|
|
10 Mart 2020, 14:25
|
#1 |
 |
Taurin Kaynaklari, EksIkligi, Dozu ve Kullanimindaki Guvenlik Bilgileri
Taurin, 2-aminoetansulfonik asit olarak da adlandirilan yari esansiyel bir amino asittir. Enerji icecegi katkisi olarak kotu bir une sahiptir, ancak insan vucudunun normal calismasi icin hayati onem tasimaktadir. Nasil yapildigi, metabolize edildigi, en iyi diyet kaynaklari, genetik ve saglik kosullari ile etkilesimleri bu makalede yer almaktadir.
Taurin Nedir? Taurin (L-Taurin veya 2-aminoetansulfonik asit), kukurt iceren bir amino asittir. Vucuttaki hemen hemen her dokuda bulunmaktadir, gozun kalbi, beyni ve retinasi gibi kilit alanlarda yogunlasmaktadir. Taurin bakimindan zengin bir diyet vucudu korumaktadir ve uzun omurlulugu artirmaktadir. Ancak kotu bir unu vardir, cunku sagliksiz olarak tanimlanan enerji iceceklerinde populer bir bilesendir. Taurin, hucrelerde su durumunun duzenlenmesi, vucutta oksidasyonun onlenmesi ve anahtar organlarda kalsiyum sinyalinin desteklenmesi de dahil olmak uzere vucutta cesitli onemli roller oynamaktadir. Ayrica kalsiyum duzenleme ozellikleri sayesinde kalp, sinir ve kas-iskelet dokusu islevini gelistirmeye yardimci olmaktadir. Vucut taurin uretebilmektedir, ancak her kosulda yeterli miktarda uretememektedir. Bu nedenle, taurin insanlar icin sartli olarak gerekli bir amino asittir ve beslenme uzmanlari yiyeceklerden alimini onermektedir. Kolayca taurin eksIkligi olan bazi kisiler premature ve yenidogan bebekleri kronik karaciger, kalp ve bobrek hastaligi olan kisileri icermektedir. Taurin bir ozmolittir bu, hucrelere su giris ve cikisini kontrol ettigi ve hucrelerin boyutlarini cok fazla degistirmelerini engelledigi anlamina gelmektedir. Hucre zarlarindaki yaglarla etkilesmektedir ve stabilize ederek hucrede yapisal degisIklikleri onlemektedir. Bununla birlikte taurinin vucut uzerindeki etkileyici olumlu etkilerine ragmen, kesin etki mekanizmalari hala bilinmemektedir. Vucut Nasil Taurin Uretir? Taurin, vucutta sadece sulfur iceren metiyonin ve sisteinden amino asitten sentezlenmektedir. Taurin sentezi cogunlukla taurin sistein sulfinik asit ve B6 vitamini (piridoksin) enzimi yardimiyla karacigerde gerceklesmektedir. Vucuttaki diger hucreler, hucre zarlarinda bulunan ozel taurin tasiyici (TauT) molekulu sayesinde kandan almaktadirlar. Yeni dogan cocuklar icin henuz vucutta taurin sentezleyemedigi veya tutamadiklari icin temel bir besindir. Anne sutu, gunumuz bebek mamasi gibi bebekler icin tam taurin gereksinimi icermektedir. Vucut Taurini Nasil Giderir? Taurin vucuttan safra veya idrarin bir parcasi olarak cikmaktadir. Bobrekler, taurinin diyet kullanilabilirligine bagli olarak atilimini artirabilmekte veya azaltabilmektedir. Idrarda yuksek miktarda bulunmasi yuksek diyet alimini gostermektedir. Gerektiginde, bobreklerdeki taurin tasiyici molekulleri vucuttakini emerek korumaktadir. Bobrek fonksiyonu bozuk veya taurin tasiyicilari yeterli miktarda tutmayabilmektedir. Diyet Kaynaklari Insanlarin ana kaynagi besin kaynagi diyettir ve taurin dogal olarak bulunmaktadir. Bu diyet kaynaklari asagidaki gibidir: • Kabuklu deniz urunleri, istiridye ve midye • Diger et ve sut urunleri • Deniz sebzeleri deniz yosunu gibi Gunluk ortalama taurin tuketimi bazi gidalarla saglanabilmektedir ve bunlar asagidaki gibidir: • Omnivorlar – 123 mg • Yumurta ve sut urunleri tuketen vejetaryenler-17 mg • Sebzeler Anne sutu de taurin icermektedir ve anne sutundeki miktarlari annenin diyetine bagli olarak degismektedir. Omnivorous annelerin sutlerindeki taurin miktarinin vejetaryen anneler olarak bir bucuk kat daha fazla oldugu bulunmustur. Taurin Seviyesini Azaltan Kosullar Vucudun taurini emme veya sentezleme yetenegini ne azaltir? Vucuttaki taurin duzeylerinin cerrahi yaralanma, kemoterapi, eroin bagimliligi, Tylenol doz asimi, travma, kanser, hipertansiyon, diyabet, epilepsi ve karaciger hastaligi gibi diger bircok hastaliga neden olan durum nedeniyle azaldigi bilinmektedir. Insan calismalari, B6 vitamini eksIkliginin taurin eksIkligine yol acabilecegini gostermistir, cunku vucut tarafindan sentezi icin B-6 vitamini gerekmektedir. Metiyonin esansiyel amino asitleri ayrica vucut tarafindan taurin sentezi icin de gerekmektedir. Bu nedenle, metiyonin aliminin azalmasi vucuttaki taurin duzeylerini de dusurmektedir. Kati vegan ve vejetaryen diyetler, taurin eksIkligine neden olmaktadir, cunku diyet taurinine cok az veya hic saglamamaktadir. Yaslanma sureci vucudun taurini sentezleme yetenegini azaltmaktadir. Amino asit beta-alanin, taurin tasiyicisinin vucuttaki etkisini engellemektedir ve dusuk seviyelere yol acmaktadir. Antiepileptik ilac vigabatrin de taurini retinadan tuketmektedir. Taurin eksIkligine duyarli olanlara takviye almalari tavsiye edilmektedir. Gen Etkilesimleri Sicanlar uzerinde yapilan calismada, taurin takviyesi protein ve gen ekspresyonunu (uretim) degistirdigi bulunmustur. Bununla birlikte, bilim adamlari taurin ve bu genler arasindaki iliskiden emin degillerdir. Taurini Arttiran Genler Taurini arttiran genler arttirmaktadir ve bunlar asagidaki gibidir: • EAPP • CMTM2a • PLAC8 • CCL6 Taurini Azaltan Genler Taurini zatan genler bulunmaktadir ve bunlar asagidaki gibidir: • PLAC9 • CRABP1 • CD80 • SPP1 Taurin Takviyesi Kullanimi Kisiler cesitli sebeplerden dolayi taurin takviyesi almayi dusunebilir. Bu sebepler arasinda sunlar vardir: • Vejetaryenler ve veganlar • Egzersiz performansini artirmak isteyen sporcular • Yukarida belirtilen hastalik durumlarindan mustarip bireyler • Uzun omurlulugu destekleyen takviyeler almakla ilgilenen saglikli bireyler Ureticiler taurini sentetik olarak yapabilmektedir ve hayvan ekstraksiyonlarina gerek bulunmamaktadir. Bu nedenle, ucuz vegan dostu taurin takviyeleri satin alinabilmektedir. Dozaj Herhangi bir tibbi durum icin guvenli ve etkili bir taurin dozu olmadigina dikkat edilmelidir, cunku herhangi bir tibbi durum icin herhangi bir calisma yapilmamistir. Bununla birlikte, taurin cogu kisinin diyetinde bol miktarda bulunmaktadir. Gunde 3 grama kadar tamamlayici taurinin yetiskin tuketimi icin guvenli oldugu bulunmustur. Bu degere kadar ve bu dozlarin altindaki dozlarda hicbir yan etkisi olmadigina dair guclu kanitlar bulunmaktadir. Bilim adamlari gunde 3 gramdan daha yuksek bir doz onermemektedir. Nispeten yuksek miktarlarda tuketim icin guvenli kabul edilmektedir, cunku fazlalik zararsiz olarak idrardan gecirilebilmektedir. Yan Etkiler, Etkilesimler ve Onlemler Yan etkiler: Kontrolsuz calismalarda kaydedilen yan etkiler sedef hastalarinda gecici kasinti ve yeterli miktarda steroid hormonu uretemeyen hastalarda hipotermiyi icermektedir. Taurin bir diuretik gorevi gorebilmektedir. Calismalarin cogu takviyelerinin kisa sureli kullanimina odaklanmistir. Bu nedenle, 1 yildan uzun sureler icin taurin takviyelerinin kullanimina iliskin herhangi bir sonuc cikarilamamaktadir. Etkilesimler: Bir avuc calismaya gore, taurin kafeinin kisinin yorgunluk algisini etkileme seklini degistirmektedir, ancak bu etki insanlarda dogrulanmamistir. Farelerde kombine yuksek dozda taurin ve alkol oldurucu oldugu bulunmustur. Karnitin: Taurin ve L- karnitin kalp sagligina fayda saglamak icin birlikte calismaktadir. Sican kas hucrelerinde, L-karnitin ve taurin kas hucrelerinin cogalmasini ve sertlesmesini durdurdugu bulunmustur. Bu kan damarlarinin sertlesmesini onlemektedir ve plak birikmesini durdurmaktadir, boylece kalp hastaligi veya aterosklerozu onlemektedir. Bu sinerjizmin sadece sicanlarda gosterildigine dikkat edilmelidir. Insan vucudu ayni sekilde tepki vermeyebilmektedir. Onlemler: Hamile kadinlar, bir doktor tarafindan yonlendirilmedikce takviyeleri kullanmaktan kacinmalidir. Hamilelik sirasinda maternal taurin takviyesi sican yavrularinda insulin direncine ve obeziteye neden oldugu bulunmustur. Ayrica, taurin ve taurin iceren enerji icecekleri alkol ile karistirilmamalidir. Zararli bilesIklerle potansiyel kontaminasyonu onlemek icin yuksek kaliteli taurin takviyeleri kullanmak onemlidir. Taurin Zenginlestirilmis Enerji Icecekleri Hakkinda Bilgiler Enerji iceceklerinde taurin bulunmasi, kalp carpintisi, gerginlik ve kaygi gibi kafeinin rahatsiz edici yan etkilerini azaltmaktadir. Taurin genellikle bu iceceklere sadece urunun zararli etkilerini maskelemek icin eklenmektedir. Taurin iceren enerji iceceklerinin yuksek kafein ve seker icerigi de potansiyel saglik yararlarini gecersiz kilmaktadir. Bu enerji iceceklerini tuketilmemesi tavsiye edilmektedir. Taurin, insan vucudunun normal islevi icin gerekli olan kukurt iceren bir amino asittir. B6 vitamininin gerekli oldugu bir surec olan gidadan emilmektedir veya karacigerde diger kukurt iceren amino asitlerden uremektedir. Sonunda, taurin safra veya idrarla atilmaktadir. Et, kabuklu deniz urunleri ve deniz sebzeleri (deniz yosunu gibi) en iyi diyet taurin kaynaklaridir. Vegan bir diyet yiyen kisilerin diyetlerine yeterince almalari olasi degildir ve doktorlari veya beslenme uzmanlariyla takviye hakkinda konusulmalidir. Taurin bir diuretik gorevi gormektedir, kafein ve alkol ile etkilesime girebilmektedir. |
|
|
| Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir) | |
|
|
Normal
