IRCRehberi.Net- Türkiyenin En iyi IRC ve Genel Forum Sitesi - Anason Yağı Nedir, Fayda ve Zararları Nelerdir?

Anason bitkisi Asya kokenli olsa da Dogu Akdeniz bolgesinde de yaygin olan Apiaceae ailesinde cicekli bir bitkidir. Anason esansiyel yagi, bu cok yillik bitkiden (Pimpinella anisum) elde edilmektedir. Gunumuzde Turkiye dahil olmak uzere Rusya, Fransa ve Ispanya’da da uretilmekte fakat ayni zamanda baska ulkelerin topraklarinda da dogal bir sekilde yetismektedir. Anasonu Kuzey Amerika’ya getirenler ilk yerlesimciler iken, Avrupa’ya anasonu tanitan Romalilar olmustur.
Tedavi edici faydalari, meyan kokune benzeyen aromasi ile eski bircok medeniyet tarafindan kullanilmistir. Gunumuzde de bircok ilaca, oksuruk surubuna ve bogaz ilaclarina eklenerek yararlanilmaktadir. Birincil kullanim alanlarindan biri sindirim sisteminin sagliginin gelistirilmesidir. Anason Antik Roma’da genellikle yemeklerden daha sonra yenen bir kek ya da corege (rezene ve kimyonla birlikte) eklenirken, Misirlilar bu bitkiyi ekmeklere eklemistir.

Anason Yaginin Kullanim Alanlari
Rezene bitkisi (Foeniculum vulgare) genellikle anason bitkisi ile karistirilmaktadir cunku ikisinin de tadi birbirine benzer ve ikisi de ayni aileden (Apiaceae) gelir. Anason, Cin yildiz anasonu denilen Illicium verum adli bir bitki turuyle de karistirilir. Tamiflu adli ilacin yapiminda da kullanilan bu bitki Asya ulkelerinde yaygindir. Anason yagi, ilaclardan yemeklere ve tatlandiricilara kadar uzanan genis kullanim alanina sahiptir. Anason yaginin kullanimlar alanlari asagidadir:
*Agri kesici: Artrit agrisi icin rahatlama saglar.
*Antiseptik: Yaralari temizlemek ve enfeksiyonlara karsi korunmaya yardimci olmak icin kullanilir.
*Dekonjestan/balgam sokturucu: Solunum yollarindaki tikanikligi gidermeye yardimci olur.
*Aroma maddesi: Yiyecek ve icecekler icin bir aroma maddesi, salatalar ve corbalar icin bir bilesen olarak kullanilir.
*Gida isleme: Anason ve anason yaglari, pizza soslari, Italyan sosisi ve benzeri gida urunleri gibi islenmis etlerde kullanilir.
*Anne sutu uretimi: Fitoostrojenik ozelliklere sahiptir.
*Libido arttirici: Eski zamanlarda cinsel durtuyu arttirici ve afrodizyak olarak kullanilmistir.
*Dogal bas biti giderici: Hindistan cevizi yagi gibi, anason yagi da kimyasal bit tedavilerine gore daha guvenli bir alternatiftir.
*Insektisit: Ucucu anason yagi bocekleri zehirleyip oldurebilir.
*Agiz ici sagligi: Dis macunlarina, agiz gargaralarina ve suruplara eklenir.
*Koku (esans): Sabunlara, deterjanlara, losyonlara ve cilt kremlerine eklenir.

Anason Yaginin Bilesimi
Anason bitkisinden elde edilen esansiyel yagin icerigi uretildigi bolgeye gore degisebilir ama genellikle kokusundan sorumlu olmaktan baska faydalari da olan, % 80 ila 90 oraninda bulunan anethol adli maddeye sahiptir. Anetholun yapisi katekolaminler adrenalin, nor-adrenalin ve dopamine benzer. Anason yagindaki diger bilesenler arasinda % 10 ila 15 oraninda bulunan estragol ile birlikte ojenol p-cresol: propiyonik, anizik alkol, miristik asit, butirik asit yer alir.

Anason Yaginin Faydalari
Anason bitkisinden daha cok yararlanmak amaciyla dogal formunda ya da anason ucucu yagi seklinde kullanilmasi onerilir. Anason yaginin ve icerigindeki anettol’un antifungal, antibakteriyel, antioksidan, balgam sokturucu ve uyarici ozelikleri bulunur. Anason yagi bu yuzden genellikle oksuruk surubu ve pastiller gibi ilaclara eklenir. Anason esansiyel yagi antibakteriyel ozelligi nedeniyle Streptococcus pyogenes, Staphylococcus aureus, Corynebacterium ovis ve Escherichia coli bakteri suslarina karsi yararlidir. Anasonda bulunan anethol de antifungal ve antimikrobiyal oldugundan Candida albicans, Aspergillus, Alternaria, Fusarium, Penisilin ve Cladosporium gibi mantar turlerine karsi yararlidir. Anason yagi, anti-spazmodik ve gevsetici ozelligi nedeniyle kramplar, kas agrilari, konvulsiyonlar, ishal gibi durumlara karsi da etkilidir. Anason ucucu yagi bunlardan baska sisklinligi, hazimsizligi, akut gogus agrisini azaltabilir ve bagirsaklardaki gazi ortadan kaldirabilir. Anason yagi soguk alginligi, grip, oksuruk durumlarinda dekonjestan ve balgam sokturucu aktivitesi nedeniyle rahatlama saglar. Anason ucucu yagi curuk ve yaralara uygulandiginda iyilesmeyi hizlandirir ve enfeksiyonlardan korur.

Anason Yaginin Fonksiyonlari Nelerdir?
Anason yagi baska esansiyel yaglarda oldugu gibi kullanilmadan once mutlaka seyreltilmelidir. Ucucu yaglar oldukca konsantre olup kullananlarda hassasiyete sebep olabilir. Anason yagi tatli badem yagi, jojoba yagi ve bugday yagi gibi yaglarla karistirilabilir. Seyreltilen anason yaginin bir difuzore koyularak solunmasi veya kullanilmasi en iyi sonucu verir. Cilt uzerine bolgesel olarak uygulanarak masaj da yapilabilir.

Anason Yagi Guvenli midir?
Anason tohumlari icinde, dolayisiyla anason yaginda bulunan estragol ve anethol, kanserojen ve hepatoksin ozellik tasiyan safrole adi verilen bilesige benzeyen bir yapidadir. Anetol ve estragol kemirgenler icin toksIk olsa da anason yagi insanlarin kullanimi icin guvenlidir, makul miktarda tuketildiginde risk olusturmaz. Yuksek dozlarda tuketilen anason yaginin ya da anasonun belirli kanser turlerini agirlastirdigi bulunmustur. Sut uretimini artirmak, normal menstruasyonu saglamak ve agriyi hafifletmek icin emziren anneler ve hamileler bu ucucu yagdan yararlanabilir. Yag, erkeklere de libidoyu artirma konusunda yarar saglayabilir fakat kullanmaya baslamadan once mutlaka bir doktora danisilmasi tavsiye edilir. Aileler anason yagini ya da baska bir ucucu yagi bebeklerin ya da kucuk cocuklarin cildine dogrudan uygulamaktan kacinmalidir.

Anason Yaginin Yan Etkileri
Baska esansiyel yaglar gibi bu yag da insanlarda bazi alerjik tepkilere neden olabilir. Cilt sorunlari olanlar anason yagini kullanmaktan kacinmalidir. Havuc, kereviz ve polen alerjisi olanlar da anason yagindan kacinmalidir. 1–5 mililitre kadar anason yagi alinmasi kusma, bulanti, pulmoner odem ve nobet gibi sorunlara neden olabilir. Anason yagi kullanildiginda asagidakilere benzeyen yan etkiler yasanirsa hemen bir hastaneye gidilmeli ya da acil servis aranmalidir:
*Alerjik tepkiler
*Dudak ve agiz iltihabi
*Nobetler, kusma ve bulantilar
*Ciltte tahris