|
|
27 Nisan 2020, 11:19
| #1 |
 |  Koronavirusten En Cok Etkilenen Akcigerlerimiz Nasil Calisiyor? Akcigerler, insan vucudundaki solunum sistemi organlari icinde en onemli olanidir. Yeni tip koronavirus (COVID-19) hastaligindan en cok etkilenen organ akcigerlerdir. Insan disinda omurgali hayvanlarin bircogunda da akcigerler solunum organi gorevini yerine getirirler. Soluk alindigi zaman burun ile agizdan giren hava, once nefes borusunda, sonra da bronslardan gecerek akcigerlere ulasir. Toplardamarlar ile gelen karbondioksit miktari fazla olan kirli kan burada temizlenir. Gogus boslugunda yer alan ve gogus kafesi vasitasi ile korunan akcigerlerin etrafi, yine koruyucu olan akciger zari (plevra) ile sarilmistir. Dunyaya yeni gelen bir bebegin akcigerlerinin rengi parlak pembedir; daha sonra zamanla grilesmeye baslar. Yasi ilerledikce de koyulasarak, sonunda neredeyse tamamen siyah bir renge doner. Bu koyulasmaya, solunum ile alinan havadaki tozlar ve diger maddeler yol acar. Sehirlerde yasayan kimselerin ve sigara icenlerin akcigerleri, havasi temiz olan yerlerde yasayanlara ve sigara icmeyenlere gore daha koyu renktedir. Sag Akciger Saha Buyuktur Akcigerlerin yapilari sungerimsi ve esnektir. Biri sagda, biri de solda olmak uzere iki adettir. Sag akciger lob ismi verilen uc parcadan olusur. Sol akcigerin ise bir parcasi ek******************, iki lobtan meydana gelir. EksIk olan bu parcanin yerine kalb yerlesmistir. Bunun icin de sag akciger, sol akcigere nazaran buyuktur. Yetiskinlerde sag akciger yaklasIk 700 gram, sol akciger ise yaklasIk 600 gramdir. Akcigerlerin ic yuzlerinde bulunan giris yerlerinden (hiluslarindan); atardamarlar, toplardamarlar, akkan (lenf) damarlari ve bronslar cikar. Akcigerlere giren bu bronslardan, sagdaki uc, soldaki ise iki kola ayrildiktan sonra loblara yonelir. Bunlar da bircok dalciklara ayrildiktan sonra lobcuklara ulasirlar. Akcigerler ortalama 1 santimetrekup hacmindeki bircok parcaciklardan olusur. Altigen seklinde olan bu parcalara lobcuk (lobulus) ismi verilir. Sag akcigerde yaklasIk 800 tane, sol akcigerde ise 700 kadar lopcuk bulunur. Herbiri 1 santimetre capindadir. Lopcuga gelen brons dalcigi burada bircok bronscuklara ayrilir. Bu brons dalciklari, uzum salkimina benzeyen hava peteklerinde biter. Her petek, uzum taneleri seklinde “alveol” ismi verilen keseciklerden olusur. Alveoller, hava ile temas edebilen 55-100 metrekarelik bir alan olustururlar. Temiz ve Kirli Kan Nedir? Nefes alip verme isinde akcigerlerin vazifelerine gelince, nefes alindiginda, hava agizdan ve burundan girer. Yutak, girtlak, nefes borusu ile bronslardan gecerek buralardan akciger keseciklerine (alveollere) gider. Bu keseciklerin gorevi, vucutda bulunan metabolizmanin artik urunu olarak meydana cikan karbondioksiti temizlemektir. Karbondioksit, dokulardan akcigere kadar, alyuvarlarin uzerinde ve kanda erimis bir sekilde gelir. Alveollerde nefes alma esnasinda, karbondioksit havaya gecer; temiz havadan alyuvarlara da oksijen gecer. Bundan sonra nefes vermeyle akcigerde karbondioksit orani artmis olan hava atilir, yeni bir nefesle temiz hava alinir. Sonra oksijenlenmis kan, vucudun diger bolumlerine akar. Alyuvarlar, dokularda oksijeni birakip karbondioksidi aldiktan sonra toplardamar tarafina yonelir. Bu, kilcal damarlar agi yani “kapiller ag” vasitasiyla olur. Halk arasinda, aslinda yanlis bir tabir olmakla beraber, oksijenlenmis olan kana temiz kan; oksitli kana da kirli kan demek adet haline gelmistir. Akcigerlerin toplam hacmi kisiden kisiye degisse de, tamamiyla sismis durumdaki bir akcigerin hacmi, yetiskin insanlarda ortalama 6500 santimetrekuptur. Bu hacimdeki havanin tamami nefes verme ile bir defada atilamaz. Yetiskin insanlarda en derin bir sekilde alinan nefes esnasinda cikarilan ortalama hacim 3500 santimetrekup civarindadir. Bu hacme “soluk verme hacmi” ismi verilir. Normal alinip verilen bir nefeste ortalama 500 santimetrekup hava alinip verilebilir. Normalde bir kimse bir dakikada 12-14 kez nefes alip verebilir. Bu kadar surede 6-7 litre civarinda hava teneffus eder. Nefes alip verme hareketleri, istek disi yapilan, otomatiklesmis hareketlerdir. Ama istekle de solunum durdurulup baslatilabilir. Soluk alma, balonun ufleyerek sisirilmesindeki gibi aktiftir, diger bir deyisle enerji kullanarak gerceklestirilir. Nefes verme isi ise, balonun sonmesinde oldugu gibi pasiftir. Solunum hareketlerinde kaburgalar arasi kaslar ile diyafram kasi islev gorur. Diyafram kasi basta gelen solunum kasidir, ayrica gogus boslugunu kisinin karin boslugundan ayiran yassi kubbe seklindeki kastir. Diyafram kasildiginda asagi dogru gecer, ayni zamanda kasilan kaburgalararasi kaslar ise gogus kafesini yukseltir. Bu sekilde gogus kafesi yavas yavas genisler, hava akcigerleri doldurur. Solunum yollarinin ve akcigerlerin astim, bronsit, akciger kanseri ve zaturre gibi cok cesitli hastaliklari vardir. |
| |
| Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir) | |
| |
Normal
