Gurultu Kirliligi ve Canlilar Uzerindeki Etkileri - IRCRehberi.Net- Türkiyenin En iyi IRC ve Genel Forum Sitesi

CeReN · 12 Haziran 2020, 08:44

Gurultu kirliligi gorunmez bir tehlikedir. Gorulemez, ancak yine de hem karada hem de deniz altinda mevcuttur. Gurultu kirliligi, insanlarin ve diger organizmalarin sagligini ve refahini etkileyen istenmeyen veya rahatsiz edici herhangi bir ses olarak kabul edilir. Gurultu kirliligi gunumuzde her yerdedir ve yaygin olarak bircok endustriyel tesiste, diger bazi isyerlerinde uretilir ancak ayni zamanda karayolu, demiryolu, ucak trafigi ve acik hava insaat faaliyetlerinden de kaynaklanir. Dugun ve eglence salonlarindaki yuksek sesli muzik, evdeki TV, camasir makinesi, bahcedeki cim bicme makinesi gibi sesler de dahil olacak sekilde yasanilan ortamda ya da cevrede bircok gurultu kaynagi bulunmaktadir. Huzuru bozan herhangi bir ses gurultudur. Ormanda tek basiniza bir gezintiye cikanlar buradaki huzuru yasar ve aslinda gunluk hayatta alisildigi zannedilen gurultunun fazla huzur vermedigi kesinlikle fark edilir.

Ses Yuksekligi
Tum sesler gurultu kirliligi olarak kabul edilmez. Dunya Saglik Orgutu (WHO) 65 desibel (dB) uzerindeki gurultuleri gurultu kirliligi olarak tanimlamaktadir. Ses yuksekligi (ses basinci seviyesi olarak da bilinir) desibel (dB) cinsinden olculur. Cevrede, hisirdayan yapraklardan (20 ila 30 desibel) elektrikli cim bicme makinelerine (90 desibel), metro trenlerinden (90 ila 115 desibel) yuksek sesli rock konserlerine (110 ila 120 desibel), gok gurultusunden (120 desibel) siren sesine (120 ila 140 desibel) kadar pek cok ses vardir.
Bir kutuphanedeki ortamin ses basinc seviyesi yaklasIk olarak 35 dB’dir, insaat faaliyetlerinin kaynaginda ses basinc seviyesi 105 dB’e kadar ulasabilir. Bu seviyeler kaynaktan uzaklastikca azalir. Normal bir insanin kulagi 0 dB olan isitme esigi ile yaklasIk olarak 140 dB arasindaki sesleri algilayabilmektedir. Ses yuksekligi 120 desibel ile 140 desibel arasinda oldugunda agriya sebep olur. Cocuklar 60 desibelin uzerindeki seslerden etkilenir. Basit bir ifadeyle, iki kisi arasindaki normal konusmayi engelleyen herhangi bir gurultu buyuk olasilikla 60 desibelin uzerindedir. Arastirmalar yuksek yogunluklu seslere kontrolsuz maruz kalmanin bir cocugun hafizasini ve okuma gucunu ciddi sekilde tehlikeye atabilecegini gostermistir.

Kulagin Isleyisi
Hava molekullerinin titresimi bir ses dalgasi olusturur. Dusuk frekansli seslerin birbirinden uzak dalgalari varken, yuksek frekansli seslerin birbirine yakin dalgalari vardir. Bir ses dalgasinin frekansi icin yaygin olarak hertz (Hz) kullanilir. Ses dalgalari dis kulaktan alinir, kulak yolunu gecip kulak zarini titrestirir. Insan kulak zari, genis bir dinamik araliga sahip cok hassas bir organdir ve frekansi 20 Hz ile 20.000 Hz arasinda olan sesleri tespit edebilmektedir. Normal konusmada bir insan sesinin araligi 250 Hz ile 2.000 Hz arasindaki frekanslarda gerceklesir. Insanlarin gurultu karsisindaki tepkileri farkli olabilir, tepkiler sesin siddetine ve perdesine baglidir. Isitmesi normal olan insanlar genel olarak frekansi yuksek olan sesleri genlikleri ayni olsa da frekansi dusuk olan seslere gore yuksek algilamaktadir. Kulak zarinin diger tarafinda (orta kulakta) yer alan uc kucuk kemik titresimi alir ve ic kulaga iletir. Titresim ic kulakta koklea adi verilen kucuk, spiral sekilli bir organ tarafindan alinir. Koklea uzerindeki tuyler titresimi algilar ve koklear sinir yoluyla mesaji beyne iletir. Bu hassas tuyler asiri gurultu nedeniyle bukulur, hasar gorur ve arizalanir. Ortaya cikan yara dokusu sesi iletemez. Kulagin yuksek frekansli sesleri isleyen kisimlari genellikle ilk etkilenen kisimlardir.

Gurultu Kirliligi ve Isitme Duyusu
Atmosferik kirlilik, gezegendeki canlilara zarar veren tek kirlenme turu degildir. Dunya Saglik Orgutu’ne (WHO) gore, saglik icin en tehlikeli cevresel tehditlerden biri gurultu kirliligidir. Sehirler gorunmezligine ragmen insanlara ciddi zarar veren bir tur kirliligin merkez ussu haline gelmistir. Avrupa Cevre Ajansi’na gore gurultu, yalnizca Avrupa’da her yil 16.600 erken olum ve 72.000’den fazla hastaneye yatistan sorumludur. Gurultu kirliligi milyonlarca insani gunluk olarak etkilemektedir. Sebep oldugu en yaygin saglik sorunu, Gurultu Bagli Isitme Kaybi (GBIK)’dir. Silah sesleri gibi ani patlayici sesler aninda hasara neden olabilir. Asiri gurultuye maruz kalan bazi insanlarda surekli bir zil sesi olarak tanimlanan kulak cinlamasi gelisir. Gurultuye bagli isitme kaybi vakalarinin cogu icin tedavi yoktur. Isitme cihazlari sadece sesleri yukseltir ve normal isitmenin yerini alamaz.
Gurultuye duyarlilik bir kisiden digerine farklilik gosterir fakat uzmanlar, gurultu seviyelerinin yogun trafik gurultusu olan 85 desibelden yuksek olmasi durumunda isitme hasarinin meydana geldigine inanmaktadir. Isitme kaybinin derecesi, gurultunun yuksekligine ve ne kadar sureyle maruz kalindigina baglidir. Uzun sure devam eden asiri gurultu seviyeleri isitme duyusuna zarar verir. Bu o kadar yavas ve acisiz bir sekilde gerceklesebilir ki bir gunden digerine kucuk bozulmalar fark edilmeyebilir. Ornegin, tek seferde iki dakikadan daha uzun sure 109 desibel ses dinlemek onerilmez.

Gurultu Kirliliginin Diger Etkileri
Surekli ve asiri gurultuye maruz kalmak isitme kaybindan baska ayrica bas agrisina, zihinsel yorgunluga, sinirlilige, endiseye, yuksek tansiyona, kalp hastaligina, sindirim sistemi rahatsizliklarina, soguk alginligi ve diger kucuk enfeksiyonlara karsi artan duyarliliga, uyku bozukluklarina ve strese neden olabilir, kisisel iletisimi engelleyebilir. Bu saglik sorunlari, ozellikle cocuklar olmak uzere tum yas gruplarini etkileyebilir. Gurultulu havaalanlari veya caddelerin yakininda yasayan bircok cocugun stres ve hafiza, dikkat duzeyi ve okuma becerisindeki bozukluklar gibi diger sorunlardan muzdarip oldugu bulunmustur. Gurultu kirliliginin diger etkileri asagida kisaca aciklanmistir:

Artan Kardiyovaskuler Hastalik Riski
Art arda on yil veya daha uzun sure gurultu kirliligine maruz kalmak, yasamin ilerleyen donemlerinde en az bir kardiyovaskuler hastaliktan muzdarip olma sansini % 300 artirir. YaklasIk on yil once, Goteborg (Gothenburg) Universitesi’nden bilim insanlari, yuksek gurultu seviyelerinin nabiz oranlarini arttirdigini ve kan damarlarinin daralmasina neden oldugunu ve boylece bireyi kalp krizlerine veya yuksek tansiyona karsi savunmasiz hale getirdigini kesfetmistir. Gunde 8 saatten fazla bu tur seslere maruz kalmak daha da kotu olabilir.

PsIkolojik Bozukluklar
Alisilan sesler ciddi psIkolojik rahatsizliklara yol acabilir ve ne yazik ki farkina bile varilamayabilir cunku kisinin hayatinin bir parcasi haline gelir. Arastirmalar, cok fazla gurultunun insanlari kolayca kizan, sinirli, karar vermede mantiksizlik ve gun boyunca surekli tedirgin hale getirdigini gostermektedir. Asiri durumlarda, sesler hayati o kadar stresli hale getirebilir ki kisiler sosyal olarak uzak, zayif konsantrasyon nedeniyle is yerinde verimsiz ve azalmis ozguven nedeniyle duygusal olarak dengesiz hale gelebilir.

Kotu Uyku
Geceleri iyi uyuyamamanin tehlikesi gunun sIkici olmasi, erken yorulmak ve enerji tuketen faaliyetlerin cogundan vazgecmek zorunda kalmaktir. Kotu uyku duzenleri uzun vadede ciddi kardiyovaskuler sorunlara da neden olabilir. Sonuc olarak, gun boyunca gurultu seviyelerinin 65 dB’in altinda tutulmasi tavsiye edilir ve gece 30 dB’i asan ortam gurultu seviyeleri ile dinlendirici uyku imkansiz olur.

Konusmaya Mudahale
Gurultulu bir ortamda konusmak neredeyse imkansizdir. Ornegin gurultulu makinelerle calismak, sosyal hayati etkiler ve gunleri gercekte oldugundan daha uzun gosterir. Gurultu nedeniyle isitme yetenegi kaybedildiyse mumkun olan en kisa zamanda isitme cihazi edinilmesi zorunludur. Boylece, kulak kanallari daha fazla hasara karsi korunur ve ayni zamanda sosyal ortama geri donulur. Yuksek sesle muzik dinlememek, cim bicme makinesi gibi bir aleti calistirirken gurultu onleyici kulaklik kullanmak ve bir saatten fazla rahatsiz edici seslerin yakininda kalmaktan kacinmak da ayni derecede gereklidir. Evdeki gurultuden tamamen kacilamayacagi icin, kulaklari rahatsiz edici seslerden korumak icin bazi koruyucu onlemlerin alinmasi akillica olacaktir. Bu koruyucu onlemlerden bazilari, kulaklik ile yuksek sesle muzik dinlememek, zemine hali yerlestirmek ve gurultu kaynaklarina bakan pencereler icin gurultu emici perdeler satin almaktir.

Gurultu Kirliliginin Yaban Hayatina Etkileri
Gurultu kirliligi sadece insanlara zarar vermez, hem karada hem de denizde yaban hayatinin sagligini ve refahini da etkiler. Uzmanlar, gurultu kirliliginin ureme dongulerine ve hayvan yetistiriciligine mudahale edebilecegini ve hatta bazi turlerin neslinin tukenmesini hizlandirabilecegini soylemektedir. Arastirmalar, yuksek seslerin tirtillarin kalplerinin daha hizli atmasina ve mavi kuslarin daha az yavruya sahip olmasina neden oldugunu gostermistir. Hayvanlar, gezinmek, yiyecek bulmak, esleri cekmek ve yirticilardan kacinmak da dahil olmak uzere cesitli nedenlerle ses kullanirlar. Gurultu kirliligi, hayatta kalma yeteneklerini etkileyen bu gorevleri yerine getirmelerini zorlastirir.
Gemiler, petrol sondajlari, sonar cihazlari ve sismik testler bir zamanlar sakin olan deniz ortamini yuksek sesli ve kaotik hale getirir. Sonar cihazlar okyanusun derinliklerine ses atimlari gondererek calisir. Sonar sesleri 235 desibel kadar yuksek olabilir ve balinalarin ekolokasyonu kullanma becerisine mudahale ederek su altinda yuzlerce mil yol alabilir. Balinalar ve yunuslar ozellikle gurultu kirliliginden etkilenir. Bu deniz memelileri, iletisim kurmak, gezinmek, beslenmek ve es bulmak icin ekolokasyona guvenir ve asiri gurultu, etkili bir sekilde ekolojik konumlanma yeteneklerine mudahale eder. Arastirmalar, sonar cihazlarin balinalarin kiyiya vurmasina neden olabilecegini ve nesli tukenmekte olan mavi balinalarin (Balaenoptera musculus) beslenme davranisini degistirebilecegini gostermistir. Sismik arastirmalar ayrica okyanus icinde yuksek ses patlamalari uretir. Derin deniz petrol veya gaz yataklari arayan gemiler, hava tabancalari olarak adlandirilan cihazlari yedeginde ceker ve okyanus tabanina dogru ses atimlari yapar. Ses patlamalari deniz hayvanlarinin kulaklarina zarar verebilir ve ciddi yaralanmalara neden olabilir. Bilim insanlari bu gurultunun balinalarin degismis davranislarina da katkida bulunabilecegine inanmaktadir.

Gurultunun Etkileriyle Basa Cikmak
Bircok soruna sebep olmasi nedeniyle gurultu kirliliginin kontrolu hem toplum hayatinda hem de is yerlerinde onem tasimaktadir. Gurultunun kontrolune yonelik yonetmelikler ve yasalar, gurultu kirliliginden kaynaklanan olumsuz etkileri azaltma konusunda etkilidir. Kapali odalarda agir perdeler veya ses emici ek emici malzemeler kullanilabilir. Dusuk duzeyde tespit edilebilir gurultu seviyeleri dikkat dagitici olabilir veya bitisIkteki ofislerde ve resepsiyon alanlarindaki konusmalarin gizliliginin onemli olabilecegi durumlarda, istenmeyen sesler maskelenebilir. Odaya yerlestirilen kucuk bir beyaz gurultu (butun frekanslari iceren ses dalgasi) kaynagi, bitisIk odalardan gelen konusma seslerini, yakinlarda calisan insanlarin kulaklari icin saldirgan veya tehlikeli olmadan maskeleyebilir. Bu tur cihazlar genellikle doktorlarin ve diger profesyonellerin ofislerinde kullanilir. Kisisel gurultu seviyelerini azaltmanin bir baska teknigi de, kulaklarin uzerinde bir kulaklik gibi takilan isitme koruyucularinin kullanilmasidir.

Isyerinde Gurultu Kirliliginin Azaltilmasi ve Izlenmesi
Isyerinde asiri gurultuye maruz kalmanin azaltilmasi asagida belirtilenler gibi farkli yollarla gerceklestirilebilir:
-Ekipman degistirilebilir veya uzerinde degisIklik yapilabilir.
– Ekipman daha izole bir alanda bulundurulabilir veya oda ses gecirmez hale getirilebilir.
-Insanlarin sessiz alanlarda da calisarak zaman gecirmeleri saglanabilir.
-Gurultulu ekipmanlar daha az insanin maruz kalacagi gunun erken veya gec saatlerinde calistirilabilir.
-Kulak tikaci veya kulaklik gibi kisisel isitme koruyucular kullanilabilir.
Is sagligi ve guvenligi gorevlileri, isyerindeki gurultunun azaltilmasi konusunda tavsiye ve bilgi sunabilir. Gurultu seviyeleri duzenli olarak izlenmeli ve iscilerin isitmesini korumak icin calisma uygulamalari surekli gelistirilmelidir. Isverenler calisanlarina isitme duyusunun korunmasini saglamak icin Is Sagligi ve Guvenligi Yonetmeliklerine uygun olarak isitme testlerinin yapilmasini saglamalidir. Bu testler calisanin isitme korumasi gerektiren bir ise baslamasindan sonraki uc ay icinde, iscinin saglik ve guvenlik temsilcisi tarafindan makul bir sekilde talep edilmesi durumunda, her halukarda en az iki yilda bir yapilmalidir. Isitme duyusu hasar gordukten sonra geri dondurulemez. Gurultuye bagli isitme kaybindan suphe duyuldugunda derhal doktora gidilmelidir.

**She** · 25 Şubat 2022, 06:30

Gürültü kirliliği her canlıyı etkiliyor, sessizlik en güzeli

12 Haziran 2020, 08:44	#1
CeReN Guest	Gurultu Kirliligi ve Canlilar Uzerindeki Etkileri Gurultu kirliligi gorunmez bir tehlikedir. Gorulemez, ancak yine de hem karada hem de deniz altinda mevcuttur. Gurultu kirliligi, insanlarin ve diger organizmalarin sagligini ve refahini etkileyen istenmeyen veya rahatsiz edici herhangi bir ses olarak kabul edilir. Gurultu kirliligi gunumuzde her yerdedir ve yaygin olarak bircok endustriyel tesiste, diger bazi isyerlerinde uretilir ancak ayni zamanda karayolu, demiryolu, ucak trafigi ve acik hava insaat faaliyetlerinden de kaynaklanir. Dugun ve eglence salonlarindaki yuksek sesli muzik, evdeki TV, camasir makinesi, bahcedeki cim bicme makinesi gibi sesler de dahil olacak sekilde yasanilan ortamda ya da cevrede bircok gurultu kaynagi bulunmaktadir. Huzuru bozan herhangi bir ses gurultudur. Ormanda tek basiniza bir gezintiye cikanlar buradaki huzuru yasar ve aslinda gunluk hayatta alisildigi zannedilen gurultunun fazla huzur vermedigi kesinlikle fark edilir. Ses Yuksekligi Tum sesler gurultu kirliligi olarak kabul edilmez. Dunya Saglik Orgutu (WHO) 65 desibel (dB) uzerindeki gurultuleri gurultu kirliligi olarak tanimlamaktadir. Ses yuksekligi (ses basinci seviyesi olarak da bilinir) desibel (dB) cinsinden olculur. Cevrede, hisirdayan yapraklardan (20 ila 30 desibel) elektrikli cim bicme makinelerine (90 desibel), metro trenlerinden (90 ila 115 desibel) yuksek sesli rock konserlerine (110 ila 120 desibel), gok gurultusunden (120 desibel) siren sesine (120 ila 140 desibel) kadar pek cok ses vardir. Bir kutuphanedeki ortamin ses basinc seviyesi yaklasIk olarak 35 dB’dir, insaat faaliyetlerinin kaynaginda ses basinc seviyesi 105 dB’e kadar ulasabilir. Bu seviyeler kaynaktan uzaklastikca azalir. Normal bir insanin kulagi 0 dB olan isitme esigi ile yaklasIk olarak 140 dB arasindaki sesleri algilayabilmektedir. Ses yuksekligi 120 desibel ile 140 desibel arasinda oldugunda agriya sebep olur. Cocuklar 60 desibelin uzerindeki seslerden etkilenir. Basit bir ifadeyle, iki kisi arasindaki normal konusmayi engelleyen herhangi bir gurultu buyuk olasilikla 60 desibelin uzerindedir. Arastirmalar yuksek yogunluklu seslere kontrolsuz maruz kalmanin bir cocugun hafizasini ve okuma gucunu ciddi sekilde tehlikeye atabilecegini gostermistir. Kulagin Isleyisi Hava molekullerinin titresimi bir ses dalgasi olusturur. Dusuk frekansli seslerin birbirinden uzak dalgalari varken, yuksek frekansli seslerin birbirine yakin dalgalari vardir. Bir ses dalgasinin frekansi icin yaygin olarak hertz (Hz) kullanilir. Ses dalgalari dis kulaktan alinir, kulak yolunu gecip kulak zarini titrestirir. Insan kulak zari, genis bir dinamik araliga sahip cok hassas bir organdir ve frekansi 20 Hz ile 20.000 Hz arasinda olan sesleri tespit edebilmektedir. Normal konusmada bir insan sesinin araligi 250 Hz ile 2.000 Hz arasindaki frekanslarda gerceklesir. Insanlarin gurultu karsisindaki tepkileri farkli olabilir, tepkiler sesin siddetine ve perdesine baglidir. Isitmesi normal olan insanlar genel olarak frekansi yuksek olan sesleri genlikleri ayni olsa da frekansi dusuk olan seslere gore yuksek algilamaktadir. Kulak zarinin diger tarafinda (orta kulakta) yer alan uc kucuk kemik titresimi alir ve ic kulaga iletir. Titresim ic kulakta koklea adi verilen kucuk, spiral sekilli bir organ tarafindan alinir. Koklea uzerindeki tuyler titresimi algilar ve koklear sinir yoluyla mesaji beyne iletir. Bu hassas tuyler asiri gurultu nedeniyle bukulur, hasar gorur ve arizalanir. Ortaya cikan yara dokusu sesi iletemez. Kulagin yuksek frekansli sesleri isleyen kisimlari genellikle ilk etkilenen kisimlardir. Gurultu Kirliligi ve Isitme Duyusu Atmosferik kirlilik, gezegendeki canlilara zarar veren tek kirlenme turu degildir. Dunya Saglik Orgutu’ne (WHO) gore, saglik icin en tehlikeli cevresel tehditlerden biri gurultu kirliligidir. Sehirler gorunmezligine ragmen insanlara ciddi zarar veren bir tur kirliligin merkez ussu haline gelmistir. Avrupa Cevre Ajansi’na gore gurultu, yalnizca Avrupa’da her yil 16.600 erken olum ve 72.000’den fazla hastaneye yatistan sorumludur. Gurultu kirliligi milyonlarca insani gunluk olarak etkilemektedir. Sebep oldugu en yaygin saglik sorunu, Gurultu Bagli Isitme Kaybi (GBIK)’dir. Silah sesleri gibi ani patlayici sesler aninda hasara neden olabilir. Asiri gurultuye maruz kalan bazi insanlarda surekli bir zil sesi olarak tanimlanan kulak cinlamasi gelisir. Gurultuye bagli isitme kaybi vakalarinin cogu icin tedavi yoktur. Isitme cihazlari sadece sesleri yukseltir ve normal isitmenin yerini alamaz. Gurultuye duyarlilik bir kisiden digerine farklilik gosterir fakat uzmanlar, gurultu seviyelerinin yogun trafik gurultusu olan 85 desibelden yuksek olmasi durumunda isitme hasarinin meydana geldigine inanmaktadir. Isitme kaybinin derecesi, gurultunun yuksekligine ve ne kadar sureyle maruz kalindigina baglidir. Uzun sure devam eden asiri gurultu seviyeleri isitme duyusuna zarar verir. Bu o kadar yavas ve acisiz bir sekilde gerceklesebilir ki bir gunden digerine kucuk bozulmalar fark edilmeyebilir. Ornegin, tek seferde iki dakikadan daha uzun sure 109 desibel ses dinlemek onerilmez. Gurultu Kirliliginin Diger Etkileri Surekli ve asiri gurultuye maruz kalmak isitme kaybindan baska ayrica bas agrisina, zihinsel yorgunluga, sinirlilige, endiseye, yuksek tansiyona, kalp hastaligina, sindirim sistemi rahatsizliklarina, soguk alginligi ve diger kucuk enfeksiyonlara karsi artan duyarliliga, uyku bozukluklarina ve strese neden olabilir, kisisel iletisimi engelleyebilir. Bu saglik sorunlari, ozellikle cocuklar olmak uzere tum yas gruplarini etkileyebilir. Gurultulu havaalanlari veya caddelerin yakininda yasayan bircok cocugun stres ve hafiza, dikkat duzeyi ve okuma becerisindeki bozukluklar gibi diger sorunlardan muzdarip oldugu bulunmustur. Gurultu kirliliginin diger etkileri asagida kisaca aciklanmistir: Artan Kardiyovaskuler Hastalik Riski Art arda on yil veya daha uzun sure gurultu kirliligine maruz kalmak, yasamin ilerleyen donemlerinde en az bir kardiyovaskuler hastaliktan muzdarip olma sansini % 300 artirir. YaklasIk on yil once, Goteborg (Gothenburg) Universitesi’nden bilim insanlari, yuksek gurultu seviyelerinin nabiz oranlarini arttirdigini ve kan damarlarinin daralmasina neden oldugunu ve boylece bireyi kalp krizlerine veya yuksek tansiyona karsi savunmasiz hale getirdigini kesfetmistir. Gunde 8 saatten fazla bu tur seslere maruz kalmak daha da kotu olabilir. PsIkolojik Bozukluklar Alisilan sesler ciddi psIkolojik rahatsizliklara yol acabilir ve ne yazik ki farkina bile varilamayabilir cunku kisinin hayatinin bir parcasi haline gelir. Arastirmalar, cok fazla gurultunun insanlari kolayca kizan, sinirli, karar vermede mantiksizlik ve gun boyunca surekli tedirgin hale getirdigini gostermektedir. Asiri durumlarda, sesler hayati o kadar stresli hale getirebilir ki kisiler sosyal olarak uzak, zayif konsantrasyon nedeniyle is yerinde verimsiz ve azalmis ozguven nedeniyle duygusal olarak dengesiz hale gelebilir. Kotu Uyku Geceleri iyi uyuyamamanin tehlikesi gunun sIkici olmasi, erken yorulmak ve enerji tuketen faaliyetlerin cogundan vazgecmek zorunda kalmaktir. Kotu uyku duzenleri uzun vadede ciddi kardiyovaskuler sorunlara da neden olabilir. Sonuc olarak, gun boyunca gurultu seviyelerinin 65 dB’in altinda tutulmasi tavsiye edilir ve gece 30 dB’i asan ortam gurultu seviyeleri ile dinlendirici uyku imkansiz olur. Konusmaya Mudahale Gurultulu bir ortamda konusmak neredeyse imkansizdir. Ornegin gurultulu makinelerle calismak, sosyal hayati etkiler ve gunleri gercekte oldugundan daha uzun gosterir. Gurultu nedeniyle isitme yetenegi kaybedildiyse mumkun olan en kisa zamanda isitme cihazi edinilmesi zorunludur. Boylece, kulak kanallari daha fazla hasara karsi korunur ve ayni zamanda sosyal ortama geri donulur. Yuksek sesle muzik dinlememek, cim bicme makinesi gibi bir aleti calistirirken gurultu onleyici kulaklik kullanmak ve bir saatten fazla rahatsiz edici seslerin yakininda kalmaktan kacinmak da ayni derecede gereklidir. Evdeki gurultuden tamamen kacilamayacagi icin, kulaklari rahatsiz edici seslerden korumak icin bazi koruyucu onlemlerin alinmasi akillica olacaktir. Bu koruyucu onlemlerden bazilari, kulaklik ile yuksek sesle muzik dinlememek, zemine hali yerlestirmek ve gurultu kaynaklarina bakan pencereler icin gurultu emici perdeler satin almaktir. Gurultu Kirliliginin Yaban Hayatina Etkileri Gurultu kirliligi sadece insanlara zarar vermez, hem karada hem de denizde yaban hayatinin sagligini ve refahini da etkiler. Uzmanlar, gurultu kirliliginin ureme dongulerine ve hayvan yetistiriciligine mudahale edebilecegini ve hatta bazi turlerin neslinin tukenmesini hizlandirabilecegini soylemektedir. Arastirmalar, yuksek seslerin tirtillarin kalplerinin daha hizli atmasina ve mavi kuslarin daha az yavruya sahip olmasina neden oldugunu gostermistir. Hayvanlar, gezinmek, yiyecek bulmak, esleri cekmek ve yirticilardan kacinmak da dahil olmak uzere cesitli nedenlerle ses kullanirlar. Gurultu kirliligi, hayatta kalma yeteneklerini etkileyen bu gorevleri yerine getirmelerini zorlastirir. Gemiler, petrol sondajlari, sonar cihazlari ve sismik testler bir zamanlar sakin olan deniz ortamini yuksek sesli ve kaotik hale getirir. Sonar cihazlar okyanusun derinliklerine ses atimlari gondererek calisir. Sonar sesleri 235 desibel kadar yuksek olabilir ve balinalarin ekolokasyonu kullanma becerisine mudahale ederek su altinda yuzlerce mil yol alabilir. Balinalar ve yunuslar ozellikle gurultu kirliliginden etkilenir. Bu deniz memelileri, iletisim kurmak, gezinmek, beslenmek ve es bulmak icin ekolokasyona guvenir ve asiri gurultu, etkili bir sekilde ekolojik konumlanma yeteneklerine mudahale eder. Arastirmalar, sonar cihazlarin balinalarin kiyiya vurmasina neden olabilecegini ve nesli tukenmekte olan mavi balinalarin (Balaenoptera musculus) beslenme davranisini degistirebilecegini gostermistir. Sismik arastirmalar ayrica okyanus icinde yuksek ses patlamalari uretir. Derin deniz petrol veya gaz yataklari arayan gemiler, hava tabancalari olarak adlandirilan cihazlari yedeginde ceker ve okyanus tabanina dogru ses atimlari yapar. Ses patlamalari deniz hayvanlarinin kulaklarina zarar verebilir ve ciddi yaralanmalara neden olabilir. Bilim insanlari bu gurultunun balinalarin degismis davranislarina da katkida bulunabilecegine inanmaktadir. Gurultunun Etkileriyle Basa Cikmak Bircok soruna sebep olmasi nedeniyle gurultu kirliliginin kontrolu hem toplum hayatinda hem de is yerlerinde onem tasimaktadir. Gurultunun kontrolune yonelik yonetmelikler ve yasalar, gurultu kirliliginden kaynaklanan olumsuz etkileri azaltma konusunda etkilidir. Kapali odalarda agir perdeler veya ses emici ek emici malzemeler kullanilabilir. Dusuk duzeyde tespit edilebilir gurultu seviyeleri dikkat dagitici olabilir veya bitisIkteki ofislerde ve resepsiyon alanlarindaki konusmalarin gizliliginin onemli olabilecegi durumlarda, istenmeyen sesler maskelenebilir. Odaya yerlestirilen kucuk bir beyaz gurultu (butun frekanslari iceren ses dalgasi) kaynagi, bitisIk odalardan gelen konusma seslerini, yakinlarda calisan insanlarin kulaklari icin saldirgan veya tehlikeli olmadan maskeleyebilir. Bu tur cihazlar genellikle doktorlarin ve diger profesyonellerin ofislerinde kullanilir. Kisisel gurultu seviyelerini azaltmanin bir baska teknigi de, kulaklarin uzerinde bir kulaklik gibi takilan isitme koruyucularinin kullanilmasidir. Isyerinde Gurultu Kirliliginin Azaltilmasi ve Izlenmesi Isyerinde asiri gurultuye maruz kalmanin azaltilmasi asagida belirtilenler gibi farkli yollarla gerceklestirilebilir: -Ekipman degistirilebilir veya uzerinde degisIklik yapilabilir. – Ekipman daha izole bir alanda bulundurulabilir veya oda ses gecirmez hale getirilebilir. -Insanlarin sessiz alanlarda da calisarak zaman gecirmeleri saglanabilir. -Gurultulu ekipmanlar daha az insanin maruz kalacagi gunun erken veya gec saatlerinde calistirilabilir. -Kulak tikaci veya kulaklik gibi kisisel isitme koruyucular kullanilabilir. Is sagligi ve guvenligi gorevlileri, isyerindeki gurultunun azaltilmasi konusunda tavsiye ve bilgi sunabilir. Gurultu seviyeleri duzenli olarak izlenmeli ve iscilerin isitmesini korumak icin calisma uygulamalari surekli gelistirilmelidir. Isverenler calisanlarina isitme duyusunun korunmasini saglamak icin Is Sagligi ve Guvenligi Yonetmeliklerine uygun olarak isitme testlerinin yapilmasini saglamalidir. Bu testler calisanin isitme korumasi gerektiren bir ise baslamasindan sonraki uc ay icinde, iscinin saglik ve guvenlik temsilcisi tarafindan makul bir sekilde talep edilmesi durumunda, her halukarda en az iki yilda bir yapilmalidir. Isitme duyusu hasar gordukten sonra geri dondurulemez. Gurultuye bagli isitme kaybindan suphe duyuldugunda derhal doktora gidilmelidir.
	Alıntı Yap

Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir)