|
|
13 Mayıs 2020, 12:14
| #1 |
 |  Maitake Mantarlari Faydalari, Dozaj ve Guvenligi Insanlar tarafindan Maitake mantari bagisIklik, karaciger fonksiyonu ve stres yanitini desteklemek icin kullanilirken, modern arastirmalar anti-kanser potansiyelini ortaya koymaktadir. Bu makalede Maitake mantarinin dozaji, guvenlik onlemleri ile faydalari hakkinda bilgiler yer almaktadir. Maitake Mantarlari Nedir? Maitake mantarinin diger bilinen isimleri arasinda Champignon Maitake, Mantar Dansi ve Mantar Krali bulunmaktadir. Maitake veya Grifola frondosa, Dogu Asya’dan gelen, gunumuzde beslenme ve tibbi degerleri icin dunya capinda yaygin olarak yetistirilen yenilebilir bir mantardir. Dogada, sonbahar aylarinda agac tabaninda buyuk kumeler halinde olusmaktadir. Bu mantar, saglik ve canliligi arttirici etkileri nedeniyle son zamanlarda batida populerlik kazanmistir. Japonya ve Cin’den gelen kisiler yuzyillardir mutfaginda ve geleneksel tibbinda kullanmistir. Japoncada Maitake mantar dansi anlamina gelmektedir. Efsane, insanlarin vahsi dogada bu mantari bulduktan sonra iyilestirici ozelliklerini bilerek sevincle dans ettiklerini soylemektedirler. Geleneksel ve Modern Kullanimlari Dogudan gelen eski tibbi yazilar Maitake’yi akcigerleri ve karacigeri korumak ve qi ya da yasam gucunu artirmak icin guclu bir ilac olarak belirtmektedir. Geleneksel Cin tibbi bu mantari bir adaptojen olarak kullanmaktadir, tum vucudu dengeleyen ve stres direncini artiran bir toniktir. Modern tipta, cogunlukla bagisIkligi arttirmak, diyabetle mucadele etmek ve kanser tedavisini desteklemek icin Maitake kullanilmaktadir. Aktif Bilesenler ve Eylem Mekanizmasi Meyve govdesindeki birincil aktif bilesenler, beta-glukanlar, cok yonlu saglik yararlari olan polisakkaritlerdir. Maitake’de, spesifik glikoproteinler olusturmak icin protein ile kaynastirilir: D-fraksiyonu ve SX-fraksiyonu. Bu mantar diger metabolitler ve saglikli lifler acisindan da zengindir. Iyi bir arastirma, maitake D-fraksiyonunun kullanimini desteklemektedir. Japon bilim adamlari bir adim daha attarak sozde terapotik avantajlar sunan MD fraksiyonunu saflastirmislardir. Maitake’den beta-glukanlar ve polisakkaritler bulunmaktadir ve bunlar asagidaki gibidir: • BagisIklik yanitini artirmak • Oksidatif stresi azaltmak • Kanser hucrelerini inhibe etmek • Metabolik sagligi iyilestirmek Bununla birlikte farkli polifenoller maitake mantarlarinin antioksidan ozelliklerini arttirmaktadir. Maitake’nin birincil aktif bilesenleri, protein ile D-fraksiyonu olusturan beta-glukanlardir. BagisIkligi uyarir, kanser hucrelerini inhibe eder ve metabolik sagligi iyilestirmektedir. Beslenme Profili Aktif bilesenlerinin yani sira mukemmel besin profili, maitake’yi dunya capinda populer bir pisirme bileseni yapmaktadir ve sagladiklari asagidaki gibidir: • Diyet lifi • Gerekli amino asitler • Bakir ve diger mineraller • Bir dizi B vitamini • D Vitamini Ayni zamanda, maitake mantarlari yag, sodyum ve kalorilerde dusuktur. Tum mantarlar gibi maitake de UV/gunes isigina maruz kaldiginda D2 vitamini (ergokalsiferol) uretmektedir. Bu D vitamini formu D3 (kolekalsiferol) kadar guclu degildir, ancak yine de kemik sagligina, bagisIkliga ve diger hayati fonksiyonlara katkida bulunmaktadir. Maitake mantarlari lif, mineral ve B vitaminleri bakimindan yuksek, sodyum, yag ve kalorisi dusuktur. UV/gunes isigina maruz kalirlarsa, D vitamini de saglamaktadirlar. Maitake Mantarlarinin Saglik Faydalari Polikistik Over Sendromu (PCOS) PKOS’lu kadinlarda, yumurtaliklar akne, kilo alimi ve dogurganligin azalmasina neden olabilecek daha fazla erkek ureme hormonu uretmektedir. SX fraksiyonu ve maitake tozu iceren bir urun, yumurtlamanin uyarilmasina yardimci olmustur ve 80 PCOS’lu kadinda standart tedavinin (klomifen sitrat) etkinligini artirmistir. Tek basina alindiginda, maitake urunu klomifenden daha az etkili olmustur. BagisIklik: Miyelodisplastik sendromlari (MDS) olan hastalar, kan hucresi sayisini azaltan ve enfeksiyon riskini artiran kemik iligi fonksiyonuna sahiptir. 18 MDS hastasinda maitake ozutu, notrofiller ve monositlerin uretimini ve aktivitesini arttirmistir, boylece bagisIklik yanitlarini gelistirmislerdir. 34 yasli meme kanseri hastasinda, maitake ozutu ile tedavi sonrasi takviye bazi bagisIklik parametrelerini artirmistir, ancak digerlerini bastirmistir. Yazarlar maitake’nin bagisIklik duzenleyici etkileri hakkinda daha fazla arastirma yapilmasini istemislerdir. Hayvanlarda ve test tuplerinde yapilan calismalar, maitake polisakkaritlerin kemik iligini uyarma ve beyaz kan hucrelerinin aktivitesini artirma potansiyelini gostermektedir. Baska bir tibbi mantar olan shiitake ile kombinasyon daha da guclu olabilmektedir. D fraksiyonu (beta-glukan) esas olarak gozlemlenen bagisIklik arttirici aktivitelerden sorumludur. Bunula birlikte Maitake mantarlari kemik iligini geri kazanmaya ve beyaz kan hucrelerinin aktivitesini arttirmaya yardimci olmaktadir, bu da bu mantarlari guclu bir immuno-uyarici yapmaktadir. Anti-Kanser Etkileri: Maitake’in bagisIklik sistemi uzerindeki guclu etkileri, bilim adamlarinin anti-kanser potansiyelini arastirmasina sebep olmustu. ABD Ulusal Kanser Enstitusu, bu mantarin anti-kanser ve bagisIklik uyarici ozelliklerini kabul etmistir. Cinli doktorlar zaten D-fraksiyonunu tamamlayici kanser ilaci olarak kullanmaktadirlar. Bir calisma, yan etkiler nedeniyle kemoterapiyi birakan kanser hastalarinda maitake tozu ve D-fraksiyonunun bir kombinasyonunu test etmistir. Bu kanser turleri asagidaki gibidir: • Meme kanseri hastalarinin % 69’u (11/16) • Karaciger kanseri hastalarinin % 58’i (7/12) • Akciger kanseri hastasi % 63 (5/8) Losemi, mide kanseri ve beyin kanseri olan hastalarda daha az onemli iyilesmeler gorulmustur. Ileri kanserli 10 hastada D-fraksiyonu, kanser ilerlemesini yavaslatmis (metastaz), tumor belirteclerini azaltmistir ve tumorle savasan NK hucrelerinin aktivitesini arttirabilmistir. Ayni maitake ozutu, 8 kanser hastasinda NK hucre aktivitesini 1,2-2,7 kat arttirmis ve degisIkligi bir yil surdurmustur. Yukaridaki denemeler ayni Japon yazar ekibi tarafindan yapilmistir ve onemli sinirlamalara sahiplerdir. Bu onemli sinirlamalar asagidaki gibidir: • Potansiyel bir cikar catismasi • Kucuk ornek boyutlari • Plasebo kontrollerinin olmamasi Klinik Oncesi Arastirmalar: D-fraksiyonu fareler uzerinde yapilan farkli calismalarda tumor buyumesini bastirmistir. Th-1 hakimiyetini kurabilmis ve kanserle savasan bagisIklik hucrelerini uyarabilmistir. BagisIkligi desteklemenin yani sira D-fraksiyonu, kanser hucrelerini daha az invaziv hale getirerek ve omrunu kisaltarak dogrudan savasabilmektedir. Fareler uzerinde yapilan bir calismada, D-fraksiyonu, kotu prognoz ve yeterli tedavinin olmamasi icin rezil olan uclu negatif meme kanserini (TNBC) bile bastirmistir. Kanser hucresi olumunu tetiklemis ve akciger metastazi olusturma yeteneklerini azaltmistir. Kati preklinik arastirmalara gore, maitake ve D-fraksiyonu kanserli hucreleri engellemektedir: • Nitrik oksit arttirici • Bir tumorun kan damarlarinin buyumesini onleme • NK hucrelerini ve makrofajlari uyarma • Kanser hucresi olumune neden olma • Duzenleyici T hucrelerini baskilama Kemik iligi fonksiyonunu destekleyerek maitake ayrica kemoterapi ve radyasyonun olumsuz etkilerini azaltabilmistir. Bu sonuclar cok umit vaat etse de, klinik arastirmalar insanlarda uygulamalarini henuz dogrulamamistir. Bununla birlikte hayvan calismalarinda ve test tuplerinde, maitake ozutu tumor buyumesini ve yayilmasini engellemis, bagisIklik tepkisini artirmis ve kemik iligi fonksiyonunu desteklemistir. Diyabet: Bir grup doktor, tip 2 diyabeti maitake polisakkaritlerle basariyla tedavi ettikleri bir dizi vaka bildirmislerdir. Standart tedavi olmasa bile, kan sekeri ve HbA1c duzeylerini onemli olcude dusurmuslerdir. Bununla birlikte, herhangi bir sonucu bireysel vaka raporlarina dayandirilmamaktadir. Maitake ozutu, diyabetik hayvanlar uzerinde yapilan coklu calismalarda glikoz kontrolunu gelistirmistir. Cogu SX fraksiyonu test edilmistir ve insulin duyarliligini artirma potansiyelini kesfedilmistir. Fareler uzerinde yapilan bir arastirmaya gore, maitake PPAR- delta’yi aktive ederek glikoz kontrolunu ve metabolik sagligi iyilestirmistir. Yine de, maitake mantarlarinin potansiyel anti-diyabetik etkileri uygun klinik altyapiya sahip degildir. Klinik oncesi arastirmalara gore, maitake PPAR-deltayi aktive ederek ve insulin duyarliligini artirarak diyabetle yardimci olmaktadir. Tansiyon: Hem SX- hem de D-fraksiyonu, sicanlarda hipertansiyonu (yuksek tansiyon) ve iltihabi azaltmistir. Renin- anjiyotensin sistemini (RAS) kismen inhibe ederek hareket etmislerdir, bu da bazi kan basinci ilaclarinin nasil calistigini gostermektedir. Kan basincini dusurmenin yani sira, maitake birkac hayvan calismasinda metabolik sagligi ve yag metabolizmasini gelistirmistir. Kan lipitleri: Maitake mantarlarindan elde edilen diyet lifi, fekal uzaklastirilmasini destekleyerek sicanlarda toplam kolesterolu dusurebilmistir. Diger hayvan deneyleri, trigliseritler ve VLDL’nin yani sira kolesterolu azaltma potansiyellerini dogrulamistir. Agri ve Iltihap: Bir sican calismasinda maitake ozutu, NF-κB, IL-1b, TNF -a ve COX-2 gibi enflamatuar proteinleri baskilayarak inflamasyonu azaltmistir. Ayrica mide kasilmalari ve cilt tahrisinin neden oldugu agriyi da engellemistir. Civa Zehirlenmesi: Civaya maruz kalan sicanlarda maitake, kan civa seviyelerinin yariya indirilmesine yardimci olmustur ve bu toksinin neden oldugu karaciger ve bobrek hasarini azaltmistir. Civa maruziyetinin birincil kaynaklari arasinda kontamine baliklar, bazi adjuvanlar ve fosil yakitlar bulunmaktadir. Sinirlamalar ve Uyarilar Maitake mantarlarinin umut verici saglik etkilerine ragmen, mevcut klinik kanitlar sinirli kalmaktadir ve guvenilir sonuclara izin vermemektedir. Cogu klinik calisma tum mantarlari degil, maitake ozlerini test etmistir. Buna ek olarak, kanserle ilgili denemeler, yukarida tartisilan dikkate deger sinirlamalarla birlikte gelmektedir. Maitake Yan Etkileri ve Onlemleri Cogu hasta maitake mantarlarini tolere ve iyi ekstrakte etmislerdir. Ayrica en sIk gorulen yan etki hafif sindirim sorunlaridir. Nadir durumlarda, dokuntu, sisme ve solunum guclugu ile alerjik reaksiyona neden olabilmektedir. Hamilelik ve emzirme doneminde maitake kullanimi icin yeterli guvenlik verisi bulunmamaktadir. Bu hassas gruplardaki kadinlar, her ihtimale karsi bu mantarlardan kacinmalidirlar. Ilac Etkilesimleri Bir olgu sunumunda maitake D-fraksiyonu ile kan inceltici warfarin arasinda olasi bir etkilesim oldugu belgelenmistir. Anti-diyabetik ve kan basincini dusurucu etkileri nedeniyle, maitake takviyeleri bu kosullar icin ilaclarla etkilesime girebilmektedir. Kisi bu ilaclardan herhangi birini aliyorsa, doktoruna danismadan maitake takviyeleri almalidir. Maitake Mantarlari Nasil Kullanilir? Yemek pisirme Taze maitake pisirirken, sert ve sulu gorunenleri satin alinmali ve once iyice yikanmalidir. Bu mantarlar her turlu yemege eklenebilmektedir ve bu yemeklerden bazilari asagidaki gibidir: • Kizartma • Salata • Makarna • Corba • Pizza • Omlet Ayrica Maitake mantarlarinin guclu, dunyevi bir tada sahip oldugu unutulmamalidir. Takviyeler Bu mantar cesitli takviye formlarinda mevcuttur. Kuru ekstraktlar (kapaklar, dokme tozlar) ve sivi ekstraktlar (tenturler) en yaygin olanlaridir ve bazilari D-fraksiyonunun % 30’una standartlastirilmistir. Ayrica toz halinde tam mantar (500-1500 mg) ve D-fraksiyonu (60 mg) karisimlari da bulunmaktadir. Bazi ureticiler aktif bilesenlerin oksidasyonunu onlemek icin C vitamini eklemektedirler. Dozaj Yapilan calismalar sonucunda belirlenen dozlar, PCOS’lu kadinlar gunde 18 tablet maitake ozu ve 250 mg toz mantar, gunde dokuz tablet iceren bir urunu basariyla kullanmislardir. BagisIklik yanitini arttirmak icin etkili dozaj gunde iki kez 3 mg / kg’dir. Bu, 70 kg’lik bir yetiskin icin gunluk 420 mg maitake ozutu olmaktadir. Ayrica kanser hastalarina gunde 40-150 mg ekstrakt + 4-9 g kurutulmus mantar verilmistir. Maitake mantari, insanlarin yuzyillar boyunca yemek pisirmede ve geleneksel tipta kullandigi Cin ve Japonya’ya ozgudur. BagisIklik, karaciger sagligi ve stres direncini arttirdigi soylenmektedir. D-fraksiyonu olarak bilinen Maitake beta-glukan, bagisIklik yanitini desteklemekte ve kanser tedavisini gelistirebilmektedir. Farkli maitake ozleri, PCOS ve diyabet ile yardimci olabilirken, diger faydalar klinik kanitlardan yoksundur. Taze maitake ile pisirilebilmekte veya mantar tozu ve ozleri iceren takviyeler kullanilabilmektedir. Bununla birlikte Maitake mantarlari sindirim sorunlarina ve nadir durumlarda alerjik reaksiyonlara neden olmaktadir. Hamile ve emziren kadinlar takviye almaktan kacinirken, diger kullanicilar once doktorlara danismalidir. |
| |
| Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir) | |
| |
Ağaç şeklinde