir. Sadece bel cevresi olculerek ne kadar karin yagi (viseral yag) oldugu soylenemez cunku cildin yuzeyine yakin yagin (deri alti yaglarinin) ayni zamanda bel cevresinin de bir parcasidir. Elbette ki karin yagiyla ilgili saglik sorunlari varsa, mezura ile olcum bir ipucu verebilir. Olcerken, nefes verildiginden ve mezuranin kalcalar ile kaburgalarin alt kismi arasina yerlestirildiginden emin olunmalidir. ABD’de kadinlar icin 88 cm, erkekler icin 102 cm’den fazla olan bel olcumleri obezite icin tehlike isareti sayilir. Avrupa’da tehlike siniri erkeklerde 90 cm, kadinlarda 80 cm uzeri iken Turkiye’de erkekler icin 100 cm, kadinlar icin 90 cm uzeridir. Ulkemizde bel cevresinin erkeklerde 90 cm’den, kadinlarda ise 80 cm’den fazla olmasi fazla kilo seklinde kabul gorur. Armut Mu, Elma mi? Vucudun alt kisimlarinda (armut seklinde) biriken yaglar deri altindayken, karin bolgesindeki (elma seklinde) yaglar buyuk olcude viseraldir yani daha derindedir. Yagin yerlesimi, kalitim ve hormonlar dahil olmak uzere cesitli faktorlerden etkilenir. Karin yaglanmasiyla ilgili kanitlar arttikca arastirmacilar ve klinisyenler bunu olcmeye, saglik riskleriyle iliskilendirmeye, yas ve genel kilo alimi veya kaybiyla ortaya cikan degisIklikleri izlemeye calismaktadir. Elma Sirkesi Yardimci Olmaz Elma sirkesinin bircok kullanim alani vardir. Moda diyetler oyle oldugunu soylese de karin yagini azaltmak muhtemelen kullanim alanlarindan biri degildir. Eksi sivi ezilmis, damitilmis ve sonra fermente edilmis elmalardan elde edilir. Bazi insanlar icerdigi asetik asidin bazi yonlerden sagligi iyilestirebilecegini dusunmektedir. Hayvanlar uzerinde yapilan arastirmalar, ic organlardaki yaglarin yakilmasina yardimci olabilecegine dair bir umut isigi oldugunu gostermistir fakat insanlar uzerinde ayni etkiye sahip olduguna dair bilimsel bir kanit yoktur. Balik Yagi ve Kan Yaglari Balik yagi uzun zamandir kalp sagligina uygun bir takviye olarak kabul edilmektedir. Amerikan Gida ve Ilac Dairesi (FDA) kisa sure once, kanda bulunan bir yag olan trigliseridleri kontrol etmeye yardimci olmak icin balik yagindan yapilan bir ilaci onaylamistir. Bu ilaclarin karin yagini eritme ozelligi fazla degildir. Balik yagi takviyesi alan asiri kilolu erkekler uzerinde yapilan bir arastirma, karin yaglarinda herhangi bir degisIklik bulamamistir. Karin Yaglari ve Kemikler Doktorlar uzunca bir sure fazla kilonun ya da karin ici yaglarin kemiklerin guclu kalmasini ve kiriklardan korumayi destekledigini dusunmuslerdir. Yine de arastirmalar, en azindan karin ici yaglar soz konusu oldugunda bunun mutlaka dogru olmadigini gostermektedir. Bir calisma, daha fazla gobek yagi olan erkeklerin daha zayif kemiklere sahip oldugunu bulmustur. Baska bir calismada, henuz menopoza girmemis kadinlara bakilmistir. Daha fazla gobek yagi olanlarin, osteoporozun bir uyari isareti olan daha dusuk kemik yogunluguna sahip oldugu bulunmustur. Bir kisinin asiri karin yagi varsa, cesitli saglik sorunlari olasiligi daha yuksektir. Bilim insanlari karin yagini hedefleyen ilac tedavileri gelistirmeyi umut etmektedir. Simdilik uzmanlar, yasam tarzinin ozellikle egzersizin, ic organ yaglariyla savasmanin en iyi yolu oldugunu vurgulamaktadir. ALİNTİ ~ | |
| |
| Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir) | |
| |