|
|
12 Şubat 2020, 10:31
| #1 |
 |  Koenzim Q10 (CoQ10); Hangi Hastalikta, Nasil Etki Gostermektedir? Kalp sagligi, enerji seviyelerini artisi ve statinlerin olumsuz etkilerini uzerine kullanilan CoQ10 takviyesi bircok kesim tarafindan bilinen populer bir takviyedir. Bazi faydalar ubikinon (CoQ10’un oksitlenmis formu) ile takviye gerektiren calismalara dayanmaktadir. Muhtemel faydalari asagidaki gibidir: 1) Koenzim Q10 EksIkligi Nadir durumlar da, koenzim Q10 eksIkligi zayiflik, yorgunluk ve nobetlere neden olmaktadir. Oral koenzim Q10 (gunde 800 mg) yetiskinlerde eksIklik semptomlarini iyilestirmektedir. Cocuklarda onerilen doz, uc bolunmus dozda gunde 30 mg/kg’dir. 2) Mitokondriyal Hastaliklar Mitokondriyal hastaliklar, dogru calismayan mitokondrilerin neden oldugu bir grup hastaliktir. CoQ10, zayif sinir fonksiyonu, kas zayifligi, titreme, egzersiz yapamama, kramplar ve kas sertligi gibi mitokondriyal bozukluklarin semptomlarini iyilestirmektedir. Ayrica doktorlar, bir hastanin eksIkligi veya hastanin mitokondriyal hastaligi olabilecegini belirlerse CoQ10 ile takviye almasini onermektedir. 3) Enflamasyon CoQ10, CRP ve TNF-a dahil enflamatuar bilesIk seviyelerini azaltmaktadir. Bu enflamatuar bilesIkler kalp hastaligi ve diyabet ile baglantilidir. 60 diyabetli bir calismada, CoQ10 pro-inflamatuar sitokin IL-6 seviyelerinin azaldigi gozlemlenmistir. 9 calismanin ve 428 kisinin gozden gecirilmesi, CoQ10’un TNF-a’yi azalttigini, ancak CRP veya IL-6’yi etkilemedigi bulunmustur. Bununla birlikte, 17 calismanin ve 811 kisinin bir baska incelemesi CoQ10’un CRP, IL-6 ve TNF-a’yi azalttigi bulunmustur. CoQ10, NF- productionB uretimini azaltarak inflamasyonu azaltmaktadir. NF-inflamB, enflamatuar bilesIklerin uretilmesinden sorumlu genleri kontrol eden bir proteindir. 4) Diyabet Komplikasyonlari Diyabetteki yuksek kan sekeri seviyeleri sinirlere zarar vererek diyabetik noropati olarak bilinen agri, karincalanma ve uyusukluga neden olmaktadir. Noropatiden mustarip 24 diyabette 400 mg/gun CoQ10 sinir fonksiyonunu ve sinir hasari semptomlarini iyilestirmektedir. CoQ10, diyabetik farelerde sinir agrisini ve inflamasyonu azalttigi bulunmustur. Diyabetik farelerde CoQ10, anormal derecede dusuk kan sekeri seviyeleri nedeniyle sinir agrisini onledigi gozlemlenmistir. Ornegin, diyabet beyin islev bozukluguna ve serotonin gibi norotransmiter seviyelerinin degismesine neden olmaktadir. CoQ10, diyabetik sicanlarin beyinlerinde oksidatif stresi ve dengeli norotransmitter duzeylerini azalttigi bildirilmistir. CoQ10, bobrekleri ve kalbi yuksek kan sekeri seviyelerinden korumaktadir ve diyabetik sicanlarda ve farelerde islevlerini gelistirdigi bulunmustur. 5) Kisirlik Erkekler: Erkek dogurganligi, spermin sayisi (sayisi) ve kalitesi (motilite ve morfoloji) ile belirlenmektedir. Sperm hucreleri hareket etmek icin gereken enerji ve antioksidan korumasi icin CoQ10’a guvenmektedir. 22 erkekten olusan bir calismada 103 gun boyunca 60 mg/gun almanin in vitro fertilizasyon oranlarinda duzelme oldugu bulunmustur. Kisirligi olan 212 erkegin 26 haftalik bir calismasi, 300 mg/gun CoQ10’un sperm sayisini ve motilitesini gelistirdigi bulunmustur. Ayrica testosteronda hafif bir artis da bulunmustur. 6 ay boyunca 400 mg/gun takviyesi, kisirligi olan 22 erkekte hareketliligi artirdigi bildirilmistir. 12 hafta boyunca 200 mg/gun 47 infertil erkekte oksidatif stresi azalttigi, ancak sperm sayisi veya kalitesine hicbir etkiye sahip olmadigi bildirilmistir. Kadinlar: Kotu yumurtalik rezervi (POR), ureme cagindaki kadinlarda olgunlasmamis yumurtalarin miktarin da ve kalitesinde azalmayi tanimlamak icin kullanilan bir terimdir. In vitro fertilizasyonun (IVF) basarisini azaltmaktadir. CoQ10, bu durumdaki kadinlarda IVF oranini ve yuksek kaliteli embriyolarin yani sira gebelik ve canli dogum oranlarini artirmaktadir. Yaslanan farelerde CoQ10, olgunlasmamis yumurtalarin sayisini ve sagligi iyilestirdigi bildirilmistir. 6) Migren Migren yasayanlarda CoQ10 seviyeleri genellikle daha dusuktur. Birden fazla calismada CoQ10 (100-300 mg/gun) migren suresini, sIkligini ve siddetini azaltmistir. Bir calismada, 150 mg/gun 3 ay sonra migren sayisini % 50’nin uzerinde azalttigi bildirilmistir. 7) Fibromiyalji Fibromiyalji, vucutta degisen CoQ10 dagilimi ve artmis oksidatif stres ile karakterizedir. CoQ10 seviyeleri kanda yuksek, ancak bagisIklik hucrelerinde dusuk olmaktadir. Bu takviye, onlari koruyan ve oksidatif stresi azaltan bagisIklik hucrelerinde CoQ10 seviyelerini artirmaktadir. Birden fazla calismada, CoQ10 takviyesi (100 – 300 mg/gun) yorgunluk, agri, bas agrisi ve depresyon belirtilerini iyilestirdigi bildirilmistir. Ayrica takviye inflamasyonu azaltmaktadir ve mitokondriyal fonksiyonu gelistirmektedir. 8) Kas Tuketimi Kas distrofileri, kas israfina, halsizlik, nefes almada zorluk ve zayif dengeye neden olan bir grup genetik bozukluktur. Kas distrofisi olan 27 kisiden olusan iki calismada, gunde 100 mg CoQ10 yurume ve egzersiz yeteneklerini gelistirdigi ve yorgunluklari azalttigi bulunmustur. 9) Multipl Skleroz 93 kisiden olusan 12 haftalik iki calismada, multipl skleroz, 500 mg/gun CoQ10, yorgunluk ve depresyon semptomlarini iyilestirdigi ve inflamasyonu azalttigi bulunmustur. 10) Kemoterapi Yan Etkileri AntrasIklinler (doksorubisin, daunorubisin ve aklarubisin) adi verilen bir kemoterapi ilaci sinifi kalbin mitokondrisine zarar vermektedir. Ayrica CoQ10 kalpteki mitokondrileri korumaktadir. 6 calismanin gozden gecirilmesi, CoQ10’un kemoterapi sirasinda kalbe ve karacigere zarar vermesini onledigi bulunmustur. Melanom ameliyati geciren 81 kisiden olusan 5 yillik bir calismada, anti-kanser ilacina ek olarak CoQ10 (400 mg/gun) alanlarin, kansere yakalanma olasiliginin sadece anti-kanser ilaclarina gore 13 kat daha az oldugu gorulmustur. Ayrica CoQ10 grubu daha iyi bir ruh hali ve enerji seviyesine sahiptir. Sicanlarda CoQ10, etkinligini etkilemeden bobrekleri doksorubisine bagli hasara karsi korumaktadir. CoQ10 verilen fareler doksorubisine maruz kaldiktan sonra daha uzun yasadigi gozlemlenmistir. 11) Peyroni Hastaligi Peyronie hastaligi (PD) peniste kurvatur, erektil disfonksiyon ve agrili iliskiye neden olan skar dokusunun olustugu bir hastaliktir. Bu hastaliga sahip 186 kisinin klinik calismasinda, 300 mg/gun CoQ10 skar dokusunu, penisin egriligini ve ereksiyon fonksiyonlarini iyilestirdigi bulunmustur. 12) Statin Ilaclarinin Yan Etkileri Statinler CoQ10 uretimini engellemektedir ve seviyelerini dusurmektedir. Statinlerin en yaygin yan etkilerinden biri kaslara zarar vermek, zayiflik ve agriya neden olmaktir (insanlarin% 10-15’inde). Bu yan etkiler dusuk CoQ10 duzeylerinden kaynaklanmaktadir ve sIklikla kisilerin statin almayi birakmasina neden olmaktadir. Statin alan 50 kisiyle yapilan bir calismada, 100 mg/gun CoQ10 kas agrisini azalttigi ve gunluk aktiviteleri gerceklestirme yeteneklerini gelistirdigi bulunmustur. Ve statin alan 20 sporcuda 200 mg/gun kas gucunu arttirdigi bildirilmistir. Ayrica statinler kalbin kan pompalama yetenegini de etkilemektedir. CoQ10 takviyesi statini alan kisilerde bunu tersine cevirmektedir ve kalp fonksiyonlarini iyilestirmektedir. Statin verilen sicanlarda CoQ10 kaslari ve karacigeri hasardan korudugu ve mitokondriyal sagligi iyilestirdigi bulunmustur. Bununla birlikte, alti klinik calismanin bir meta-analizinde, koenzim Q10, statinlerin kaslar uzerindeki yan etkilerine karsi koruma saglamadigi bildirilmistir. Bu celiskili sonuclara isIk tutmak icin daha fazla calismaya ihtiyac duyulmaktadir. 13) Depresyon Depresyonu olan 18 kiside yapilan bir calismada, 4 hafta boyunca 400-800 mg/gun CoQ10’un depresyonun siddetini azalttigi, uzuntu, yorgunluk ve konsantrasyon guclugu semptomlarini iyilestirdigi bulunmustur. Bipolar depresyonu olan 69 kisiyle yapilan 8 haftalik bir baska calisma, 200 mg/gun CoQ10 almanin yorgunluk ve konsantre olma zorlugu gibi depresyon belirtilerini iyilestirdigi bulunmustur. Farelerde yapilan calismalar, mitokondrinin depresyonda duzgun calismadigini ortaya koymaktadir. CoQ10, sicanlarda depresyon ve stres hormonu semptomlarini azalttigi bildirilmistir. Koenzim Q10’un antidepresan etkilerini degerlendirmek icin daha fazla arastirmaya ihtiyac duyulmaktadir. 14) Parkinson Hastaligi Parkinson hastaliginda, dopamin noronlari yok etmektedir. Dopamin hareket, ogrenme ve odul duygulari icin onemlidir. Erken Parkinson hastaligi olan kisilerin mitokondrilerinde CoQ10 duzeyleri daha dusuktur. Erken Parkinson hastaligi olan 80 kisiden olusan bir deneme, 16 ay boyunca gunde 300 mg, 600 mg veya 1.200 mg almanin zihinsel ve fiziksel islevdeki azalmayi yavaslattigi bulunmustur. En buyuk yarari 1.200 mg alan grupta gorulmustur. Ancak Parkinson hastaligina sahip 17 kisiden olusan kucuk bir calismada, 2 ay boyunca gunde 3.000 mg Coq10 plaseboya kiyasla zihinsel veya fiziksel fonksiyonu iyilestirmedigi gozlemlenmistir. Parkinson hastaligina sahip fareler uzerinde CoQ10, noronlari dopamine bagli noronlari korudugu bulunmustur. Parkinson hastaligina sahip sicanlarda, kreatin ile birlikte CoQ10 beyni korudugu ve hastalik ile ortaya cikan dopamin kaybini onledigi bulunmustur. Daha uzun sureler icin daha yuksek dozlarda (> 1.200 mg) CoQ10, Parkinson hastaligi olan kisilere yardimci olmaktadir, ancak daha fazla arastirmaya ihtiyac duyulmaktadir. 15) Hareket Bozukluklari Friedreich ataksisi ve ailesel serebellar ataksi (FCA), kas koordinasyonu, hareket, konusma ve denge ile ilgili sorunlara neden olan kalitsal hastaliklardir. 97 kisi uzerinde yapilan bir arastirmada Friedreich ataksisi olanlarda CoQ10 duzeyleri % 33 daha dusuk oldugu bulunmustur. Friedreich ataksisi olan 50 kisilik 2 yillik bir calismada, CoQ10 (600 mg/gun) ve E vitamini (2.100 IU/gun) yurume kabiliyetini, koordinasyonunu ve konusmayi gelistirdigi bildirilmistir. Friedreich ataksisi olan 10 kisiyle yapilan 4 yillik bir calisma, 400 mg/gun Coq10’un E vitamini (2.100 IU) ile kombinasyon halinde yurume yetenegini gelistirdigi ve 7 kiside hastaligin ilerlemesini yavaslattigi bulunmustur. FCA’li kisilerin alti vaka raporu, bir yil boyunca 300 mg/gun ile 3.000 mg/gun arasindaki dozlarin guc, refah ve kas koordinasyonunu iyilestirdigi ve nobet sIkligini azalttigi bulunmustur. 16) Sakiz Enflamasyonu CoQ10, diseti hastaligi olan 30 kiside dis eti iltihabini azalttigi bildirilmistir. Dogrudan dis etlerine uygulandiginda, CoQ10 dis eti sagligini iyilestirdigi ve kanamayi azalttigi bulunmustur. 17) Agiz Kurulugu Agiz kurulugunun kismen ATP tukuruk uretiminin azalmasindan kaynaklandigi dusunulmektedir. CoQ10 ile takviye, agiz kurulugu olan 66 kisinin yaptigi bir calismada tukuruk uretimini arttirdigi bulunmustur. 18) Akciger Hastaliklari Kronik obstruktif akciger hastaligi (KOAH) olan kisiler, solunum guclugu ve CoQ10 seviyeleri saglikli kisilerden daha dusuktur. 8 haftalik bir calismada, CoQ10 kandaki oksijeni arttirdigi, egzersiz sirasinda kalp atis hizini dusurdugu ve KOAH’li 21 kiside egzersiz performansini iyilestirdigi bulunmustur. Bronsiyal astimi olan 41 kiside CoQ10, E vitamini ve C vitamini kombinasyonu gereken ilaclarin (kortikosteroidler) dozajini azalttigi bildirilmistir. 19) Cildin Korunmasi Gunesten gelen UV radyasyonu ciltte serbest radikal hasarina neden olarak kirisIkliklara yol acmaktadir. Cilde uygulanan CoQ10, serbest radikalleri, iltihabi azaltmaktadir ve antioksidan seviyelerini arttirmaktadir. Ayni zamanda kirisIkliklarin derinligini ve UV radyasyonuna bagli oksidatif stresi ve DNA hasarini azaltmaktadir. 20) Yaslanma 4 yillik bir sure icinde 443 yasli kisi, selenyum (200 mcg) ve CoQ10 (200 mg/gun) denemesi canliligi, fiziksel performansi ve yasam kalitesini artirdigi bulunmustur. Bilim adamlari bu olasiligi arastirmasina ragmen, CoQ10’un omru uzatabilecegini soylemek icin yeterli kanit bulunmamaktadir. Kisilerde yapilan bir calisma, kalp, karaciger ve bobrekler dahil olmak uzere coklu organlardaki seviyelerin 20 yasindan once zirve yaptigi ve yasla birlikte azaldigi bulunmustur. 18 ila 82 yaslari arasindaki yetiskinlerde yapilan bir calismada, yasli yetiskinlerde duzeyler en dusuk oldugu bildirilmistir. Baska bir calismada kucuk cocuklarin CoQ10 duzeyleri 28-78 yas arasindaki yetiskinlere gore daha dusuk oldugu bulunmustur. 22-100 yaslari arasindaki bir calismada, 90-100 yaslari arasindaki seviyelerin en dusuk oldugu bildirilmistir. Bununla birlikte, CoQ10 seviyeleri yasla degil, yagsiz kas kutlesi seviyeleriyle iliskilidir. Daha yasli eriskinlerde fiziksel aktivite daha yuksek CoQ10 seviyeleriyle, daha genc eriskinlerde ise daha dusuk CoQ10 seviyeleri ile iliskilidir. CoQ10, sicanlarin, arilarin ve solucanlarin omrunu uzatmaktadir. Ote yandan, CoQ10 eksIk fareler daha kisa omurludur. Bununla birlikte, fare ve sicanlarda yapilan diger calismalar yasam uzerinde hicbir etkisi bulunamamistir. 21) Karaciger Hastaligi Alkol alinmadan olusan yagli karaciger hastaligi (NAFLD) kronik inflamasyonu iceren bir karaciger hastaligidir. 100 mg almak, bu bozuklugu olan 41 kisiden olusan 12 haftalik bir calismada karaciger enzimlerini (AST ve GGT) ve inflamasyon belirteclerini azaltmistir. Toksinlere maruz kalan sicanlarda CoQ10, karaciger enzimlerini, iltihabi ve hasari azalttigi ve karacigerdeki antioksidan seviyelerini arttirdigi bulunmustur. 22) Bagirsak Sagligi Sicanlarda CoQ10, alkolden kaynaklanan bagirsak hasarinin onledigi bildirilmistir. Ibuprofen gibi steroid olmayan antienflamatuar ilaclar (NSAID’ler) bagirsaga zarar vermektedir. CoQ10, artmis antioksidan seviyeleri ve bagirsak koruyucu prostaglandin E2 seviyelerini artirarak bagirsak hasarini azaltmaktadir. Ulseratif kolitin olan sicanda CoQ10, oksidatif stres ve inflamasyonu azaltarak bagirsak sagligini iyilestirdigi bulunmustur. 23) Kemik Kaybi (Osteoporoz) Osteoporoz, kemik kaybindan dolayi kemiklerin zayif ve kirilgan hale geldigi bir hastaliktir. CoQ10, kemik erimesini azaltmaktadir ve osteoporozlu sicanlarda yeni kemik olusumunu arttirdigi bulunmustur. 24-) Kalp ve Kan Hastaliklari CoQ10 kalp ve kan hastaliklarinda cok sayida arastirma yapilmistir. Bu calismalar kan basincini dusurdugu, kan sekeri seviyeleri yonunde kanitli bulgular cok fazladir. Bunun yaninda kalp yetersizligi olan hastalarda egzersiz performansi artirmistir. Bu rahatsizliklar konusunda cok genis bir calisma oldugu icin detayli olarak tum bilimsel calismalarin ele alinarak degerlendirilmesi akillica olur. Koenzim Konusunda Arastirmalari Devam Edenler Kanser arastirmasi: Sicanlarda CoQ10 kolondaki tumorlerin buyumesini azalttigi ve prekanseroz lezyonlarin gelisimini engelledigi bulunmustur. CoQ10, normal hucreleri etkilemeden kanser hucrelerinde oksidatif stresi arttirmaktadir ve hucre buyumesini azaltmaktadir. CoQ10, hucre buyumesini onleyerek serviks kanser hucrelerinde programli hucre olumune neden olmaktadir. Yine de bu bize canli organizmalardaki antikanser etkileri hakkinda bilgi vermemektedir. Ayrica Koenzim Q10’un potansiyel antikanser etkilerini arastirmak icin klinik calismalara ihtiyac duyulmaktadir. Bu noktada, kanser onleme veya tedavi icin onerilememektedir. Alzheimer hastaligi: Alzheimer hastaligi, beyindeki beta-amiloid plaklar ve tau proteinleri ile karakterizedir. Alzheimer hastaligi olan farelerde CoQ10, beyindeki oksidatif stresi, beta-amiloid plaklari ve tau proteinlerini azalttigi bulunmustur. Bununla birlikte, Alzheimer hastaligi olan 78 hastada yapilan bir klinik calismada ubikinolun hastalik aktivitesi veya oksidatif stres belirteclerini iyilestirmedigi bulunmustur. Egzersize Bagli Yorgunluk ve Performans 17 kisiyle yapilan bir arastirma, 1 hafta boyunca 300 mg/gun CoQ10 alanlarin bisIklet antrenmani sirasinda daha hizli pedal cevirebildigini ve sonrasinda daha az yorgun hissettikleri bulunmustur. Bununla birlikte, gunde 150 mg fiziksel olarak aktif 6 kiside 4 hafta sonra enerji uretimini arttirmadigi bildirilmistir. 18 bisIkletci ve triatlet ile yapilan bir baska calismada, 28 gun boyunca gunluk 1 mg/kg (0.45 mg/lb) CoQ10’un atletik performans uzerinde hicbir etkisi olmadigi gozlemlenmistir. Ayrica, yedi triatlet uzerinde yapilan bir calismada, 600 mg C vitamini ve 270 mg E vitamini iceren 100 CoQ10, bisIklet egzersizi sirasinda yorgunlugu veya performansi etkilemedigi bildirilmistir. 12 hafta boyunca 200 mg/gun, kronik bobrek hastaligi olan hastalarda egzersiz performansini da etkilememistir. Huntington Hastaligi Huntington hastaligi erken yaslarda fiziksel ve zihinsel sorunlara neden olan genetik bir hastaliktir. Huntington’lu kisilerin beynindeki mitokondri hasar gormektedir ve olmasi gerektigi gibi calismamaktadir. Huntington hastaligi olan 347 kisinin yaptigi bir arastirma, 2,5 yil boyunca 600 mg/gun almanin zihinsel islevi ve gunluk gorevleri yerine getirme yetenegini biraz gelistirdigi bulunmustur. Ancak, sonuclar onem kazanmamistir. 609 hastanin yaptigi yuksek kaliteli bir calismada, koenzim Q10 (5 yila kadar gunde 2,4 gram) Huntington hastaligi olan hastalarda fonksiyonel dususu yavaslatmamistir. CoQ10 enerji seviyelerini korumak ve vucutta, ozellikle kalpte oksidatif stresi onlemek icin hayati onem tasimaktadir. Dusuk CoQ10 seviyeleri cesitli hastaliklardan, durumlardan, besin eksIkliklerinden ve statin ilaclarindan kaynaklanmaktadir. CoQ10 takviyesi kalp hastaligi, fibromiyalji, yuksek tansiyon, mitokondriyal disfonksiyon, migren ve daha fazlasina yardimci olmaktadir. Depresyon, Parkinson hastaligi, yaslanma ve kolesterol duzeyleri icin kanitlar daha zayiftir. |
| |
| Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir) | |
| |
Ağaç şeklinde