Türkçede sert ünsüzlerden “p – ç – t – k” biten bir sözcüğe ünlü ile başlayan bir ek getirildiğinde, bu sözcüğün sonundaki ünsüz yumuşayarak “b – c – d – g”ye dönüşür. Bu kurala ünsüz değişimi ya da ünsüz yumuşaması denir.

Ünsüz yumuşamasında;
p ünsüzü → b ünsüzüne,
ç ünsüzü → c ünsüzüne,
t ünsüzü → d ünsüzüne,
k ünsüzü → g veya ğ ünsüzüne dönüşerek yumuşar.



» dolap – ı → dolabı
↓ sert ünsüz ↓ yumuşak ünsüz

» ağaç – ı → ağacı
» kağıt – ı → kağıdı
» çocuk – u → çocuğu

» Çocuğumuz kitabını dolabına koydu.


Bazı tek heceli kelimelerde yumuşama olmaz.

» top – u → topu
» et – i → eti
» süt – e → süte
» saç – ın → şaçın


Yabancı sözcüklerde yumuşama görülmez.

» hukuk – u → hukuku
» tabiat – ı → tabiatı
» devlet – e → devlete


Özel isimlerin sonunda bulunan sert ünsüzler yazarken yumuşamaz, okunurken yumuşar.

YAZILIŞI → OKUNUŞU
Mehmet‘e → Mehmede
Zonguldak‘a → Zonguldağa
Sinop‘a → Sinoba




*Alıntı