| |  Otomobillerin Pasif Guvenlik Ozellikleri Nelerdir?
Otomobillerdeki pasif guvenlik sistemleri, bir kaza durumunda yururluge giren ve yolcu guvenligini saglamayi amaclayan hukumleri ifade etmektedir. Kaza oldugunda pasif guvenlik hukumleri yururluge girmektedir. Bu nedenle, pasif sistemlerin rolu, araci kismen veya tamamen yok etme pahasina olsa bile, insan hayatina minimum zarar gelmesini saglamaktir. Pasif guvenlik sistemleri cesitli unsurlar icermektedir. Kapsamli carpisma testleri ve her arabanin muteakip degerleri esasen pasif guvenlik parametrelerinin etkinliginin bir testidir. Bu makalede araclarda bulunan pasif guvenlik ozellikleri hakkinda bilgiler bulunmaktadir.
Pasif Guvenlik Ozellikleri
Tasarim
Arac tasariminin aktif guvenlik dinamiklerinde onemli bir rolu olmasina ragmen, pasif guvenlik alaninda daha da onemlidir. Bir ses tasarimi araci bir kazada iki onemli amaca ulasmaktadir ve bunlar asagidaki gibidir:
• Yolcularin darbelere karsi mumkun olan en ust duzeyde izole edilmesi
• Guvenlige kolayca kacmalarini saglama
Ayrica pasif guvenlik sistemleri cesitli tasarim elemanlarindan olusmaktadir ve bunlar asagidaki gibidir:
Cokme bolgeleri: Bir cokme bolgesi, aracin bir carpismanin maksimum etkisini emmek icin tahrip edilecek sekilde tasarlanmis bir bolumunu ifade etmektedir. Bu, yolculara aktarilan etki miktarini onemli olcude azaltmaktadir. Arac govdesi, farkli celik cesitlerinden olusan bir yapidir. Ufalanma bolgesi daha yumusak celikten yapilmistir ve tipik olarak carpma uzerine ilk vurusu yapan aracin on ve arka kismini olusturmaktadir. Celik, iceri dogru hareket ettikce, yani darbe sirasinda bile bozulmadan kalmasi icin guclendirilen kabine dogru gittikce guclenmektedir. Iyi tasarlanmis bir cokme bolgesi, aracin genel guvenliginin belirlenmesinde onemli bir rol oynamaktadir.
On cam ve diger camlar: On cam, otomobilin sakinleri ile disaridaki temiz hava arasinda oturan siradan bir cam tabagi gibi gorunse de, onemi buyuktur. On cam, lamine camdan yapilmis bir aracin yapisal bir bilesenidir. Lamine camin goze carpan ozelligi, carpma uzerine seklini korumasi ve geleneksel cam gibi parcalanmamasidir. Arka cam ve yan cam ise temperli camdan imal edilmistir. Temperli cam, bircok kucuk kunt parcasina parcalanacak sekilde tasarlanmistir ve sIkismis yolculari almanin daha iyi erisim ile basitlestirilmesi icin kullanilmaktadir.
Guclendirilmis kabinler: Yolculari barindiran ana kabin, pasif guvenlik sisteminin en kritik bilesenidir. Bir carpismadan sonra, iyi yapilmis bir aracin kapilari acilarak yolcularin guvenli bir sekilde uzaklasmasina izin vermektedir. Iyi bir cerceve, guclendirilmis kapilar, cati, sutunlar ve yuksek oturma pencere hatlarindan olusmaktadir. Guclu bir kabin, cokme bolgesinden aktarilan artik kuvvetlere dayanacak sekilde tasarlanmistir ve tasarima yerlestirilmis guvenlik ekipmani ile bunlari azaltmaya calismaktadir. Bazi spor otomobiller estetik acidan cekici olan ancak carpisma ve devrilmeler icin tehlikeli olabilecek geleneksel olmayan kapi tasarimlarina sahiptir. Bu tur araclara genellikle bir kaza durumunda kapilari havaya ucurmak icin sensorle calistirilan patlayici sarjlari takilmaktadir.
Yakit deposu konumu: Yakit deposunun konumu, herhangi bir sizintinin kaza alanindan uzaga yonlendirilecegi sekilde olmalidir. Kazalar genellikle yakiti tutusturabilecek yanginlar veya basibos kivilcimlar icerebilmektedir ve olumsuz kosullarda hayatta kalma sansini katlanarak azaltmaktadir.
Denizalti bilesenleri: Bir carpismanin etkisi genellikle pedallar, direksiyon simidi hatta motor ve sanziman milleri gibi guc aktarma organlari bilesenleri gibi mekanik bilesenleri kabine iterek agir yaralanmalara neden olmaktadir. Denizalti bilesenleri, icine dogru delmek yerine kabinin icinden ve altindan kayacak sekilde tasarlanmistir, boylece guvenligi arttirmaktadir.
Guvenlik Ekipmanlari
Guvenlik ekipmaninin amaci, carpisma sirasinda yolculari korumaktir. Carpisma sirasinda hizli yavaslama ile birlikte devasa bir momentum transferi gerceklesmektedir. Bu, yolcularin aniden asiri yuksek hizlarda aniden ileri veya geri egilmesine ve benzer sekilde hizli bir sekilde dinlenmesine neden olabilmektedir. Sonuc olarak, vucudun cesitli kisimlari ve ic organlari farkli hizlarda hizlanmaktadir ve asiri durumlarda olumcul olabilen yaralanmalara neden olmaktadir. Buna bir ornek, bir arkadan carpisma sirasinda boyuna gorulen kirbac etkisi yaratmaktadir. Boyun one dogru sallanir ve sonra geriye dogru carparak omurgaya zarar verebilecek kirbac benzeri bir hareketle sonuclanmaktadir. Arac tasarimi iyi tasarlanmis guvenlik elemanlari iceriyorsa, guvenlik ekipmaninin gorevi buyuk olcude azaltilabilmektedir. Bununla birlikte, yoklugunda, tamamen ekipman uzerinde durulmaktadir, boylece aracin genel guvenlik katsayisi azalmaktadir.
Hava yastiklari: Hava yastigi, insan vucudunun kendisine dogru yonlendirilen bir kismini kesmek icin carpma aninda neredeyse aninda sisen bir yastiklama cantasidir. Mudahale uzerine, hava yastigi darbenin cogunu emmek icin sIkistirilmaktadir ve daha sonra vucudu yavas yavas yavaslatmak icin yavasca sonmektedir. Cogu aracta kafa travmasini onlemek icin hava yastiklari bulunurken, ust duzey araclarda vucudun diger bolgelerindeki soklari onemli olcude ortadan kaldirmak icin birden fazla hava yastigi bulunmaktadir.
Emniyet kemerleri: Emniyet kemerinin gorevi, ani yavaslama sirasinda her bir kisiyi guvenli bir sekilde yerinde tutmaktir. Modern emniyet kemerleri, ic organlara asiri soku onlemek icin konuyu hava yastigina kontrollu bir sekilde yonlendirmeye yardimci olan on gerdiriciler ve kuvvet sinirlayicilar gibi mekanizmalarla donatilmistir. Yukleme oncesi gergiler, yolcuyu sIkica yerinde tutmak icin bir carpisma algilandiginda otomatik olarak sIkilmaktadir. Emniyet kemerinin ani yavaslamaya karsi uyguladigi kisitlama nedeniyle, herhangi bir ic organa, ozellikle koprucuk kemigine zarar vermeden hava yastigina dogru hareket etmesini saglamak icin emniyet kemerini yavasca serbest birakan kuvvet sinirlayicilarla birlikte calismaktadir.
Kargo bariyerleri: Genellikle, bagaj yolcularin arkasinda olmaktadir. Hatchback’ler veya kabinten erisilebilen parsel raflari olan araclar soz konusu oldugunda, bu nesneler yolcuyu arkadan vurmak icin one dogru kayabilmektedir. Boylece, kargo bariyerleri bagajin hareket etmesini engellemektedir.
Elektronik arac kapatma: Bazi araclar, akuden gelen elektrik kaynagina temas eden yakit sizintisindan baslayan yangin olasiligini azaltmak icin komple bir araci durdurmaya baslayacak kadar ileri gitmektedir. Bu, bir yakit besleme kesme anahtari ve bir pil yalitim mekanizmasi kullanilarak elde edilmektedir.
Guvenlik Ne Anlama Gelmektedir?
Bir kazayi onleme kazadan sonra alinacak bir tedaviden her zaman daha etkili ve iyidir ve otomotiv guvenliginde en dogru olanidir. Guvenlik, iyi surus aliskanliklari uygulayarak, yol protokollerini izleyerek ve aracin mumkun olan en iyi durumda kalmasini saglamak icin surdurulmesiyle baslamaktadir. Sadece 6 hava yastigi oldugu icin guvenli bir arac kabul etmek, tibbi tesisler bulundugundan zarar gormenin uygun oldugunu soylemekle esdegerdir. Guvenlik, sonradan dusunulmekten ziyade proaktif bir onlemdir ve bunun kesinlikle hem satin alma kararlarina hem de gunluk suruse dahil edilmesi gerekmektedir! |