|
|
08 Mayıs 2020, 11:58
| #1 |
 |  Kanna (Sceletium Tortuosum) Bitkisinin Saglik Acisindan Faydalari Sceletium Tortuosum; Guney Afrika’nin Khoikhoi ve San halki tarafindan binlerce yil boyunca zihin ve beden uzerindeki etkileri icin yetistirilmistir. Geleneksel uygulayicilar bunun guvenli bir agri kesici ve istah kesici oldugunu iddia etmektedirler. Bu faydalari arastiran coklu calismalarda olumlu sonuclar vermistir, ancak etkinligini dogrulamak icin daha buyuk ve daha saglam calismalara ihtiyac vardir. Ayrica, bu calismalarin bazilari onemli yanlilik riski altindadir. Bu yuzden kanna kullanmadan once uzman bir doktora danisilmasi tavsiye edilir. Bu yazida kanna bitkisinin saglik acisindan faydalari hakkinda bilgiler bulunmaktadir. Ruh Hali Mesembrin ve tam Sceletium tortuosum ozutu dogal antidepresanlar olarak calisabilir. Klinik calismalarda, Sceletium tortuosum alan insanlar (piyasada bulunan en yaygin ekstrakt olan Zembrin olarak) uykuda iyilesme ve stresin azaldigini bildirmislerdir. Sicanlarda, bir saflastirilmis yatrim ekstre kanna, bir trisIklik antidepresan ilac olan imipramin kadar etkin olmustur. Guney Afrika’daki birkac psIkiyatri doktoru depresyon, hafif depresyon (distimi) ve anksiyetesi olan hastalara kanna recete etmektedir. Bildirilen bu vaka calismalari basarili olmustur; bazi vakalarda, hastalar kanaya sitalopram gibi konvansiyonel anti depresanlardan daha iyi yanit vermistir. Bununla birlikte, bu vaka calismalarinin sinirli ve muhtemelen onyargili olduguna dikkat edilmelidir ve bunlari rapor eden doktorun geleneksel Afrika tibbi egitimi konusunda uzun bir gecmisi vardir, ancak ayni zamanda Zembrin satan sirketin Tibbi ve Bilimsel Direktoru olarak kabul edilmektedir. Bu takviyeyi desteklenmesi icin net bir mali tesvik soz konusu oldugu icin tartismalidir. Kanna’nin etki mekanizmasi bircok receteli antidepresan ve anti-anksiyete ilacina cok benzemektedir. Hucre calismalarinda kanna, Prozac, Zoloft, Cymbalta gibi ilaclara cok benzer sekilde hareket eder ve mevcut serotonin miktarini arttirmaktadir. Bir hucre calismasinda, mezembrinden zengin bir Sceletium tortuosum ozutu, stres hormonu kortizolunu azaltmistir. Arastirmacilar, ekstrenin yuksek stres ve yuksek tansiyonu olan kisilerde yararli olabilecegini onermislerdir; bu sonuclar hayvan veya insan calismalarinda henuz dogrulanmamistir. Enflamasyon ve Depresyon Depresyon ve iltihaplanma yakindan baglantilidir ve bazi depresyon vakalarina sitokin adi verilen yuksek seviyeli inflamatuar molekuller neden olabilir. Bir calismada, Sceletium tortuosum ekstresine maruz kalan hucreler, iltihabi azaltan ve diger iltihaplanmayi tesvik eden sitokinlerin ekspresyonunu azaltan essiz bir sitokin olan IL-10 ekspresyonunu arttirmistir. Bu sekilde kanna, bagisIklik hucrelerini korumus ve antidepresan ozelliklerini kismen aciklayabilen enflamatuar yaniti azaltmistir. Bununla birlikte, bu etki henuz hayvan veya insan calismalarinda gozlemlenmemistir. Bilis PsIkolojide, “yurutucu islev” bir kisinin planlama, problem cozme ve gorevleri tamamlama yetenegini (veya eksIkligini) tanimlamaktadir. Akil hastaligi ve psIkiyatrik bozukluklar genellikle bir kisinin yurutucu islevine zarar verir: depresyon, anksiyete, otizm ve hatta obezite, hepsi isleri yapma yetenegimizi azaltir. Erken klinik arastirmalar kanna’nin yurutucu islevi ve bilissel esnekligi gelistirebilecegini dusundurmektedir. Bir calismada, insanlar 9 hafta boyunca 25 mg/gun kanna takviyesi yaptiktan sonra bu iki alanda onemli artislar gorulmustur. Ne yazik ki, bu calisma sadece 45-65 yaslari arasinda 35 saglikli yetiskini ise almistir; daha cesitli insanlarla yapilan daha buyuk calismalar bu yararin onemli olup olmadigini gosterecektir. Alzheimer Hastaligi Alzheimer hastaligi, biliste onemli bir azalma ile isaretlenir; arastirmacilar fosfodiesteraz 4 veya PDE4’u yeni Alzheimer ilaci icin olasi bir hedef olarak belirlediler. PDE4’u bloke etme kabiliyeti nedeniyle, bazi arastirmacilar kanna’nin Alzheimer’in erken semptomlarini hafifletebilecegine inanmaktadir. Fakat henuz klinik denemeler olmamistir. Agri Geleneksel tip ve hayvan calismalarina gore, kanna etkili bir dogal agri kesicidir. Bir sican calismasinda, kannadan alinan mesembrin, guclu opioid morfinden biraz daha az etkili olmustur. Geleneksel uygulayicilar, avcilarin ve ciftcilerin agrili bacaklarina kanna surmusler ve hamile kadinlar agrilarini ve agrilarini yatistirmak icin knna cignemislerdir. Aglayan bebeklere uyumalarina yardimci olmak icin bile kanna damla bile verilmistir. Yuksek doz kanna beyinde opioid reseptorlerini aktive eder, bu nedenle agri kesici ozelliklerin kaniti sasirtici degildir. Agri hislerini yatistirmak ve odul ve zevk duyumlarini arttirmak icin vucut tarafindan dogal olarak opioidler-endorfinler ve enkefalinler uretilir. Opioid reseptorlerine baglanan diger bilesIkler arasinda morfin ve oksIkodon; Bu receteli agri kesicilerin aksine, kanna bagimlilik yapici gorunmemektedir. Aclik Kanna’nin aktif bilesIkleri, kolesistokinin-1 icin reseptore baglanir. Bu reseptor, aktive edildiginde, aclik hissini azaltir; kanna, bu nedenle, insanlarin asiri yemelerini onlemeye yardimci olabilir. Tarihsel kayitlar bu potansiyel etkiyi desteklemektedir: 1900’lerin baslarindaki iki kaynak kanna’nin istah ve acligi azalttigini bildirmektedir. Bununla birlikte, hicbir modern calisma bu iddiayi arastirmamistir. Yanit Genetigi Serotonini etkileyen genler Bircok arastirmaci SSRI’larin genetik ile etkilesimini arastirmistir. Kanna bu ilac sinifiyla bir mekanizma paylastigindan, SSRI’lari etkileyen genler kanna’yi benzer sekilde etkileyebilir. Bununla birlikte, bu genlerin ozellikle kannaya bagli olmadigi unutulmamalidir; dogrudan etkilesimleri dogrulamak icin daha fazla arastirmaya ihtiyac vardir. • GCHFR, serotonin ve dopamin yapimina yardimci olan bir protein uretir. Rs7163862’de T allelinin iki kopyasi olan insanlardaha az serotonin uretir ve kannaya zayif bir yaniti olabilir. • TPH1, serotonin yapimina yardimci olan bir protein uretir. Rs1800532’de A alelininbir veya iki kopyasi olaninsanlardaha az serotonin uretirve kannaya zayif bir yaniti olabilir. • TPH2, beyindeki serotonin uretimini kontrol eden bir protein uretir. Olan insanlarbir C ve rs2171363 az bir T allelidaha iki C’ler veya iki T’nin bazi SSRI icin olanlara gore tepki verirler; ayrica kannaya daha iyi yanit verebilirler. Olan insanlarrs10897346 en az bir C allelinin SSRI’lar icin yanit verdiklerinden daha az olasidir ve bu Kanna icin zayif tepki olabilir. • HTR1A, serotonin reseptorlerinden birini uretir. Rs1364043’te G allelinin iki kopyasi olan insanlar bazi SSRI’lara daha iyi yanit verir ve ayrica kannaya dahaguclu bir yanit verebilirler. Rs6295’te G allelinin iki kopyasi olan insanlar bazi SSRI’lara iyi yanit vermezler ve kannaya daha zayif yanit verebilirler. • HTR1B, serotonin reseptorlerinden birini uretir. Rs6298’de C alelinin iki kopyasi olan insanlar bazi SSRI’lara daha iyi yanit verir ve ayrica kannaya daha guclu bir yanit verebilirler. Rs6296’da G allelinin iki kopyasi olan insanlar bazi SSRI’lara iyi yanit vermezler ve kannayadaha zayif yanit verebilirler. • HTR2A, serotonin reseptorlerinden birini uretir. Olan kisilerA alelinin iki nusha rs7997012 bazi SSRI’lar icin yanit verdiklerini daha fazladir; bu SNP’deG alelinin iki kopyasi olan kisilerin bazi SSRI’lara yanit verme olasiligi daha dusuktur. Bu insanlarin kanna cevabi benzer olabilir. Olan kisilerde C allelinin iki kopya rs6311 SSRI alarak ve kanna kullanirken dikkatli olmak isteyebilirler zaman cinsel islev bozuklugu yasamaya olasiligi daha yuksektir. • SLC6A4, serotonin tasiyici proteini uretir. Bu protein serotonini sinapstan cikarir ve norona geri goturur, bu da onu kullanilamaz ve etkisiz hale getirir. SLC6A4 cesitlidir ve karma******************: bu genin bir kismi kisa (S) veya uzun (L) olabilir ve L alleli olan kisiler rs25531’deA veya G alt tipine (bazen LA ve LG olarak yazilir) sahip olabilir. S veya LG alellerine sahip insanlar bu tasiyici proteinden daha az uretir; bu insanlar bazi SSRI’lara daha zayif bir yanita sahiptir ve kannaya daha zayif bir yaniti olabilir. Olan insanlar allel LA cevap daha iyi bazi SSRI’lar ve bir olabilir ve kanna daha guclu bir tepkiverebilir. • COMT, dopamin ve diger katekolaminleri parcalayan bir enzim uretir. Dopamin ve serotonin sistemleri cok yakindan baglantilidir; insanlarin en az bir A alleli rs4680 ve daha iyi bazi SSRI’lar icin bir cevap bir olabilir ve kanna daha guclu bir tepki verebilir. • VMAT2, Pop kulturunde, VMAT2 (veya SLC18A2 geni), bir kisinin dini veya manevi olma olasiligini etkileyen “Tanri geni” olma itibarina sahiptir. Bu iddia oldukca tartismalidir, ancak SLC18A2 kesinlikle beyinde depolanan, salinan ve mevcut dopamin miktarini etkilemektedir. Bu gen VMAT2 proteinini kodlardir. Bir calismada kanna, insan ve fare hucrelerinde VMAT2 proteini miktarini arttirmistir. Yakin bazi varyasyonlar SLC18A2 gen ayni zamanda bir kisinin Kanna etkilerini degistirebilirken, VMAT2 ifadesini artirabilir ve azaltabilir. Bilim adamlari, SLC18A2 geninin yakininda, aktivitesini etkileyen bir bolgeyi arastirmislardir (promotor bolgesi). Bazi varyant kombinasyonlari bu genin ekspresyonunu arttirabilirken, varyantlarin bir kombinasyonu onu azaltabilir. SLC18A2 ekspresyonunun artmasi , kadinlarda Parkinson hastaligina karsi koruma saglayabilir. Gen aktivitesi daha yuksek olan insanlar kanna’nin psIkoaktif etkilerine daha duyarli olabilirler; daha dusuk VMAT2 transkripsiyonu olan kisiler kannadan daha fazla yararlanabilir, cunku bu bitki beyninde VMAT2 seviyelerini yukseltebilir (ve potansiyel olarak bilissel islev bozukluguna karsi biraz koruma saglayabilir). Ancak, arastirilan SNP’lerden sadece birinin (rs60912143) bir RSID numarasi vardir. Calismalar devam etmektedir ve yeni kesfedilen bu SNP ticari DNA testlerinde mevcut degildir. Bununla birlikte, uygun fiyatli tum genom dizilemesi, bu verileri yakin gelecekte tuketicilere sunabilir. |
| |
| Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir) | |
| |
Ağaç şeklinde