|
|
13 Nisan 2020, 13:04
|
#1 |
 |
Lipopolisakkaritler (LPS) Nedir?
Lipopolisakkaritler veya LPS, kan dolasimina ulasirlarsa iltihaplanma ve saglik sorunlarina neden olabilecek bakteriyel toksinlerdir. Normalde bagirsaga guvenli bir sekilde yerlestirilen lipopolisakkaritler, bir enfeksiyon, bagirsakta sizinti veya cok fazla yagli yiyecek yenirse, kana girerek toksIk hale gelmektedir. Bu yazida Lipopolisakkaritlerin nasil iltihaplanmaya neden oldugunu ve bunlarin nasil test edebilecegine dair bilgiler bulunmaktadir.
LPS Nedir? Lipopolisakkaritler (LPS), sistemik, dusuk dereceli inflamasyonun ana nedenlerinden biridir. Aslinda, intravenoz LPS sIklikla inflamasyona neden olmak icin arastirma deneylerinde kullanilmaktadir. LPS’ye maruz kalma hem kemirgenlerin hem de insanlarin depresyon, bozulmus bilissel islev ve sosyal geri cekilme gibi hastalik davranisi gostermesine neden olmaktadir. LPS ayrica Bati diyetleri, inflamasyon ve obezite ve metabolik bozukluklar arasinda onemli bir baglanti olarak kabul edilmektedir. LPS normalde kanda cok dusuk seviyelerde bulunur. Bazi enfeksiyonlarda, LPS seviyeleri onemli olcude artar ve sepsise neden olur. LPS ayrica, sizdiran bagirsak sirasinda veya belirli yag turlerinde de kana girebilir. Bir enfeksiyon veya sizdiran bagirsak sendromu varsa LPS kana girebilir. Dusuk dereceli iltihaplanma, depresyon, obezite ve bilissel sorunlara neden olabilirler. Nerede Bulunurlar? LPS, Gram-negatif bakterilerin dis zarinda bulunur. E. coli ve Salmonella gibi gram negatif bakteriler, genellikle saglik sorunlarina neden olan ve antibiyotiklere direnen bir tur bakteridir (diger yandan bircok probiyotik gram pozitif bakteridir). Gram-negatif bakteriler, agiz ve bagirsak dahil olmak uzere solunum, idrar ve GI kanallarini kolonize eder. En buyuk konsantrasyonlar bagirsakta bulunur. LPS, bagirsak, solunum ve idrar enfeksiyonlarina neden olan bircok bakteride bulunur. Iyi bagirsak bakterileri ve probiyotikler LPS icermez. Yapisi LPS uc ayri bolumden olusan buyuk molekullerdir, bu bolumler sunlardir: • O-antijen veya O-spesifik zincir (bagisIklik sistemi tarafindan taninabilen bircok basit sekerin zinciri) • Cekirdek oligosakkarit (kucuk bir basit seker zinciri) • Lipid A (bircok yag asidine bagli iki glukozamin molekulu) Lipid A adi verilen LPS’nin yag bileseni, LPS’nin toksIk ve enflamatuar ozelliklerinden sorumludur. Lipid A, hucre zarina sabitlenirken, LPS’nin geri kalani hucre yuzeyinden cevreleyen cevreye yansir. Bununla birlikte, bakteri oldukten ve hucre zari parcalandiginda, lipit A aciga cikar ve hasara neden olabilir. BagisIklik Sistemini Nasil Bozarlar? LPS, bagisIklik sisteminin guclu uyaricilaridir. LPS bagirsakta kalirsa, bagisIklik sistemini aktive etmez ve zarar vermez. LPS’nin inflamasyonu destekleme yetenegi, kana girme yeteneklerine baglidir. Enfeksiyonun yani sira, LPS’nin bagirsaktan kana girmesinin iki ana yolu “sizdiran bagirsak” (artmis bagirsak gecirgenligi) ve yag iceren silomikronlardir. Silomikronlar, diyet yaginin ve kolesterolun bagirsaktan kana emiliminden ve transferinden sorumlu yag tasiyicilaridir. LPS silomikronlara baglanir ve bagirsak duvarindan kana tasinabilirler. LPS’nin silomikronlarla baglanmasi ve tasinmasi, LPS’nin cikarilmasina ve detoksifikasyon icin karacigere goturulmesine yardimci olan dogal bir surectir. Bununla birlikte, silomikronlar tarafindan tasinan LPS’nin tamami hizli bir sekilde detoksifiye edilmez ve bazilari kanda bagli kalmayabilir. Kanda LPS, monositlere , dendritlere, makrofajlara ve B hucrelerine (bunlarin hepsi beyaz kan hucreleridir) baglanir ve bunlari NF-B ve AP-1 transkripsiyon faktorleri uretmeye yonlendirir. Bu transkripsiyon faktorleri daha sonra inflamatuar sitokinler TNF-a , IL-1b , IL-6 ve CRP’nin uretimini uyarir. LPS ayrica nitrik oksit, superoksit (serbest radikal) ve eikosanoidlerin (PGE2 gibi iltihaplanmayi artiran yag dokumu urunleri) uretimini artirabilir. Kana girdiklerinde, LPS bagisIklik hucrelerine bakabilir ve sitokin uretimini artirarak iltihabi tetikleyebilir. Detoks LPS Karaciger, kandan LPS klerensinden sorumlu ana organdir. En sistemik LPS da notralize edilir ve daha sonra atilir karaciger, safra Kupffer hucreleri tarafindan alinir. Bagirsakta alkalin fosfataz adi verilen bir enzim, fosfat gruplarini LPS’den cikarabilir ve bu da enflamatuar etkilerini azaltir. Enzim seviyeleri dusukse, daha az LPS parcalanir ve dolasimdaki LPS seviyeleri artmaktadir. LPS Nasil Olculur? Laboratuvar sonuclari genellikle referans aralik olarak bilinen ve bazen normal aralik olarak adlandirilan bir degerler kumesi olarak gosterilir. Bir referans araligi, bir grup saglikli insani temel alan bir laboratuvar testinin ust ve alt sinirlarini icermektedir. Saglik uzmanlari, LPS test sonuclarini, beklenen degerler araliginin disinda kalip kalmadigini gormek icin referans degerleriyle karsilastiracaktir. Bunu yaparak, siz ve saglik uzmaniniz olasi durumlari veya hastaliklari tanimlamaniza yardimci olacak ipuclari elde edebilir. Bazi laboratuvardan laboratuvara degiskenligin, kullanilan ekipman, teknik ve kimyasallardaki farkliliklar nedeniyle meydana geldigini unutulmamalidir. Sonucun uygulamada biraz aralik disindaysa panik yapilmamalidir, cunku testi yapan laboratuvara dayali normal aralikta oldugu surece, deger normaldir. Bununla birlikte, normal bir testin belirli bir tibbi durumun olmadigi anlamina gelmedigini hatirlamak onemlidir. Doktor sonuclari kisinin tibbi gecmisi ve diger test sonuclariyla birlikte yorumlayacaktir. Ancak, tek bir testin teshis koymak icin yeterli olmadigini unutulmamalidir. Doktor tibbi gecmisi ve diger testleri dikkate alarak bu testi yorumlayacaktir. Biraz dusuk/yuksek bir sonuc tibbi onem tasimayabilir, cunku bu test genellikle gunden gune ve kisiden kisiye degisir. Kan LBP Testi LPS’nin en iyi olcumu kan LPS baglayici proteindir (LBP) . LPS’nin dogrudan olcumu mumkun olmakla birlikte, LBP genel olarak toplam bakteri yukunun daha guvenilir, dogru ve daha iyi bir biyobelirtec olarak kabul edilmektedir. Esas olarak karacigerde uretilen LBP, LPS’ye baglanir ve bagisIklik tepkilerini artirir. Bu nedenle LBP, hem LPS yukunun hem de iliskili dogustan gelen bagisIklik yanitinin biyobelirtecidir. Dolasimdaki LBP artmis vucut agirligi, azalmis insulin duyarliligi, tip 2 diyabet ve obezite ile iliskilidir. Yasam boyu kalori kisitlamasi nedeniyle bagirsak bakterilerinin diyette modifikasyonu farelerde LPB’yi azaltmistir. Normal Seviyeler Bakteriyel enfeksiyonu olan hastalarda LBP duzeyleri 33.41 mg/L, saglikli hastalarda 5.61 mg/L idi. Saglikli, normal kilolu ergenlerde LBP duzeyleri, asiri kilolu ve obez genclerde 7,8 mg/L ile karsilastirildiginda 6 mg/L idi. Lipopolisakkaritler (LPS), bir enfeksiyon veya sizintili bagirsak varsa kana girebilen bakteriyel toksinlerdir. Sinirli arastirma, bu kucuk yabanci parcaciklarin dusuk dereceli iltihaplanma, depresyon, obezite ve bilissel sorunlara neden olabilecegini gostermektedir. LPS, bagirsak, solunum ve idrar enfeksiyonlarina neden olan bircok bakteride bulunur. Iyi bagirsak bakterileri ve probiyotikler LPS icermez. LPS ve inflamasyonun iki yaygin nedeni enfeksiyonlar ve sizintili bagirsaktir. Sigara, agir icme, stres ve zayif bir diyetten kaynaklanan bagirsak dengesizlikleri gibi bircok sagliksiz aliskanlik da vucutta LPS’yi artirabilir. LPS seviyeleri kanda olculebilir. Bakteriyel bir enfeksiyonu oldugundan supheleniyorsa doktor bu testi isteyebilir. |
|
|
| Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir) | |
|
|
Normal
