![]() |
| | #1 |
| Bircok acil servis calisani eve gelir gelmez, bazilari da eve girmeden once kiyafetlerini cikarmaktadir. Peki, bu giyilen kiyafetlerden, havlulardan ve kullanilan diger tekstillerden covid-19 bulasabilecegi anlamina mi gelmektedir? Su ana kadar, kanitlar virusu yumusak bir yuzeyden (kumas gibi) almanin asansor dugmeleri veya kapi kollari gibi sIk dokunan sert yuzeylerden almaktan daha zor oldugunu gostermistir. Uzmanlar virus aktariminin sert yuzeylere veya giysilere dokunmaktan degil cogunlukla yakin temas yoluyla gerceklestigini bildirmektedir. Kisilerin korunmak icin yapabilecegi en iyi sey evde kalmaktir. Eger disari cikilmasi gerekliyse sosyal mesafe uygulanmalidir. ABD Hastalik Kontrol ve Korunma Merkezleri (CDC) direktoru Robert Redfield, viruslerin insandan insana bu kadar kolay bulasmadigini, bulasabilmesi icin 1,8 metreden daha yakin olunmasi gerektigini belirtmektedir. Kisiler disaridayken el dezenfektani kullanmayi unutmamali, yuzune dokunmaktan kacinmali ve eve dondugunde ellerini hemen yikamalidir. CDC, evde hic kimse covid-19 belirtisi gostermiyorsa ve herkes evde kaliyorsa camasir odalari ve camasirhaneler de dahil olmak uzere rutin temizlik yapilmasini onermektedir. Esyalar yikanilacaksa makineye koyulduktan sonra eller tekrar yikanmalidir. Virus 56 santigrat derecenin uzerindeki sicakliklarda oldugu icin camasirlar yuksek derecede yikanmali ve kurutulmalidir. Uzmanlar, eve donuldugunde ayakkabilari cikarmanin da iyi bir fikir oldugunu soylemektedir. Ayakkabilar ve eve girmeden once cikarilabilecek her sey icin kapinin disinda bir kutu bulundurulabilir. Isyerinde cok sayida insanla etkilesime girenler olabildigince sIk kiyafet degistirmelidir. Giysiler ve Havlular Mikrop Yayabilir Birisine cok uzun sure fazla yaklasildigindan suphe duyulursa veya biri oksurduyse, ozellikle de virusun sizabilecegi dugmeler ve fermuarlar gibi sert yuzeyler varsa giysileri degistirip hemen yikamanin hicbir zarari yoktur. Giysiler kadar havlular da mikroplarin yayilmasina neden olabilir. Mikroplar havlulara ve giysilere 3 temel yolla bulasir: *Carsaflar ve havlulari 1’den fazla insan kullaniyorsa mikroplar bulasabilir. *Kirli camasirlar tutuldugunda mikroplar ellere gecebilir. *Mikroplar camasirlarin yikanma surecinde bir esyadan digerine gecebilir. Giysilerin ve havlularin uzerinde bulunan mikroplar kisilerin kendi vucudundan gelebilir. Herkesin cildinin yuzeyinde, burnunda ve bagirsaklarinda bakteriler vardir. Bu bakteriler cogunlukla zararsizdir fakat bazilari cildinde problem olan veya yaralar olan kisilerde enfeksiyon sebebi olabilir. Mikroplarin bircogu normal bir cildin icine giremez ama zararsiz bir sekilde kolonize olabilir. Ellerin sIk yikanmasi bircok enfeksiyonun onlenmesi icin kiyafetlerin yikanmasindan daha cok onemlidir. Ic camasirlarinda suveterlere veya pantolon gibi dis giysilere gore mikrop bulunmasi daha olasidir. Ic camasirlar diski kalintilarindan gelen ve genital mantar enfeksiyonlari gibi enfeksiyonlara ait mikroplari icerebilir. Bir hastaligi olan birinin bakimini yaparken veya kusmugunu temizlerken dis giysilere mikroplar bulasabilir. Kirlenmis yiyecekler tutulurken de giysilere mikroplar gecebilir. bircok mikrop kumaslarda bir sure aktif kalabilir. Riski Yuksek Esyalarin Yikanmasi COVID-19 virusunun saatlerce farkli yuzeylerde yasayabildigi ve ozellikle evlerdeki TV uzaktan kumandasi veya kapi tokmaklari gibi sIkca dokunulan yuzeylere kolayca aktarilabilecegini bilinmektedir fakat virusu oldurmenin yollari vardir. Giysileri yikamak icin mumkun olan en sicak ayar kullanilmali ama kaynatilmamalidir. Kaynar su giysileri mahvedebilir. Yikanilan urunlerin hastaliga sebep olma olasiligi yuksekse 60C’de, camasir suyu iceren bir deterjanla yikanmalidir. Evde bulasici hastaligi olan kisiler varsa esyalarin hastaliga sebep olma olasiligi yuksektir. Asagidaki esyalar da yuksek risklidir: *Kaka veya kusmukla kirlenen giysiler *Spor sirasinda kullanilan kiyafetleri *Gida hazirlanmasinda kullanilan ortu ya da bezler *Saglik alaninda calisanlarin uniformalari *Ortak havlular *Yarali veya enfekte cilt uzerine giyilen kiyafetler *Ciftcilerin kullandigi kiyafetler, ozellikle hayvanlarin yavrulama mevsiminde Yikamadan once daima kusmuk veya kakalar giysiden cikarilmali ve tuvaletin sifonu cekilerek temizlenmelidir. Cok kirli camasirlar ve yiyecek hazirlarken kullanilan esyalar diger camasirlardan ayri yikanmalidir. Enfeksiyondan korunmak icin riski yuksek camasirlar tutulurken eldiven giyilmeli ve sonrasinda daima eller iyice yikanmalidir. Gunluk Kiyafetlerin Yikanmasi Hastaliga neden olmasi muhtemel olmayan az kirli gunluk camasirlar yikaniyorsa deterjanla normal bir yikama, bulasma riskini azaltmada etkili olur. Yikamada sunlara dikkat edilmelidir: *Fazla kirli camasirlar diger esyalardan ayri tutulmali ve ayri yikanmalidir. *Riski yuksek camasirlar diger camasirlardan ayri yikanmalidir. *Yikanmamis kiyafetlere dokunulduktan sonra eller yikanmalidir. Birisi Hasta Ise Ne Yapilmalidir? Evdeki bir kisinin dogrulanmis bir vakasi veya belirtileri oldugunda belli yonergeler uygulanmalidir. En iyi tavsiye, aileden biri hastalanirsa camasir makinesine camasir suyu eklemektir. CDC ayrica sunlari onermektedir: *Kirli camasirlar tutulurken tek kullanimlik eldivenler giyilmeli ve cikardiktan hemen sonra eller yikanmalidir. *Virusun havaya yayilmasini ve diger yuzeylerin kirlemesini onlemek icin kirli camasirlar sallanmamalidir. *Mumkun ise su en sicak dereceye getirilmeli fakat camasirlarin kumas cinsine gore ureticilerin talimatlari da izlenmelidir. Her sey tamamen kurutulmalidir. *Camasirlar hasta kisininkiyle karistirilmamali, ayri bir camasir torbasinda tasinmali veya bunun yerine tek kullanimlik bir cop torbasi kullanilmalidir. Camasirhanenin Kullanilmasi Evlerde bir camasir ve kurutma makinesi varsa sorun degildir fakat evde yikama yapilamiyorsa camasirhaneler hala guvendedir, sadece ortak bir camasirhaneyi paylasan veya ziyaret edenler icin bazi ek onlemler alinmalidir. Ayrica camasirhane kullanilacaksa bir saglik calisani ya da on saflarda olabilecek herkese oncelik verilmelidir. Alinabilecek onlemler sunlardir: *Sosyal mesafe dusunulmelidir. Kullanilacak camasirhane baskalarindan 1,8 metre uzakta durulamayacak kadar kucukse, iceride birisi varsa oraya girilmemelidir. Camasirhaneyi yonetenlerden herkesi guvende tutmak icin bir program hazirlamasini istenebilir. *Camasirlar camasirhaneye gitmeden once ayrilmali ve orada gecirilen zamani ve dokunulan yuzey sayisini azaltmak icin temiz camasirlar evde katlanmalidir. *Kullanmadan once makinenin tutamaclarini ve dugmelerini silmek icin dezenfektan mendiller veya el dezenfektani bulundurulmalidir ya da cogu camasirhane bir lavaboya sahip oldugu icin camasirlar doldurulduktan ve makine calistirildiktan hemen sonra eller sabunla yikanmalidir. *Ortak olanlar degil eger varsa evden getirilen bir sepet kullanilmalidir. Ortak bir sepet veya esya virusleri giysilere bulastirabilir fakat ellerle dokunmak da virusu kisiye aktarabilir. *Camasir yikarken yuze dokunulmamalidir. *Giysiler yikanirken camasirhanede zaman gecirilmemelidir. Iceride olan baskalariyla birlikte ne kadar az zaman harcanirsa o kadar iyi olur. Beklerken disari cikilabilir, yakinsa eve geri donulebilir veya arabada beklenebilir. Camasir kurutucu kullanilacaksa ureticinin talimatlarina bagli olarak, giysilerin daha sicak ve daha uzun sure kurumasina izin verildiginden emin olunmalidir. Kuru temizlemeye gelince, kuru temizlemede kullanilan kimyasallar evde kullanilan kimyasallardan cok daha gucludur. Giysilere Mikrop Bulasmasi Nasil Engellenir? Tum kumaslar kontamine olabilir ancak virusun yasayabilirligi, kumasin ne kadar gozenekli olduguna bagli olabilir. Bazi virusler malzemeye bagli olarak birkac saatten birkac gune kadar aktif kalabilir. Giysilerin her zamanki gibi normal olarak yikanmasi mikrop bulasma riskini azaltacaktir. Bazi durumlarda bulasma riskini olabildigince azaltmak icin camasirlar normalden biraz daha yuksek olan sicakliklarda ve camasir suyu bazli temizlik urunleriyle yikanmalidir. Yikamada taytlara, ic camasirlara ve elbiselere oncelik verilmelidir. Ozellikle kapi kollarina dokunmak ve hatta asansor dugmelerine basmak icin kollar kullaniliyorsa ceketler veya paltolar da yikanmalidir. Dugmeler, fermuarlar ve plastik, celik veya bakirdan yapilmis diger esyalarin silinerek temizlenmesi gerekir. Kirli tum camasirlara ya da esyalara dokunduktan sonra eller kesinlikle yikanmalidir. Vinil veya deri gibi kumaslar silinerek temizlenebilir. | |
| |
| Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir) | |
| |