Yapım Eki Nedir?
 

Yapım Eki Nedir?

[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...]


Yapım eki, isim ya da fiil köklerine veya gövdelerine gelerek onlardan yeni isim veya fiiller türeten eklere verilen addır. Yeni kelimeler oluşturarak dili zenginleştiren yapım ekleri, eklendiği kelimenin anlamını ve türünü değiştirebilir. Bazı istisnalar haricinde her zaman çekim eklerinden önce gelir.

Türkçede yapım eki almış bir sözcüğe türemiş sözcük adı verilir. Yalın haldeki bu türemiş sözcüklere gövde adı da verilir. Türkçede yapım eklerinin bazı türleri vardır. Bunlar şu şekilde sınıflandırılır:

İsimden isim yapan yapım ekleri

İsimden fiil yapan yapım ekleri

Fiilden isim yapan yapım ekleri

Fiilden fiil yapan yapım ekleri



Yapım Eklerinin Özellikleri

Yapım eklerinin özellikleri şu şekildedir:

Yapım eki, bir sözcüğün köküne geldiğinde o sözcüğü gövde haline dönüştürür.

Bir sözcükte yapım eki, çekim ekinden önce gelir.

Bir sözcük birden fazla yapım eki alabilir.

Köke gelen yapım eki kökü gövdeye dönüştürür. Gövdeye gelen yapım ekleri ise isim veya fiil gövdesi şeklinde adlandırılmaya devam eder.

İstisnalar dışında her zaman yapım ekleri çekim eklerinden önce gelir.

Sesteş eklerin birbiri ile karıştırılmaması gerekir.




İsim Yapan Yapım Ekleri

İsim yapan yapım ekleri şu alt başlıklarda sınıflandırılır:

İsimden isim yapan ekler

Fiilden isim yapan ekler

Bunlar, isim veya fiil kök ve gövdelerine gelerek yeni isim soylu kelimeler türetir.

İsimden isim yapan eklere örnekler şunlardır:

-lİk eki

-CE eki

-Cİ eki

-lİ eki

-sİz eki

-ki eki

Fiilden isim yapan eklere örnekler ise şunlardır:

-mAk eki

- mA eki

-İş eki

-An eki

-AsI eki

-mAz eki

Fiil Yapan Yapım Ekleri

Fiil yapan yapım ekleri şu alt başlıklarda sınıflandırılır:

İsimden fiil yapan ekler

Fiilden fiil yapan ekler

Bu ekler, isim ve fiil kök ve gövdelerine gelerek fiil gövdeleri türetirler.

İsimden fiil yapan eklere örnekler şu şekildedir:

-lE eki

-El eki

-l eki

-r eki

-dE eki

-msE eki

-lEn eki

Fiilden fiil yapan ekler ise şunlardır:

-t eki

-r eki

-DIr eki

-l eki

-n eki

-ElE eki

Alıntı