Metafiziğin (Fizikötesi) Aristoteles'te Madde-Formunun Önemi Nedir?
Metafiziğin (Fizikötesi) Aristoteles'te Madde-Formunun Önemi Nedir?
Aristoteles, Hocası Platon'un “Form” (Eidos) ya da idea kavramlarını aynen benimsemiş ve eserlerinde sıklıkla kullanmıştır. Ama onlara yüklediği anlam hocasının yüklediği anlamdan farklıdır. Aristoteles formu ya da ideayı asla görünür şeylerden ayrı düşünmemiş, onun görünür şeylerde içkin olduğunu, görünür şeylerde kendisini dışa vurduğunu ve onlara biçimlerini kazandırdığını savunmuştur. Bu iddia, gerçekliğin ya da hakikatin görünür evrenden ayrı olmadığı, görünür şeylerin kendisinde aranması gerektiği sonucunu doğurur.
Bu yüzden Aristoteles, hocası Platon’un aksine, doğa araştırmalarına daima önem vermiştir. Ama bu durum, Aristoteles’in gerçekliği maddeye atfettiğini düşündürmemelidir. Aristoteles de tıpkı hocası gibi gerçekliği forma, öze ya da ideaya yüklüyordu. Ama ona göre bu öz, görünür şeylerin içinde gelişen bir özdü (Ousia). Yani idea, görünür şeylerden ayrı bir gerçeklik değil, görünür şeylerin içinde kendisini gerçekleştiren form ya da özdü. Böylece görünür şeyler de formun ya da özün gerçekleşmelerinden ibaretti.
“Aristoteles, hocası Platon’un aksine ideayı ya da formu asla görünür şeylerden ayrı düşünmemiş, onun görünür şeylerde içkin olduğunu savunmuştur. Böylece Platon’un idealarla görünür şeyleri birbirinden ayıran ikici (düalist) anlayışının tersine Aristoteles gerçekliğin ve hakikaten görünür evrende olduğunu ve görünür olandan bağımsız bir başka hakikat de olmadığını dile getirilmiştir
Alıntı
|