Uyuz hastalığı, sarcoptes scabiei(uyuz böceği) adlı mikroskobik akarın deriyi istila edip, yuva yaptığı bölgede şiddetli kaşıntıya neden olduğu bulaşıcı bir cilt hastalığıdır. Uyuzun en sık görülen belirtileri geceleri şiddetlenen yoğun kaşıntı, kızarıklık ve deri döküntüsü ile içi sıvı dolu kabarcıklar oluşmasıdır.


[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]


Uyuzun belirtileri arasında ciltte kaşıntı, döküntüler (küçük kabarcıklar veya kızarıklıklar), özellikle parmak araları, bilekler, dirsekler, dizler, göğüs ve genital bölge gibi bölgelerde yoğun kaşıntı ve geceleyin şiddetlenen rahatsızlık yer alır. Tanı için bir doktora başvurmak önemlidir.



[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]


[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]


Deri (Uyuz) Böceği
Deri Böceği (Sarcoptes scabiei), Sarcoptes cinsine ait mikroskobik bir akar türü olup insan, kedi ve köpeklerin uyuz hastalığına yakalanmasına yol açmaktadır. Uyuz böceği, uyuz akarı, deri akarı, uyuz paraziti ve deri paraziti gibi isimlerler de bilinen deri böceğinin uyuz hastalığına yakalanan insanlarda ki türüne, Sarcoptes scabiei var. hominis denmektedir. Boyları ortalama 0.4 mm. genişlikleride 0.3 mm. civarındadır. Deri altına yerleşerek tüneller açarlar ve bu tünellerin içinde yaşarlar. Yine deri altında yumurtlayarak çoğalan Uyuz Böceği'nin dişilerinin ömrü 28-35 gün kadardır. Ancak soğuk yerlerde ya da insan vücudu dışında sadece 1 hafta kadar hayatta kalabilirler ve yumurtlayabilirler.

İnsanların ve hayvanların uyuz olmasına sebep olan Uyuz Böceği, deri lezyonları özellikle ellerde parmak araları ve yanlarında, bilek, dirsek, karın bölgesi, büyük adalelerin üstü, koltuğun ön kenarı, erkeklerde penis, kadınlarda memeler, uylukların ön kenarı ve ayak bilekleri gibi yerlerde bulunur. Deri Böceği cilde bulaştıktan sonra, belirti ve semptomların gelişmesi zaman alır. Bir kişi daha önce vücudunun herhangi bir yerine uyuz akarı almışsa, genellikle 1-4 gün içinde kaşıntı başlar. Kişinin daha önce uyuz olmaması durumunda ise; bedenin akarcıklara tepki vermesi biraz daha zaman alabilir. Belirtilerin gelişmesi ve gözlemlenebilir duruma gelmesi, 2-6 hafta arasında değişmektedir.

Uyuz Böceği Nasıl Bulaşır?
Hayatta kalmak için insan veya hayvan derisi içerisine yerleşmek zorunda olan uyuz böceğinin, insandan insana bulaşması, uyuz böceğinin konumu ve insan ile temas süresinin (15-20 dk.) uzunluğuna bağlıdır.Bu akar türünün bir insandan diğerine bulaşması, bulaştıran kişiden ayrılıp diğerine geçiş yapması anlamına gelmez.Eğer ki; bir insanda bir uyuz böceği görüldüyse, muhtemelen vücudunun çeşitli yerlerinde deri altında daha onlarcası olabilir demektir.Çünkü; deri üzerine kendini atan dişi uyuz akarı (parazit), en üst tabakada kendine hızlıca tünel kazar ve ardından, 4 saat gibi kısa bir sürede, tek yumurtlama da 10-25 arası yumurta bırakması kaçınılmazdır.Erkek akar döllenme sonunda ölürken, dişisi yumurtlama döneminin sonuna kadar yaşar.

Bir diğer hızlı bulaşma ve yayılma şekli ise; kapalı ortamlarda kişisel kullanım eşyalarının ortak kullanımı ile olmaktadır.Genellikle kapalı ortamlarda bulunan veya beraber yaşayan insanların bir süre fiziksel temasta (yakın temas) bulunmaları, temasta bulunmasalar bile kişisel eşyaları ortak kullanmaları, uyuz (deri) akarının bulaşma ve yayılmasını kolaylaştırmaktadır.

Evcil veya yabani hayvanlarda uyuz böceğinin bulaşması ve yayılması insanlara göre farklıdır.Kedi ve köpek gibi memeli hayvanlarda görülen uyuz akarının türü ve cinsi insanda olan türünden farklıdır.Dolayısıyla yaşam şekli ve davranış biçimleri de farklıdır.Bu sebeple hayvanlardaki uyuz akarları insan vücudunda barınamaz, üreyemez ve çoğalamaz.Fakat depolarda bekletilen tahılgillerden insanlara bulaşabilen uyuz akarı türleri de nadiren görülebilmektedir.Deri böceğinin (uyuz akarı), insandan insana bulaşma yolları aşağıda listelenmiştir.

Cinsel ilişki
Yatak, yastık, havlu ve benzeri eşyaların ortak kullanımı
Uzun süre (15-20 dk.) el ele tutuşma
Toplu taşıma araçlarında temas ederek seyahat etmek
Okul, hastane, hapishane, askeriye, anaokulu, huzurevi, fabrika ve benzeri kalabalık ortamlar
Mağazaların soyunma odaları
Dezenfekte edilmemiş otel odaları
Güreş, dans gibi uzun temas gerektiren aktiviteler


Alinti...