IRCRehberi.Net- Türkiyenin En iyi IRC ve Genel Forum Sitesi  
 sohbet
derya sohbet


 
 
Seçenekler Stil
Alt 12 Ağustos 2020, 08:45   #1
Standart Konveksiyon Akimlari Nedir?

Konveksiyon akimlari, malzeme icinde sicaklik veya yogunluk farki oldugu icin hareket eden akan sividir. Bir kati icindeki parcaciklar yerinde sabitlendiginden, konveksiyon akimlari yalnizca gazlarda ve sivilarda gorulur. Bir sicaklik farki, daha yuksek enerjili bir alandan daha dusuk enerjili bir alandan bir enerji transferine yol acmaktadir.
Konveksiyon bir isi transfer islemidir. Akintilar uretildiginde, madde bir yerden digerine tasinir. Yani bu ayni zamanda bir kutle transfer surecidir. Dogal olarak olusan konveksiyona dogal konveksiyon veya serbest konveksiyon denir. Bir akiskan, bir fan veya bir pompa kullanilarak dolasirsa buna zorlamali konveksiyon denir. Konveksiyon akimlarinin olusturdugu hucreye konveksiyon hucresi veya Bénard hucresi denir.

Neden Konveksiyon Akimi Olusur?
Sicaklik farki, parcaciklarin hareket etmesine ve bir akim olusturmasina neden olur. Gazlarda ve plazmada, bir sicaklik farki, atomlarin ve molekullerin dusuk basincli alanlari doldurmak icin hareket ettigi daha yuksek ve daha dusuk yogunluklu bolgelere de yol acmaktadir.
Kisacasi, soguk sivilar batarken sicak sivilar yukselir. Bir enerji kaynagi olmadigi surece (ornegin gunes isigi, isi), konveksiyon akimlari yalnizca tek tip bir sicakliga ulasilana kadar devam etmektedir. Bilim adamlari, konveksiyonu kategorize etmek ve anlamak icin bir siviya etki eden kuvvetleri analiz eder. Bu kuvvetler sunlari icerebilir:
• Yercekimi
• Yuzey gerilimi
• Konsantrasyon farkliliklari
• Elektromanyetik alanlar
• Titresimler
• Molekuller arasinda bag olusumu
Konveksiyon akimlari, skaler tasima denklemleri olan konveksiyon- difuzyon denklemleri kullanilarak modellenebilir ve tanimlanabilir.



Konveksiyon Akimlari ve Enerji Olcegi Ornekleri
• Bir tencerede kaynayan suda konveksiyon akimlarini gozlemleyebilir. Mevcut akisi izlemek icin sadece birkac bezelye tanesi veya kagit parcasi eklenmelidir. Tavanin altindaki isi kaynagi suyu isitir, ona daha fazla enerji verir ve molekullerin daha hizli hareket etmesine neden olur. Sicaklik degisimi ayni zamanda suyun yogunlugunu da etkiler. Su yuzeye dogru yukseldikce, bir kismi buhar olarak kacmaya yetecek enerjiye sahiptir. Buharlasma, bazi molekulleri tekrar tavanin dibine dogru batirmaya yetecek kadar yuzeyi sogutur.
• Konveksiyon akimlarinin basit bir ornegi, bir evin tavanina veya tavan arasina dogru yukselen sicak havadir. Sicak hava, soguk havadan daha az yogun oldugundan yukselir.
• Ruzgar, konveksiyon akimina bir ornektir. Gunes isigi veya yansiyan isIk, havanin hareket etmesine neden olan bir sicaklik farki olusturarak isi yayar. Golgeli veya nemli alanlar daha serindir veya isiyi emerek etkiye katkida bulunur. Konveksiyon akimlari, Dunya atmosferinin kuresel dolasimini yonlendiren seyin bir parcasidir.
• Yanma, konveksiyon akimlari olusturur. Bunun istisnasi, sifir yercekimi ortaminda yanmanin kaldirma gucunden yoksun olmasidir, bu nedenle sicak gazlar dogal olarak yukselmez ve alevi beslemek icin taze oksijen saglar. Sifir-g’de bulunan minimum konveksiyon, bircok alevin kendi yanma urunlerinin kendi kendilerini bogmalarina sebep olur.
• Atmosferik ve okyanus sirkulasyonu, sirasiyla hava ve suyun (hidrosfer) buyuk olcekli hareketidir. Iki surec birbiriyle baglantili olarak calisir. Havadaki ve denizdeki konveksiyon akimlari hava durumuna neden olur.
• Dunya’nin tabanindaki magma, konveksiyon akimlarinda hareket eder. Sicak cekirdek, ustundeki malzemeyi isitir ve sogudugu kabuga dogru yukselmesine neden olur. Isi, kaya uzerindeki yogun basinctan ve elementlerin dogal radyoaktif bozunumundan aciga cikan enerjiden gelir. Magma yukselmeye devam edemez, bu nedenle yatay olarak hareket eder ve asagiya dogru batar.
• Yigin etkisi veya baca etkisi, gazlari bacalar veya borulardan geciren konveksiyon akimlarini tanimlar. Bir binanin icindeki ve disindaki havanin kaldirma kuvveti, sicaklik ve nem farkliliklarindan dolayi her zaman farklidir. Bir binanin veya yiginin yuksekligini artirmak, etkinin buyuklugunu artirir. Bu, sogutma kulelerinin dayandigi ilkedir.
• Konveksiyon akimlari guneste belirgindir. Gunesin fotosferinde gorulen granuller, konveksiyon hucrelerinin tepesidir. Gunes ve diger yildizlar soz konusu oldugunda, sivi, sivi veya gazdan ziyade plazmadir.

Konveksiyon Akimlari Nelerdir?
Konveksiyon akimlari, su, hava veya erimis kaya gibi bir akiskanin kutle hareketiyle isiyi bir yerden digerine aktarir. Konveksiyon akimlarinin isi transferi islevi, dunyanin okyanus akintilarini, atmosferik havayi ve jeolojiyi yonlendirir. Konveksiyon, birbirleriyle dogrudan temas halindeki maddeler arasinda bir isi transferi olan iletimden farklidir. Konveksiyon akimlari, isiyi dagitmak icin hava, su ve diger maddelerin surekli dongusel hareketine dayanir. Ornegin, isitilmis hava yukseldikce, daha soguk havayi yerine ceker, burada isitilabilir, yukselebilir ve daha soguk hava cekilebilir.

Konveksiyon Nasil Calisir?
Konveksiyon akimlari, isitilmis bir akiskan genisleyerek daha az yogun hale geldigi icin olusur. Daha az yogun isitilmis sivi, isi kaynagindan uzaga yukselir. Yukseldikce, daha soguk siviyi degistirmek icin asagi ceker. Bu sivi sirayla isitilir, yukselir ve daha soguk siviyi asagi ceker. Bu dongu, yalnizca isi sivi boyunca esit olarak dagildiginda duran dairesel bir akim olusturur. Ornegin, sicak bir radyator cevresindeki havayi hemen isitir. Hava tavana dogru yukselir ve daha soguk havayi tavandan isitilmak uzere radyatore ceker. Bu surecteki islem, odada bulunan hava esit bicimde isinana kadar tekrarlanir.

Okyanus Konveksiyonu
Konveksiyon, Gulf Stream akintisini ve dunya okyanuslarindaki sulari cevirip karistiran diger akintilari yonlendirir. Soguk kutup suyu, daha yuksek enlemlerden asagi cekilir ve okyanusun dibine batar, okyanus yuzeyine daha hafif, daha sicak su yukseldikce ekvatora dogru cekilir. Daha sicak su, guneye cekilen soguk suyun yerini almak icin kuzeye dogru cekilir. Bu islem, isiyi ve cozunur besinleri dunya capinda dagitir.

Havada Konveksiyon
Konveksiyon, dunya atmosferindeki hava dolasimini yonlendirir. Gunes, dunyanin ekvatorunun yakinindaki havayi isitir, bu hava yogunlugu azalir ve yukari dogru yukselir. Yukseldikce sogur ve etrafindaki havadan daha az yogunlasir, yayilir ve tekrar ekvatora dogru alcalir. Hadley Hucreleri olarak bilinen bu surekli hareket eden sicak ve soguk hava hucreleri, dunya yuzeyinde ruzgar dedigimiz surekli hava dolasimini saglar. Atmosferik konveksiyon akimlari da bulutlari havada tutan seydir.

Dunyada Konveksiyon
Jeologlar, yeryuzunun derinliklerindeki erimis kayanin konveksiyon akimlariyla dolastigina inaniyor. Kaya yari sivi haldedir ve diger herhangi bir sivi gibi davranmali, daha sicak hale geldikten sonra mantonun dibinden yukselmeli ve dunyanin cekirdeginin isisindan daha az yogun olmalidir. Kaya yer kabuguna isi kaybettikce, nispeten daha soguk ve daha yogun hale gelir ve cekirdege geri batar. Daha sicak ve daha soguk erimis kayalarin surekli dolasan bu hucrelerinin, yuzeyi isitmaya yardimci oldugu dusunulmektedir. Bazi jeologlar, yeryuzundeki konveksiyon akimlarinin volkanlarin, depremlerin ve kitalarin suruklenmesinin katkida bulunan bir nedeni olduguna inanmaktadirlar.
________________

Bizde Mutsuz Olalim ~
 


Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir)
 
Seçenekler
Stil

Yetkileriniz
Konu Acma Yetkiniz Yok
Cevap Yazma Yetkiniz Yok
Eklenti Yükleme Yetkiniz Yok
Mesajınızı Değiştirme Yetkiniz Yok

BB code is Açık
Smileler Açık
[IMG] Kodları Açık
HTML-Kodu Kapalı
Trackbacks are Kapalı
Pingbacks are Kapalı
Refbacks are Kapalı





Tüm Zamanlar GMT +3 Olarak Ayarlanmış. Şuanki Zaman: 13:05.