|
|
29 Haziran 2020, 09:17
|
#1 |
  |
Yeni Dogan Sefalo Hematom: Belirtileri, Turleri ve Tedavisi
Yeni dogmus bir bebekte sefalo hematom, beynin kafatasina en yakin kismini kaplayan doku katmanlari arasinda kan birikmesidir. Bircok bebek sefalo hematom vakasi herhangi bir mudahale olmadan kendi kendine gecebilirken, bazen doktorlarin komplikasyonlari onlemek icin ameliyat yapmasi gerekebilir.
Yeni dogan Sefalo Hematom Nedir? Yeni dogmus bir sefalo hematom, bazen yenidogan hematomu veya bebek hematomu olarak adlandirilir ve bir bebegin kafasina travmanin neden oldugu dogum yaralanmasidir. Buffalo Universitesi’nden ve Thomas Jefferson Universite Hastanesi’nden uzmanlara gore, “bir sefalohematom kafa derisi altinda kan birikmesidir.” Hematomda, kan kafadaki kan damarlarinin disinda toplanir. Biriken kan beyin dokusu uzerine baski yapar. Bu, hemen teshis ve tedavi edilmezse olumcul komplikasyonlara veya yasam boyu sakatliga yol acar. Yeni dogan sefalo hematomlari nispeten nadirdir ve bircok vaka kendi kendine iyilesir. Bununla birlikte, nadir durumlarda, siddetli bebek hematomlari hemen tedavi edilmezse komplikasyonlara ve olume yol acabilir. Yeni dogan Sefalohematomlar Hakkinda Kisa Bilgiler • Buffalo Universitesi ve Thomas Jefferson Universite Hastanesi uzmanlarina gore, bebek hematomlari tum canli dogumlarin % 0,4 ila % 2,5’inde gorulur. • Yeni dogan sefalo hematomlar erkek bebeklerde ve buyuk bebeklerde daha sIk gorulur ve genellikle dogumdan saatler veya gunler sonra gelisir. • Tedavi ile yeni dogan sefalo hematomlari yeni doganda genellikle buyuk sorunlara neden olmaz. Yeni Dogan Sefalo Hematom Cesitleri Yeni dogan sefalo hematomlar dogum sirasinda meydana gelen ve kanin cocugun beyninin uzerinde birikmesine ve beyin dokulari uzerinde baski olusturmasina neden olan yaralanmalardan kaynaklanir. Bebek hematomunun iki kategorisi vardir: • Akut Bebek Hematomu: Akut bebek hematomunda, semptomlar yaralanmadan kisa bir sure sonra ortaya cikar. Bebek hemen veya dogum saatleri icinde belirtileri gostermeye baslayacaktir. • Kronik Bebek Hematomu: Kronik bebek hematomunda, bebek dogumdan sonraki gunler veya haftalar boyunca herhangi bir belirti gostermeye baslamayabilir. Akut bebek hematomu uygun sekilde tedavi edilmezse, kronik bebek hematomuna yol acabilir. Bebek tibbi kayitlarinin gozden gecirilmesinde, Kaohsiung Tip Universitesi Hastanesi Norosirurji Bolumu’nden arastirmacilar, akut hematom tedavisi goren bebeklerin % 60’indan fazlasinin iyi sonuclar verdigini tespit etmislerdir. Durumu erken teshis etmek bebegin sonucunu iyilestirebilir. Dogru tani ve tedavi olmadan ciddi hasar ve hatta olum meydana gelebilir. Cephalohematoma ve Caput Succedaneum Kafa derisi altinda kanamayi iceren yeni dogan sefalo hematomunun aksine, caput succedaneum yeni dogmus bir kafa derisinin sismesini tanimlamaktadir. Caput succedaneum genellikle ilk once dogum sirasindaki basinc nedeniyle olusur. Uzun veya zor teslimatlarda ve vakum ekstraksiyonu gerektiginde daha yaygindir. Ayrica sefalo hematomdan farkli olarak, caput succedaneum genellikle tedaviye ihtiyac duymaz, yasamin ucuncu gununde kaybolur. Yenidogan Sefalohematom Nedenleri Dogum sirasinda meydana gelen kafa yaralanmalari bebek hematomlarina neden olur. Bazen bebek hematomlari olusur, cunku bebegin kafasi annelerinin pelvisine itilir. Diger zamanlarda, bebek hematomlari doguma yardimci olmak icin forseps veya vakum kullanimi nedeniyle olusur. Zor dogum Yeni dogan sefalo hematom genellikle zor dogumun bir isaretidir. Bir bebegi dogurmak ne kadar uzun surerse, bebegin kafasi dogum kanali tarafindan o kadar uzun sure sIkistirilir. Bebek boyutu Bir fetus buyukse, bebek sefalo hematomunun ortaya cikma olasiligi daha yuksektir. Uzun bir dogum eyleminde oldugu gibi, bunun nedeni dogum kanalinda bebek uzerinde artan stres ve sIkistirma olabilir. Ek olarak, annenin normal pelvisinden daha kucuk olmasi durumunda ortalama boyutlu fetusler artan kompresyon yasayabilir. Destekli Dagitim Cihazlari Doktorlar bazen normalden daha uzun veya daha zor dogumlarda yardimci olmak icin forseps veya vakum gibi cihazlari kullanmaya karar verirler. Bu araclar bebegin kafasina daha fazla baski yapabilir, bu da bazi durumlarda bebek sefalo hematomuna neden olabilir. Tibbi Hatalar Doktorlar yeni dogan sefalo hematom risklerini tespit edip azaltabilmek icin egitilmistir. Bir risk tespit edilirse, doktorlar potansiyel yaralanmayi azaltmak icin hangi onlemlerin alinacagini bilmeli ve dogumdan sonra bebeginizi hematom acisindan izlemelidir. Doktor bu protokolu takip etmezse ve bebege hizli bir tibbi mudahale yapilmazsa, tibbi ihmal olarak kabul edilebilir. Dogum sirasinda yanlis bir uygulama veya durumun derhal ele alinmamasi sonucunda gelisebilir. Yeni dogan Sefalo hematom Risk Faktorleri Yukarida listelenen nedenlerin hepsinin bebekte sefalo hematom gelisecegi hematom anlamina gelmemektedir. Bebek kemiklerine karsi baski uygulanabilir veya bebek hematomuna neden olmadan forseps ile dogabilir. Bununla birlikte, risk faktorleri adi verilen spesifik faktorler, bebek hematomu gelisme riskini artirir. Bir bebek hematomu icin bildirilen ana risk faktoru, vakum ekstraktorleri veya forseps kullanmaktir. Diger risk faktorleri arasinda uzun sureli dogum ve erken dogum yer almaktadir. Yeni dogan hematomu risk faktorleri sunlari icerir: • Kullanilan destekli dagitim cihazlari • Birden fazla bebek tasima • Makat veya posterior pozisyonda fetus • Fetus normalden daha buyuk oldugunda • Uzun dogum sancisi ve zor dogum oldugunda • Anne cocugu dogum kanalindan itemeyecek kadar zayif oldugunda • Erken dogumda Doktorun forseps veya vakum kullandigi bir yardimla dogum yapildiysa cocugunuzun ciddi bir sefalo hematom gecirme olasiligi cok daha yuksektir. Yeni Dogan Sefalo Hematomda Olasi Komplikasyonlar Yeni dogan sefalo hematomlar her zaman tehlikeli olmasa da, ele alinmazlar ve tedavi edilmezlerse zararli olabilecek diger komplikasyonlara yol acabilirler. Anemi Anemi, kirmizi kan hucrelerinin eksIkliginin neden oldugu bir durumdur. Yeni dogan sefalohematom kan birikmesine neden oldugu icin kan kaybindan anemi olusabilir. Sefalo hematom kalsifikasyonu Bebek sefalohematomu yaklasIk bir ay sonra kaybolmazsa, hematom kalsifiye olabilir. Bu, kemik birikintileri kan havuzunun etrafinda olusur ve sertlesir. Seyrek olmakla birlikte, sefalohematom kalsifikasyonu kafatasinda ciddi deformiteye neden olabilir. Kafatasinin kirilmasi Yeni dogan sefalo hematomun daha sIk gorulen bir komplikasyonu kafatasi kirigidir. Olgularin yaklasIk % 25’inde kiriklar olmasina ragmen, genellikle cok ciddi degildir. Enfeksiyon Yeni dogan sefalo hematomunun daha tehlikeli komplikasyonlarindan biri enfeksiyondur. Enfeksiyon toplanmis kanda baslayabilir ve sepsis veya menenjit gibi ciddi sistemik enfeksiyonlara yol acabilir. Bu tur ciddi enfeksiyonlar bebeklerde yuksek olum oranina sahip oldugundan, hizli tani kritiktir. Sarilik Sarilik, kan hucrelerinin geri donusturuldugu kimyasal bir atik olan fazla bilirubin oldugunda ortaya cikar. Bilirubin normalde karaciger ve idrara cikma yoluyla atilir. Sarilik olan bebeklerin ciltlerinde ve gozlerinde genellikle sarimsi bir renk vardir. Tedavi edilmeyen sarilik, beyin hasarina ve hatta olume neden olabilecek ciddi bir durum olan kernikterusa neden olabilir. Yeni Dogan Sefalo Hematom Belirtileri Yeni dogan sefalo hematomlarin yaygin belirtileri arasinda cocugunuzun kafasinda yumusak lekeler (siskin fontaneller), nobetler, yorgunluk ve kusma bulunur. Izlenmesi gereken diger belirti ve bulgular sunlardir: • Beslenme zorluklari • Yuksek perdeli aglama • Artan bas cevresi • Sisme • Agri Bebek, yaralanma meydana geldikten hemen sonra hematom belirtileri ve semptomlari gelistirebilir veya semptomlarin ortaya cikmasi gunler veya haftalar surebilir. Yaralanma ve semptomlarin ortaya cikmasi arasindaki bu zaman, berrak bir aralik olarak adlandirilir. Ek olarak, bazen morarma ve hematomlar birbiriyle karistirilabilir. Hematomda kan toplanmasi bebeginizin cildinde bir curuk gibi karanlik bir nokta olusturabilir. Curukler tipik olarak bir bebegin hafif bir yaralanmaya maruz kalmasindan birkac saat sonra ortaya cikarsa da, sefalohematomlar sadece kafa travmasindan sonra ortaya cikar. Yeni Dogan Sefalo Hematomunun Teshisi Doktor bir bebek hematomundan suphelenirse, bebegin kafa buyuklugunu izleyerek gerektiginden daha hizli genisleyip genislemedigini kontrol eder. Ayrica, olmasi gerekenden daha dusuk olup olmadigini gormek icin bebegin hematokrit seviyesini (kan hacminin geri kalaniyla karsilastirildiginda kirmizi kan hucresi sayisi) kontrol edecektir. Daha sonra, muhtemelen goruntuleme taramalari yapilmasini steyebilir. Cogu zaman, bilgisayarli tomografi (BT) taramasi yapmayi sececeklerdir, ancak ayrica bir X-isini veya manyetik rezonans goruntuleme (MRI) onerebilirler. Goruntuleme testleri doktorun kanamanin kaynagini ve hematomun boyutunu belirlemesine yardimci olacaktir. Yeni Dogan Sefalo Hematom Tedavisi Bebegin, bebek hematomu oldugundan supheleniyorsa, derhal tibbi yardim alinmalidir. Cunku bebegin kani bosaltmak, buyuk bir pihtiyi cikarmak veya kanama damarini baglamak icin ameliyata ihtiyaci olabilir. Ameliyatin gerekli olmadigi durumlarda, tedavi cok fazla dinlenme gerektirir. Ek olarak, yeni dogan sefalo hematomlarinin neden oldugu komplikasyonlarin tedavi edilmesi gerekebilir: • Anemi: Kan nakli, fototerapi veya antibiyotikler • Kalsifikasyon: Cerrahi • Kafatasi kirigi: Duzgun iyilesmesini saglamak icin dikkatli izleme • Enfeksiyon: Antibiyotikler • Sarilik: Bazi durumlarda izleme ve isIk tedavisi Yeni Dogan Sefalo Hematom Prognozu Yeni dogmus bir sefalohematomdan iyilesen cocuklar icin bile, daha fazla zorluk yasama sansi yuksektir. Ornegin, kronik bas agrisi, dikkat problemleri veya kaygidan muzdarip olabilirler. Yaralanma erken yakalanir ve tedavi edilirse bu komplikasyonlarin cogundan kacinilabilir veya azaltilabilir. Doktor veya hemsire bebek hematomunun belirtilerini yeterince hizli bir sekilde cozemezse, tibbi ihmal olarak kabul edilebilir. Bebek hematomlari dogum yaralanmasinin bir sonucu olabileceginden, aile icin maddi tazminat hakki mevcut olabilir. Bu, bebege verilen herhangi bir zarari geri almayacak olsa da, tazminat bebegin devam eden tedavisi icin yardimci olabilir ve onlenebilir bir tibbi ihmal eylemi icin adalet duygusu saglayabilir.
________________
Bizde Mutsuz Olalim ~
|
|
|
| Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir) | |
|
|
Normal
