|
|
10 Nisan 2020, 10:16
|
#1 |
 |
IVIG (Intravenoz Immunglobulin) Tedavisi Kullanim Alanlari
Ivig tedavisi genellikle bir doktor muayenesinde veya hastanede damardan (intravenoz olarak) yapilir. Evde ozel duzenlemeler ve tibbi rehberlik altinda da verilebilir. Bu yazida tedavinin hangi durumlarda kullanilacagina bilgiler bulunmaktadir.
Bozulmus BagisIklik Sistemi Genetik bozukluklar Bazi genetik bozukluklar vucudun antikor olusturma yetenegini azaltir veya tamamen engeller. Bu bozukluklari olan insanlar enfeksiyonlara karsi oldukca savunmasizdir. En yaygin tedavi, bagisIklik sistemindeki eksIk antikorlarin yerini alan IVIg’dir. Bu genetik bozukluklar icin, IVIg genellikle bireyin yasaminin geri kalaninda her 3-4 haftada bir verilir. 17 farkli calismanin bir analizi, antikor olusturamayan 676 kisiye bakti. IVIg’nin enfeksiyon riskini ve hastaneye yatis ihtiyacini azalttigini buldular. Ayrica kandaki IgG seviyelerinin enfeksiyon riski ile iliskili oldugunu da gosterirler. 100 mg/dL IgG artisi pnomoni riskini % 27 azaltmistir. Bu genetik bozuklugu olan bazi insanlar antikorlar olusturabilir, ancak daha dusuk bir oranda. Bu bozuklugun gozlemsel calismalari, IVIg’nin pnomoni vakalarinin sayisini azaltabilecegini ve akciger hasarini onleyebilecegini dusundurmektedir. Losemi Losemi, beyaz kan hucrelerini etkileyen bir tur kemik iligi kanseridir. Bazi losemi formlari, tekrarlayan enfeksiyonlara yol acan antikor uretimini azaltabilir. Enfeksiyonlar endise ederse normal kanser tedavisine IVIg eklenir. 9 calismanin gozden gecirilmesine gore, IVIg enfeksiyonlarin sIkligini azaltir. Ancak, IVIg’in genel olum riskini azaltmadigini da bulmuslardir. Bir maliyet analizi, IVIg’nin bu kanserde uygun maliyetli bir tedavi olmayabilecegini belirledi. Cogu kanit, ilacin yuksek maliyetinin ve surekli tedavilerin rahatsizliginin IVIg’nin sagladigi faydalardan daha agir basabilecegini dusundurmektedir. Cocuklarda HIV HIV hastaligina, bagisIklik sistemindeki birden fazla hucreyi etkileyen viral bir enfeksiyon neden olur. BagisIklik sistemindeki asamali dusus sonunda AIDS’e yol acabilir. AIDS’te vucut ozellikle enfeksiyona karsi savunmasizdir. Gecmiste, IVIg HIV’li cocuklarda enfeksiyonlari onlemek icin kullaniliyordu. Daha eski klinik calismalar IVIg’nin enfeksiyon suresini ve hastaneye yatis sIkligini azalttigini gostermektedir. Bununla birlikte, bu calismalar daha yeni HIV tedavileri olmadan once gerceklestirildi. Oldukca aktif antiretroviral tedavi (HAART) adi verilen yeni bir ilac sinifi cogunlukla IVIg’nin yerini almistir. Otoimnun Hastaliklar Sinir bozukluklari Bircok otoimmun hastalik sinirleri etkileyebilir. Bu bozukluklar, antikorlar sinirlere veya onlari cevreleyen koruyucu tabakaya saldirdiginda ortaya cikar. Bu kas gucsuzlugune, azalmis refleks yanitina ve duyu kaybina yol acabilir. Bu sinir bozukluklarinin tedavisi genellikle IVIg veya plazma degisimini (PE) icerir. PE kani filtreleyerek ve istenmeyen antikorlari kaldirarak calisirlar. Bu sinir bozukluklarindan birine bir ornek Guillain-Barré sendromudur. 12 klinik calismanin gozden gecirilmesine gore, IVIg ve PE’nin her ikisi de bu bozuklukta iyilesme suresini iyilestirmektedir. Ikisi arasinda etkinlik veya yan etki acisindan fark yoktur. Kronik inflamatuar demiyelinizan polinoropati, sinirleri etkileyen baska bir otoimmun bozukluktur. 5 buyuk derlemenin analizi, IVIg’nin bu bozuklukta kisa sureli ozurlulugu gelistirdigini bulmustur. IVIg cocuklarda ve damarlara zayif erisimi olanlarda tercih edilir. Klinik calismalar, insanlarin damarlara zor erisim nedeniyle PE ile tedaviyi tamamlama olasiliklarinin daha dusuk oldugunu gostermistir. Arastirmalar, IVIg’in diger sinir bozukluklarinda da yardimci olabilecegini dusundurmektedir. Bir analizde IVIg, insanlarin % 78’inde gucu gelistirdi ve % 39’unda sakatligi azaltti. Farkli bir uzun donemli calisma IVIg’nin sinir hucrelerini de zamanla onarabilecegini bulmustur. Goz hastaliklari IVIg, Graves oftalmopati adi verilen bir hastalikta yardimci olabilir. Bu bozuklukta, antikorlar gozdeki farkli dokulara saldirir ve bu da iltihaplanmaya neden olur. Semptomlar hafif rahatsizliktan acil tedavi gerektiren siddetli sismeye kadar degisebilir. Bu bozukluk icin tipik tedavi steroidlerdir. Kucuk calismalar, IVIg ve steroidlerin goz semptomlarini iyilestirmede esit derecede etkili oldugunu gostermektedir. IVIg, steroidlere gore daha az sIklikta ve daha hafif yan etkilere sahiptir. Birdshot retinokoroidopati, goz iltihabini iceren benzer bir durumdur. Bu hastaligi olan 18 has- tada yapilan bir calismada IVIg alan kisilerin yarisinda gormenin duzeldigi saptanmistir. Kan hastaliklari Idiyopatik trombositopenik purpura, ciltte kirmizi veya mor lekelere neden olan bir otoimmun bozukluktur. Bu lekeler, antikorlar yanlislikla kandaki trombositlere saldirdiginda ortaya cikabilir. Trombositlerin yok edilmesi kanin pihtilasma yetenegini azaltacaktir. Bu, ciltte lekeler olarak ortaya cikan ic kanamaya yol acmaktadir. Bu bozuklugun hafif vakalari genellikle tedavi gerektirmez. Cocuklar genellikle tibbi yardim almadan kendi baslarina iyilesebilirler. IVIg, yuksek kanama komplikasyonu riski oldugunda kullanilir. Trombositlerin bagisIklik sistemi tarafindan tahrip edilmesini yavaslatarak calisir. Klinik calismalar, IVIg’nin bu durum icin yaygin bir tedavi olan steroidlerden daha etkili olabilecegini dusundurmektedir. IVIg, cocuklarda ve yetiskinlerde trombosit sayisini arttirdi ve kanamayi azaltmistir. IVIg ayrica steroidlere gore daha az yan etkiye sahiptir. Farkli bir bozukluk olan Henoch-Schonlein purpura da parlak kirmizi lekelenmeye yol acar. Bu bozukluktaki lekelenme, kan damarlarinda birlikte toplanan antikorlardan kaynaklanir. Bu antikor kumeleri iltihap ve kanamaya neden olmaktadir. Birkac olgu sunumu, IVIg’nin bu kanama komplikasyonlarinda yardimci olabilecegini dusunse de, klinik calismalarda eksIklik vardir. Kas hastaliklari Dermatomiyozit adi verilen nadir bir kas bozuklugu, kaslarda ciddi iltihaplanmaya neden olur. Semptomlar cilt dokuntusu, kotulesen kas zayifligi, kilo kaybi ve atesi icerebilir. Bu iltihabin kesin nedeni belirsizdir, ancak muhtemelen bir enfeksiyona karsi bagisIklik tepkisidir. Bu durum normal olarak steroidler ve bagisIklik baskilayici ilaclar ile tedavi edilir. Birkac calisma IVIg kullanimini arastirdi. Bir arastirmaya gore, IVIg calisilan 11 kisiden sadece 3’unde kas semptomlarini iyilestirmistir. Bir baska raporda, IVIg’in incelenen 9 cocugun hepsinde semptomlari iyilestirdigi bulundu. Arastirmacilar 4 yil boyunca cocuklari izledi ve 6’sinin IVIg alirken steroid dozlarini azaltabildigini bulmuslardir. Bu bozuklugun semptomlari icin IVIg kullanimi hakkinda daha fazla arastirmaya ihtiyac vardir. Artrit Bazi artrit formlari genellikle cocuklari etkiler. Artrit, yorgunluk , grip benzeri semptomlar ve agriya neden olabilecek eklemlerin iltihaplanmasidir. Eklemlerdeki dokulara saldiran antikorlar bu iltihaplanmaya neden olmaktadir. Normal tedavi NSAID’leri, steroidleri veya bagisIklik sistemini degistiren ilaclari icermektedir. Bir calisma, artritli 27 cocukta IVIg potansiyelini inceledi. Arastirmacilar IVIg’nin ates semptomlarini iyilestirdigini ve steroid ihtiyacini azalttigini bulmuslardir. Bununla birlikte, hastaligin genel ilerlemesi uzerinde hicbir etkisi yoktur. 25 cocugun klinik calismasinda IVIg, katilimcilarin yaklasIk% 75’inin semptomlarini iyilestirdi. IVIg durdurulduktan sonra, faydalar hizla tukenmistir. Artritli cocuklarda IVIg’nin guvenligini ve etkinligini belirlemek icin daha fazla arastirmaya ihtiyac vardir. Gebelik komplikasyonlari Antifosfolipid sendromu (APS), antikorlarin hucrelerde bulunan bir yag formuna saldirdigi bir otoimmun bozukluktur. Bu, kan pihtisi olusturma riskinin artmasina neden olmaktadir. Bu bozukluk hamile kadinlarda ozel bir endisedir. APS dusuk, erken dogum ve olu dogum gibi gebelik komplikasyonlari riskini artirmaktadir. Kucuk bir calismaya gore, IVIg bebek gelisim problemlerinin sayisini ve yogun bakim ihtiyacini azaltmaktadir. Bununla birlikte, 13 calismayi inceleyen bir arastirma incelemesi IVIg’nin gebelik kaybi veya erken dogum riskini arttirdigini bulmustur. IVIg’nin gebelikte guvenligini ve etkinligini belirlemek icin daha fazla arastirmaya ihtiyac vardir. Diger Otoimnun Hastaliklar Arastirmalar IVIg’nin etkili olabilecegini dusundurmektedir: • Multipl Skleroz • Miyastenia gravis • Siddetli romatoid artrit • Hala hastalik • Felty sendromu Daha fazla arastirmaya ihtiyac vardir. Enfeksiyonlarla Ilgili Hastaliklar Kawasaki hastaligi Kawasaki hastaligi esas olarak cocuklari etkiler ve kan damarlarinin iltihaplanmasina neden olur. Semptomlar ates, dokuntu ve agiz ve dilin kizarikligini icerir. Bu hastaligin bir enfeksiyon tarafindan tetiklendigine inanilmaktadir. Doktorlar genellikle hastaligin ilk 10 gunu boyunca aspirin ile IVIg tedavisi kullanirlar. Bu uygulama kalpteki kan damarlarinin zayiflamasini onlemeye yardimci olmaktadir. 16 klinik calismanin analizi, IVIg’nin kalbin hasarini azalttigini ve ates suresini azalttigini gostermektedir. Ayrica, tek bir yuksek dozda IVIg’in en etkili strateji oldugunu bulmuslardir. Organ naklinin neden oldugu enfeksiyon Organ nakli alan insanlar bagisIklik sistemlerini baskilayan ilaclar almalidir. Bu, vucutlarinin yeni organi reddetmemesini saglamak icin yapilmalidir. Bununla birlikte, bu ilaclar onlari enfeksiyon riskini arttirir. Bazi virusler kemik iligi nakli hastalarinda ciddi akciger iltihabina neden olabilir. Calismalar, antiviral ilaclarla birlikte yuksek dozda IVIg’nin hayatta kalma sansini arttirdigini gostermektedir. 25 kisiden olusan bir calismada, hastalarin % 52’sinin IVIg+antiviral ilaclar aldiktan sonra hayatta kaldigi bulundu. Hastalar sadece antiviral ilaclar aldiklarinda sadece % 15’i hayatta kalmistir. Bir baska kucuk calisma, IVIg + antiviral ilac kullanan 10 hastanin 7’sinin hayatta kaldigini ve 10 ay sonra hastaligin nuksetmedigini bulmustur. Buna karsin, ilaclardan sadece birini alan hastalarin tumu hayatta kalamamistir. Organ nakillerinin neden oldugu enfeksiyonlu kisilerde IVIg’nin guvenligini ve etkinligini belirlemek icin daha fazla arastirmaya ihtiyac vardir. Bagirsak enfeksiyonu Bazi virusler cocuklarda ciddi ishale neden olabilir. Virus, inflamasyona neden olan ince bagirsagin astarini enfekte etmektedir. Tedavi oncelikle hastanin iyi nemlendirildiginden emin olmaktir. Bir klinik calisma, bu enfeksiyonda IVIg kullanimini arastirdi, ancak daha fazla arastirmaya ihtiyac var. IVIg alan cocuklar daha hizli iyilesti ve hastanede kalis surelerini azaltti. Bu, IVIg’nin agizdan alindigi birkac durumdan biridir. ToksIk sok sendromu ToksIk sok sendromu, toksinlerin neden oldugu hayati tehdit eden bir hastaliktir. Bazi bakteri turleri, bagisIklik sistemi tarafindan buyuk bir tepkiyi tetikleyen toksinler uretebilir. Bu, sonunda organ yetmezligine yol acabilecek ates ve dusuk tansiyona neden olmaktadir. Gozlemsel bir calisma, IVIg ile tedavi edilen kisilerin% 67’sinin 30 gun sonra hayatta kaldigini bulmustur. IVIg almayan grupta sadece% 34 sag kaldi. Arastirmacilar, IVIg’nin ilac tedavisine potansiyel olarak etkili bir katki olarak arastirilmasi gerektigini one surmektedir. Simdilik, IVIg’nin toksIk sok sendromu icin kullanimi, klinik calismalarin eksIkligi nedeniyle kanitlanmamistir. Enfeksiyonla Iliskili Diger Hastaliklar IVIg’nin potansiyel olarak etkili oldugu ileri surulmustur: • Kistik fibroz • Ameliyat sonrasi enfeksiyon • Alt solunum yolu enfeksiyonu • Kolon iltihabi Bununla birlikte, bu kullanimlar kanitlanmamistir. Klinik arastirmalara ihtiyac vardir. Ivig Tedavisinin Oteki Kullanimlari IVIg’nin asagida belirtilen kosullarda guvenligini ve etkinligini belirlemek icin daha fazla arastirmaya ihtiyac vardir. Mevcut calismalar karisIk bulgulara sahiptir. Astim Astim, akcigerlerin solunum yollarindaki kronik inflamasyondan kaynaklanir. Semptomlar nefes darligi, oksuruk, hiriltili solunum ve gogus sIkismasidir. Bircok calisma IVIg’nin astimdaki potansiyelini inceledi. Klinik calismalara gore, IVIg bircok durumda plasebodan daha etkili degildir. IVIg ayrica enfeksiyon sIkligini azaltmaz. Bununla birlikte, IVIg, bagisIklik sistemi anormallikleri ve astimi olan kisilerde yararli olabilir. Olgu sunumlarina gore, IVIg enfeksiyon sayisini azaltir ve semptomlarin siddetini azaltmaktadir. Siddetli cilt reaksiyonlari ToksIk epidermal nekroliz ve Stevens-Johnson sendromu ciddi cilt reaksiyonlarinin iki bicimidir. Bu reaksiyonlara en sIk belirli ilaclar neden olur. Semptomlar, hastaneye yatmayi gerektiren cildin yogun kabarmasi ve soyulmasidir. 17 gozlemsel calismanin analizine dayanarak, IVIg, ozellikle cocuklarda olum riskini hafifce azaltmaktadir. 26 calismaya bakan farkli bir analiz, IVIg + steroidlerin iyilesme suresini yaklasIk 3 gun azalttigini bulmustur. Bu fayda Asyalilarda en buyuktu. Ancak IVIg olum riskini azaltmamistir. Nakil reddi Nakledilen bir organ bazen alicinin vucudu tarafindan reddedilebilir. Nakil alicilari, reddedilme riskini azaltmak icin bagisIkligi baskilayan ilaclar almalidir. Bir naklin reddedilmesinin bircok yolu vardir. Bir islem, bir antikor saldirisinin neden oldugu derhal reddetmeyi icerir. IVIg, diger ilaclarla birlikte, bu tip ret icin etkili olabilir. Bir calismada, IVIg sonuclarini iceren bir terapi, 3 yil sonra bobrek nakilleri icin% 91.7 sag kalim oranina ulasmistir. Enfeksiyonla iliskili zihinsel bozukluklar Nadir durumlarda, bakteriyel enfeksiyonlar cocuklarda zihinsel bozukluklara neden olabilir. Bu, bir enfeksiyondan kisa bir sure sonra ortaya cikan cesitli davranissal ve psIkolojik semptomlara yol acar. Bu bozukluk oldukca yakin zamanda kesfedilmistir ve iyi anlasilmamistir. Beyin hucrelerine saldiran bagisIklik sisteminden kaynaklanabilir. IVIg’in bir tedavi olarak faydali olabilecegi umudu vardir. 12 cocuklu bir olgu serisi, tek bir IVIg dozunun kalici semptom iyilesmesi sagladigini bulmustur. Bununla birlikte, 35 cocugun yakin tarihli bir klinik calismasi, IVIg’nin plasebodan anlamli olarak daha iyi performans gostermedigini bulmustur. Genel olarak, bu nadir bozukluk icin arastirmalar eksIktir ve uzmanlar IVIg’in bir rol oynamasi gerekip gerekmediginden emin degildir. Kurdesen Gecikmis basinc urtikeri nadir bir kurdesen seklidir. Cildin surekli baski gordugu yerlerde agrili sismeye neden olur. Semptomlar sIklikla siddetlidir ve yasam kalitesini onemli olcude azaltir. Steroidler genellikle etkili olan tek tedavidir. Bununla birlikte, steroidlerin uzun sureli kullanimi bircok dezavantajinin bulundugu unutulmamalidir. Olgu sunumlari, IVIg’in bu kovanlarda faydali olabilecegini gostermektedir. IVIg, diger ilaclara cevap vermeyen 8 hastanin 5’inde semptomlari iyilestirmistir. |
|
|
| Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir) | |
|
|
Normal
