 İlk trafik lambasını kim,nasıl buldu?
İlk trafik ışığı 1868'de Londra'ya konmuştur. İlk trafik lambaları yedi metre yüksekliğindeki demir kolonlar üzerinde Londra’nın Parlamento Alanı’nda, Bridge Caddesi ile New Palace Yard Caddesi’nin birleştiği köşeye kondu ve 10 Aralık 1868 günü hizmete girdi.
Yapım çalışmalarına Londra Emniyet Müdürü Richard Mayne’nin bizzat nezaret ettiği bu ilk trafik lambası, parlamenterlerin parlamento binasına daha güvenli ulaşabilmelerini kolaylaştırmak için düşünülmüştü.
İlk trafik ışığı tabi ki günümüzdeki gibi otomatik değildi. Bir polis memuru kurmalı bir kol ile renkleri değiştiriyor, düzeni bu şekilde sağlamaya çalışıyordu.
Saxby and Farmer şirketi tarafından yapılan bu ilk trafik lambasında, kırmızı ve yeşil renkli iki fener dönmeli olarak yanıyordu. Kırmızı “dur”, yeşil ise “dikkat” anlamına geliyordu.
Günümüzdekilere benzeyen ilk elektrik otomatik trafik lambalısını, trafik lambası denemelerinden yaklaşık 55 yıl sonra ilkokul mezunu ve ABD’deki Cleveland’da Otomobil sahibi ilk siyah olan Garrett Morgan geliştirdi. 1914’de ilk denemelerine başlayan Morgan 1923’de de patentini aldı. Morgan 1963’de ölümünden az önce patentini 40 bin dolara General Electric firması sattı.
Morgan’ın lambaları demiryollarına benzer şekilde bir “T” üzerinde kırmızı ve yeşil iki lambadan ibaretti. Çok geçmeden “uyarı” anlamında sarı lamba da ilave edildi ve uygulama bütün dünya ya süratle yayıldı. Aradan geçen yıllara rağmen sarı renk hala “uyarı” anlamındadır.
TÜRKİYE’DE TRAFİK IŞIĞI KULLANIMI NE ZAMAN BAŞLADI?
Türkiye'de ise ilk trafik ışığı 1929'da İstanbul'a konmuştur. Ülkemizde 2918 sayılı trafik yasası 47-1-b maddesi gereği kırmızı ışıkta araçların geçmeleri yasaktır.
Trafik ışıkları olmayan yerlerde ilk geçiş hakkı yayalarındır. Trafik yasası 74'üncü madde gereği bu kurala uymayanlar ülkemizde cezalandırılır.
________________ “ Kalbini bilen, dilini anlar. Fazla kelam harflere zulümdür.”
🌸 |