 Klinodaktili Nedir?
Klinodaktili, genellikle parmaklarin kucuk kemiklerinin anormal gelisiminden kaynaklanan, anormal sekilde bukulmus veya kavisli bir parmak icin bilinen klinik terimdir. Ayrica a tipik bir sekle sahip elin buyume plakasindan da kaynaklanmaktadir veya kemikler a tipik bir yonde buyumektedir. Goruntuleme testleriyle teshis edilmektedir ve ciddi vakalarda cerrahi girisim gerekmektedir. Klinodaktili nadir gorune bir hastaliktir ve genel populasyonda dogan bebeklerin yaklasIk yuzde 3’unu etkilemektedir. Ayrica her iki eldeki herhangi parmaktan biri klinodaktili nedeniyle kavisli olmaktadir. Bununla birlikte, her iki eldeki parmaklarin etkilenmesi olagandisidir. Down sendromlu cocuklarin yaklasIk yuzde 25’inde bu durum bulunmaktadir. Down sendromlu bebeklerde, bazen diger parmaklardan daha cok basparmak bukulme gorulmektedir. Bununla birlikte, cogu kiside genellikle kucuk parmak etkilenmektedir, tirnaga en yakin eklem yuzuk parmagina dogru egilmektedir.
Yayginlik
Kac kisinin bu duruma sahip oldugunu tam olarak bilinmemektedir, cunku parmaklarin farkli kivrik seviyelerinde normal veya atipik olani kesin olarak soylenememektedir. Boston Cocuk Hastanesi’ne gore, bu durum genel siddetin yaklasIk yuzde 10’unu farkli siddet derecelerinde etkilemektedir.
Belirti ve Bulgular
Etkilenen parmak, parmagin ortasinda tuhaf bir sekilde bukulmektedir veya diger parmaklarla ust uste gelmektedir ve dorduncu parmak da etkilense bile en yaygin olan belirti parmaktaki pembeliktir. Genel olarak bakildiginda anormallik, etkilenen eli kullanirken rahatsizlik vermesine ragmen, agri veya yanmaya neden olmamaktadir. Bununla birlikte egri parmak 30 dereceden fazla aciyla egikse el islevini etkilemektedir. Kisi de klinodaktili kucukse, gunumuzde herhangi bir tedaviyi tercih etmeyebilir, ancak daha siddetli ise, mevcut tedavi secenekleri bulunmaktadir.
Nedenleri
Kinodaktili konjenital bir durumdur. Bu, daha sonra gelistirmek yerine, bu durumla birlikte dogan cocuk anlamina gelmektedir. Olagandisi sekle, anormal sekilli bir parmak kemiginin buyumesi veya parmak kemiklerinden birinde buyume plakasi ile ilgili sorun neden olmaktadir. Bazi cocuklarin bu sorunu neden yasadiklari belli degildir. Bununla birlikte, bazi bozukluklarla iliskilidir ve bu bozukluklar asagidaki gibidir:
• Down Sendromu
• Klinefelter sendromu
• Turner sendromu
• Fanconi anemisi
Kinodaktili de erkeklerde kizlardan daha yaygindir. Genetik bir bilesenden dolayi kaynaklanmaktadir, ancak bu durumla dogan bircok bebek, ailelerinde bu duruma sahip olan ilk bebektir. Sadece ilk cocugun durumu oldugu icin klinige bagli ikinci bir cocugun olmasi muhtemel degildir. Yine de, ilk cocukta Down sendromu ve klinoktili varsa, Down sendromlu ikinci bir cocuga sahip olma sansi daha yuksektir.
Teshisi
Hafif vakalarda, cocuk birkac yasina gelene kadar kinodaktili fark edilmemektedir. Bununla birlikte sIklikla, kinodaktili dogumdan kisa bir sure sonra on teshis yapilabilmektedir. Elin ayrintili fizik muayenesi, el hareketinin ve koordinasyonun etkilenip etkilenmedigini belirlemek icin hareket araligi testleri uygulanmaktadir. X-isinlari genellikle taniyi dogrulamaya yardimci olmak icin alinmaktadir. Ayrica dogum oncesi ultrason klinodaktili algilamaktadir, bu bebek anne karninda iken yapilmaktadir fakat hicbir tedavi secenegi bulunmamaktadir.
Tedavi
Doktorlar Kinodaktili rahatsizliginda, cogunlukla belirtiler olmadigindan ve etkilenen parmagin kullanimi cok fazla kisitlanmadigindan, herhangi bir tedavi tavsiye etmemektedirler. Duzlestirmeye yardimci olmak icin parmagi bir parmakla bolmek onerilmemektedir. Cunku bu etkilenen parmagin sagligini ve buyumesini kotulestirmektedir. Hafif vakalarda doktor, kotulesme veya bu fonksiyonundaki durumun belirtilerini izlemek icin parmaklarin ve elin buyumesini izlemeyi secmektedir. Bununla birlikte egri 30 dereceden fazla oldugunda, el fonksiyonu tehlikeye girmektedir ve bu nedenden dolayi cerrahi tedavi gerekmektedir. Genellikle tedavi ameliyat cocuk cok gencken etkili olmaktadir, cunku kemikler henuz tam olarak olgunlasmamistir ve kemikler buyumeye devam ettigi icin en iyi sonuclari vermektedir.
Ameliyat
Ameliyat gerekli goruldugunde, parmagi duzeltmek icin kemigin kavisli kisminin bir kismi cikarilmaktadir. Parmak ve eklem uzerindeki gerilimi azaltmak, gelecekteki stabiliteyi saglamak icin tendonlar ve yumusak doku serbest birakilmaktadir. Kinodaktili tedavi etmek icin cerrahi islemler bulunmaktadir ve bunlar asagidaki gibidir:
• Kavisli kemigin kama seklindeki bolumunu cikarmak
• Parmagi sabitlemek
• Etkilenen parmaktaki kemiklerin ve dokunun parmak icinde duzgun sekilde siralandigindan emin olunmak
• Diger parmaklarla ameliyat edilen parmagin siralanmasi
Kemiklerin duz durmasini saglamak icin parmak daha sonra pimler veya vidalarla birlikte tutturulmaktadir. Parmak, tum kemiklerin ve dokularin dogru bir sekilde hizalanip yerine oturdugundan emin olarak stabilize edilmektedir. Ayrica doktor etkilenen parmagin dogal gorundugunden emin olmak icin diger ellere ve parmaklara bakmaktadir. Ameliyattan sonra iyilesme sureci boyunca parmaga dokum veya atel icerisinde hareketsiz hale getirilmektedir. Bununla birlikte el ve on kol, daha fazla koruma icin askiya alinmaktadir. Ameliyat genellikle ortopedi ve plastik cerrahi doktorlari yapmaktadir. Bu iki doktor, parmagin islevinin korundugunu veya iyilestirildigini kontrol ederken, ayni zamanda parmak gorunumunun mumkun oldugunca normal gorunmelerine saglamak icin birlikte calismaktadirlar.
Cocuk ameliyat sonrasi birkac takip randevusuna gelmesi gerekmektedir, egriligin siddetine ve ameliyatin derecesine bagli olarak iyilesme suresi degismektedir. Ayrica kisiden kisiye gunluk aktivitelere donme zaman cizelgesi degismektedir. Tum bandajlar veya kaliplar cikarildiktan sonra, doktor cocugun tam hareket araligini yeniden kazanmasina yardimci olmak, yeni bir hareketlilik veya islevsellik araligina uyum saglamayi ogrenmesi icin el hareketliligi konusunda uzmanlasmis mesleki veya fiziksel bir terapistle calismayi onermektedir. Uzun vadeli gorunum, klinodaktili ile dogan biri icin cok iyidir. Bu durum ameliyatla basarili bir sekilde tedavi edilirse, parmakta klinodaktili tekrarlama sansi bulunmamaktadir. Bununla birlikte bir cocuk, klinodaktiligin baska belirtileri veya komplikasyonlari olmadan hayatina devam edebilmektedir.
Kinodaktili bir parmaktaki buyume plakasi probleminden kaynaklanabileceginden, cocugun buyumesiyle ilgili farkli endiseler uyandirabilir ve dikkat edilmelidir. Cocuk doktoru ile diger kemik veya buyume anormallikleri belirtileri hakkinda gorusulmelidir. Parmagi tedavi etmek icin cerrahi bir islem dusunuluyorsa, klinodaktili cocuklara tedavi deneyimi olan bir uzmana basvurulmalidir. Ayrica doktor, etkilenen el ile normal aktivitelere devam etmenin ne zaman uygun oldugunu da belirtmelidir. Genel olarak, klinodaktili olan bir cocuk icin gorunum iyidir. Dogru tedavi ile parmak duzlestirilebilmektedir ve hareket kabiliyeti geri kazandirilabilmektedir. Her cocuk farklidir ve durumun ciddiyeti degiskenlik gostermektedir, bu da tedavi ve iyilesmenin de genis olcude degisebilecegi anlamina gelmektedir. |