[CeReN ✓]

Corek otu ve yaglari Hint ve Arap medeniyetlerinde gida ve ilac olarak uzun bir folklor kullanimi gecmisine sahiptir ve solunum sistemi, kardiyovaskuler sistem ve bagisIklik sistemi destegi ile ilgili cesitli saglik durumlarinin tedavisi icin yaygin olarak kullanilmaktadir. Bunun yaninda kisisel genel saglik icin pek cok uygulamada uzun yillardir kullanildigi bilinmektedir. Zencefilin de genel saglik uzerindeki olumlu etkileri yaninda bagisIklik sistemi gelistirme etkileri uzerine bircok calisma bulunmaktdir.
Peki bagisIklik dostu olarak gosterilen, en iyi anti-enflamatuar takviye olarak bilinen corek otu ve zencefil koronavirus enfeksiyonunda yardimci olabilir mi? Bu yazida corek otu ve zencefilin koronavirus enfeksiyonuna faydasi olup olmadigi hakkinda bilgiler bulunmaktadir.
Oncelikle bu yazi degerlendirirken b bilgilendirme amacli oldugu ve koronavirus salgininin devam eden bir durum oldugu goz ardi edilmemelidir. Ve bu salginla ilgili yeni bilgiler ciktikca bazi ayrintilarin degisebilecegi unutulmamalidir. Ve halihazirda koronavirus tedavisinde en etkili tedbirlerin sosyal mesafeyi korumak, el hijyeni ve yuze dokunmamak oldugu bilinmelidir.

Corek Otu ve Koronavirus
Corek otunun ve yaginin faydali oldugu bilinen bagisIklik gelistirme ve kronik solunum yolu hastaliklari etkileri su sekildedir.
Astim
Haslanmis tohum ekstresi, 29 astimli hastanin bir calismada (gunde 15 mL/kg 0.1 g haslanmis ekstrakt) astim semptomlarini iyilestirmistir. Astim semptomlarinin sIkligi, hiriltili solunum ve akciger fonksiyonlarini 3 ay icinde azaltmistir Siyah kimyon tohumu ozutu alan hastalarin ek ilaclara ve inhalere ihtiyaci azalmistir. 80 astimli hastaya ait plasebo kontrollu bir baska calismada da benzer sonuclar elde edilmistir. Calismada, 4 hafta boyunca agizdan alinan siyah tohum yagi astim kontrolunu gelistirmistir. Bilim adamlari ayrica akciger fonksiyonlarinda iyilesme egilimi gozlemlemislerdir.
4 klinik calismanin meta-analizi, siyah tohum yaginin astim icin geleneksel tedavilere ek olarak yardimci olabilecegi sonucuna varmistir. Siyah kimyon tohumu ozutu astimli sicanlarda ve farelerde antienflamatuar etkiler de gostermistir. Siyah kimyon tohumunun anti-enflamatuar etkileri, astimin klinik calismalarinda faydali olmustur.



Alerjiler
Birkac kucuk olcekli insan calismasi, corek otunun, ozellikle solunum guclugu ceken kisilerde alerjik semptomlari azaltmaya yardimci olabilecegini dusundurmektedir. Bir inceleme (4 calismadan, toplam 152 alerjik hastaligi olan hasta), corek otu tohumu yaginin alerjilere yardimci olabilecegi sonucuna vardi. Geleneksel tedaviye ek olarak kullanildiginda astim, egzama ve burun tikanikligi gibi subjektif alerji semptomlarini azaltmistir. Alerjik rinitli 66 hastanin bir baska calismasinda, corek otu yagi 2 hafta sonra kasinti, burun akintisi, hapsirma ve tikaniklik gibi semptomlari azaltmistir Benzer semptomlari olan 39 hastada, immunoterapiden sonra gunde 2 gr corek otu tohumu semptomlari azaltmis ve notrofilleri arttirmistir. Corek otu, coklu klinik calismalarda alerjilerin solunum semptomlarini azaltmistir.

Akciger Hasari
Bazi bilim adamlari, corek otu tohumunun dogrudan alerjilerin neden olmadigi solunum problemlerine yardimci olabilecegine inanmaktadir. Tohumlarin haslanmis ekstresi, solunum guclugu ceken 40 kimyasal savas kurbani uzerinde yapilan bir calismada solunum ve akciger fonksiyonlarini iyilestirdi ve inhaler ihtiyacini azaltmistir. Hayvan calismalarinda, corek otu ekstresi, kemoterapotik bir ilac (bleomisin), kukurt hardal gazi ve hidroklorik asidin neden oldugu akciger iltihaplarini ve hasarini onlemistir. Corek otu tohumu akciger iltihabi ve hasari olan kisilerde nefes almayi gelistirme potansiyelini gostermistir.

Bogaz Agrisi
Bademciklerinde veya bogazlarinda iltihapli 186 kisi uzerinde yapilan bir klinik calismada, corek otu tohumu ve chanca piedra ozleri iceren kapsuller agriyi ve yutma gucluklerini ve agri kesici kullanimini azaltmistir.

Viral Enfeksiyonlar
Hepatit C
Corek otu tohumu, 30 kisilik bir calismada hepatit C’li hastalarda semptomlari iyilestirdi ve viral yuku azaltmistir. Bu durumdaki 75 hastayi iceren baska bir calismada, tek basina corek otu tohumu (500 mg) veya zencefil (500 mg) ile kombine edildiginde benzer yararli etkiler gorulmustur.

HIV
Anekdot olarak, corek otu tohum yaginin HIV ile enfekte olan 2 kiside saptanamayana kadar viral yuku azalttigi bildirilmistir.



Diger Faydalari
Tavuklari yumurtlarken, corek otu tohumu ile diyet takviyesi Newcastle hastalik virusune karsi bagisIkliklarini arttirmistir. Corek otu tohumu ozu, ekinezya ve bunlarin kombinasyonu, tavuk ve farelerde grip asisina karsi bagisIklik tepkilerini uyarmistir. Farelerde corek otu tohum, ucuklara neden olan sitomegalovirus virusuyle (CMV) savasmaya yardimci olmustur. Corek otu tohumu ozu ve bilesIkleri test tuplerinde asagidaki virusleri inhibe etmistir:
• Farelerden bir koronavirus (fare hepatit virusu-A59)
• Simpleks virusu 1 Herpes ( soguk yaralar)
• Hepatit C
Corek otu tohumu insanlarda ve hayvanlarda umit verici antiviral aktivite gostermistir. Bununla birlikte, SARS-CoV-2 uzerindeki etkisi bilinmemektedir.

Zencefil Koronavirus ve COVID-19’a Yardimci Olabilir mi?
Zencefil, test tuplerindeki cesitli viruslere ve birkac hayvan calismasina karsi anti-mikrobiyal ve anti-viral aktiviteye sahip saglikli bir baharattir. Ancak enfeksiyonlarda ve kesinlikle koronavirus enfeksiyonlarinda klinik kanit yoktur. Zencefil, ARDS ve astim icin sinirli klinik kanitlara sahip gibi gorunmektedir, ancak daha fazla arastirmaya ihtiyac vardir.
Zencefilin faydali oldugu bilinen etkileri su sekildedir:

ARDS ve Akciger Yetmezligi
COVID-19’un en ciddi komplikasyonu akut solunum sIkintisi sendromu (ARDS) ve akciger yetmezligidir. ARDS’si olan ve mekanik ventilasyona bagli olan kritik hastaligi olan 32 hastada zencefil (bir beslenme tupunden verilir) ile takviye edilen bir diyet kan oksijen seviyelerini iyilestirmis, mekanik ventilasyon suresini azaltti ve pnomoniyi onlemistir. Zencefil, bu nedenle, akcigerlerin iltihaplanmasini azaltmak icin umut verici bir yaklasim gibi gorunmektedir.

Enfeksiyon Karsiti Aktivite
Ne yazik ki, zencefil ile ilgili herhangi bir insan calismasi yoktur ve herhangi bir enfeksiyona yardimci olabilir. Hucre temelli bir calismada, sadece taze zencefil RSV virusunun insan hucrelerine girmesini engellemistir. Kurutulmus zencefil koku baska bir calismada soguk alginligina (rinovirus) neden olan viruse karsi aktiftir. Hucre temelli bir calismada, zencefil ozutu grip virusunu tek basina inhibe etmedi, ancak aktive edilmis beyaz kan hucrelerini (makrofajlar) buna karsi sitokinler uretmistir. Ancak zencefil ekstrakti tavuk embriyolarinda kus gribi H9N2’yi inhibe etmistir.
Grip asisi yapilan farelerde (H1N1) zencefil, shiitake mantari, poria mantari ve mandalina kabugundan elde edilen bir karbonhidrat karisimi asiri akciger iltihabini azaltmis, virus klirensini arttirmis ve T hucrelerinin uretimini uyarmistir. Zencefilin ucucu yaglari bir calismada oral ucuklara neden olan virusu inhibe etmistir. Zencefil tenturleri, pnomoniye (Staphylococcus pneumoniae) ve ust solunum yolu enfeksiyonlarina (Haemophilus influenzae) neden olabilecekler de dahil olmak uzere test tuplerinde farkli bakterileri oldurmustur.

BagisIklik Sistemi
Hayvan calismalari zencefilin Th2 baskinligi icin daha iyi olabilecegini ima ediyor. Zencefilde aktif bir bilesen olan Zerumbone, alerjik astimli farelerde Thl’i arttirmis ve Th2 yanitini azaltmistir. BagisIklik sistemini yeniden dengelemeye ve alerjileri azaltmaya yardimci olarak cesitli Th2 bagisIklik maddelerinin uretimini azaltnmistir. Zencefil ile tedavi edilen farelerde daha az astim semptomlari, mukus ve akciger iltihabi vardir.
Ek hayvan calismalari, bu geleneksel zencefil kullanimini desteklemeye calismistir. Zencefil, farelerde Th2 bagisIklik tepkisini ve hava yolu inflamasyonunu baskilayarak astim semptomlarini iyilestirmeye yardimci olmustur. Muhtemelen uzun vadeli faydalari olan Th2 hakimiyetini surduren genlerin aktivitesini bile etkileyebilir.



Astim
Astim, COVID-19’daki komplikasyonlar icin bir risk faktoru olabilir. Ginger, bir doku calismasinda astimli atak altinda hava yollarini gevsetmistir. Bununla birlikte, Picrorhiza kurroa (bir Nepal sifali bitki), zencefil ve ginkgo ozleri ile cok bitkisel bir ilac, 32 astimli hasta uzerinde yapilan klinik bir calismada akciger fonksiyonunu ve yasam kalitesini iyilestirememistir. Hucre temelli bir calisma, ginger’in bilesigi6-gingerolun solunum yollarinda asiri mukus uretimini azaltmaya yardimci olabilecegini dusundurmektedir.