Bes yasin altindaki cocuklarda hirilti veya hisilti bircok olasi nedenle ortaya cikabilir. Genellikle astimin ilk belirtisi olarak kabul edilir, ancak hiriltili nefes alan kucuk cocuklarin onemli bir kisminda astim gelismez. Bebeklik doneminde bronsit, hiriltili solunumun en olasi nedenidir. Cocuklar buyudukce, epizodik viral hirilti daha yaygin hale gelir. Atopik hirilti buyuk olasilikla ailede astim oykusu gibi risk faktorleri olan cocuklarda gorulur.
Okul cagina gelindiginde, hiriltili bu cocuklardan bazilarina astim teshisi konarken, bazilarin da teshis konmadan sIkayetler artarak buyur. Bu nedenle, kucuk bir cocuk hiriltiyla basvurdugunda tani koymaya odaklanmak yerine, cocugun semptomlarini uygun sekilde yonetmesini ve ebeveynlerin cocuklarinin tedavisi hakkinda egitim ve asilar konusunda tavsiye almalarini saglamak daha onemlidir.


Tum Hiriltilar Astim Degildir
Okul Oncesi Cocuklarda Hirilti NedenleriTum cocuklarin yarisinda okul cagindan once bir hirilti atagi olacaktir. 2 Bircogu okula gittiklerinde semptomlarindan “kurtulacaklar”, ancak bazilarinda tekrarlayan solunum semptomlari ve astim olarak taninacak net bir geri donusumlu hava yolu tikanikligi modeli devam edecek. Klinisyen icin astimi devam edecek olan kucuk cocuklari, olmayacak olanlardan ayirmak zor olabilir.


Hisilti klinik olarak intratorasIk hava yolu tikanikligina bagli surekli, muzikal bir ses olarak tanimlanir. Kucuk bir cocugun solunum sisteminin kucuk fiziksel boyutu, hala gelismekte olan bir bagisIklik sistemi ve viral solunum yolu patojenlerine yuksek duzeyde maruz kalma, hisiltiyi kucuk cocuklarda daha buyuk cocuklara gore hem daha yaygin hem de teshis etmeyi zorlastirir. Cevresel faktorler de hirilti olusumunda ve siddetinde onemli bir rol oynar.
Dogumdan once ve sonra tutun icmeye maruz kalmak, bir cocugun hirilti gelistirmesi olasiligini onemli olcude artirir. Ek olarak, evde sigara icilmesi solunum semptomlarini siddetlendirir. Nemli evler, toz akarlari, evcil hayvanlar, gida alerjileri, hava kirliligi ve enfeksiyonlar dahil olmak uzere cocuklarda hiriltiya neden olabilecek veya siddetlendirebilecek bircok baska cevresel faktor vardir.


Okul oncesi cocuklarda astim tanisinin yarari tartisilmaktadir. Okul oncesi cocuklarda “epizodik viral hirilti” ve “atopik hirilti” terimlerinin tanimladigi belirti, semptom ve tedavi sirasiyla “epizodik astim” ve “atopik astim” ile cok benzerdir. 2 Astim, daha once tekrarlayan hiriltili solunum gecirmis okul cagindaki cocuklarda da yaygin olarak teshis edilir. Bu nedenle, bazi klinisyenler hirilti ve astimin ayni yelpazenin bir parcasi olduguna ve astim “etiketini” vermenin daha uygun tedavi stratejilerine yol actigina inanmaktadir. Bazilari da, okul oncesi cocuklarda patoloji buyuk olcude bilinmediginde astim teshisi koyma konusunda isteksizdir ve daha sonra gecici oldugu ortaya cikan astim teshisinin istenmeyen sosyal ve psIkolojik sonuclari olabilir.
Uygulamada, okul oncesi cocuklarda kesin bir hirilti nedeninin belirlenmesi, ortak nedenlerin olasiligini goz onunde bulundurarak, ciddi dogustan veya kazanilmis durumlari dislayarak ve cocugun tedaviye yanitini degerlendirerek uzun vadeli bir yaklasim gerektirir. Birinci basamak saglik hizmetinin amaci, sunum zamanla degisebileceginden, kesin bir teshis saglamak yerine semptomatik kontrol saglamak, siddetlendiren faktorleri yonetmek ve cocugu izlemek olmalidir.



Okul Oncesi Cocuklarda Hirilti Nedenleri
Kucuk bir cocukta hiriltiyi degerlendirmenin ilk adimi, semptomlarin ne kadar suredir mevcut oldugunu belirlemek olmalidir. Yakin zamanda, ani bir hirilti baslangici varsa (yani o gun veya birkac gun icinde) ve belirgin bir neden, ornegin viral hastalik yoksa solunan yabanci cisim olasiligini goz onunde bulundurun. Hisilti yeni baslamissa, ancak es zamanli bir ust solunum yolu enfeksiyonu mevcutsa, epizodik viral hirilti veya bronsioliti dusunulmelidir. Birkac hafta / ay boyunca hirilti varsa veya cocuk birden cok kez hiriltili solunum ortaya cikarsa, atopik hiriltiyi dusunun. Bununla birlikte semptomlar, yalnizca tekrarlayan ust solunum yolu enfeksiyonlarina da bagli olabilir.


Solunan yabanci cisim

Trakeobronsiyal sisteme emilen ve takilan bir madde, akut baslangicli hiriltiya, kuru oksuruge ve akciger seslerinde azalmaya neden olabilir. Inhale yabanci govdeli bir cocukta onemli bulgu belirtiler bogulma veya siddetli oksuruk yattiktan sonra baslamis olmasidir. Ancak, bu olay her zaman gozlemlenmez ve cocuklar bilgiye gonullu olmayabilir. Tani gecikirse, dispne ve balgam ureten islak oksuruk gibi baska semptomlar da mevcut olabilir.
Solunan yabanci cismin ciddi komplikasyonlari (pnomoni, pnomotoraks ve subglottik odem dahil), inhalasyondan 24 saat sonra tani konuldugunda daha olasidir. Tekrarlayan pnomoni, akciger apseleri ve bronsektazi gibi uzun vadeli komplikasyonlar, daha uzun tani geciktikce daha olasi hale gelir. Yabanci cisim oldugundan suphelenilen cocuklarin derhal bir Cocuk doktoruna veya acil servise sevk edilmesi gerekir.
Bronsiyolit
Okul Oncesi Cocuklarda Hirilti NedenleriBronsiyolit, ozellikle kucuk bebeklerde ortaya cikan ve en cok kisin gorulen akut bir alt solunum yolu enfeksiyonudur. Genellikle solunum sinsitiyal virusunden (RSV) kaynaklanir. Bronsiyolitli bir cocukta tasipne, oksuruk, goguste hiperinflasyon ve ince inspiratuar catlaklar olasidir. 6 Kisa, sIki bir oksuruk olmasi muhtemeldir ve hava yolu salgilari tikanmada onemli bir rol oynar. 6 Cocugun ayrica dusuk dereceli atesi (<39 ° C) olabilir. 6 Yuksek dereceli ates, bakteriyel pnomonili cocuklarda hirilti nadir gorulmesine ragmen, pnomoni gibi baska bir teshise isaret edebilir. Bronsiolit, 1-6 aylik cocuklarda en sIk gorulen hirilti nedenidir. On aylik oldugunda bronsiyolit insidansi cok daha dusuktur ve bir yasindan sonra nadirdir.


Epizodik viral hirilti
Atopik olmayan hirilti olarak da adlandirilan epizodik viral hirilti, viral ust solunum yolu enfeksiyonlari (USYE) ile iliskili hiriltidir. Epizodik viral hiriltili cocuklar viral enfeksiyon ataklari arasinda genellikle solunum semptomlari gostermezler. En yaygin nedensel virusler arasinda rinovirus, koronavirus, insan metapnomovirus, parainfluenza virusu ve adenovirus bulunur.
Semptomlar, bir ust solunum yolu hastaliginin baslamasindan kisa bir sure sonra, genellikle oksuruk ile birlikte gorulen akut hirilti ve dispneyi icerir. Akut viral hiriltili cocuklarda bronsiyolitli cocuklarda goruldugu gibi gogus catlaklari gorulmesi olasi degildir. Ayrica bronsiyolit, viral hiriltili tekrarlayan enfeksiyonlara kiyasla genellikle tek bir akut hastalik atagidir.
Epizodik viral hirilti en cok on ayliktan uc yasina kadar olan cocuklarda gorulur. Viral enfeksiyonun bir belirtisi olarak hirilti gelisen cocuklarda genellikle zamanla daha az atak olur, 2 ve eszamanli atopisi olmayan hiriltili cocuklarin cogu, okul caginda veya kisa sure sonra semptomlarindan cikacaktir. Bununla birlikte, epizodik viral hiriltili bazi cocuklar, dogrulanmis bir astim teshisi almaya devam edeceklerdir.
Atopik hiriltiOkul Oncesi Cocuklarda Hirilti Nedenleri


Atopik hirilti veya cok tetikli hirilti, atopik ozelliklerle ve ornegin soguk hava, gece vakti, egzersiz veya alerjene maruz kalma gibi coklu siddetlendirici faktorlerle iliskili tekrarlayan kalici hiriltidir. 2 Semptomlar, cocugun viral bir hastaligi olmadigi zaman ortaya cikar ve cocugun viral bir hastaligi oldugunda daha siddetli alevlenmeler ortaya cikar.
Atopik hiriltili cocuklarda tipik olarak, oksuruk, dispne, uzamis ekspirasyon, artmis solunum hizi ve gogus sIkismasinin yani sira ekshalasyonda en belirgin olan bilateral, yaygin hisilti veya ronsiye sahip olduklari bulunmustur. Atopi veya egzama belirtileri olan, tekrarlayan hiriltili bir cocukta, pozitif deri delme testleri veya ailede astim veya atopi oykusu olan bir cocukta atopik hirilti oldugu dusunulebilir.
Atopik hisilti iki yasin altindaki bir cocukta alisilmadik bir durumdur (olmasina ragmen), ancak uc yasindan sonra baskin hisilti formu haline gelir. Uygulamada, atopik hiriltili cocuklarin hemen hemen hepsine okul cagina geldikten sonra astim teshisi konuldugu gorulmektedir. Bazen, baslangicta yalnizca viral solunum yolu enfeksiyonlariyla ortaya cikan hiriltili bir cocuk, zamanla aralik semptomlari ve diger tetikleyicilere yanit olarak hirilti gelistirir ve daha sonra cocuklukta astim tanisi konur.


Gecici hirilti


Gecici bebek hiriltisi, uc yasina kadar olan cocuklarda ortaya cikan kendi kendini sinirlayan hisilti icin epidemiyolojik bir terimdir. Terimin klinik faydasi sinirlidir, ancak literaturde, semptomlarindan uc yasina kadar buyuyen, tekrarlayan hiriltili cocuklar grubunu tanimlamak icin yaygin olarak kullanilmaktadir.
Bu gruptaki cocuklar genellikle daha kucuk hava yollari ile dogarlar, dogumdan itibaren akciger fonksiyonlari azalir, hiriltili cocuklara kiyasla ailede atopi veya astim oykusu yoktur ve genellikle antenatal olarak tutun dumanina maruz kalirlar. Premature ve dusuk dogum agirligi da gecici bebek hiriltisi icin risk faktorleri olabilir. Genel olarak, gecici bebek hiriltilarini diger hirilti turlerinden klinik olarak ayirt etmek mumkun degildir.

ALİNTİ ~