|
|
01 Haziran 2020, 08:44
|
#1 |
 |
Bir Kilo Vermek Icin Kac Kalori Yakmak Gerekir?
Kalori sayanlar icin amac genellikle daha fazla yag yakmaktir ve herkesin bildigi gibi, kilo vermek icin kalorinin yakilmasi gerekir. Bu da kisinin aldigindan daha az enerji kullanarak yapilir, ancak bu sekilde kilo verilir. Bununla birlikte, insan metabolizmasinin kurallari yuzeyde basit gorunse bile karmasIk bir yapiya sahiptir.
Bir kilo vermek icin kac kalori yakilmalidir? Bu sorunun kesin bir sekilde cevaplamaya calisan ilk kisi Max Wishnofsky adinda bir bilim adamidir. Onun arastirma makalesi bu konuda yillardir iyi bir cevap olarak kabul edilmistir. Wishnofsky’ye gore, bir kilo vucut yaginda yaklasIk 3500 kalori bulunmaktadir. Wishnofsky’nin hipotezi tam anlamiyla binlerce bilimsel calismada belirtilmis olsa da, modern arastirmacilar simdi bu sayilarin dogru olup olmadigini sorgulamaktadirlar. Bu soruya verilen cevabin her seyden once, Wishnofsky’nin bireysel varyasyon sonucunda verildigini bilmek onemlidir. Baska bir deyisle, bir pounddaki gercek kalori sayisinin bir vakadan digerine degisecegini bilinmektedir. Bu nedenle, bu sorunun mukemmel bir cevabi yoktur. Ornegin, bazi arastirmalar, genetigin vucudun yag dokusunun genel yag iceriginde rol oynayabilecegini bulmustur. Bunun teknik bir kural degil, islevsel bir kural oldugunu anlamak da onemlidir. Wishnofskys’in arastirmasinin arkasindaki temel fikir, bir kilo yagdan vucut agirligini kaybetmeden once bir kisinin kac kalori yakmasi gerektigini bulmaktir. Bu nedenle, “3500 kalori kurali” uzun suredir faydali bir diyet ve egzersiz olcutu olarak kullanilmistir. Bu Yanit Dogru mu? 3500 kalorilik kural gercege dayanmasina ragmen, insan biyolojisinin tum faktorlerini yansitmaz. Modern arastirmacilar bu kurala cok fazla guvenmemek gerektigini soylemesinin birkac nedeni vardir. Ilk neden, vucudun tek enerji kaynagi olarak yag kullanmamasidir. Vucut bir enerji acigi yasadiginda, bu boslugu doldurmak icin elinden gelen her seyi yapacaktir. Bunu yaparken, sadece yag degil, ayni zamanda kas ve diger yagsiz dokulari da yakacaktir. Insanlar “yag yakma” hakkinda konusurken ne anlama geldigini merak ederler. Ve yag yakma diye bahsederken vucudun yag disindaki dokularla beslenmeye basladigi kataboliz adi verilen biyolojik bir surecten behsedilmektedir.. Ancak, burada bir sorunla karsilasilir, kataboliz sadece vucut tamamen diger besinlerden tukendiginde ortaya cikmaktadir. Bu, onemli bir duzeyde gerceklesmeye baslamasi iki ay kadar surebilir ve bu elestiri ozellikle gecerli degildir. Ortalama bir insan asla bu soruna neden olacak kadar siddetli aclik seviyeleri yasamayacaktir. Bununla birlikte, Kataboliz de protein eksIkliginden kaynaklanabilir Protein, tum kas dokusunun temel yapi tasidir ve vucudun kas onarim sisteminin ana bilesenidir. Bu nedenle, dusuk proteinli bir diyet bu sorunun gercek ve gecerli olmasina neden olabilir. Ayrica, vucut aclik durumunda olmasa bile, az miktarda kas katabolizisi meydana gelebilir. Ikinci neden, insan vucudunun kalorilerini esit oranda yakmamasidir. Insan metabolizmasi kilo verdiginizde bircok sekilde degisebilir ve metabolik hizinin sabit kalmasi pek olasi degildir. Bu gercek kanitlanmis gibi durmamaktadir. Ornegin, arastirmacilarin tum yetiskinlere uygulanabilecek ortalama bir dinlenme metabolik hizi bulmaya calistiklari bir calisma bulunmaktadir. Fakat her yolu denedikten sonra bunun imkansiz oldugunu bildirmislerdir. Sorun, metabolik hizlarin erkekler ve kadinlar icin farkli olma egilimi ile daha da artmaktadir ve yas faktoru de rol oynamaktadir. Arastirma, vucut agirliginin insan metabolik oranlarinin belirlenmesinde daha da buyuk bir rol oynadigini gostermektedir. Dolayisiyla, muhalif arastirmacilarin gecerli olmayan bir elestiriye sahip olduklari gorulmektedir. Bu nedenle, bu sorunun ortalam bir cevabi vardir. 3500 kalorilik kural yararli bir kriter olsa da, zor bir bilimsel gercek olarak gorulmemelidir. Bunu kati bir kuraldan ziyade genel bir kilavuz olarak dusunulmelidir. Uygulamada, metabolizma hizini etkileyebilecek ve sonuclari etkileyebilecek bircok faktor vardir. Bu yuzden Wishnofsky’nin calismasini gecersiz olarak adlandirmak muhtemelen adil bir durum olmayacaktir. Saf Yag ve Vucut Yagi Saf yag ve vucut yagi arasindaki farki anlamak onemlidir ve saf yag tam olarak beklenilen bir durumdur. Cunku yagdan yapilmistir ve baska bir sey degildir. Saf yag genellikle beyaz renktedir ve iyi bir ornek domuz yagidir. Saf yag, dogada cok yaygin degildir, cunku cogu canli yaglarini bu formda saklayamamaktadir. Vucut yagi, yag hucrelerinden (teknik olarak adipositler denir) olusur, ancak ayni zamanda cok sayida baska madde icermektedir. Muhtemelen bilindigi gibi, vucut yagi, vucudun rezerv yakit deposu gibidir. Asiri beslenme yag olarak depolanir ve bu yag yiyeceklerden elde edildiginden, dogal olarak protein, vitaminler ve diger besinler gibi seyler icermektedir. Vucudun bunu yapmasi gerekir, cunku sadece yag uzerinde yasayamaz. Iste bu faktor cevabi etkilemektedir. Ve bir kilo saf yagin yaklasIk 4100 kalori icerdigi tespit edilmistir. Bir Gunde Kac Kalori Yakilmasi Gerekir? Daha once de belirttigi gibi, 3500 kalorilik kuralin fonksiyonel bir kural olmasi amaclanmistir. Bu kurali kullanmanin olagan yontemi, gunluk kalori alimini gunde 500 kalori azaltmaktir. 500×7=3500 oldugundan, haftada bir kilonun bu sekilde verilebilecegi varsayilmaktadir. Bazi arastirmacilar, Wishnofskys’in kuralindan daha yuksek bir dogruluk derecesi ile insan metabolizma hizlarini tahmin etmelerini saglayacak matematiksel bir formul bulmaya calismislardir. Ne yazik ki, onlarin buldugu model de tamamen dogru gibi gorunmemektedir. Yapilan bu calisma ile ilgili grafiklere ve cizelgelere bakildiginda, onlarin “dinamik modellerinin” hala kusurlari oldugunu fark edilmektedir. Kesinlikle 3500 kalorilik kuraldan daha dogrudur, ancak aykiri degerler ve istisnalar hala denklemin tamamen guvenilir olmasini engellemektedir. Her ne kadar bu arastirmacilar metabolizmayi tahmin etmek icin dogru bir yol bulmakta basarisiz olsalar da, cok yararli bir ayrinti bulmuslardir. Bu ayrinti da toplam vucut yagini 30 kg’a (yaklasIk 66 pound) veya daha azina dusurdugunde tum verilerin degismesidir. Asiri kilolu bireyler kalorileri digerlerine nazaran biraz daha yuksek bir oranda yakmaktadirlar. Bu, beynin vucuda devam etmesini ve gerektigi kadar enerji kullanmasini soylemesinin bir sonucudur. Cunku vucut fazla enerjiye sahip oldugunda, o enerjiyi harcamakta o kadar dikkatli olmaz. Buna ornek olarak para gosterilebilir. Mesela kisi cok fazla paraya sahip oldugunda, dikkatsizce harcama egiliminde olabilir. Fakat daha az parasi olan kisiler daha tutumlu bir sekilde harcama yaparlar. Vucut, yag rezervleriyle ugrasirken ayni sekilde calisir. Bu arastirmacilar, 3500 kalorilik kuralin kismen dogru oldugunu ve dolayisiyla eski arastirmayi kismen dogruladigini bulmuslardir. Sonunda, Wishnofsky’nin dikkate almadigi onemli bir faktor vardir. Bu da Wishnofsky kuralinin o kadar da kotu olmadigini ispatlamaktadir, cunku hafif bir degisIklik uygulanirsa kurali hala kullanilabilecek durumdadir. Kalori Alimini Kontrol Etme Kalori alimini kontrol etmeye yardimci olmak icin dusuk kalorili bir diyet tercih edilmelidir. Fakat bunu yaparken kisinin bazi aclik sorunlari ile mucadele edecegini kabul etmesi gerekir. Bununla birlikte, bu dusuk kalorili gidalar, kilo verme cabalarini bozmadan enerji vermede yardimci olabilir. Bu gidalardan bazilari sunlardir: • Yulaf • Yunan yogurt • Cogu corba • Meyveler • Yumurtalar • Patlamis misir (daginik) • Chia cekirdekleri • Balik • Suzme peynir • Patates • Yagsiz et • Bakliyat • Cogu meyve |
|
|
| Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir) | |
|
|
Normal
