Fetal buyume defekti, tahmini fetal agirlik yuzdesi ve doppler hemodinamik parametrelere gore intrauterin gelisme geriligi (IUGG) ve gestasyonel yasa gore kucuk (SGA) fetus olarak siniflandirilir. IUGG patofizyolojisi ve etiyolojisi karmasIk ve cesitli bir durumdur. Plasenta yetmezligini bir paradigma olarak vurgular ve bu da preeklampsi gibi klinik acidan buyuk oneme sahip diger olusumlarla iliskisini aciklar. Bu baglamla iliskili olarak hafif, uzun ve kisa donem perinatal ve postnatal sonuclar gorulebilir. Dolayisiyla her ne kadar zor olsa da erken tani ve terapotik bir strateji gelistirilmesini gerekli kilar.
Genel anlamda, fetal buyume defekti, genetik olarak belirlenen potansiyel boyuta ulasmanin imkansizligi olarak kabul edilir. Vakalarin buyuk cogunlugunda, Intrauterin gelisme geriligi (IUGG) baglaminda uteroplasental yetmezlik ile iliskilidir. Tam olarak nedeni bilinmese de, cevresel ve genetik faktorlerin bir fetal, plasental veya maternal kaynakli etkilesimden kaynaklandigina inanilmaktadir. IUGG cesitli komplikasyonlar iliskilidir ve bu komplikasyonlardan bazilari asagidaki gibidir:


• Olu dogum,
• Prematurite,
• Neonatal morbi-mortalite,
• Endokrin,
• Metabolik degisIklikler,
• Artmis kardiyovaskuler risk,
• Uzun vadeli norolojik sekel,
Intrauterin Gelisme Geriligi (IUGG) EtiyolojiDogru perinatal tani ve tedavi perinatal morbi-mortaliteyi azalttigindan, Intrauterin gelisme geriligi (IUGG) fetus tanimlama prenatal bakimin ana hedeflerinden biridir. Kucuk fetuslerin cogu yuksek riskli alt populasyonlarda bile gebelik sirasinda teshis edilemez. Bu kismen, kullanilan cok sayida referans tablosu ve cocuk buyumesi icin karsilastirilabilir uluslararasi standartlarin bulunmamasindan kaynaklanmaktadir. Bu nedenle bu vakalarin prenatal tanisinin iyilestirilmesi gerekmektedir. Bu amacla, dogum uzmanlari ve neonatologlar arasinda verilerin karsilastirilmasina, ileriye donuk calismalar yapilmasina ve farkli kurumlar arasinda sonuclarin analiz edilmesine olanak taniyacak mutabik kalinmis bir tanima sahip olunmasi gerekmektedir.


Plasental Hastalik
Genel anlamda, doppler hemodinamik degisIkligi olan intrauterin gelisme geriligi (IUGG), fetal bir hipoksi durumuna adaptasyon ve plasenta yetmezligine bagli kronik yetersiz beslenme gosterir. Bu plasental fonksiyon degisIkligine, maternal spiral arterlerdeki trofoblastin yetersiz invazyonu, bu damarlarin eksIk bir yeniden sekillenmesi ve dolayisiyla normal gebelikte meydana gelen fizyolojik vazodilatasyondaki bir eksIklik neden olur. Bu durum, plasental orijinle iliskili buyume kisitliligi durumlarinda artan uterin arter direncinin degerlendirilmesiyle izlenebilir.
Gelecekte, anne kanindaki plasenta yetmezliginin biyobelirtecleri, bu patolojide plasenta tutulumunun belirtecleri olarak buyume geriligi IUBG icin tanisal bir kriter olarak dahil edilebilir. Son kanitlar, anjiyojenik faktorlerin, CPR ve UtA dopplere benzer prediktif degerlerle, ancak kanitlanmis bir katki degeri olmaksizin, kucuk fetuslerde kotu perinatal sonucu ongordugunu gostermektedir. Anti-anjiyojenik faktorler sFlt1 ve cozunur endoglin’de (sEnd) bir artis ve pro-anjiyojenik faktorlerde (plasental buyume faktoru-PGF) bir azalma gozlenmistir.



Bulasici Hastalik
Intrauterin gelisme geriligi neden olan bazi bulasi hastaliklar vardir ve bunlar asagidaki gibidir:
Sitomegalovirus
Genelde konjenital enfeksiyonun ilk nedenidir (% 0,3-0,6) ve cogu vaka asemptomatiktir. Enfeksiyon birinci ve ikinci trimesterde ortaya cikarsa dogustan hastalik riski daha yuksektir. Aksine, ucuncu trimesterde bulasma riski artar, ancak bu zamanda enfekte olmus fetusler genellikle saglikli dogarlar.
Konjenital sucicegi


Anne, hastaligi 8 ila 20. gebelik haftalari arasinda edinildiginde daha sIk gorulurken ikinci ve ucuncu trimesterde cok nadir fetal tutulum gorulur. Ayrica jas-iskelet sistemi ve otonom sinir sisteminde bir etkilenme vardir.
Konjenital kizamikcik
Gelismekte olan ulkelerde daha yuksek bir hastalik insidansi vardir. Ilk trimesterde maternal enfeksiyonun ortaya ciktigi vakalarin buyuk cogunlugunda fetal tutulum gorulur ve 17 haftadan sonra daha nadir gelisir.
HIV
HIV seropozitifligi ile artmis spontan dusuk, olu dogum, IUGG, dusuk dogum agirligi, erken dogum ve norogelisimsel degisIklik riski arasinda bir iliski gozlenmistir. Premature dogum ile dusuk dogum agirligi arasindaki iliski ayni zamanda oldukca aktif antiretroviral tedavi (HAART) kullanimi ile de iliskilidir. Bu hastalarda artmis plasental yetmezlik riski tanimlanmistir.


Sitma
Sitma enfeksiyonu, sinsitiyotrofoblastta buyuk bir eritrosit sekestrasyonuna neden olur. Birden fazla mekanizma, anormal vaskularizasyon, bozulmus buyume hormonu ekspresyonu, besinlerin tasinmasinda gucluk, bir inflamasyon ve immun yanitin aktivasyonu sureci dahil olmak uzere fetal buyume kisitlamasina neden olur.

Genetik Bozukluklar
Yapisal anormallikleri olmayan fetal buyume kisitli vakalarin sadece % 2’si karyotipteki degisIkliklerle iliskilidir. Biyometri malformasyonlari, mikrosefali veya progresif duzlesme varsa bilissel yansimali genetik sendrom riski artar.

Dis Faktorler

Intrauterin Gelisme Geriligi (IUGG) EtiyolojiGenelde sigara kullanimi veya dumanina maruz kalma, fetal buyume kisitlamasina ana nedenlerinden biri olarak gorulmektedir. Sigara icen hamile hastalarda IUGG gelistirme olasilik orani 1,9’dur ve riski, tuketimle dogru orantilidir.

Fetal Saglik Degerlendirmesi
Fetal saglik degerlendirmesi, fetusun herhangi bir kronik duygulanimdan (hipoksemi ve hipoksideki ilerleyici bir artisa bagli olarak) veya akut bir tutulumdan (siddetli hipoksi ve Metabolik asidoz), degisIkligi genellikle birkac gun icinde fetal olumden once meydana gelir. Bununla birlikte fetal saglik durumunun degerlendirilmesi icin bazi parametreler kullanilir ve bunlar asagidaki gibidir:
UA doppler
Intrauterin gelisme geriligi yonetimi icin hem tanisal hem de prognostik bilgi saglayan tek olcudur. UA’nin doppler paternlerinin yok veya ters diyastolik akisa dogru ilerlemesi, fetal yaralanma veya olum riski ile iliskilidir.


Orta serebral arter (MCA) MCA doppler
Subjeli bir hipoksi biyobelirteci olan serebral vazodilatasyonun varligini bildirir ve degisIkligi gec bir tezahur olarak kabul edilir. Degistirilmis MCA-PI olan fetusler, normal PI olan fetuslere gore fetal iyilik hali suphesi nedeniyle alti kat daha fazla acil sezaryen riskine sahiptir.
CPR
Esas olarak tanisal bir degeri vardir. Plasental empedanstaki (UA-PI) artis genellikle beyin direncindeki (MCA-PI) bir azalma ile birlestiginden, UA ve izole MCA’nin duyarliligini onemli olcude gelistirir.
Duktus venosus (DV) doppler
Erken baslangicli IUGG’de kisa sureli olu dogum riskini tahmin etmek icin tek basina en buyuk kapasiteye sahip olan parametredir. Atriyal kontraksiyon sirasinda yok ve ters akim, gebelik yasina bakilmaksizin perinatal mortalite ile iliskilidir. Erken baslangicli IUGG vakalarinda % 40 ila % 100 arasinda degisen bir risk olusur.
Aortik isthmus (AoI) doppler
Erken baslangicli IUGG olgularinda fetal mortalitede ve norolojik morbiditede artis ile iliskilidir. Bu damar, serebral empedans ve sistemik vaskuler sistem arasindaki dengeyi yansitir. Boylamsal calismalar, AoI’deki degisIkliklerin 1 haftada DV’den once geldigini ve bu nedenle kisa vadeli olu dogum riskinin iyi bir prediktoru olmadigini gostermektedir. Aksine, AoI norolojik morbidite tahminini iyilestiriyor gibi gorunmektedir.


Uterin arter doppler (UtA)


Uterin arter akisi calismasi, esas olarak preeklampsi ve fetal buyume kisitlamasi riskini tahmin etmeye odaklanmistir. Bununla birlikte, bu akis ayni zamanda gestasyonel yasa gore kucuk (SGA) fetuslerinde hem tanisal hem de fetal iyilik halini degerlendirme araci olarak kabul edilmistir. UA’daki doppler degisIkligi, UtA’daki doppler degisIkligi ve ters perinatal sonuc arasinda istatistiksel olarak anlamli bir korelasyon vardir. Her iki damar da tahmin yetenekleri acisindan karsilastirilabilir.
Bilgisayarli kardiyotokografi (CTG)
Intrauterin Gelisme Geriligi (IUGG) EtiyolojiIUGG patofizyolojisi ve yonetimi hakkinda yeni bilgiler saglar. Subjektif olarak degerlendirilemeyen bir parametre olan fetal kalp hizinin kisa vadeli degiskenligini (STV) degerlendirir. Guncel kanitlar, bilgisayarli CTG’nin ileri fetal bozuklugun tespiti icin hassas oldugunu ve kisa vadeli fetal olumun tahmini icin ters atriyal akisla DV’ninkine benzer bir deger sagladigini gostermektedir. Dusuk bir fetal kalp hizi degiskenligi, asidoz ve siddetli hipoksinin varligi ile iliskilidir ve bu, sezaryen sirasinda alinan kordon kaniyla gosterilen bir gercektir. Konvansiyonel CTG’nin tum klinik kontrol protokollerinde yuksek oranda uygulanmasina ragmen, yorumlamadaki yuksek gozlemciler arasi ve ici degiskenligi nedeniyle yuksek riskli gebeliklerde mortaliteyi azalttigi gosterilmemistir.
Biyofiziksel profil (BPP)
Fetal tonus, solunum hareketleri ve vucut hareketlerinin ultrasonla degerlendirilmesinin amniyotik sivi ve geleneksel CTG ile birlestirilmesiyle elde edilir. Sistematik bir derleme, BPP kullaniminin perinatal mortaliteyi veya APGAR’i 5 dakikada 7’den az azaltmadigini bulmustur. Preterm gestasyonel yasa gore kucuk (SGA) fetusun kontrolu icin su anda bir BPP yapilmasi onerilmemektedir.


Amniyotik sivi indeksi (AFI)


Temelde BPP’nin bir parcasi olarak kullanilir. Oligoamniyosun, doppler takibi olan IUGG fetuslerinde perinatal komplikasyonlarin bir prediktoru olarak rolune dair sinirli kanit vardir ve bunun yonetim protokollerine dahil edilmesi suphelidir.

ALİNTİ ~