![]() |
| | #1 |
| Spikenard yani hint sumbulu yagi cok eski zamanlardan beri, en degerli yaglardan biri olarak kabul edilmektedir. Bu yag parfum, ilac yapimi ve Hindistan’dan Avrupa’ya kadar genis bir alanda dini rituellerde kullanilmistir. Spikenard yagi, uykusuzluk, stres, sindirim sorunlari, zayif bagisIklik sistemi ve enfeksiyonlari dogal olarak tedavi etmek icin bitkisel ilac olarak kullanilir. Ayurveda tibbinda, bu yag uyku bozuklugu, depresyon, kronik yorgunluk sendromu gibi bir dizi saglik kosullarinin tedavisinde kullanilmistir. Spikenard Nedir? Nard, nardin ve muskroot olarak da adlandirilan Spikenard, Valerian ailesinin bilimsel adi Nardostachys jatamansi olan cicekli bir bitkidir . Nepal, Cin ve Hindistan’in Himalayalarinda yetisir ve yaklasIk 10.000 fit yukseklikte bulunur. Bitki yaklasIk uc metre yuksekliginde buyur ve pembe, can seklindeki cicekleri vardir. Spikenard, bir kokten cikan bircok tuylu sivri ile ayirt edilir ve Araplar tarafindan buna Hint Basak bitkisi de denir. Koksap denilen bitkinin saplari ezilir, yogun bir aromasi ve kehribar rengi olan ucucu bir yaga damitilir. Yosun kokusuna benzedigi soylenen agir, tatli, odunsu ve baharatli bir kokusu vardir. Yag, sigla, sardunya, paculi, lavanta, vetiver ve mur yaglarinin ucucu yaglariyla iyi karismaktadir. Spikenard esansiyel yagi, bu bitkiden elde edilen recinenin buharla damitilmasiyla ekstrakte edilir ve baslica bilesenleri aristoilen, kalaren, klarenol, kumarin, dihidroazulenler, jatamanshinik asit, nardol, nardostachone, valerianol, valeranal ve valeranonu icerir. Arastirmaya gore, spikenard koklerinden elde edilen esans, mantar toksIk aktivitesi, antimikrobiyal, antifungal, hipotansif, antiaritmik ve antikonvulsan aktivite gosterir. Yuzde 50 etanol ile ekstrakte edilen rizomlar hepatoprotektif, hipolipidemik ve antiaritmik aktivite gosterir. Bu yararli bitkinin toz sapi ayrica uterusu temizlemek, infertiliteye yardimci olmak ve adet bozukluklarini tedavi etmek icin dahili olarak alinir. Tarihi Spikenard bitkisinin rizomlari ve kokleri geleneksel tipta antistres ajanlar olarak kullanilir ve Hindistan’da antikonvulsan Ayurveda ilaci olarak pazarlanir. Incil’de iki kez bu bitkinin ismi gecmektedir ve Ibranice nard kelimesi “isIk” anlamina gelmektedir. Bitkinin kullanimi, Misirlilarin luks olarak gordugu ve Romalilarin onu parfum olarak kullandiklari eski zamanlara dayanmaktadir. Nard, Achilles tarafindan Patroklos’un vucudunu parfumlemek icin kullanildiginda Homeros’un Ilyada’sinda da belirtilmistir. Spikenard, ortacag Avrupa mutfagindaki yiyecekleri baharatlamak icin, ozellikle de tatlandirilmis ve baharatli bir sarap icecegi olan Hipokras’i tatmak icin kullanilan baharat karisiminin bir parcasi olarak kullanilmistir. Ayni zamanda 17. yuzyilda Stingo adli guclu bir bira icin de bir malzeme olarak kullanilmistir. Saglik Acisindan Yararlari Bakteri ve mantarla savasir Spikenard ciltte ve vucutta bakteri uremesini durdurur. Deride, bakterileri oldurmeye ve yara bakimi saglamaya yardimci olmak icin yaralara uygulanir. Vucudun icinde, spikenard bobreklerde, idrar kesesinde ve uretrada bakteriyel enfeksiyonlari tedavi eder. Ayak tirnagi mantari, sporcunun ayagi, tetanoz, kolera ve gida zehirlenmesini tedavi ettigi de bilinmektedir. Kaliforniya’daki Bati Bolgesel Arastirma Merkezi’nde yapilan bir arastirma , 96 esans yaginin bakterisidal aktivite seviyelerini degerlendirilmistir. Spikenard, hayvan diskisinda yaygin olarak bulunan bir bakteri turu olan C. jejuni’ye karsi en aktif olan yaglardan biriydi. C. jejuni, dunyada insan gastroenteritinin en yaygin nedenlerinden biridir. Spikenard ayrica antifungaldir, bu nedenle cilt sagligini gelistirir ve mantar enfeksiyonlarinin neden oldugu rahatsizliklari iyilestirmeye yardimci olur. Bu guclu bitki kasintiyi hafifletebilir, cilt uzerindeki lekeleri tedavi edebilir ve dermatiti tedavi edebilir. Iltihabi hafifletir Spikenard esansiyel yagi, vucuttaki iltihapla mucadele yetenegi nedeniyle sagliginiz icin son derece faydalidir. Enflamasyon cogu hastaligin kokenindedir ve sinir, sindirim ve solunum sistemleriniz icin tehlikelidir. Guney Kore’deki Dogu Tibbi Okulu’nda yapilan bir 2010 calismasi, hafif rahatsizliktan hayati tehdit eden bir hastaliga kadar degisebilen ani bir pankreas iltihabi olan spikenardin akut pankreatit uzerindeki etkisini arastirmistir. Sonuclar, spikenard tedavisinin akut pankreatit ve pankreatite bagli akciger hasarinin siddetini zayiflattigini gostermektedir; bu, spikenardin bir anti-enflamatuar ajan olarak hizmet ettigini kanitlar. Zihni ve bedeni rahatlatir Spikenard cilt ve zihin icin rahatlatici ve yatistirici bir yagdir; sakinlestirici ve sakinlestirici bir ajan olarak kullanilir. Ayni zamanda dogal bir sogutma sivisidir, bu yuzden ofke ve saldirganlik zihnine biner. Depresyon ve huzursuzluk duygularini yatistirir ve stresi azaltmak icin dogal bir yol olarak hizmet edebilir. Japonya’daki Farmasotik Bilimler Okulu’nda yapilan bir arastirma, spikenard’i spontan buhar uygulama sistemi kullanarak sedatif aktivitesi acisindan incelemistir. Sonuclar, spikenardin cok fazla kalaren icerdigini ve buhar inhalasyonunun fareler uzerinde yatistirici bir etkiye sahip oldugunu gostermistir. Calisma ayrica, ucucu yaglar birlikte karistirildiginda, yatistirici yanitin daha anlamli oldugunu; bu ozellikle spikenard galangal, paculi, borneol ve sandal agaci esansiyel yaglari ile karistirildiginda dogrudur. Ayni okul ayrica spikenard, valerena-4,7 (11) -dien ve beta-maaliene’nin iki bilesenini izole etti ve her iki bilesIk de farelerin lokomotor aktivitesini azaltmistir. Valerena-4,7 (11) -dien, en guclu yatistirici aktiviteye sahip, ozellikle derin bir etkiye sahipti; aslinda, kontrollerden iki kat daha fazla lokomotor aktivite gosteren kafeinle tedavi edilen fareler, valerena-4,7 (11) -dien uygulamasiyla normal seviyelere indirgenmistir. Arastirmacilar, farelerin 2.7 kat daha uzun sure uyudugunu, zihinsel veya davranis bozuklugu olan hastalara verilen receteli bir ilac olan klorpromazininkine benzer bir etki buldugunu kesfetmislerdir. BagisIklik sistemini uyarir Spikenard bir bagisIklik sistemi guclendiricidir – vucudu sakinlestirir ve duzgun calismasini saglar. Bu dogal bir hipotansiftir, bu nedenle dogal olarak kan basincini dusurur. Artmis kan basinci, arterler ve kan damarlari uzerindeki basincin cok yuksek olmasi ve arter duvarinin bozulmasina neden olarak kalp uzerinde ekstra strese neden olur. Uzun sureli yuksek tansiyon, felc, kalp krizi ve diyabet riskini artirir. Spikenard kullanimi yuksek tansiyon icin dogal bir ilactir, cunku arterleri genisletir, oksidatif stresi azaltmak ve duygusal stresi azaltmak icin antioksidan gorevi gorur. Bitki yaglari ayrica bir dizi hastalik ve hastalik icin suclu olan iltihabi hafifletir. Hindistan’da yapilan bir 2012 calisma buldum o spikenard rizom (bitkinin saplari) yuksek indirgeme yetenegi ve guclu serbest radikal temizleyicisi oldugunun tespit etmistir. Serbest radikaller vucudun dokulari icin cok tehlikelidir ve kanser ve erken yaslanmaya baglanmistir; vucut, oksijenin yol actigi hasari onlemek icin antioksidanlar kullanir. Tum yuksek antioksidan gidalar ve bitkiler gibi, vucudu iltihaptan korur ve serbest radikal hasariyla savasir, sistemleri ve organlari duzgun calisir halde tutarlar. Sacin uzamasina yardimci olur Spikenard yagi, sacin buyumesini tesvik etmek, dogal rengini korumak ve grilesme surecini yavaslatmak icin bilinir. Pharmacognosy Dergisi’nde yayinlanan bir 2011 calismasi, spikenard yaginin sac buyumesini tesvik etme yetenegini olcmustur. Calisma icin ham ekstrakt, fraksiyonlar ve izole edilmis bilesIklerin ikisi sac buyume aktiviteleri acisindan test edildi. Sac buyumesi, calisma baslamadan once dort santimetrekarelik bir alanda tuyleri alinmis disi Wistar sicanlarinda test edilmistir. Sonuclar, spikenard yaginin sac buyumesini tesvik etme aktivitesinde pozitif tepki gosterdigini gostermektedir; ham spikenard ekstreleri saf bilesIklerden daha etkilidir. Izole edilen bilesIkler, farkli sekillerde etkili olduklari icin, ozutte birlikte hareket ettiklerinde, kisa bir sure icinde sac buyumesi yeniden baslamistir. Spikenard ozu kullanirken, sacin test edilen sicanlarda yeniden buyumesi icin yuzde 30’luk bir azalma olmustur, bu da spikenardin sac dokulmesi ilaci olarak faydali oldugunu gostermektedir. Uykusuzlugu giderir Bircok yetiskin bir noktada uykusuzluk yasar, ancak bazi insanlar uzun sureli (kronik) uykusuzluga sahiptir. Uykusuzluk birincil sorun olabilir veya stres ve anksiyete, uyaricilarin asiri kullanimi, seker, hazimsizlik, agri, alkol, fiziksel aktivite eksIkligi, huzursuz bacak sendromu, hormonal degisIklikler, uyku apnesi veya diger tibbi durumlardan kaynaklanabilir. Eger kisinin bu sorunlari varsa ve uyuyamiyorsa, bu temel yag buyuk bir dogal ilac advers yan etkilere neden olabilir bu yuzden dogal cozumler aramak gerekebilir. Spikenard’in yatistirici ve mushil ozellikleri uykusuzluk ceken insanlar icin yararli olabilir. Sizi rahat birakir ve huzursuzluk ve endise duygulari kaybolur. Uykusuzluk sayet hazimsizlik veya mide sorunlarinin bir sonucuysa, sindirim sisteminin islevini gelistirdigi icin yararli olabilir. Fareleri iceren bir 2015 calismasi, bir spikenard ozutunun bilesIklerinin inhalasyondan sonra sakinlestirici etkilere sahip oldugunu bulmustur. Arastirmacilar, spikenard yagi kullanan aroma terapinin hafif sedasyon saglayabilecegi sonucuna varmistir. Kabizligi azaltabilir Bitkinin sindirime olan faydalari uzerine arastirmalar sinirli olmasina ragmen, spikenard bazen sindirim sistemini uyaran dogal bir mushil olarak kullanilir. Bu, yagin rahatlatici ve sakinlestirici ozelliklerinden kaynaklanabilir. Bagirsak duvarini kurutan sentetik laksatiflerden farkli olarak, spikenarddaki gevsetici bilesIkler, atiklarin kolondan ve vucuttan diski seklinde atilmasini saglamaya yardimci olabilir. Rahim ve yumurtaliklari korur Spikenard rahim ve yumurtaliklari arindirmak ve ostrojen ve progesteron salgilanmasini uyarmak icin calisabilir. Bu faydalari kanitlamak icin herhangi bir insan calismasi olmasa da, bitkinin ucucu yaglari yuzyillardir ureme sagligi icin kullanilmistir. Geleneksel ve Ayurveda tibbinda menstruasyonu tesvik etmek, uterusu temizlemek, agrili menstruasyonu tedavi etmek ve uterusun iltihaplanmasini azaltmak icin uterus uyaricisi olarak kullanilir. Adet dongusunu duzenli tutabilir ve PMS kramplari ve rahatsiz edici siskinlik icin dogal bir ilac gorevi gorur . Yag ayrica dogal olarak iktidarsizligin tedavisinde afrodizyak olarak kullanilmistir. Yan Etkileri Spikenard’i topikal ve aromatik olarak kullanmak guvenlidir ve dahili olarak kullanirken, yalnizca yuzde 100 saf, yuksek kaliteli ve organik urunler oldugundan emin olunmalidir. Spikenard esansiyel yaginin yasam sonu bakiminda ajitasyon ve sIkinti yonetimindeki etkinligini olcen bir arastirmaya gore, spikenard yagi kullanmanin bilinen bir riski yoktur. toksIk olmayan, tahris edici olmayan ve duyarli olmayan olarak kabul edilir. Ayrica, esans yagini kullanmaya engel olacak bilinen herhangi bir tibbi durum da olmamalidir. Hamileyken veya emzirirken spikenard kullanmaktan kacinin cunku tamamen guvenli olup olmadigini gosteren yeterli arastirma yoktur. Bazi ucucu yaglar hassas cilde sahip kisilerde tahrise veya alerjik reaksiyonlara neden olabilir, bu nedenle yagi duzenli olarak kullanmadan once bir parca cildi test edilmelidir. Yagi gozlerden ve diger hassas alanlardan uzak tutulmalidir. Nard ve muskroot olarak da adlandirilan Spikenard, yuzyillardir bitkisel ilac olarak kullanilan cicekli bir bitkidir. Ucucu yag, rizomlardan veya bitkinin sapindan cikarilir. Yosuna benzer tatli, odunsu ve baharatli bir kokusu vardir. Spikenard esansiyel yagi, cesitli saglik kosullarini iyilestirmek icin aromatik, topikal ve dahili olarak kullanilabilir. En ustteki spikenard faydalari arasinda enfeksiyonlarla savasma, iltihabi azaltma, zihni ve vucudu rahatlatma, bagisIklik fonksiyonunu uyarma, sac buyumesini tesvik etme, uykusuzlugu giderme, sindirimi destekleme ve kadin ureme organlarinin sagligini artirma yetenegi bulunur. | |
| |
| Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir) | |
| |