Ask Teorileri - IRCRehberi.Net- Türkiyenin En iyi IRC ve Genel Forum Sitesi

**CeReN** · 21 Ağustos 2020, 08:32

Ask insani ve temel bir duygudur fakat bunun neden, nasil gerceklestigini anlamak her zaman kolay degildir. Uzunca bir suredir, bircok kisi askin bilimin tamamen anlayamayacagi kadar gizemli, ilkel ve manevi bir durum oldugunu one surmustur. Insanlarin asIk olma sebebi nedir, neden baskalarina karsi degil de belirli insanlara karsi ilgi duyar? Kisileri asIk eden ve asIk kalmasina neden olan nedir? Neden bazi ask bicimleri daha uzun surer ve digerleri daha gecicidir? Sairler guzel soneler ile askin gizemini vurgular, muzisyenler askin ince ozunu sarkilarda yakalamaya calisir ve digerleri asklarin ilahi bir ilham oldugunu soyler. Ote yandan arastirmacilar ve psIkologlar, askin ne sekilde olustugunu ve neye dayandigini aciklayabilmek icin bazi ask teorileri onermistir. Asagida, aski ve baska duygusal iliskileri aciklamaya calisan en populer dort ana teori anlatilmistir. Iste hoslanma, ask ve duygusal bag arasindaki farklari aciklayan dort ask teorisi:

1-Hoslanma ve Ask
PsIkolog Zick Rubin, romantik bir askin 3 unsurdan olustugunu one surmustur.
Baglilik: Baglanma, baska bir kisiyle ilgilenme, onay alma ve fiziksel temasin kurulmasi ihtiyacidir.
Onemseme: Onemseme, ilgi ya da sefkat baskasinin ihtiyaclarina ve mutluluguna kendininki kadar deger vermeyi, saygi duymayi icerir.
Samimiyet: Samimiyet ya da yakinlik, dusuncelerin, duygularin ve arzularin diger kisiyle paylasilmasi anlamina gelir.
Rubin, kisilerin bazen baskalarina buyuk bir hayranlik ve takdir duyduguna inanmistir. O kisiyle zaman gecirmekten keyif alinir ve onun yaninda olmak istenir ama bu bir ask olarak nitelendirilmez. Rubin ask yerine bundan hoslanma ya da begeni olarak bahsetmistir. Diger taraftan ask cok daha yogun ve derindir, fiziksel temas, yakinlik arzusu gucludur.
Hoslanan insanlar birbirleriyle arkadas olmaktan zevk alirken, asIk olan insanlar kendi ihtiyaclari kadar diger kisinin ihtiyaclarini da onemsemektedir.

2-Sefkatli Ask ve Tutkulu Ask
Hawaii Universitesi psIkoloji profesoru Elaine Hatfield ile meslektaslari askin 2 temel turu oldugunu soylemektedir:
Sefkatli ask: Sefkatli ask genellikle karsilikli anlayis ve birbirlerine karsi paylasilan saygi duygusuyla sekillenir.
Tutkulu ask: Yogun, derin duygular, cinsel cekicilik,sefkat ve endise ile karakterize durumdadir. Karsilikli askta insanlar heyecanli ve mutlu hissederler. Karsiliksiz olan bir ask, caresizlik ve umutsuzluk duygularini dogurur.
Hatfield, kulturel beklentilerin asIk olmayi tesvik etmesi, kisilerin ideal askla ilgili onyargili fikirleriyle karsilasilmasi ve kisinin bir baska kisinin varligi durumunda, yuksek fizyolojik uyari yasamasi soz konusu oldugunda tutkulu askin ortaya cikabildigini one surmektedir.
Hatfield ayrica, tutkulu bir askin gecici olabildigini ve genellikle 6-30 ay surdugunu one surmektedir. Hatfield’a gore, ideal bir ask, sefkatin istikrarini ve guvenligini yogun tutkuyla birlestiren ancak nadir olan bir iliskidir. Ideal askta cift arasindaki iliski daha uzun surecek ve aldatma veya bosanma sorunlarini onleyecektir.

3- Askin Renk Cemberi Teorisi
PsIkolog John Lee, 1973’te ask turlerini renk cemberiyle tanimlamistir ve gercek renklere karsilik gelmese de bunlardan “askin renkleri” olarak bahsetmistir: Lee, ana renklerin 3 cesit olmasi gibi, askin da 3 ana cesidinin bulundugunu one surmustur.
Uc ana ask stili sunlardir:
Eros: Bu terim Yunancada erotik veya tutkulu anlamina gelmektedir. Lee, bu cesit bir askin hem duygusal hem fiziksel tutkuyu kapsadigini one surmustur. Bu ask stili, kisilerin partnerini ideallestirilmesi ve guclu romantik duygular hissetmesi ile karakterizedir.
Ludus: Ludos ya da ludus, Yunancada oyun anlamindadir. Bu ask turu heyecan ihtiyaci ve askin oyun olarak gorulmesi ile karakterizedir fakat mutlaka ciddi olmasi gerekmez. Bu aski sergileyenler bagliliga hazir degildir ve fazla yakinliga karsi temkinlidir.
Storge: Yunancadaki anlami dogal sefkattir. Bu ask bicimi tipik olarak cocuklar ve ebeveynler, kardesler, genis ailelerdeki uyeler arasindaki aile sevgisi ile temsil edilir. Bu tur bir askta kisiler birlikte olmaya, saatlerce telefonda konusmaya ve ayrildiginda birbirini ozlemeye egilimlidir. Benzer ilgi alanlarina sahip olan insanlarin zamanla yakinlik gelistirdikleri arkadasliktan storge tipi ask gelisebilir.
Lee, ana renkler nasil birleserek tamamlayici diger renkleri olusturuyorsa ayni bicimde ana ask stillerinin de birleserek askin ikincil stillerini olusturabilecegini one surmustur.
Ikincil ask stilleri sunlardir:
Mani (Eros + Ludus): Takintili veya saplantili (obsesif) ask, iliskideki catismalarin ve dramatik asiriliklarin ciftin sevgisinin hem amaci hem de temasi oldugu sagliksiz bir ask turudur. Takintili ya da saplantili asIklar firtinalar icin yasar ve ofkelenirken huzur bulur. Bu cesit asIklar terk edilmekten korkarlar, gunluk rutinleri genellikle takinti, kavga etmek, sevismek, hos konusmak dahil olmak uzere asiri inis ve cikislari icerir. Bu ciftler profesyonel danismanliga ihtiyac duyabilir ve ayrilirlarsa muhtemelen daha iyi durumda olabilirler.
Pragma (Ludos + Storge): Pratik ve gercekci asktir. Pragma turu asIklar bazi ozellikleri (ornegin, atletik, uzun boylu olma, zeka, zenginlik) nedeniyle baskalarini cekici bulur, rasyonel bir duzeyde sevgi hissederler. Erkekler ve kadinlar genellikle benzer (homogam) ozelliklere (ornegin ayni din, siyasi egilimler, hobiler vb.) sahip bir partner bulmayi arzular.
Agape (Eros + Storge): Agape, ozverili, baskalarina odaklanmis ve baskalarindan almak yerine baskalarina vermeyi amaclayan sevgidir. Gece boyunca hasta cocuklarina bakan anneler; ailelerine gecindirmek icin sevmedikleri bir iste 3-4 yil calisan babalar ve hatta baskalarinin hayatini kurtarmak icin guvenliklerini feda eden itfaiyeciler bile eylemlerinde fedakar olarak kabul edilir. Iliskilerde yapilan seylerin cogu, bir iliskideki adaletin daha genis kapsamli denkleminde ele alindiginda, ozverili eylemler ya daha sonra geri odenecek bir iyi niyet deposu olusturan ya da bir tur borc yaratan eylemler olarak gorulebilir.
Ask cok boyutlu bir kavramdir, psIkologlar ve sosyologlar onu yillar icinde cesitli sekillerde tanimlamislardir. John Lee, belki de alti ask turu ile ask uzerine belki de en cok alinti yapilan arastirmacidir. Lee, herkesin sevgi ve askin alti temel bilesenini paylastigini, mevcut ask iliskisinin degerlendirilebilecegini ve olculebilecegini, ask turlerinin cesitli nitelikleri oldugunu varsaymistir. Lee’nin ask turleri, insanlarin ask stillerini anlamalarina yardimci olmak icin yaygin olarak kullanilmaktadir. Lee, alti tur sevginin sevgi dolu deneyimleri olusturdugunu iddia etmektedir.

4-Ask Ucgeni Teorisi
PsIkolog Robert Sternberg’in Ask UcgeniTeorisi’ne (2004) gore, ask uc bilesenden olusur:
Samimiyet: Baglanma, duygusal yakinlik gibi duygulari icerir.
Tutku: Romantik ask ve cinsel cekicilik arasindaki iliskiyi kapsar.
Baglilik: Uzun sure arkadas kalma kararidir.
Adi gecen uc bilesen bir araya gelerek askin farkli stillerini olusturabilir. Ornegin, samimiyet ve bagliligin birlesimi sefkatli askla, tutku ve samimiyetin birlesimi romantik, tutkulu askla sonuclanir.
Sternberg iki ya da daha cok unsur uzerine kurulan iliskilerin bir tek bilesene dayananlara gore daha kalici olacagini savunmaktadir. Romantik bir cift icin ideal ask bicimi (mukemmel ask) ucunu de icerir, ancak tutkulu kivilcim zamanla kaybolma egiliminde oldugu icin surdurmesi kolay degildir. Sternberg bu tur sevginin nadir bulundugunu one surmektedir.
Gunumuzun modern ask uygulamalarinda, sevginin cesitli bilesenler bulunmustur: baglilik, tutku, arkadaslik, guven, sadakat, sefkat, samimiyet, kabul, onaylama, onemseme, ozen gosterme, ozveri olma, sevdalanma ve romantizm. Kosulsuz sevgi denen bircok insanin farkinda oldugu bir ask turu vardir. Kosulsuz sevgi, sevilen kisinin eylemlerinden bagimsiz olarak degismeyen samimi sevgidir.

**ihaveanidea** · 06 Kasım 2020, 00:35

aşk insanın yalnızlıkları, kaybetmişlikleri, boşluklarının telafisidir.

atfedilen özelliklerin olup olmaması değildir mesele. bir şekilde kavuşmak, umut etmek ve bu yolda gönlündeki tüm maneviyatı kullanmaktır aşk.

aşk dediğimiz kavram bir kadının yeni yıkanmış, kokulu saçlarının arasında, bir adamın sarıp sarmalayan kollarında, ha bir de kurulan hayallerin hayata fazla gelmiş detaylarında saklıdır esasen...

**judith** · 12 Kasım 2020, 00:18

Alıntı:

ihaveanidea Nickli Üyeden Alıntı

aşk insanın yalnızlıkları, kaybetmişlikleri, boşluklarının telafisidir.

atfedilen özelliklerin olup olmaması değildir mesele. bir şekilde kavuşmak, umut etmek ve bu yolda gönlündeki tüm maneviyatı kullanmaktır aşk.

aşk dediğimiz kavram bir kadının yeni yıkanmış, kokulu saçlarının arasında, bir adamın sarıp sarmalayan kollarında, ha bir de kurulan hayallerin hayata fazla gelmiş detaylarında saklıdır esasen...

Hmm ok ;**

**ihaveanidea** · 12 Kasım 2020, 00:24

Alıntı:

judith Nickli Üyeden Alıntı

Hmm ok ;**

inanmazsan teo'ya sor.

[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]

**judith** · 12 Kasım 2020, 01:12

Alıntı:

ihaveanidea Nickli Üyeden Alıntı

inanmazsan teo'ya sor.

[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]

Anlıyorum kankam,yine çok ders çalıştın şş tamam

**WildCat** · 07 Ekim 2022, 15:33

Askta teori olurmu bunu tartisirim ben sahsen

**Artist** · 07 Ekim 2022, 15:48

Teori olmaz yaşanır

21 Ağustos 2020, 08:32	#1
CeReN	Ask Teorileri Ask insani ve temel bir duygudur fakat bunun neden, nasil gerceklestigini anlamak her zaman kolay degildir. Uzunca bir suredir, bircok kisi askin bilimin tamamen anlayamayacagi kadar gizemli, ilkel ve manevi bir durum oldugunu one surmustur. Insanlarin asIk olma sebebi nedir, neden baskalarina karsi degil de belirli insanlara karsi ilgi duyar? Kisileri asIk eden ve asIk kalmasina neden olan nedir? Neden bazi ask bicimleri daha uzun surer ve digerleri daha gecicidir? Sairler guzel soneler ile askin gizemini vurgular, muzisyenler askin ince ozunu sarkilarda yakalamaya calisir ve digerleri asklarin ilahi bir ilham oldugunu soyler. Ote yandan arastirmacilar ve psIkologlar, askin ne sekilde olustugunu ve neye dayandigini aciklayabilmek icin bazi ask teorileri onermistir. Asagida, aski ve baska duygusal iliskileri aciklamaya calisan en populer dort ana teori anlatilmistir. Iste hoslanma, ask ve duygusal bag arasindaki farklari aciklayan dort ask teorisi: 1-Hoslanma ve Ask PsIkolog Zick Rubin, romantik bir askin 3 unsurdan olustugunu one surmustur. Baglilik: Baglanma, baska bir kisiyle ilgilenme, onay alma ve fiziksel temasin kurulmasi ihtiyacidir. Onemseme: Onemseme, ilgi ya da sefkat baskasinin ihtiyaclarina ve mutluluguna kendininki kadar deger vermeyi, saygi duymayi icerir. Samimiyet: Samimiyet ya da yakinlik, dusuncelerin, duygularin ve arzularin diger kisiyle paylasilmasi anlamina gelir. Rubin, kisilerin bazen baskalarina buyuk bir hayranlik ve takdir duyduguna inanmistir. O kisiyle zaman gecirmekten keyif alinir ve onun yaninda olmak istenir ama bu bir ask olarak nitelendirilmez. Rubin ask yerine bundan hoslanma ya da begeni olarak bahsetmistir. Diger taraftan ask cok daha yogun ve derindir, fiziksel temas, yakinlik arzusu gucludur. Hoslanan insanlar birbirleriyle arkadas olmaktan zevk alirken, asIk olan insanlar kendi ihtiyaclari kadar diger kisinin ihtiyaclarini da onemsemektedir. 2-Sefkatli Ask ve Tutkulu Ask Hawaii Universitesi psIkoloji profesoru Elaine Hatfield ile meslektaslari askin 2 temel turu oldugunu soylemektedir: Sefkatli ask: Sefkatli ask genellikle karsilikli anlayis ve birbirlerine karsi paylasilan saygi duygusuyla sekillenir. Tutkulu ask: Yogun, derin duygular, cinsel cekicilik,sefkat ve endise ile karakterize durumdadir. Karsilikli askta insanlar heyecanli ve mutlu hissederler. Karsiliksiz olan bir ask, caresizlik ve umutsuzluk duygularini dogurur. Hatfield, kulturel beklentilerin asIk olmayi tesvik etmesi, kisilerin ideal askla ilgili onyargili fikirleriyle karsilasilmasi ve kisinin bir baska kisinin varligi durumunda, yuksek fizyolojik uyari yasamasi soz konusu oldugunda tutkulu askin ortaya cikabildigini one surmektedir. Hatfield ayrica, tutkulu bir askin gecici olabildigini ve genellikle 6-30 ay surdugunu one surmektedir. Hatfield’a gore, ideal bir ask, sefkatin istikrarini ve guvenligini yogun tutkuyla birlestiren ancak nadir olan bir iliskidir. Ideal askta cift arasindaki iliski daha uzun surecek ve aldatma veya bosanma sorunlarini onleyecektir. 3- Askin Renk Cemberi Teorisi PsIkolog John Lee, 1973’te ask turlerini renk cemberiyle tanimlamistir ve gercek renklere karsilik gelmese de bunlardan “askin renkleri” olarak bahsetmistir: Lee, ana renklerin 3 cesit olmasi gibi, askin da 3 ana cesidinin bulundugunu one surmustur. Uc ana ask stili sunlardir: Eros: Bu terim Yunancada erotik veya tutkulu anlamina gelmektedir. Lee, bu cesit bir askin hem duygusal hem fiziksel tutkuyu kapsadigini one surmustur. Bu ask stili, kisilerin partnerini ideallestirilmesi ve guclu romantik duygular hissetmesi ile karakterizedir. Ludus: Ludos ya da ludus, Yunancada oyun anlamindadir. Bu ask turu heyecan ihtiyaci ve askin oyun olarak gorulmesi ile karakterizedir fakat mutlaka ciddi olmasi gerekmez. Bu aski sergileyenler bagliliga hazir degildir ve fazla yakinliga karsi temkinlidir. Storge: Yunancadaki anlami dogal sefkattir. Bu ask bicimi tipik olarak cocuklar ve ebeveynler, kardesler, genis ailelerdeki uyeler arasindaki aile sevgisi ile temsil edilir. Bu tur bir askta kisiler birlikte olmaya, saatlerce telefonda konusmaya ve ayrildiginda birbirini ozlemeye egilimlidir. Benzer ilgi alanlarina sahip olan insanlarin zamanla yakinlik gelistirdikleri arkadasliktan storge tipi ask gelisebilir. Lee, ana renkler nasil birleserek tamamlayici diger renkleri olusturuyorsa ayni bicimde ana ask stillerinin de birleserek askin ikincil stillerini olusturabilecegini one surmustur. Ikincil ask stilleri sunlardir: Mani (Eros + Ludus): Takintili veya saplantili (obsesif) ask, iliskideki catismalarin ve dramatik asiriliklarin ciftin sevgisinin hem amaci hem de temasi oldugu sagliksiz bir ask turudur. Takintili ya da saplantili asIklar firtinalar icin yasar ve ofkelenirken huzur bulur. Bu cesit asIklar terk edilmekten korkarlar, gunluk rutinleri genellikle takinti, kavga etmek, sevismek, hos konusmak dahil olmak uzere asiri inis ve cikislari icerir. Bu ciftler profesyonel danismanliga ihtiyac duyabilir ve ayrilirlarsa muhtemelen daha iyi durumda olabilirler. Pragma (Ludos + Storge): Pratik ve gercekci asktir. Pragma turu asIklar bazi ozellikleri (ornegin, atletik, uzun boylu olma, zeka, zenginlik) nedeniyle baskalarini cekici bulur, rasyonel bir duzeyde sevgi hissederler. Erkekler ve kadinlar genellikle benzer (homogam) ozelliklere (ornegin ayni din, siyasi egilimler, hobiler vb.) sahip bir partner bulmayi arzular. Agape (Eros + Storge): Agape, ozverili, baskalarina odaklanmis ve baskalarindan almak yerine baskalarina vermeyi amaclayan sevgidir. Gece boyunca hasta cocuklarina bakan anneler; ailelerine gecindirmek icin sevmedikleri bir iste 3-4 yil calisan babalar ve hatta baskalarinin hayatini kurtarmak icin guvenliklerini feda eden itfaiyeciler bile eylemlerinde fedakar olarak kabul edilir. Iliskilerde yapilan seylerin cogu, bir iliskideki adaletin daha genis kapsamli denkleminde ele alindiginda, ozverili eylemler ya daha sonra geri odenecek bir iyi niyet deposu olusturan ya da bir tur borc yaratan eylemler olarak gorulebilir. Ask cok boyutlu bir kavramdir, psIkologlar ve sosyologlar onu yillar icinde cesitli sekillerde tanimlamislardir. John Lee, belki de alti ask turu ile ask uzerine belki de en cok alinti yapilan arastirmacidir. Lee, herkesin sevgi ve askin alti temel bilesenini paylastigini, mevcut ask iliskisinin degerlendirilebilecegini ve olculebilecegini, ask turlerinin cesitli nitelikleri oldugunu varsaymistir. Lee’nin ask turleri, insanlarin ask stillerini anlamalarina yardimci olmak icin yaygin olarak kullanilmaktadir. Lee, alti tur sevginin sevgi dolu deneyimleri olusturdugunu iddia etmektedir. 4-Ask Ucgeni Teorisi PsIkolog Robert Sternberg’in Ask UcgeniTeorisi’ne (2004) gore, ask uc bilesenden olusur: Samimiyet: Baglanma, duygusal yakinlik gibi duygulari icerir. Tutku: Romantik ask ve cinsel cekicilik arasindaki iliskiyi kapsar. Baglilik: Uzun sure arkadas kalma kararidir. Adi gecen uc bilesen bir araya gelerek askin farkli stillerini olusturabilir. Ornegin, samimiyet ve bagliligin birlesimi sefkatli askla, tutku ve samimiyetin birlesimi romantik, tutkulu askla sonuclanir. Sternberg iki ya da daha cok unsur uzerine kurulan iliskilerin bir tek bilesene dayananlara gore daha kalici olacagini savunmaktadir. Romantik bir cift icin ideal ask bicimi (mukemmel ask) ucunu de icerir, ancak tutkulu kivilcim zamanla kaybolma egiliminde oldugu icin surdurmesi kolay degildir. Sternberg bu tur sevginin nadir bulundugunu one surmektedir. Gunumuzun modern ask uygulamalarinda, sevginin cesitli bilesenler bulunmustur: baglilik, tutku, arkadaslik, guven, sadakat, sefkat, samimiyet, kabul, onaylama, onemseme, ozen gosterme, ozveri olma, sevdalanma ve romantizm. Kosulsuz sevgi denen bircok insanin farkinda oldugu bir ask turu vardir. Kosulsuz sevgi, sevilen kisinin eylemlerinden bagimsiz olarak degismeyen samimi sevgidir. ________________ Bizde Mutsuz Olalim ~
	Alıntı Yap

Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir)