Komplike olmayan kistik ekinokokkozun (KE) tedavisi karma****************** ve kistin ozelliklerine bagli olarak tibbi tedavi, cerrahi ve delme, aspirasyon, enjeksiyon ve reaspirasyondan (PAIR) olusur. Bazi olgularda (CE4 ve CE5), konservatif bir izle ve bekle yaklasimi tercih edilir, cunku kemoterapotik mudahale olmaksizin kalsifikasyonla kendiliginden gerileyebilir. Medikal tedavi, kistlerin boyutunun kucultulmesinde, gelisiminin durdurulmasinda ve enfeksiyonun azaltilmasinda rol oynar ve ameliyat edilemeyen vakalarda tek tedavi secenegidir. Medikal tedavinin cerrahi (preoperatif ve postoperatif uygulama) veya PAIR ile kombinasyonu rekurrensleri onleyebilir.


Ekinokokkozun Medikal Tedavi SecenekleriKistik Ekinokokkozun Tedavisi
Izleme yani izle ve bekle stratejisi, kemoterapi, girisimsel radyoloji ve cerrahi dahil olmak uzere ekinokokkoz icin cesitli tedavi yaklasimlari vardir. Bir veya daha fazla tedavi secenegi icin endikasyonlar karma****************** ve kist ozelliklerine, tibbi ve cerrahi ekipmanin mevcudiyetine ve hastanin isbirligine baglidir. Bu nedenle, uygun tedaviyi elde etmek icin hastalari ekinokokkoz icin referans tedavi merkezlerine yonlendirmek tercih edilir. Bununla birlikte ekinokokkozun tedavi yontemleri asagidaki gibidir:


Tibbi tedavi
Terapotik modalitenin secimi kist evresi, boyutu, yeri ve komorbiditelerine baglidir. Benzimidazoller (mebendazol ve albendazol) gibi parazitostatik ilaclarin kullanildigi tibbi tedavi, esas olarak ameliyat edilemeyen ve yaygin hastaligi olan hastalar icin onerilmektedir. Ilac tedavisi en az 3 ay surekli uygulanmalidir. Bununla birlikte, uzun sureli tedavinin maliyeti cok sayida teratojenik yan etkiyle birlikte yuksektir. Ayrica kemoterapi, cerrahiye tamamlayici bir terapi olarak veya metastazi ve sekonder kistik bolgeleri onlemek icin kullanilabilir. Ancak inaktif veya kalsifiye kistlerin tedavisinde onerilmemektedir. Izleme ve bekleme stratejisi, birden fazla tutulumu olan komplike olmayan kistler icin tedavi edici bir secenektir. Karaciger fonksiyon testlerinin ve lokosit sayimlarinin duzenli uzun donemli izlenmesini gerektirir.


Perkutan tedavi
Perkutan tedavi yontemi, karacigerdeki ve diger abdominal bolgelerdeki kistlerin yonetimi icin bir secenek olarak tanimlanmaktadir. Bu prosedur iki teknige bolunmustur ve bunlar asagidaki gibidir:
• PAIR teknigi, bir skolikidal ajan kullaniminin ardindan germinal membranin tahrip edilmesinden,
• Tum endokist tahliyesini amaclayan modifiye kateterizasyon tekniklerinden olusan en iyi bilinendir. Bu yaklasim, cerrahiye kiyasla mini invaziv bir islemdir, ancak yavru vezikulleri iceren kistler, periton bosluguna ve safra yoluna yayilma riskinin yuksek olmasi nedeniyle perkutan tedavi icin en iyi endikasyon degildir.
Cerrahi tedavi
Cerrahi dikkatle degerlendirilmelidir. Karar verme, kist tipi, sayisi, boyutu, yeri ve iliskili komplikasyonlarin varligi veya yoklugu gibi hidatik kistin ozelliklerine dayanir ve bu ozellikler asagidaki gibidir:


• Birden fazla yavru vezikulu iceren buyuk kistler,
• Semptomatik ve komplike kistler,
• Kendiliginden veya iyi huylu bir travma sonrasinda rupture olabilen yuzeysel yerlesimli kistler,
• Damarlarla veya bitisIk hayati organlarla yakin temasta olan enfekte kistler,
Ayrica perkutan tedaviye uygun olmayan hastalar icin bir secenek olabilir. Cerrahi yaklasim parazit inaktivasyonunu, kontaminasyonun onlenmesiyle endokistin bosaltilmasini, germinal tabakanin cikarilmasini ve artik kavite yonetimini amaclamaktadir. Karin bolgeleri tipik olarak hepatik tutulum ile ilgili olarak, konservatif cerrahi ve acik veya laparoskopik cerrahiyi kullanan radikal prosedurden olusan iki cerrahi yaklasim vardir. Konservatif prosedurler, perikist tutulurken, yavru vezikuller ve germinatif membran gibi parazitik kist iceriklerinin cikarilmasini icerir. Kalan bosluk, kistik safra yolu iletisiminin herhangi bir kanitini arastirmak icin dikkatlice arastirilir. Ardindan kapitonaj, omentoplasti veya eksternal drenaj olarak farkli tekniklere gore yonetilir.
Ekinokokkozun Medikal Tedavi SecenekleriCerrahlar, parazitlerin dokulmesini ve periton boslugunun kontaminasyonunu onlemek icin ameliyat alanini bir skoisidal ajanla kapatmalidir. Konservatif cerrahi, nispeten daha kisa operasyon suresi ile basit ve guvenlidir, ancak yuksek morbidite ve nuks oranlarina sahiptir. Radikal cerrahi, tum parazitik lezyonun tamamen cikarilmasi icin uygun ilk tedavi secenegidir. Mumkun oldugunda tam rezeksiyon gereklidir cunku radikal cerrahi prosedurler konservatif cerrahi yontemlerden ustundur ve hastayi kesin olarak iyilestirebilir. Bu cerrahi hedefte, kistin parazit icerigi ve perikistik doku ile birlikte tumunun cikarilmasidir. Bununla birlikte radikal prosedurleri asagidaki gibidir:


• Kismi sistektomi,
• Acik veya kapali perikistektomi yoluyla tam kistik cikarma
• Hepatik rezeksiyon,
Perikistektomi sirasinda, ic tabaka ile dis kistik tabaka arasinda uygun bir bolunme duzlemi, karaciger parankimi hasarini sinirlayabilir. Karaciger rezeksiyonu daha zordur, daha uzun operasyon suresi alir ve daha yuksek kan kaybi riski, ancak daha dusuk kistik nuks oranlari vardir. Konservatif tedaviye kiyasla, daha dusuk morbidite, mortalite ve tekrarlama oranlari nedeniyle radikal cerrahi tercih edilir. Abdominal (hepatik veya karaciger disi bolgeler) hidatik kistlerin laparoskopik tedavisi, yonetim yaklasimlari arasinda yerini almaktadir. Ozel durumlarda hasta seciminden sonra guvenle gerceklestirilebilen mini invaziv bir ameliyattir. Laparoskopinin cesitli avantajlari vardir ve bunlar asagidaki gibidir:
• Periton boslugunun ve ic organlarin daha iyi goruntulenmesi,
• Hizli postoperatif desarj,
• Sinirli postoperatif morbidite,
• Iyi estetik sonuclar,
Karaciger disi bolgelerde daha dusuk hidatik hastaligi sIkligi vardir. Yonetim ve uygun terapotik yaklasim, esas olarak kistik bolgeye ve ilgili organa baglidir. Genel olarak, kistlerin cikarilmasi tamamlandiginda prognoz, dusuk nuks oraniyla iyidir.



Hidatik Hastaliginin Takibi
Hidatik hastaligi nedeniyle tedavi edilen hastalar icin uzun vadeli bir takip planlanmalidir cunku bazi durumlarda nuksler meydana gelebilir. Hasta izleme, temel olarak kisa araliklarla goruntuleme tekniklerine (ABD, CT ve MRI) dayanir. Serolojik araclar ve spesifik serum antikorlari dozaji, goruntuleme tekniklerini destekler ve metastod canliligini yansitabilir. Ayrica, terapotik araligi ayarlamak ve tedavinin uzun vadeli yan etkilerini onlemek icin parazitostatik plazma seviyesinin izlenmesi gereklidir.


Gunumuzde, ekinokokkoz kontrolu icin planlama, parazitik yasam dongusunun kesintiye ugramasina dayanmaktadir. Hastalik, ciftlik hayvanlarinin kesiminde hijyenin iyilestirilmesi, halk egitim kampanyalari, kopeklerin periyodik olarak hasaratla arindirilmasi ve enfekte sakatatin yeterli sekilde imha edilmesiyle onlenebilir. Kopeklerin rekombinant proteinlerle asilanmasi, onleme ve kontrol icin cesaret verici umutlar saglar.

Gelecekteki Asilama
Gelecekte asilama, endemik bolgelerde ekinokokkozun yayilmasini onleyebilir. Zhao vd. EgA31 protein yapisinda alti baskin T-hucresi epitopu ve bes baskin B-hucresi epitopu ve EgG1Y162’de Echinococcus granulosus’a karsi coklu epitop asilarinin baslangicini temsil edebilecek alti baskin T-hucresi epitopu ve uc baskin B-hucresi epitopu belirlemistir. Miles vd. potansiyel kistik ekinokokkoz asi adaylari olarak ayrica test edilecek 9 yeni protein ve 14 peptit oldugunu bildirmistir. Larrieu ve ekibi tarafindan yurutulen koyun kistik ekinokokkozuna karsi EG95 asisinin pilot saha denemesi yapilmistir. Bu denemede Arjantin‘de EC insidansinda bir azalma ve parazitin epidemiyolojik zincirinde iyi bir gozetim ve kontrol gozlenmistir.
Ekinokokkozun Medikal Tedavi SecenekleriEG95 Echinococcus granulosus antijenini ifade eden rekombinant cift asilarin gelistirilmesi, gelecekte yeni bir yonelimdir. Keci cicegi (GPV) hastaligi ve kistik hidatidoz, canli zayiflatilmis GPV AV41 asisi ile onlenebilir; GPV, EG95 antijenini ifade etmek icin ideal bir vektordur. Ayni arastirmaci grubu, hem morbillivirus enfeksiyonunu hem de Echinococcus granulosus enfeksiyonunu onleyen, EG95 antijenini eksprese eden morbillivirus (SRMV) kullanarak baska bir rekombinant, iki degerlikli asi gelistirmislerdir. CE’de tedavinin sinirli oldugu goz onune alindiginda, potansiyel ilaclari bulmak icin yeni klinik arastirmalara ve enfeksiyonun bulasmasini sinirlandirmak icin yeni stratejilere ihtiyac vardir.

ALİNTİ ~