IRCRehberi.Net- Türkiyenin En iyi IRC ve Genel Forum Sitesi - Hodan: Bilesenleri ve Saglik Acisindan Faydalari

Hodan, yag asitleri ve antioksidanlarla dolu cicekli bir bitkidir. Yagi, erken bebek buyumesi, kalp sagligi, artrit ve cilt sagligi icin umut vermektedir.

Hodan Nedir?
Yildiz Cicegi olarak da bilinen Hodan (Borago officinalis), Asya, Kuzey Afrika ve Avrupa’nin bazi bolgelerine ozgu bir bitkidir. Iran geleneksel tibbinda eski zamanlardan beri sakinlestirici olarak kullanilmaktadir. Gunumuzde ise yagi, artrit ve solunum sIkintisinda potansiyel bir yardim olarak arastirilmaktadir.

Bilesenler
Coklu doymamis yag asitleri hodan yaginin buyuk bir bolumunu olusturmaktadir. Bitki, hodanin iyilestirici guclerinin cogundan sorumlu bilesIk olan mukemmel bir Gamma-Linolenik Asit (GLA) kaynagidir. GLA, hayvan hucre zarlarinin yapisinin ve fonksiyonunun korunmasina yardimci olmaktadir. Bircok hayati aktif bilesIk ve hormonun prostaglandinler, tromboksanlar ve lokotrienler oncusudur. Hodan, stearidonik asit adi verilen baska bir yag asidi icermektedir. Hem stearidonik asit hem de GLA, insanlarin vucutlarinin kan pihtilasmasi, enflamasyon ve kanser gibi bu yag asitlerinden yoksun oldugu durumlarin tedavisine yardimci olmaktadir. Hodanda baska bilesenlerde bulunmaktadir ve bunlar asagidaki gibidir:
• Intermedin: Bagirsak, kalp ve diger sureclerin normal fonksiyonuna yardimci olan bir protein
• Saponinler: Bircogu kolesterolu dusurme potansiyeline sahip bir grup bitki bilesIk
• Alfa-linolenik asit: Esansiyel bir yag asidi
• Rosmarinik asit: Bakteri, inflamasyon, diyabet, kanser, Alzheimer hastaligina karsi potansiyel aktiviteye sahip bir antioksidan yag asidi
• Flavonoidler: Bir grup antioksidan bitki bilesigi
• Polifenoller: Bazilari tarafindan hayati besin olarak kabul edilen bir grup antioksidan bitki bilesigi
• Potasyum, kalsiyum ve C vitamini gibi temel besinler

Antioksidan Aktivite
Hodan yapraklari sicak sudayken yuksek antioksidan aktiviteye sahiptir ve ayrica yuksek tanen, flavonoid ve fenol seviyeleri bulunmaktadir. Bu bilesIkler DNA hasarina ve zararli mutasyonlara karsi koruyabilen antioksidan kapasiteyi arttirmaktadir. 38 katilimcidan olusan bir calismada, denekler 2 hafta boyunca gunde iki kez hodan icmislerdir. Kan orneklerindeki toplam antioksidan miktari arttirmistir. Bu calisma, bitkinin temel antioksidanlarinda oksidatif stresle mucadele etme yetenegini atfetmistir.

Hodanin Potansiyel Saglik Acisindan Faydalari
1) Bebeklerin buyumesi
238 premature bebek uzerinde yapilan bir calismada, bebeklere dogumdan sonraki 9 ay boyunca hodan ve balik yagi takviyesi verilmistir. Genel buyume ve gelismede faydalari olmustur. Ancak iki grup arasinda beyin gelisimi acisindan anlamli fark gorulmemistir.
2) Kalp sagligi
59 kisiden olusan 8 haftalik bir calismada, hodan ve echium yaglarinin kombinasyonu toplam ve LDL (kotu) kolesterolu azaltmistir. Ayrica yag HDL (iyi) kolesterol seviyelerini arttirmis ve kisa vadede tip 2 diyabetin siddetini de azaltmistir. 30 gunluk bir calismada, katilimcilar stres testine olumlu kalp yanitlari vermislerdir. Hodan yagi takviyesi verilenlerde daha dusuk kan basinci ve kalp atim hizi ve stres altinda daha iyi performans gorulmustur. Farelerde hodan yagi tedavisi kalp yetmezligine ve kalp krizlerine karsi korunmustur. Diger ilaclarin ve antienflamatuar ilaclarin aksine, hodan yagi kalp dokusunda deformasyon veya yara izi birakmamistir. Farelerde bir hodan yagi diyeti, koroner kalp hastaligina yol acan arterlerde plak birikimini de azaltmistir. Yagdaki yuksek miktarda yag asidi, kalp sagliginin iyilesmesiyle iliskili olan hucre zarlarini ve kani guclendirmistir.
3) Artrit
150 kisiden olusan 18 aylik bir calismada, hodan tohumu yagi kapsulleri alan katilimcilarin daha az romatoid artrit semptomu olmustur. Ayrica birkac calisma, hodan tohumu yaginin eklemlerin astarindaki (sinovit) iltihabi azalttigini gostermistir. Boylece, anti-enflamatuar ilaclara olan ihtiyac da azalmistir. GLA acisindan zengin bir diyet, artritli sicanlarda akut ve kronik (uzun sureli) inflamasyonu azaltmistir.
4) Cilt sagligi
Hodan yagi, cilt bariyerinin uygun yapisi ve islevi icin hayati onem tasiyan yuksek seviyelerde omega-6 yaglari icermektedir. Hodan yagi saglikli bir cilt bariyerini desteklemektedir. 37 cocuktan olusan bir calismada, 3 ila 4 haftalik topikal hodan yagi tedavisi infantil seboreik dermatitin cilt semptomlarini temizlemistir. Egzama olan 32 cocuk uzerinde yapilan bir baska calismada, 2 hafta boyunca hodan yagi ile kaplanmis fanilalar giymek cilt bariyerlerini gelistirmistir ve ayrica kasintidan kurtulmuslardir. Hassas ve kuru cilde sahip 45 saglikli kadin uzerinde yapilan bir calismada gunde yaklasIk 2 g hodan yagi takviyesi cilt nemini arttirmis, cilt puruzlulugunu ve olceklenmesini azaltmistir. Bununla birlikte, hodan yagi takviyeleri uzerine yapilan bir baska calismada 160 hastada atopik dermatitte iyilesme gorulmemistir. Genel olarak, topikal hodan yagi denemelerinde sonuclar, oral hodan takviyeleri denemelerinden daha umit vericidir.
5) Akil sagligi
Hodan ozu kapsulleri, 6 haftalik bir calismada 19 hastada depresyonu onemli olcude azaltmistir. Bununla birlikte Hodan yagi, antidepresan etkilere katkida bulunan flavonoidler icermektedir. 24 haftalik benzer 6 haftalik bir calismada, hodan ozu kapsulleri OKB semptomlarini ve kaygisini onemli olcude azaltmistir. Induklenmis beyin dususu olan farelerde, tedavi beyin islevlerini surdurmeye yardimci olmustur. Hodan bilesenleri beyindeki oksidatif stresi azaltmaktadir ve bu nedenle hafiza bozuklugu ve Alzheimer hastaliginin tedavisinde kullanilabilmektedir. Ayrica hodan ozu sicanlarda kaygiyi azaltmistir.
6) Astim
Orta duzeyde astimi olan 38 hastada yapilan bir calismada 1 ay boyunca gunde 3 kez 5 mL hodan ozutu alinmasi, oksuruk, nefes darligi, mukus uretimi ve hava yolu daralmasi semptomlarini iyilestirmistir. Ayrica astim patlamalari ve acil servise gitmeler calisma suresince onemli olcude azalmistir.
7) Kilo yonetimi
50 obez denekte yapilan bir calismada, 33 ay hodan yagi icin gunde 5 g hodan yagi tuketmek, daha once obez bireylerin geri kazandiklari kilo miktarini azaltmasina yardimci olmustur.
8) Kemik sagligi
Osteoporoz kemigin zayiflamasi ve kemik yogunlugunun kaybidir. Kemikler daha kirilgan hale geldikce, kirilma ve yaralanmalara daha duyarli hale gelmektedir. Farelerde, 10 aylik bir hodan ve balik yagi diyeti enflamasyonu azaltarak yasa bagli kemik kaybini onlemistir.
9) Karaciger sagligi
Alkol kaynakli karaciger hastaligi olan farelerde, hodanin antioksidan ozellikleri karacigerin korunmasina yardimci olmustur. Hodanla tedavi karaciger seklini gelistirmis, yag icerigini azaltmis, karaciger enzimlerini normal islevlerine geri dondurmus ve oksidatif stresi azaltmistir. Baska bir fare modelinde, hodan yagi karacigerde yag yikimini ve yagli karaciger hastaligi semptomlarini iyilestirmistir.
10) Radyasyon
Sicanlara verilen hodan yagi, gama isimasinin neden oldugu karaciger yaralanmalarini azaltmistir. E vitamini (tokoferol) ve GLA, karacigeri korumak icin hodan antioksidan ozellikleri vermistir. Serbest radikal uretimini onlemis ve boylece radyoterapi tedavisi goren hastalara yardimci olabilmektedir.
11) Antimikrobiyal aktivite
Hodan ozu, E. coli ve Staphylococcus dahil olmak uzere cesitli patojenleri oldurmustur. Ayrica staph enfeksiyonuna neden olan Staphylococcus’un buyumesini durdurmustur.

Kanser Arastirmasi
72 denek uzerinde yapilan bir calismada, duzenli olarak hodan tuketen bireyler, ucte bir oraninda mide kanseri gelistirmeyenlerin oraninda gelismistir. Meyve sineklerinde, hodandan gelen fenoller kimyasal partikulleri detoksifiye etmektedir, boylece onlari kanserden korumaktadir. Hodan kaynakli GLA, sicanlarda karaciger kanseri hucresi olumune neden olmustur. Hodan yagi antioksidanlari normal hucreleri oksidatif strese karsi da korumustur. Baska bir calismada, hodan yapragi ekstraktindan elde edilen kucuk gumus bilesIkleri kanser hucresi buyumesini azaltmis olsa da, hodan takviyelerinin kanser hastalari icin herhangi bir faydasi olup olmadigini belirlemeye calisirken hucre calismalari yararli degildir.

Sinirlamalar ve Uyarilar
Hodan calismalari, bildirilen insan denemelerinin asgari miktari nedeniyle dikkatle yapilmalidir. Uzun sureli kullanimin yan etkileri hakkinda cok fazla yayin bulunmamaktadir.

Yan Etkiler ve Onlemler
Yaygin olarak bildirilen yan etkiler bulunmaktadir ve bunlar asagidaki gibidir:
• Epileptik ataklar
• Bas agrisi
• Uyusukluk
• Kusma
• Agiz kurulugu
• Kabizlik
• Bulanik gorme

Ilac Etkilesimleri
Hodan takviyeleri yasli hastalarda antikonvulzanlarla olumsuz etkilesime girebilmektedir. Olumsuz etkilerden ve beklenmedik etkilesimlerden kacinmak icin hodan yagi kullanmadan once uzman bir doktorla gorusulmelidir. Bununla birlikte Hodan bazi formlarda bulunmaktadir ve bunlar asagidaki gibidir:
• Hodan tohumu yagi
• Cicek
• Yaprak
• Cay
• Takviye

Dozaj
Hodan tohumu yagi icin guvenli ve etkili bir doz bulunmamaktadir, cunku birini bulmak icin yeterince guclu bir calisma yapilmamistir. Bununla birlikte, cogu calismada gunde 2.000 mg’dan daha az kullanmistir.