Dijital olarak yönetilen ve yürütülen işlerin en önemli parçaları donanımlar ve yazılımlardır.

Donanım konusundaki teknolojik gelişmeler, çok kısa sürede devasa bilgisayarları cebinizdeki küçük telefonların içine yerleştirmeyi başardı. Bu süreçte yazılımlar da önemli rol oynadı.


Günümüzde bu yazılımlar, pek çok donanım ihtiyacını da ortadan kaldırdı. Örneğin SaaS teknolojisi ile hizmet alışverişinde ihtiyacınız olan tek şey internet bağlantısı olan bir cihazdır.

Peki SaaS nedir ve farkında olmadan yoğun bir şekilde kullandığınız bu teknoloji nasıl çalışır?

SaaS Nedir?

SaaS, “hizmet olarak yazılım” anlamına gelen “Software as a Service” tabirini kısaca ifade eden bir terimdir. Gerçek anlamda da pek çok hizmeti sadece yazılım üzerinden sunabilen bir teknolojiyi ifade eder.

Hem iş hem de kişisel gereksinimleri karşılayabilen SaaS, herhangi bir uygulama ve ekstra fiziksel donanımlar gerektirmeden, sadece internet bağlantısı bulunan bir cihazdan tarayıcıya girmek suretiyle kullanılabilen yazılımları kapsayan bir yöntemdir. Başta e-posta servisleri olmak üzere takvimden ofis araçlarına, depolama hizmetlerinden web sitesi araçlarına kadar pek çok hizmet SaaS şeklinde sunulmaktadır.

SaaS’ın Temel Özellikleri Nelerdir?

SaaS adı verilen yazılımlarda veriler hosting yöntemi ile barındırılır ve hizmet, bulut tabanlı bir kullanım prensibi ile çalışır. Kullanıcılar sadece tarayıcı kullanarak ilgili verilere erişebilir, alınan hizmet kapsamında düzenleme ve güncellemeler yapabilir. Genellikle aylık ya da yıllık aboneliklerle ücretlendirilen bu yazılımlardan, “kullandıkça öde” mantığı ile yararlanmak mümkündür.

Yazılımların merkezi donanım, temel altyapı, uygulama ve ara yazılım yönetimi servisi sağlayan kurumun görevidir. Güvenliğin ve yönetimin merkezi bir şekilde sağlandığı SaaS hizmeti, çoklu kullanıcı mimarisine uyumlu olduğu için özellikle iş organizasyonlarında kullanılır.

En Çok Bilinen SaaS İş Modeline Sahip Markalar Hangileridir?

Geliştirildiği günden itibaren dijital araçların ve hizmetlerin neredeyse tamamını yayılmış olan SaaS, yaygın olarak tercih edilen markaların çoğu için bir iş modeli hâline gelmiş durumdadır. Bu modeli kullanan en popüler markalardan biri HootSuite’tir. HootSuite, sosyal ağların tek bir panoya entegre edilerek yönetilmesine olanak tanıyan bir hizmettir.

Online toplantılar, canlı dersler, çevrim içi etkinlikler ve yayınlar için sıklıkla tercih edilen Zoom da bulut tabanlı yazılımlar geliştirerek hizmet verir. Görev, proje ve organizasyon yönetimi için kullanılan bir SaaS olarak da Asana karşımıza çıkmaktadır. Pazarlama ve satış dünyasının en kapsamlı hizmetlerinden birini sunan HubSpot da bu iş modeline sahiptir.

SaaS Modelinin Avantajları Nelerdir?

• Ortalama iş ve kişisel bilgisayarlarla uyumlu donanımsal yapılandırmaya ve altyapıya sahiptir. Özel bir donanım ve personel ekibi gerektirmez.
• Erişim için internet bağlantısı yeterlidir. Masaüstü ve dizüstü bilgisayarların yanında tablet ve akıllı telefondan mobil erişim imkânı da vardır.
• Güncellemeler kolay ve hızlı bir şekilde, işlemleri kesintiye uğratmadan yapılır. Sistemin yavaşlamasına sebep olan testler yoktur ve güvenlik güncellemeleri uzun sürmez.
• Veriler güvenli bir şekilde bulutta depolanır. Bu sayede hem veri kaybı yaşanmaz hem de yazılıma erişilen her cihazdan ilgili verilere de erişilebilir.
• Maliyeti düşük, kullanımı kolaydır. Ölçeklenebilir olduğu için proje ve organizasyonların boyutuna göre tercih yapma özgürlüğü vardır.

SaaS Modelinin Dezavantajları Nelerdir?

• Veri güvenliğinden her zaman emin olmak mümkün değildir. Hassas verilerin bir hizmet sağlayıcısıyla paylaşılması, kontrol edilemez bir durum yaratabilir.
• Performans düşmeleri ile karşılaşma ihtimali vardır. Uzak bir veri merkezinden alınan yazılım hizmetinin performansı güçlü donanımlarla çalıştırılan masaüstü uygulamalarına göre düşük olabilir.
• SaaS ile şirket içi API’lar arasında uyumsuzluk olabilir. Harici yazılımlar ile entegrasyonu zordur.
• Kullanıcı sayısı arttıkça kontrol edilmesi zorlaşabilir. Kullanıcılardan birinde bulunan güncelleme eksikliği, tüm kullanıcıları etkileyebilir.
• Kesintisiz ve hızlı bir internet erişimi şarttır. İnternet bağlantısında ortaya çıkabilecek sorunlar, verilere ulaşmayı imkânsız hâle getirebilir.

SaaS Örnekleri Nelerdir?

Sonradan erişmek, görüntülemek, düzenlemek ve güncellemek için veri girişi ve kaydı yapılabilen hemen her hizmet SaaS örneği olabilir. En çok bilinen ve yaygın bir şekilde kullanılan örnek, e-posta servisleridir. GMail, Outlook, Yandex Mail gibi hizmetlerin tümü bu mantıkla çalışır.

“Bulut” teriminin kullanıldığı hizmetlerin çoğu da yazılımsaldır. Google Drive, iCloud, Dropbox gibi bulut depolama hizmetlerine de tarayıcıdan ulaşmak mümkündür. Slack gibi iletişim uygulamaları, Zendesk gibi canlı sohbet hizmetleri, G Suite gibi çevrimiçi iş araçları ve Canva gibi tasarım yazılımları SaaS örnekleri arasında gösterilebilir.

Geleneksel E-ticaret Platformu ile SaaS Sistemlerin Farkları Nelerdir?

Geleneksel e-ticaret platformu, basit kullanıma sahip karmaşık altyapıları ifade eder. Altyapı ve arka plan konusunda karmaşık dizilere sahip olsa da API ve SaaS sayesinde kullanıcı dostu bir hâle gelir. Yazılımlar, geleneksel e-ticaret platformları için bir araç olabilir. Çünkü bu yazılımlar genellikle spesifik bir hizmet için hazırlanır. Görev kapsamı ve fonksiyonları sınırlıdır.