|
|
Vucut Kitle Indeksi (IBM) Dogurganligi Etkiler Mi?
Dogurganlik soz konusu oldugunda bile herkes farklidir. Bazi ciftler sadece bir cocuk sahibi olmayi dusunmek ve sonuclanmak icin yeterince sansliyken, bazilari hamilelik mujdesini almadan once aylarca veya yillarca hayal kirikligina ugrarlar ve kisirlikla mucadele etmek zorundadir. Kisirlik dusunulenden daha yaygin bir sorundur. Hastalik Kontrol ve Onleme Merkezlerine (CDC) gore, Amerika’da 15-44 yas arasi kadinlarin yaklasIk yuzde 12’si ya hamile kalmak ya da bebeklerini tam doneme tasimakta zorlanmaktadir. Cogu zaman, bireylerin kisirliklarina katkida bulunan faktorleri kontrol etmenin bir yolu yoktur. Bu saglikla ilgili olabilir ve bazilari saglikli bir kiloyu korumak gibi hamilelik sanslarini artirmak icin degistirilebilecek bazi faktorlere sahiptir.
Vucut Kitle Indeksi (IBM) Dogurganligi Etkiler mi?Dunyada asiri kilolu veya obez sayisi gun gectikce arttigi goz onune alindiginda saglikli kilonun hamilelikte nasil bir rol oynadigini anlamak her zamankinden daha onemli bir hal almaktadir. Bu yazida IBM yani vucut kitle indeksinin dogurganlik uzerindeki etkileri uzerine bilgiler bulunmaktadir.
Saglikli Kiloya Sahip Olmak Ne Demektir?
Ilk olarak, saglikli kiloda olmak her kisi icin farklidir. Kendi basina saglikli, aileye ve kisisel tibbi gecmise bagli olarak herkes icin benzersiz bir anlama sahiptir. Kilo fitnes, diyet, ilaclar, saglik kosullari vb. ile iliskili oldugundan, kilonun ne kadar saglikli oldugunu bir yansimasidir, ancak her zaman bu gecerli degildir. Bazi bireyler, ayni boy ve yasta olsalar bile, diger yasitlarindan daha fazla kiloya sahip olabilirler ve bu yalin olmaktan yararlanabilir. BMI genellikle kisiye ve saglik uzmanina kisinin sagliginin bir anlik goruntusunu vermek icin standart bir onlem olarak kullanilir. BMI, boy (metre cinsinden) ve kilo (kilogram) arasindaki bir orana dayali dolayli bir vucut yagi olcusudur.
Belirlenen BMI araliklari vardir ve bunlar asagidaki gibidir:
• Dusuk agirlik: 18,5 veya daha az
• Saglikli: 18,5 – 24,9
• Asiri kilo: 25 – 29,9
• Obez: 30 veya daha fazla
Bununla birlikte, BMI 18 yasindan sonraki yasi hesaba katmaz veya yasam tarzi aliskanliklarina, kas kutlesine, tibbi gecmise ve agirligi etkileyebilecek herhangi bir seye bakmaz. Ornegin, bir atletin kasi yagdan daha agir olmasi nedeniyle asiri kilolu olabilir, ancak bu sagliksiz oldugu anlamina gelmez. Benzer sekilde, kaslari cok az olan veya hic olmayan ancak zayifligi olan biri saglikli kilo araliginda olabilir, ancak kesinlikle olabildigince saglikli degildir.
Hamileyken Ne Kadar Kilo Alinmali?
Hamilelik sirasinda alinmasi gereken guvenli kilo miktari, gebe kalmaya ne kadar agirlik verildigine baglidir. Bunu bilmek, kisi gebe kalmaya calisiyorsa, ne kadar kilo verecegini veya alacagini anlamasina yardimci olur. Guvenle elde edebilecek BMI araliklari ve iliskili kilolar vardir ve bunlar asagidaki gibidir:
• Dusuk Agirlik (18,5 BMI veya daha az): 28-40 pound arasinda kazanc
• Saglikli (18,5 – 24,9 BMI): 25-35 pound arasinda kazanc
• Asiri kilolu (25 – 29,9 BMI): 15-25 lira arasinda kazanc
• Obez (30 veya daha fazla BMI): 11-20 pounddan fazla kazanmayin
Hamilelik sirasinda kilo almanin onemi, vucut anneyi ve bebegini desteklemek icin cok fazla kalori yakar, bu yuzden yeterli vucut yagi olmadiginda hamile kalmak zordur.
Agirlik ve Ostrojen Seviyeleri
Kadin ureme organlari yumurtaliklarin ostrojen adi verilen bir hormon uretir ve ostrojen hamile kalmayi saglar. Bununla birlikte, cogu kisi ostrojen uretimi icin yag (yag) dokusunun da gerekli oldugunun farkinda degildir. Saglikli bir vucut agirligina sahip kadinlar normal miktarda ostrojen uretirken, asiri kilolu veya obez kisiler genellikle ihtiyac duyduklarindan cok daha fazla ostrojen uretir. Insan vucudu tamamen denge bulmakla ilgilidir, bu nedenle asiri hormon uretildiginde veya herhangi bir hormon olmadiginda komplikasyonlar ortaya cikar.
Vucut Kitle Indeksi (IBM) Dogurganligi Etkiler mi?Obezite ve Dogurganlik
Asiri kilo veya obez olmak (25-30 + BMI arasinda herhangi bir yerde) ne kadar ostrojen urettigi uzerinde dogrudan bir etkiye sahiptir. Sorunlu olan bir diger sey ise, tip 2 diyabete yol acabilen kilo ve insulin direnci arasindaki iliskidir. Insulin dogurganligi olumsuz yonde etkileyebilir. Vucutta cok fazla glikoz ve yanit vermeyen insulin oldugunda, pankreas daha da fazla insulin atar. Bu belli bir noktaya ulasirsa, yumurtlama etkilenir.
Hem insulin direnci hem de eksIkligi polikistik over sendromuna (PCOS) da baglanmistir. PCOS, bircok kadin icin infertilitede rol oynar. Polikistik over sendromunun kesin nedeni bilinmemekle birlikte, asiri insulinin cok fazla androjen, bir erkeklik hormonu ve bu yumurtlamayi uyandirdigina inanilmaktadir. Ancak bu, PKOS’lu herkesin infertilite sorunlari yasayacagi anlamina gelmez.
Obezite Gebeligi Nasil Etkiler?
Arastirmalar, daha yuksek kiloda olmanin, dogumun yani sira yardimli gebelik yontemleri uzerinde de etkili olacagini bulmustur. Insan Ureme Bilimleri Dergisi’nde yayinlanan bir 2010 calismasi, asiri kilolu veya obez kadinlarin in vitro fertilizasyona ve ayni zamanda saglikli kiloda olanlara cevap vermedigini belirtmistir. Dahasi, baska bir calisma, daha yuksek BMI’li kadinlarin saglikli BMI’li kadinlardan daha fazla dusuk yaptiklarini bulmustur. Dahasi, Amerikan Kadin Dogum Uzmanlari ve Jinekologlar Koleji (ACOG), BMI 30 veya daha fazla olan kadinlardan dogan bebeklerin, kalp veya noral tup defektleri gibi daha yuksek dogum kusurlari riskine sahip oldugu bulunmustur.
Obezite Erkek Dogurganligini Cok Etkiliyor
Asiri kilolu veya obez olmak sadece bir kadinin dogurganligini etkiliyor gibi gorunuyor, ancak bu tamamen dogru degildir. Aslinda, erkekler de asiri kilolu veya obez olduklarinda BMI araliklarina dustuklerinde kisirliktan muzdarip olmalari muhtemeldir. Hastalik Kontrol ve Onleme Merkezleri (CDC), hamile kalmaya calisan ciftlerin yuzde 35’inde, kadin sorununun yaninda erkek dogurganlik sorunlarinin oldugunu belirtmistir. Infertilite vakalarinin yuzde 8’inde sorun, hamile kalamamaya katkida bulunan ozel olarak erkek bir sorundur.
Bunun cok basit bir nedeni vardir. bu neden asiri kilolu ve obez erkekler cogu zaman sperm kalitesinde bozulma ve testosteron duzeylerinde dusus yasarlar. Daha kilolu erkekler de daha fazla erektil disfonksiyon yasarlar. Bunun bir nedeni zaten belirtilmistir: yuksek vucut yag seviyeleri daha yuksek ostrojen seviyeleri anlamina gelir. 2007 yilinda yapilan bir arastirma 40 yas ve ustu 1,667 erkege bakmis ve daha yuksek BMI ile testosteron duzeylerinde azalma arasinda bir baglanti bulmustur. Cornell Universitesi tarafindan 2012 yilinda yapilan bir baska calisma, bel cevresi 40 inc veya daha fazla olan erkeklerin erektil disfonksiyona sahip olma olasiliginin daha yuksek oldugunu bildirmistir.
Dusuk Agirlik ve Dogurganlik
Sasirtici olmayan bir sekilde, zayif bir kadin da hamile kalmakta zorluk ceker. Dusuk kilo 18,5 veya daha az BMI olarak kabul edilir. Yeterli vucut yagina sahip olmayan kadinlar sonunda duzensiz adet dongulerine ve yumurtlamanin kesilmesine yol acabilecek ostrojen uretmeyi birakir. Bu genellikle bir kadin cok fazla diyet yaptiginda (yiyecek alimini cok fazla kisitladiginda), cok sIk egzersiz yaptiginda, egzersiz bulimia veya anoreksiya nervoza gibi bir yeme bozuklugu oldugunda olur. Hamile kalmak icin once yumurtlamak gerekir. Ayrica, vucudun bebegin rahim icindeki gelisimini desteklemek icin yeterli yaga ihtiyaci olur. Her ikisi olmadan, hamile kalmak cok zordur.
Kisi hamile kalmak istiyorsa ancak zayifsa, kilo almanin guvenli yollari hakkinda uzman bir doktorla gorusmelidir. Dusuk kilolu annelerden dogan bebeklerin genellikle erken veya erken dogum riski altinda oldugu, daha sonra dogum ve saglik sorunlarina yol acabilecek cok dusuk dogum agirliklarina sahip oldugu unutulmamalidir.
Kilo ve Dogurganlik Hakkinda Ne Yapilmali?
Kilo vermek ve almak kesinlikle bir zorlu bir surectir, ancak kisi gercekten hamile kalmak ve saglikli bir bebek dunyaya getirmek istiyorsa, ne yapmasi gerektigini bilmelidir. Ayrica, ne ve ne kadar yemesi gerektigini anlamasina yardimci olmak icin bir diyetisyene veya beslenme uzmanina gitmelidir. Bazen diyette bir degisIklik birkac kilo vermek icin ihtiyac olan tek seydir.
Arastirmalar, sadece 5-10 kilo vermenin bile hamile kalma sansini artirdigini bulmuslardir. Bununla birlikte, bosa yapilan diyetlerin ya da hizli kilo vermeye yardimci olacak egzersizlerin programlarindan kacinilmalidir. Cunku hizla kilo vermek icin saglikli olan diyet veya egzersiz semalari yoktur. Kisiye uyan saglikli diyet ve egzersiz uygulamak, dogurganligi arttirmaya yardimci olur. Ayni zamanda daha sonraki yillarda daha fazla bagimsizlikla daha uzun bir yasami tesvik edecek bir yasam tarzi degisIkligi oldugu fikri benimsenmelidir.
Vucut Kitle Indeksi (IBM) Dogurganligi Etkiler mi?Dusuk kiloluya sahip veya bir yeme bozuklugu ile mucadele eden kisiler, ilk adimi gercekten bir kilo probleminin oldugunu kabul etmelidir. Once kisiyi yemekten alikoyan zorluklarin ustesinden gelmesi gerekir. Bu durumda konusulacak en iyi kisi, bilissel-davranisci terapisttir, cunku yeme bozuklugunun kok nedenini bulmaya ve yeme bozukluguna neden olan psIkolojik travmalari ortadan kaldirmaya yardimci olabilirler. Son olarak, kisi ilac kullaniyorsa ve hamile kalmaya calisiyorsa, ne tur ilac aldigini bilmesi cok onemlidir. Bazi ilaclar hamilelik sirasinda guvenli degildir ve gebe kalma yetenegini de etkileyebilir. Kisi mevcut tum alternatifleri, recetesiz satilan ilaclar veya aldigi takviyeler hakkinda bilgiler doktordan bilgi almalidir. Ayrica stresin dogurganligi nasil etkileyebilecegini ve aile gecmisinde dogurganligini etkileyebilecek herhangi bir tibbi sorunun olup olmadigini da sormalidir.
BMI dogurganligi kesinlikle etkileyebilir. Asiri kilolu veya zayif olan kadinlar, hormonal dengesizlikler ve diger saglik sorunlari nedeniyle hamile kalmak icin mucadele ederler. Asiri kilolu veya obez erkekler de kisirliktan etkilenebilir. Ek olarak, daha yuksek VKI’leri olan kisiler, yardimci hamilelik yontemleriyle bile hamile kalmak icin mucadele ederler. Bu nedenle, hamile kalmaya calisan kisi, sagligini, kilosunu ve gercekte ne kadar saglikli oldugunu bilmesi onemlidir. Fakat biraz caba ile kilo vermek veya almak mumkundur.
|