Caylar ve Diyabet: Caylarin Yararlari, Riskleri ve Denenmesi Gereken Cay Cesitleri - IRCRehberi.Net- Türkiyenin En iyi IRC ve Genel Forum Sitesi

CeReN · 08 Temmuz 2020, 09:54

Cay, dunyanin en populer iceceklerinden biridir. Aralarindan secim yapilabilecek bircok cay cesidi vardir, bunlarin bazilari benzersiz saglik yararlari sunar. Karbonhidratlar sindirim sirasinda sekere donusur ve pankreas, hucrenin yakit olarak kullanilacak glikozu emmesine yardimci olmak icin insulin salgilar. Bu surec engellendiginde diyabete (seker hastaligina) yol acar. Seker hastalari sekeri metabolize etmekte zorluk cekerler. Tip 2 diyabetliler, kan sekeri seviyelerini kontrol etmeyi zorlastiran insuline direnclidir. Tip 1 diyabet hastasi olanlar, pankreasin insulin ureten hucresi vucudun bagisIklik sistemi tarafindan saldiriya ugradigi icin hic insulin uretmez. Diyabet, cay tuketimi ile kontrol edilebilen bir hastaliktir. Bazi caylar diyabet hastalari icin ozellikle yararli olabilir. Arastirmalar cayin insulin duyarliligi gelistirme, saglikli kan basincini koruma, kan pihtilarini onleme, tip 2 diyabet gelisme, kardiyovaskuler hastalik ve kanser gelisme riskini azaltma gibi farkli konularda fayda saglayabilecegini gostermektedir.
Bu makale, diyabet kontrolu icin en iyi caylari listelemekte, diyabetli insanlar icin caylarin faydalarini, caydan en saglikli ve en guvenli sekilde nasil keyif alinacagini aciklamaktadir.

Caylar Diyabetlilere Nasil Yardim Eder?
Diyabet icin cay icmek daha az bilinen bir yasam tarzi secimi olabilir ancak cayin tarihi ve iyilestirici ozellikleri MO 2737’ye kadar uzanir. Efsaneye gore Cin imparatoru Chen Nung bir agacin golgesinde sicak su yudumlarken birkac yaprak icecegine dusmus ve lezzetli bir tat yaratmistir. Siyah cay, yesil cay ve oolong cayi gibi caylar, arastirmacilarin insulin aktivitesini artirabilecegine inandiklari polifenoller icerir. Polifenollerin, inflamasyona ve kanserojenlere karsi korunmaya yardimci olabilecek anti-oksidatif ozelliklere sahip oldugu bilinmektedir. Baska bir deyisle, caydaki ozellikler tip 2 diyabetin yani sira kanseri onlemeye yardimci olabilir. 2009 yilinda Hollanda’da yapilan bir calisma, uc fincan cay (veya kahve) icmenin tip 2 diyabet gelisme riskini % 40 azaltabilecegini gostermektedir fakat Amerika’da 2002’de yapilan bir arastirma, caya sut eklenmesinin cayin insulin duyarlilastirici etkilerini azalttigini bulmustur.

Hangi Tur Cay Daha Iyidir?
Faydalari oldugu tespit edilen siyah, yesil ve oolong cayi Camellia sinensis (cay) bitkisinin yaprak ve tomurcuklarindan yapilan gercek caylardir. Son arastirmalar, yesil ve siyah caylarin saglik yararlari saglamada birbirleri kadar etkili oldugunu gostermektedir. Bunlardan baska nane, papatya, roobios, zencefil, karahindiba, meyan koku, yaban mersini , ada cayi ve isirgan cayi gibi bitkisel caylar da dahil olmak uzere bircok cay turu vardir. Diyabet icin bitkisel cay soz konusu oldugunda, hastaligi tedavi edemez ancak hastalikla iliskili semptomlari ve riski azaltabilir.
Hem gercek caylar hem de bitki caylari, icerdikleri guclu bitki bilesIkleri nedeniyle cesitli saglik yararlari ile iliskilendirilmistir ve arastirmalar, bazi caylarin diyabetli insanlar icin ozellikle faydali niteliklere sahip oldugunu gostermistir. Diyabetli insanlar icin sIki bir sekilde kan sekeri duzenlemesi ve saglikli kan sekeri kontrolunu optimize eden yiyecek ve iceceklerin secilmesi onemlidir. Gazli icecekler ve sekerli kahve icecekleri gibi sekerli icecekler yerine sekersiz cay gibi kalorisiz veya cok dusuk kalorili icecekleri secmek diyabetik kontrolu optimize etmenin mukemmel bir yoludur. Ayrica, bazi cay cesitleri, hucresel hasarla mucadele eden, iltihap ve kan sekeri seviyelerini azaltan bitki bilesIkleri icerir, bu da onlari diyabetli insanlar icin mukemmel bir secim haline getirir. Dahasi, sekersiz cay icmek vucudun sulu kalmasina yardimci olabilir. Kan sekerinin duzenlenmesi de dahil olmak uzere her bedensel islem icin duzgun sekilde sulu kalmak esastir. Aslinda arastirmalar, dehidrasyonun diyabetli kisilerde yuksek kan sekeri seviyeleri ile iliskili oldugunu ve duzenli sivi aliminin onemini vurguladigini gostermektedir.
Diyabetliler icin iyi secenekler olan caylardan bazilari asagida aciklanmistir:

Yesil Cay
Diyabet icin yesil cay icmek, hucreleri hassaslastirmaya, sekeri metabolize etme kabiliyetlerini gelistirmeye yardimci oldugu dusunuldugunde yesil cay, kan sekeri seviyelerini dusuren ve diyabet icin en iyi olan caylardan biridir. Cayin hastaliga karsi islev gormesinin bir baska yolu da obezitenin onlenmesine yardimci olmaktir.
Yesil cay, dunya capinda onlarca ulkede gunluk olarak tuketilmektedir. Siyah cayin aksine, yesil cay cesitleri cok az islenir ve genellikle hic oksitlenmez. Bu nedenle, cesitli kimyasal bilesIkler yuksek oranda korunur ve vucut tarafindan cok daha kolay islenir. Yesil cay, bazilari diyabetliler icin ozellikle yararli olan cok sayida saglik faydasi sunar. Ornegin, yesil cay icmek hucresel hasari, iltihabi azaltmaya ve kan sekeri kontrolunu optimize etmeye yardimci olabilir. Yesil caydaki polifenollerin, karbonhidratlari basit sekere (glikoz) donusturmekten sorumlu olan amilaz enzimini inhibe ederek vucudun gidalari metabolize etme seklini etkiledigi gosterilmistir.
Diyabetli ve diyabetsiz 1,133 kisiyi iceren 17 calismanin gozden gecirilmesi, yesil cay aliminin aclik kan sekeri duzeylerini ve uzun sureli kan sekeri kontrolunun bir gostergesi olan hemoglobin A1c’yi (HbA1c) onemli olcude azalttigini bulmustur. Dahasi, calismalar yesil cay icmenin ilk etapta diyabet gelisme sansini azaltmaya yardimci olabilecegini gostermektedir.
Bu calismalar genellikle yukarida belirtilen faydalari elde etmek icin gunde 3-4 bardak yesil cay icilmesini onermektedir. Tayvan’daki arastirmalar, on yildan fazla bir suredir duzenli olarak yesil cay tuketen kisilerin, tuketmeyenlere gore daha ince bir bele ve daha dusuk vucut yag bilesimine sahip oldugunu bulmustur.

Siyah Cay
Siyah cay, yesil cay ile ayni bitkiden elde edilir. Yesil caylarin aksine, siyah cay renginin, dokusunun ve lezzetinin degistirilmesi icin isi ve nem kullanilarak oksitlenmistir. Siyah cayin da yesil cay gibi tip 2 diyabeti onledigi gosterilmistir. Yuksek oranda fermente edilmis olan siyah cayda basit flavonoid bilesIkler karmasIk bilesIklere donusmustur. Siyah cay, anti-inflamatuar, antioksidan ve kan sekerini dusurucu ozelliklere sahip olan theaflavinler ve thearubiginler dahil olmak uzere guclu bitki bilesIkleri icerir. Siyah cay icmek, yesil cayla ayni sekilde kilo alimini yavaslatmaya yardimci olur ve ayni polifenollerin cogunu icerir.
Kemirgenlerle yapilan calisma, siyah cay aliminin belirli enzimleri baskilayarak karbonhidrat emilimini engelledigini ve kan sekeri seviyelerini kontrol altinda tutmaya yardimci olabilecegini gostermektedir. Bazilari prediyabetli olan 24 kiside yapilan bir arastirma, sekerli bir icecegin yaninda siyah cay icecekleri tuketmenin, bir kontrol grubuna kiyasla kan sekeri duzeylerini onemli olcude azalttigini gostermistir. Bir baska kemirgen calismasi, siyah cayin pankreasin insulin salgilayan hucrelerini koruyarak saglikli insulin sekresyonunu tesvik etmeye yardimci olabilecegini one surmektedir. Insan calismalari da siyah cayin faydalarini gostermistir ancak etki mekanizmasi net degildir.Yesil cayda oldugu gibi, siyah cay uzerine yapilan calismalar, dikkate deger faydalar elde etmek icin genellikle gunde 3-4 bardak icilmesini onerir. Cayin maksimum avantajini elde etmek icin, sut veya seker gibi katki maddeleri olmadan icmek en iyisidir.

Oolong Cayi
Oolong cayi, islenme sekli, renk ve ozellikler acisindan yesil ve siyah cay arasinda kalan bir cay cesididir. Bir dereceye kadar oksitlenir, oksitlenme yesil caydan daha fazla ama siyah caydan daha azdir. Bu nedenle Oolong caylari, polisakkaritler, polifenoller ve kafein seviyeleri de dahil olmak uzere siyah ve yesil cay arasinda bir yerdedir. Oolong cayinin ozellikle plazma glikoz seviyelerini dusurdugu gosterilmistir.

Bitkisel Caylar
Bitki materyallerinden sicak su ile demlenmis ve cay bitkisi icermeyen herhangi bir icecege bitki cayi denir ancak rooibos gibi, bircok bitkisel cay, tanimlama kolayligi icin cay olarak pazarlanir. Ozellikle son 20-30 yilda butunsel (holistik) ve gida temelli tibbi uygulamalarin artmasiyla birlikte duzinelerce bitki cayi vardir ve her biri cok sayida farkli bitki materyali icerebilir.

Rooibos Cayi
Rooibos, kirmizi cali cayi olarak da bilinir ve Guney Afrika’ya ozgu Aspalathus linearis adli calilardan elde edilir. Tanen eksIkligi nedeniyle cok az veya hic aci olmayan, cok hafif, yumusak bir tat verir ve kafein icermez. Rooibos, siyah ve yesil cayda bulunanlara benzer antioksidanlara sahiptir. Rooibos kullanilan sicanlar uzerinde yapilan cesitli testler, icecegi tuketenlerin, tip 2 diyabetin yan etkilerinden olumsuz etkilenebilecek iki alan olan gorme ve damar sagliginda iyilesme goruldugunu bulmustur.

Hibiskus Cayi
Eksi cay olarak da bilinen Hibiskus cayi, Hibiscus sabdariffa bitkisinin yapraklarindan yapilmis parlak renkli, mahos bir caydir. Hibiskus yapraklari, hibiskus cayina parlak yakut rengini veren organik asitler ve antosiyaninler de dahil olmak uzere cesitli faydali polifenol antioksidanlar icerir. Hibiskus cayi tuketmenin, kan basinci seviyelerini dusurmekten iltihabi azaltmaya kadar saglik uzerinde cok sayida faydali etkisi oldugu gosterilmistir. Diyabetlilerde yuksek tansiyon yaygin bir rahatsizliktir. Hibiskus cayi icmek, diyabetli kisilerin kan basinci seviyelerini kontrol etmelerine yardimci olabilir. Diyabetli 60 kisiyle yapilan bir calisma, 1 ay boyunca gunde iki kez 240 ml hibiskus cayi icenlerin, siyah cay ile karsilastirildiginda sistolik kan basincinda onemli dususler yasadigini gostermistir. Ek olarak, calismalar hibiskusun insulin direncini azaltmaya yardimci olabilecegini gostermektedir. Hibiscus cayinin, yuksek tansiyonu olanlar icin yaygin olarak recete edilen bir diuretik olan kan basinci ilaci hidroklorotiyazid ile etkilesime girebilecegi unutulmamalidir.

Tarcin Cayi
Tarcin, antidiyabetik ozellikleri bildiren populer bir baharattir. Bircok insan kan sekeri seviyelerini dusurmek icin konsantre tarcin takviyeleri alir ancak calismalar bir fincan tarcin cayi yudumlamanin da faydalari olabilecegini gostermektedir. Normal kan sekeri seviyesine sahip 30 yetiskinle yapilan bir calisma, bir seker cozeltisi almadan once 100 ml tarcin cayi icmenin, bir kontrol grubuna kiyasla kan sekeri seviyelerinin dusmesini sagladigini gostermistir. Son zamanlarda yapilan bir baska calisma, 40 gun boyunca gunde 6 gram tarcin takviyesi almanin saglikli yetiskinlerde yemek oncesi glikoz seviyelerini onemli olcude azalttigini gostermistir.
Tarcinin kan dolasimina seker salgilamasini yavaslatmak, hucresel glikoz alimini arttirmak ve insulin duyarliligini arttirmak da dahil olmak uzere kan sekeri seviyelerini azaltmaya yardimci olabilecegi cesitli mekanizmalar vardir. Bununla birlikte, bir 2013 incelemesi, tarcinin aclik kan sekeri seviyelerine ve lipid seviyelerine onemli olcude fayda saglayabilmesine ragmen, ortalama kan sekeri veya HbA1c’yi kontrol etmek icin etkili gorunmedigini ortaya koymustur. Tarcinin kan sekeri seviyeleri uzerindeki etkisi hakkinda guclu sonuclar cikarilmadan once daha fazla insan arastirmasina ihtiyac vardir.

Zerdecal Cayi
Zerdecal, guclu antioksidan ve anti-inflamatuar ozellikleri ile iyi bilinen canli turuncu renge sahip olan bir baharattir. Zerdecalin ana aktif bileseni olan kurkumin, kan sekerini dusurucu ozellikleri nedeniyle incelenmistir. Calismalar, kurkumin’in insulin duyarliligini artirarak ve dokularda glikoz alimini artirarak saglikli kan sekeri duzeylerini yukseltebilecegini dusundurmektedir. Insan ve hayvan calismalarina iliskin 2020 tarihli bir inceleme, kurkumin aliminin kan sekeri ve kan lipit duzeylerini onemli olcude dusurdugunu bulmustur. Ayrica, inceleme kurkumin aliminin hucresel hasari azaltmaya, pro-inflamatuar bilesIk seviyelerini azaltmaya ve bobrek fonksiyonunu iyilestirmeye yardimci olabilecegini belirtmektedir.
Zerdecal cayi evde zerdecal tozu kullanilarak yapilabilir veya saglikli gida magazalarindan satin alinabilir. Karabiberin onemli bir bileseni olan piperin’in, kurkumin biyoyararlanimini onemli olcude arttirdigi bilinmektedir, bu nedenle maksimum faydalar icin zerdecal cayina bir tutam karabiber eklenebilir.

Melisa Cayi
Melisa, nane ailesinin bir uyesi olan yatistirici bir bitkidir. Canli bir limon kokusuna sahiptir ve bitki cayi olarak populerdir. Arastirmalar, melisa esansiyel yaglarinin vucutta glikoz alimini uyarmaya ve vucuttaki glikoz sentezini inhibe etmeye yardimci olabilecegini, bunun da kan sekeri seviyelerinin dusmesine neden olabilecegini gostermektedir. Tip 2 diyabetli 62 kisiyle yapilan bir calismada, 12 hafta boyunca gunluk 700 mg “melisa ozu kapsulleri” almanin, bir plasebo grubuna kiyasla aclik kan sekerini, HbA1c’yi, kan basincini, trigliserit seviyelerini ve iltihap belirteclerini onemli olcude azalttigi bulunmustur. Bu sonuclar umut verici olsa da, melisa cayi icmenin kan sekeri seviyeleri uzerinde ayni etkiye sahip olup olmayacagi belirsizdir.

Papatya Cayi
Papatya cayi, saglikli kan sekeri duzenlemesinin desteklenmesi de dahil olmak uzere bir dizi saglik yarariyla iliskilendirilmistir. Diyabetli 64 kisiyle yapilan bir calismada, 8 hafta boyunca yemeklerden sonra gunde 3 kez 3 gram papatya ile yapilan 150 ml papatya cayi icen katilimcilarin, bir kontrol grubuna kiyasla HbA1c ve insulin seviyelerinde onemli dususler yasadigi bulunmustur. Papatya cayi sadece kan sekeri kontrolunu optimize etme potansiyeline sahip olmakla kalmaz ayni zamanda diyabetle ilgili komplikasyonlara yol acabilecek bir dengesizlik olan oksidatif strese karsi korunmaya yardimci olabilir. Yukarida belirtilen ayni calisma, papatya cayi icen katilimcilarin, oksidatif stresle mucadeleye yardimci olan onemli bir antioksidan olan glutatyon peroksidaz da dahil olmak uzere antioksidan seviyelerinde onemli artislar oldugunu bulmustur.

Yaban Mersini Cayi
Yaban mersini bitki cayi, insuline bagimli olmayanlar icin diyabete yardimci olan en etkili bitki cayi olarak bilinir. Kan sekeri seviyelerini dusurmede yaban mersini caylarinin etkinliginin arkasindaki neden, kan sekeri seviyelerini dusurme kabiliyeti ile bilinen bir bilesIk olan glukokinin icermesidir. Yaban mersini cayinin bu kadar iyi olmasinin bir baska nedeni, genellikle tip 2 diyabet hastalarina eslik eden bir semptom olan diyabetik noropati gibi goz sorunlarinin tedavisinde sIklikla kullanilmasidir.

Ada Cayi
Ada cayi bitkisinin yapraklariyla yapilan ada cayinin bircok tibbi kullanim alani vardir ve bunlardan biri vucudun insulini kullanma sekli uzerindeki olumlu etkisidir. Calismalar ada cayinin diyabetiklerde insulin aktivitesini arttirma yetenegine sahip oldugunu gostermistir. Holistik (butunsel) tip tarafindan tip 2 diyabetliler icin ada cayi en etkili bitki olarak kabul edilmistir. Diyabet kontrolunde etkili bir yardimci olmasinin yani sira, ada cayi karaciger fonksiyonu uzerindeki olumlu etkisi ile bilinir. En iyi sekilde calismayan bir karaciger bas agrisina, yorgunluga ve bagisIkligin azalmasina neden olabilir. Bu nedenle ada cayinin karaciger ve insulin arttirici nitelikler uzerindeki olumlu etkileri, onun en buyuk tibbi etkileri gibi gorunmektedir.

Isirgan Otu Cayi
Isirgan otu, bircok birey icin her derde deva gibi gorunmektedir. Detoksifiye edici ozellikleriyle, tip 1 diyabet hastasi olanlar icin etkili bir yardimci olarak bilinmektedir. Isirgan otunun kan sekeri duzeylerini dusuren tibbi bir bitki oldugu da gosterilmistir. Son zamanlarda, isirgan otu bitkisinin hipoglisemik etkisini gosteren baska arastirmalar da vardir. Isirgan otundaki aktif bilesen, deneyler sirasinda insulin sekresyonunda belirgin bir artisa neden olmustur. Eszamanli bir glikoz testi, insulin artisinin glukoz seviyelerinde bir azalma ile iliskili oldugunu gostermistir.

Diyabetliler Icin Cay Alimiyla Ilgili Olasi Riskler
Son yillarda, belirli miktarlarda cay icmenin, diyabet olsun ya da olmasin saglik uzerinde faydali bir etkiye sahip olabilecegine dair bazi kanitlar bulunmustur. Bununla birlikte, diyabetli kisiler icin, diyete cay eklemek soz konusu oldugunda asagidaki bazi konulari dikkate almalidir:
Dogru miktarda icmek: Ne tur cay tuketildigine, kisisel saglik faktorlerine, yuksek tansiyon veya yuksek kolesterol gibi diger endiselere bagli olarak diyete eklemek icin secilebilecek cay miktari buyuk olcude degisebilir. Yesil, siyah ve oolong caylarin hepsi kafein icerir. Cayin saglik uzerindeki etkilerini gormek icin yapilan calismalar bir gunde 3 veya 4 bardak siyah veya yesil cay tuketilmesi gerektigini gostermektedir. Her zaman oldugu gibi, diyette onemli degisIklikler yapmadan once doktora danismak akillica olacaktir.
Cay ve kafein: Yukarida da belirtildigi gibi, siyah, oolong ve yesil caylarin hepsi kafein icerir. Kafein ve diyabet konusunda kesin olmayan veya celiskili sonuclar gosteren bircok calisma vardir. Bazi calismalar, buyuk miktarda kahve tuketen bireylerde diyabet gelisme olasiliginin cok daha az oldugunu gostermektedir ancak calismalar, diyabet teshisi konan kisiler icin kafein tuketiminin kan sekeri seviyelerini dogru bir sekilde yonetmeyi zorlastiracak olan insulin direncinde kisa sureli ancak carpici bir artisa neden olabilecegini gostermektedir.
Cay ve Tatlandiricilar: Cesitli caylar diyabetli kisilerde sagligi iyilestirebilirken, cayi saglikli kan sekeri duzenlemesini tesvik edecek sekilde tuketmek onemlidir. Bircok insan lezzetini artirmak icin caylarini seker veya balla tatlandirmayi sever. Tum bitkisel caylar tuketilirken, ister sicak ister buzlu olsun, asiri tatli caylardan kacinmak gerekir. Hafifce tatlandirilmis bir icecegi icmenin kan sekeri seviyelerini onemli olcude etkilemesi olasi degildir fakat sekersiz cay diyabetli insanlar icin en iyi secimdir. Bunun nedeni, eklenen sekerin, kan sekeri seviyelerinin artmasina neden olmasi ve zaman icinde zayif kan sekeri kontrolune yol acabilmesidir. Ilave seker bakimindan zengin bir diyet, kilo alimi ve artan kan basinci seviyeleri gibi diger olumsuz saglik etkilerine de yol acabilir.
Sekersiz cay icmek herkesin sagligi, ozellikle de kan sekeri kontrolu degismis olanlar icin en iyisidir. Caya seker eklemeden biraz lezzet katmak icin bir miktar limon sIkilabilir veya bir tutam tarcin eklenebilir. Ticari olarak satilan bircok siselenmis cay, sekersiz olduklari iddia edilse bile seker icerir ve saglik yararlarinin gorulmesi icin tuketilmesi gereken buyuk miktarda cay goz onune alindiginda diyete buyuk miktarda seker ekleyebilir. Seker alimini dogru bir sekilde izlemek icin, onceden demlenmis caylar satin almaktan kacinilmasi, satin alinacaksa, bilesen ve beslenme etiketlerine goz atilarak eklenmis sekerlere dikkat edilmesi gerekir. Hazir siselenmis caylar yerine kisilerin kendi cayini kendilerinin hazirlamasi iyi bir fikirdir.
Caylarin ilaclara mudahale ozellikleri: Diyabet dostu cay icin alisveris yaparken akilda tutulmasi gereken baska bir sey, bazi bitkisel caylarin diyabet tedavisinde kullanilan yaygin ilaclara mudahale edebilmesidir. Aloe vera, rooibos, dikenli armut, Gymnema sylvestre (gurmar) ve cemen otu (buyotu) bitkileri metformin ve glyburide gibi yaygin diyabet ilaclari ile etkilesime girebilecek cay formunda bulunan bitkilerden sadece birkacidir. Ornegin adacayi bitkisi cayinin nobet bozuklugu olanlarda epileptik ataklari tetikledigi gosterilmistir. Bircok bitkinin cesitli ilaclarla etkilesime girme potansiyeli oldugu goz onune alindiginda, bitkisel takviyeler almadan veya yeni bir bitkisel cay icmeden once saglik uzmaniyla konusulmasi onemlidir.
Not: Bitkisel caylar herkeste ise yaramayabilir. Bitkisel caylarda kullanilan bazi bitkilerin genel sagliga bagli olarak etkilesimleri veya olumsuz yan etkileri olabileceginden otlar ve receteli ilaclar birlikte kullanilacaksa daima bir saglik uzmanina danisilmalidir.

Diyabeti Yonetmenin Diger Yollari
Siyah cay, yesil cay ve ooolong cayinda bulunan polifenoller, meyveler, uzumler, elmalar ve narlar da dahil olmak uzere bircok gidada bulunabilir. Brokoli, sogan, domates, sarimsak, patlican ve ispanak da tipki kizilcik, kan portakali, yaban mersini, bogurtlen, ahududu, cilek, ravent, limon ve kivi gibi iyi kaynaklardir. Kirmizi sarap da bir tur polifenol olan resveratrol icerir. En yuksek resveratrol konsantrasyonu Bordeaux’da (Bordo sarabinda) bulunur.
Cay icmenin ve polifenol icerigi yuksek olan gidalar yemenin yani sira tip 2 diyabeti onlemenin ve yonetmenin baska yollar da vardir. Minimum miktarda islenmis gida tuketmek, gun boyunca duzenli olarak taze sebze ve meyve yemek hastaligin yonetilmesine ve kilo kaybina yardimci olabilir. Gune daha fazla fiziksel aktivite dahil ederken sigara ve alkol alimindan kacinmak, tip 2 diyabet ve obeziteyi kontrol etmenin diger yollaridir.

**She** · 29 Mart 2022, 08:11

Her şeyin fazlası zarar zaten

**Sim** · 29 Mart 2022, 09:40

Gune daha fazla fiziksel aktivite dahil ederken sigara ve alkol alimindan kacinmak, tip 2 diyabet ve obeziteyi kontrol etmenin diger yollaridir.

saglikli beslenme ve spor spor spor her seyin ilaci

**WildCat** · 30 Mart 2022, 02:58

azim en onemlisi onu besi bilmem
homini girtlak olmamak lazim

08 Temmuz 2020, 09:54	#1
CeReN Guest	Caylar ve Diyabet: Caylarin Yararlari, Riskleri ve Denenmesi Gereken Cay Cesitleri Cay, dunyanin en populer iceceklerinden biridir. Aralarindan secim yapilabilecek bircok cay cesidi vardir, bunlarin bazilari benzersiz saglik yararlari sunar. Karbonhidratlar sindirim sirasinda sekere donusur ve pankreas, hucrenin yakit olarak kullanilacak glikozu emmesine yardimci olmak icin insulin salgilar. Bu surec engellendiginde diyabete (seker hastaligina) yol acar. Seker hastalari sekeri metabolize etmekte zorluk cekerler. Tip 2 diyabetliler, kan sekeri seviyelerini kontrol etmeyi zorlastiran insuline direnclidir. Tip 1 diyabet hastasi olanlar, pankreasin insulin ureten hucresi vucudun bagisIklik sistemi tarafindan saldiriya ugradigi icin hic insulin uretmez. Diyabet, cay tuketimi ile kontrol edilebilen bir hastaliktir. Bazi caylar diyabet hastalari icin ozellikle yararli olabilir. Arastirmalar cayin insulin duyarliligi gelistirme, saglikli kan basincini koruma, kan pihtilarini onleme, tip 2 diyabet gelisme, kardiyovaskuler hastalik ve kanser gelisme riskini azaltma gibi farkli konularda fayda saglayabilecegini gostermektedir. Bu makale, diyabet kontrolu icin en iyi caylari listelemekte, diyabetli insanlar icin caylarin faydalarini, caydan en saglikli ve en guvenli sekilde nasil keyif alinacagini aciklamaktadir. Caylar Diyabetlilere Nasil Yardim Eder? Diyabet icin cay icmek daha az bilinen bir yasam tarzi secimi olabilir ancak cayin tarihi ve iyilestirici ozellikleri MO 2737’ye kadar uzanir. Efsaneye gore Cin imparatoru Chen Nung bir agacin golgesinde sicak su yudumlarken birkac yaprak icecegine dusmus ve lezzetli bir tat yaratmistir. Siyah cay, yesil cay ve oolong cayi gibi caylar, arastirmacilarin insulin aktivitesini artirabilecegine inandiklari polifenoller icerir. Polifenollerin, inflamasyona ve kanserojenlere karsi korunmaya yardimci olabilecek anti-oksidatif ozelliklere sahip oldugu bilinmektedir. Baska bir deyisle, caydaki ozellikler tip 2 diyabetin yani sira kanseri onlemeye yardimci olabilir. 2009 yilinda Hollanda’da yapilan bir calisma, uc fincan cay (veya kahve) icmenin tip 2 diyabet gelisme riskini % 40 azaltabilecegini gostermektedir fakat Amerika’da 2002’de yapilan bir arastirma, caya sut eklenmesinin cayin insulin duyarlilastirici etkilerini azalttigini bulmustur. Hangi Tur Cay Daha Iyidir? Faydalari oldugu tespit edilen siyah, yesil ve oolong cayi Camellia sinensis (cay) bitkisinin yaprak ve tomurcuklarindan yapilan gercek caylardir. Son arastirmalar, yesil ve siyah caylarin saglik yararlari saglamada birbirleri kadar etkili oldugunu gostermektedir. Bunlardan baska nane, papatya, roobios, zencefil, karahindiba, meyan koku, yaban mersini , ada cayi ve isirgan cayi gibi bitkisel caylar da dahil olmak uzere bircok cay turu vardir. Diyabet icin bitkisel cay soz konusu oldugunda, hastaligi tedavi edemez ancak hastalikla iliskili semptomlari ve riski azaltabilir. Hem gercek caylar hem de bitki caylari, icerdikleri guclu bitki bilesIkleri nedeniyle cesitli saglik yararlari ile iliskilendirilmistir ve arastirmalar, bazi caylarin diyabetli insanlar icin ozellikle faydali niteliklere sahip oldugunu gostermistir. Diyabetli insanlar icin sIki bir sekilde kan sekeri duzenlemesi ve saglikli kan sekeri kontrolunu optimize eden yiyecek ve iceceklerin secilmesi onemlidir. Gazli icecekler ve sekerli kahve icecekleri gibi sekerli icecekler yerine sekersiz cay gibi kalorisiz veya cok dusuk kalorili icecekleri secmek diyabetik kontrolu optimize etmenin mukemmel bir yoludur. Ayrica, bazi cay cesitleri, hucresel hasarla mucadele eden, iltihap ve kan sekeri seviyelerini azaltan bitki bilesIkleri icerir, bu da onlari diyabetli insanlar icin mukemmel bir secim haline getirir. Dahasi, sekersiz cay icmek vucudun sulu kalmasina yardimci olabilir. Kan sekerinin duzenlenmesi de dahil olmak uzere her bedensel islem icin duzgun sekilde sulu kalmak esastir. Aslinda arastirmalar, dehidrasyonun diyabetli kisilerde yuksek kan sekeri seviyeleri ile iliskili oldugunu ve duzenli sivi aliminin onemini vurguladigini gostermektedir. Diyabetliler icin iyi secenekler olan caylardan bazilari asagida aciklanmistir: Yesil Cay Diyabet icin yesil cay icmek, hucreleri hassaslastirmaya, sekeri metabolize etme kabiliyetlerini gelistirmeye yardimci oldugu dusunuldugunde yesil cay, kan sekeri seviyelerini dusuren ve diyabet icin en iyi olan caylardan biridir. Cayin hastaliga karsi islev gormesinin bir baska yolu da obezitenin onlenmesine yardimci olmaktir. Yesil cay, dunya capinda onlarca ulkede gunluk olarak tuketilmektedir. Siyah cayin aksine, yesil cay cesitleri cok az islenir ve genellikle hic oksitlenmez. Bu nedenle, cesitli kimyasal bilesIkler yuksek oranda korunur ve vucut tarafindan cok daha kolay islenir. Yesil cay, bazilari diyabetliler icin ozellikle yararli olan cok sayida saglik faydasi sunar. Ornegin, yesil cay icmek hucresel hasari, iltihabi azaltmaya ve kan sekeri kontrolunu optimize etmeye yardimci olabilir. Yesil caydaki polifenollerin, karbonhidratlari basit sekere (glikoz) donusturmekten sorumlu olan amilaz enzimini inhibe ederek vucudun gidalari metabolize etme seklini etkiledigi gosterilmistir. Diyabetli ve diyabetsiz 1,133 kisiyi iceren 17 calismanin gozden gecirilmesi, yesil cay aliminin aclik kan sekeri duzeylerini ve uzun sureli kan sekeri kontrolunun bir gostergesi olan hemoglobin A1c’yi (HbA1c) onemli olcude azalttigini bulmustur. Dahasi, calismalar yesil cay icmenin ilk etapta diyabet gelisme sansini azaltmaya yardimci olabilecegini gostermektedir. Bu calismalar genellikle yukarida belirtilen faydalari elde etmek icin gunde 3-4 bardak yesil cay icilmesini onermektedir. Tayvan’daki arastirmalar, on yildan fazla bir suredir duzenli olarak yesil cay tuketen kisilerin, tuketmeyenlere gore daha ince bir bele ve daha dusuk vucut yag bilesimine sahip oldugunu bulmustur. Siyah Cay Siyah cay, yesil cay ile ayni bitkiden elde edilir. Yesil caylarin aksine, siyah cay renginin, dokusunun ve lezzetinin degistirilmesi icin isi ve nem kullanilarak oksitlenmistir. Siyah cayin da yesil cay gibi tip 2 diyabeti onledigi gosterilmistir. Yuksek oranda fermente edilmis olan siyah cayda basit flavonoid bilesIkler karmasIk bilesIklere donusmustur. Siyah cay, anti-inflamatuar, antioksidan ve kan sekerini dusurucu ozelliklere sahip olan theaflavinler ve thearubiginler dahil olmak uzere guclu bitki bilesIkleri icerir. Siyah cay icmek, yesil cayla ayni sekilde kilo alimini yavaslatmaya yardimci olur ve ayni polifenollerin cogunu icerir. Kemirgenlerle yapilan calisma, siyah cay aliminin belirli enzimleri baskilayarak karbonhidrat emilimini engelledigini ve kan sekeri seviyelerini kontrol altinda tutmaya yardimci olabilecegini gostermektedir. Bazilari prediyabetli olan 24 kiside yapilan bir arastirma, sekerli bir icecegin yaninda siyah cay icecekleri tuketmenin, bir kontrol grubuna kiyasla kan sekeri duzeylerini onemli olcude azalttigini gostermistir. Bir baska kemirgen calismasi, siyah cayin pankreasin insulin salgilayan hucrelerini koruyarak saglikli insulin sekresyonunu tesvik etmeye yardimci olabilecegini one surmektedir. Insan calismalari da siyah cayin faydalarini gostermistir ancak etki mekanizmasi net degildir.Yesil cayda oldugu gibi, siyah cay uzerine yapilan calismalar, dikkate deger faydalar elde etmek icin genellikle gunde 3-4 bardak icilmesini onerir. Cayin maksimum avantajini elde etmek icin, sut veya seker gibi katki maddeleri olmadan icmek en iyisidir. Oolong Cayi Oolong cayi, islenme sekli, renk ve ozellikler acisindan yesil ve siyah cay arasinda kalan bir cay cesididir. Bir dereceye kadar oksitlenir, oksitlenme yesil caydan daha fazla ama siyah caydan daha azdir. Bu nedenle Oolong caylari, polisakkaritler, polifenoller ve kafein seviyeleri de dahil olmak uzere siyah ve yesil cay arasinda bir yerdedir. Oolong cayinin ozellikle plazma glikoz seviyelerini dusurdugu gosterilmistir. Bitkisel Caylar Bitki materyallerinden sicak su ile demlenmis ve cay bitkisi icermeyen herhangi bir icecege bitki cayi denir ancak rooibos gibi, bircok bitkisel cay, tanimlama kolayligi icin cay olarak pazarlanir. Ozellikle son 20-30 yilda butunsel (holistik) ve gida temelli tibbi uygulamalarin artmasiyla birlikte duzinelerce bitki cayi vardir ve her biri cok sayida farkli bitki materyali icerebilir. Rooibos Cayi Rooibos, kirmizi cali cayi olarak da bilinir ve Guney Afrika’ya ozgu Aspalathus linearis adli calilardan elde edilir. Tanen eksIkligi nedeniyle cok az veya hic aci olmayan, cok hafif, yumusak bir tat verir ve kafein icermez. Rooibos, siyah ve yesil cayda bulunanlara benzer antioksidanlara sahiptir. Rooibos kullanilan sicanlar uzerinde yapilan cesitli testler, icecegi tuketenlerin, tip 2 diyabetin yan etkilerinden olumsuz etkilenebilecek iki alan olan gorme ve damar sagliginda iyilesme goruldugunu bulmustur. Hibiskus Cayi Eksi cay olarak da bilinen Hibiskus cayi, Hibiscus sabdariffa bitkisinin yapraklarindan yapilmis parlak renkli, mahos bir caydir. Hibiskus yapraklari, hibiskus cayina parlak yakut rengini veren organik asitler ve antosiyaninler de dahil olmak uzere cesitli faydali polifenol antioksidanlar icerir. Hibiskus cayi tuketmenin, kan basinci seviyelerini dusurmekten iltihabi azaltmaya kadar saglik uzerinde cok sayida faydali etkisi oldugu gosterilmistir. Diyabetlilerde yuksek tansiyon yaygin bir rahatsizliktir. Hibiskus cayi icmek, diyabetli kisilerin kan basinci seviyelerini kontrol etmelerine yardimci olabilir. Diyabetli 60 kisiyle yapilan bir calisma, 1 ay boyunca gunde iki kez 240 ml hibiskus cayi icenlerin, siyah cay ile karsilastirildiginda sistolik kan basincinda onemli dususler yasadigini gostermistir. Ek olarak, calismalar hibiskusun insulin direncini azaltmaya yardimci olabilecegini gostermektedir. Hibiscus cayinin, yuksek tansiyonu olanlar icin yaygin olarak recete edilen bir diuretik olan kan basinci ilaci hidroklorotiyazid ile etkilesime girebilecegi unutulmamalidir. Tarcin Cayi Tarcin, antidiyabetik ozellikleri bildiren populer bir baharattir. Bircok insan kan sekeri seviyelerini dusurmek icin konsantre tarcin takviyeleri alir ancak calismalar bir fincan tarcin cayi yudumlamanin da faydalari olabilecegini gostermektedir. Normal kan sekeri seviyesine sahip 30 yetiskinle yapilan bir calisma, bir seker cozeltisi almadan once 100 ml tarcin cayi icmenin, bir kontrol grubuna kiyasla kan sekeri seviyelerinin dusmesini sagladigini gostermistir. Son zamanlarda yapilan bir baska calisma, 40 gun boyunca gunde 6 gram tarcin takviyesi almanin saglikli yetiskinlerde yemek oncesi glikoz seviyelerini onemli olcude azalttigini gostermistir. Tarcinin kan dolasimina seker salgilamasini yavaslatmak, hucresel glikoz alimini arttirmak ve insulin duyarliligini arttirmak da dahil olmak uzere kan sekeri seviyelerini azaltmaya yardimci olabilecegi cesitli mekanizmalar vardir. Bununla birlikte, bir 2013 incelemesi, tarcinin aclik kan sekeri seviyelerine ve lipid seviyelerine onemli olcude fayda saglayabilmesine ragmen, ortalama kan sekeri veya HbA1c’yi kontrol etmek icin etkili gorunmedigini ortaya koymustur. Tarcinin kan sekeri seviyeleri uzerindeki etkisi hakkinda guclu sonuclar cikarilmadan once daha fazla insan arastirmasina ihtiyac vardir. Zerdecal Cayi Zerdecal, guclu antioksidan ve anti-inflamatuar ozellikleri ile iyi bilinen canli turuncu renge sahip olan bir baharattir. Zerdecalin ana aktif bileseni olan kurkumin, kan sekerini dusurucu ozellikleri nedeniyle incelenmistir. Calismalar, kurkumin’in insulin duyarliligini artirarak ve dokularda glikoz alimini artirarak saglikli kan sekeri duzeylerini yukseltebilecegini dusundurmektedir. Insan ve hayvan calismalarina iliskin 2020 tarihli bir inceleme, kurkumin aliminin kan sekeri ve kan lipit duzeylerini onemli olcude dusurdugunu bulmustur. Ayrica, inceleme kurkumin aliminin hucresel hasari azaltmaya, pro-inflamatuar bilesIk seviyelerini azaltmaya ve bobrek fonksiyonunu iyilestirmeye yardimci olabilecegini belirtmektedir. Zerdecal cayi evde zerdecal tozu kullanilarak yapilabilir veya saglikli gida magazalarindan satin alinabilir. Karabiberin onemli bir bileseni olan piperin’in, kurkumin biyoyararlanimini onemli olcude arttirdigi bilinmektedir, bu nedenle maksimum faydalar icin zerdecal cayina bir tutam karabiber eklenebilir. Melisa Cayi Melisa, nane ailesinin bir uyesi olan yatistirici bir bitkidir. Canli bir limon kokusuna sahiptir ve bitki cayi olarak populerdir. Arastirmalar, melisa esansiyel yaglarinin vucutta glikoz alimini uyarmaya ve vucuttaki glikoz sentezini inhibe etmeye yardimci olabilecegini, bunun da kan sekeri seviyelerinin dusmesine neden olabilecegini gostermektedir. Tip 2 diyabetli 62 kisiyle yapilan bir calismada, 12 hafta boyunca gunluk 700 mg “melisa ozu kapsulleri” almanin, bir plasebo grubuna kiyasla aclik kan sekerini, HbA1c’yi, kan basincini, trigliserit seviyelerini ve iltihap belirteclerini onemli olcude azalttigi bulunmustur. Bu sonuclar umut verici olsa da, melisa cayi icmenin kan sekeri seviyeleri uzerinde ayni etkiye sahip olup olmayacagi belirsizdir. Papatya Cayi Papatya cayi, saglikli kan sekeri duzenlemesinin desteklenmesi de dahil olmak uzere bir dizi saglik yarariyla iliskilendirilmistir. Diyabetli 64 kisiyle yapilan bir calismada, 8 hafta boyunca yemeklerden sonra gunde 3 kez 3 gram papatya ile yapilan 150 ml papatya cayi icen katilimcilarin, bir kontrol grubuna kiyasla HbA1c ve insulin seviyelerinde onemli dususler yasadigi bulunmustur. Papatya cayi sadece kan sekeri kontrolunu optimize etme potansiyeline sahip olmakla kalmaz ayni zamanda diyabetle ilgili komplikasyonlara yol acabilecek bir dengesizlik olan oksidatif strese karsi korunmaya yardimci olabilir. Yukarida belirtilen ayni calisma, papatya cayi icen katilimcilarin, oksidatif stresle mucadeleye yardimci olan onemli bir antioksidan olan glutatyon peroksidaz da dahil olmak uzere antioksidan seviyelerinde onemli artislar oldugunu bulmustur. Yaban Mersini Cayi Yaban mersini bitki cayi, insuline bagimli olmayanlar icin diyabete yardimci olan en etkili bitki cayi olarak bilinir. Kan sekeri seviyelerini dusurmede yaban mersini caylarinin etkinliginin arkasindaki neden, kan sekeri seviyelerini dusurme kabiliyeti ile bilinen bir bilesIk olan glukokinin icermesidir. Yaban mersini cayinin bu kadar iyi olmasinin bir baska nedeni, genellikle tip 2 diyabet hastalarina eslik eden bir semptom olan diyabetik noropati gibi goz sorunlarinin tedavisinde sIklikla kullanilmasidir. Ada Cayi Ada cayi bitkisinin yapraklariyla yapilan ada cayinin bircok tibbi kullanim alani vardir ve bunlardan biri vucudun insulini kullanma sekli uzerindeki olumlu etkisidir. Calismalar ada cayinin diyabetiklerde insulin aktivitesini arttirma yetenegine sahip oldugunu gostermistir. Holistik (butunsel) tip tarafindan tip 2 diyabetliler icin ada cayi en etkili bitki olarak kabul edilmistir. Diyabet kontrolunde etkili bir yardimci olmasinin yani sira, ada cayi karaciger fonksiyonu uzerindeki olumlu etkisi ile bilinir. En iyi sekilde calismayan bir karaciger bas agrisina, yorgunluga ve bagisIkligin azalmasina neden olabilir. Bu nedenle ada cayinin karaciger ve insulin arttirici nitelikler uzerindeki olumlu etkileri, onun en buyuk tibbi etkileri gibi gorunmektedir. Isirgan Otu Cayi Isirgan otu, bircok birey icin her derde deva gibi gorunmektedir. Detoksifiye edici ozellikleriyle, tip 1 diyabet hastasi olanlar icin etkili bir yardimci olarak bilinmektedir. Isirgan otunun kan sekeri duzeylerini dusuren tibbi bir bitki oldugu da gosterilmistir. Son zamanlarda, isirgan otu bitkisinin hipoglisemik etkisini gosteren baska arastirmalar da vardir. Isirgan otundaki aktif bilesen, deneyler sirasinda insulin sekresyonunda belirgin bir artisa neden olmustur. Eszamanli bir glikoz testi, insulin artisinin glukoz seviyelerinde bir azalma ile iliskili oldugunu gostermistir. Diyabetliler Icin Cay Alimiyla Ilgili Olasi Riskler Son yillarda, belirli miktarlarda cay icmenin, diyabet olsun ya da olmasin saglik uzerinde faydali bir etkiye sahip olabilecegine dair bazi kanitlar bulunmustur. Bununla birlikte, diyabetli kisiler icin, diyete cay eklemek soz konusu oldugunda asagidaki bazi konulari dikkate almalidir: Dogru miktarda icmek: Ne tur cay tuketildigine, kisisel saglik faktorlerine, yuksek tansiyon veya yuksek kolesterol gibi diger endiselere bagli olarak diyete eklemek icin secilebilecek cay miktari buyuk olcude degisebilir. Yesil, siyah ve oolong caylarin hepsi kafein icerir. Cayin saglik uzerindeki etkilerini gormek icin yapilan calismalar bir gunde 3 veya 4 bardak siyah veya yesil cay tuketilmesi gerektigini gostermektedir. Her zaman oldugu gibi, diyette onemli degisIklikler yapmadan once doktora danismak akillica olacaktir. Cay ve kafein: Yukarida da belirtildigi gibi, siyah, oolong ve yesil caylarin hepsi kafein icerir. Kafein ve diyabet konusunda kesin olmayan veya celiskili sonuclar gosteren bircok calisma vardir. Bazi calismalar, buyuk miktarda kahve tuketen bireylerde diyabet gelisme olasiliginin cok daha az oldugunu gostermektedir ancak calismalar, diyabet teshisi konan kisiler icin kafein tuketiminin kan sekeri seviyelerini dogru bir sekilde yonetmeyi zorlastiracak olan insulin direncinde kisa sureli ancak carpici bir artisa neden olabilecegini gostermektedir. Cay ve Tatlandiricilar: Cesitli caylar diyabetli kisilerde sagligi iyilestirebilirken, cayi saglikli kan sekeri duzenlemesini tesvik edecek sekilde tuketmek onemlidir. Bircok insan lezzetini artirmak icin caylarini seker veya balla tatlandirmayi sever. Tum bitkisel caylar tuketilirken, ister sicak ister buzlu olsun, asiri tatli caylardan kacinmak gerekir. Hafifce tatlandirilmis bir icecegi icmenin kan sekeri seviyelerini onemli olcude etkilemesi olasi degildir fakat sekersiz cay diyabetli insanlar icin en iyi secimdir. Bunun nedeni, eklenen sekerin, kan sekeri seviyelerinin artmasina neden olmasi ve zaman icinde zayif kan sekeri kontrolune yol acabilmesidir. Ilave seker bakimindan zengin bir diyet, kilo alimi ve artan kan basinci seviyeleri gibi diger olumsuz saglik etkilerine de yol acabilir. Sekersiz cay icmek herkesin sagligi, ozellikle de kan sekeri kontrolu degismis olanlar icin en iyisidir. Caya seker eklemeden biraz lezzet katmak icin bir miktar limon sIkilabilir veya bir tutam tarcin eklenebilir. Ticari olarak satilan bircok siselenmis cay, sekersiz olduklari iddia edilse bile seker icerir ve saglik yararlarinin gorulmesi icin tuketilmesi gereken buyuk miktarda cay goz onune alindiginda diyete buyuk miktarda seker ekleyebilir. Seker alimini dogru bir sekilde izlemek icin, onceden demlenmis caylar satin almaktan kacinilmasi, satin alinacaksa, bilesen ve beslenme etiketlerine goz atilarak eklenmis sekerlere dikkat edilmesi gerekir. Hazir siselenmis caylar yerine kisilerin kendi cayini kendilerinin hazirlamasi iyi bir fikirdir. Caylarin ilaclara mudahale ozellikleri: Diyabet dostu cay icin alisveris yaparken akilda tutulmasi gereken baska bir sey, bazi bitkisel caylarin diyabet tedavisinde kullanilan yaygin ilaclara mudahale edebilmesidir. Aloe vera, rooibos, dikenli armut, Gymnema sylvestre (gurmar) ve cemen otu (buyotu) bitkileri metformin ve glyburide gibi yaygin diyabet ilaclari ile etkilesime girebilecek cay formunda bulunan bitkilerden sadece birkacidir. Ornegin adacayi bitkisi cayinin nobet bozuklugu olanlarda epileptik ataklari tetikledigi gosterilmistir. Bircok bitkinin cesitli ilaclarla etkilesime girme potansiyeli oldugu goz onune alindiginda, bitkisel takviyeler almadan veya yeni bir bitkisel cay icmeden once saglik uzmaniyla konusulmasi onemlidir. Not: Bitkisel caylar herkeste ise yaramayabilir. Bitkisel caylarda kullanilan bazi bitkilerin genel sagliga bagli olarak etkilesimleri veya olumsuz yan etkileri olabileceginden otlar ve receteli ilaclar birlikte kullanilacaksa daima bir saglik uzmanina danisilmalidir. Diyabeti Yonetmenin Diger Yollari Siyah cay, yesil cay ve ooolong cayinda bulunan polifenoller, meyveler, uzumler, elmalar ve narlar da dahil olmak uzere bircok gidada bulunabilir. Brokoli, sogan, domates, sarimsak, patlican ve ispanak da tipki kizilcik, kan portakali, yaban mersini, bogurtlen, ahududu, cilek, ravent, limon ve kivi gibi iyi kaynaklardir. Kirmizi sarap da bir tur polifenol olan resveratrol icerir. En yuksek resveratrol konsantrasyonu Bordeaux’da (Bordo sarabinda) bulunur. Cay icmenin ve polifenol icerigi yuksek olan gidalar yemenin yani sira tip 2 diyabeti onlemenin ve yonetmenin baska yollar da vardir. Minimum miktarda islenmis gida tuketmek, gun boyunca duzenli olarak taze sebze ve meyve yemek hastaligin yonetilmesine ve kilo kaybina yardimci olabilir. Gune daha fazla fiziksel aktivite dahil ederken sigara ve alkol alimindan kacinmak, tip 2 diyabet ve obeziteyi kontrol etmenin diger yollaridir.
	Alıntı Yap

Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir)