![]() |
| | #1 |
| Aci sindirimi iyilestirmeye, bagirsak iltihabini hafifletmeye ve mide ve karacigeri korumaya yardimci olabilir. Bu yazida agri kesici en iyi olan bitkiler ve saglik acisindan faydalari hakkinda bilgiler bulunmaktadir. Yapilan on arastirmalara gore, bazi bitkilerin sasirtici derecede aci olduklari ve saglik acisindan yararlarinin yuksek olduguna dair kanitlar tespit edilmistir. Ancak klinik kanit seviyesi hala dusuktur ve daha fazla arastirmaya ihtiyac vardir. Bu bitkilerden herhangi biri bir hastalik tedavisi yerine kullanilmamali ve takviyeleri alinirken uzman bir doktora danisilmalidir. Agri Kesici Bitkiler Enginar: Enginar saglik icin harika besindir. Birkac klinik calisma enginar yapragi ekstraktlarinin hazimsizligin giderilmesinde etkili oldugunu gostermistir. 208 IBS’li bir calismada, enginar yapragi ekstresi yasam kalitesini iyilestirirken kabizligi ve ishali azaltmistir. Calisma sonunda, katilimcilarin% 26’sinda artik IBS sIkayetleri kaybolmustur. Hazimsizlik ve IBS’li kisilerde yapilan bir ankette,% 96 enginarin onceki tedavilerden daha iyi veya daha iyi oldugu tespit edilmistir. Kas spazmlarini onleyerek ve bagirsak mikrobiyotasini dengeleyerek IBS’ye yardimci olabilir. Enginar aci ozellikleri ayrica karaciger fonksiyonunu ve rejenerasyonunu uyarir. Yaprak ekstresi 100 hastada lipid profilini onemli olcude iyilestirmis ve yagli karaciger semptomlarini azaltmistir. Enginar ozutlerindeki bir bilesIk olan sinarin, yaglarin sindirilmesine ve yagda cozunen vitaminlerin (A ve D vitamini gibi) emilmesine yardimci olan karacigerden safra uretimini arttirmaktadir. Enginar ozleri, kobaylar uzerinde yapilan calismalarda bagirsaklarinda mide agrisini hafifletebilen bagirsak spazmlarini onlemistir. Sicanlarda, enginar yapragi ekstraktlari, alkol veya stres nedeniyle mide zarina zarar gelmesini onlemistir. Sut devedikeni: Sut devedikeni (Silymarin) en iyi karaciger destek ilaci ve anti-enflamatuar olarak bilinir, ancak aci ozellikleri de sindirimi artirabilir. Silimarin ulseratif kolitin 80 kisiyle yapilan bir klinik calismada geri gelmesini engellemistir. Coklu sican calismalari mide ulserlerine ve iltihaplanmaya karsi korudugunu gostermektedir (potansiyel olarak notrofiller ve mide asidini azaltarak). Yaglarin ve yagda cozunen vitaminlerin sindirilmesine ve emilimine yardimci olan safra akisini iyilestirebilir. Gentiyan: Gentian ailesi, hepsine yaygin olarak Gentian olarak adlandirilan ve carpici derecede uzun bir kullanim gecmisine sahip 400’den fazla tur icerir. Gentian, adini MO 181’de Akdeniz bolgesinde hukum suren Kral Gentius’tan almistir. Modern Gentian Avrupa’ya, Iran’in bazi bolgelerine ve Tibet’e ozgudur. Tukuruk ve mide asidi uretimini tesvik ederek, mide ve bagirsaklara kan akisini artirarak sindirime yardimci olabilir. Insanlar onu caglar boyunca bir karminatif (sindirim arttirici) olarak kullanmaktadirlar. Sicanlar uzerinde yapilan bir calismada, 4 farkli tur yilan otu turu sindirimi tesvik etmistir. Mide asidini ve sindirim enzimi pepsinleri arttirmislardir. Gentian ayrica mide asidinin zarar gormesini onlemeye yardimci olan mukus seviyelerini de artirabilir. Bagirsak akisi bozulmus sicanlarda, centiyana (gentiopikrosid) aktif bilesigi normal sindirimi tekrar saglamistir. Cok sayida hayvan calismasina gore, yilan ozleri mide ulserlerine ve mide astarinda alkol hasarina karsi koruma saglayabilir. Ek bir yarar olarak antibakteriyel ve antifungal etkileri vardir. Altin muhur: Kuzey Amerika’ya ozgu altin muhur bitkisi (Hydrastis canadensis), geleneksel olarak enfeksiyonlarla savasmak icin kullanilan bir bitkidir. Modern arastirmalarin cogu, bircok tibbi niteligi olan altin muhur koklerinde bulunan aci bir bilesIk olan berberine odaklanmistir. Berberine dogal, guvenli bir ishald ilaidir. Irritabl bagirsak sendromu (IBS) olan 196 kisiyle yapilan bir klinik calismada, berberin ishal sIkligini ve mide agrisini onemli olcude azaltti ve yasam kalitesini artirmistir. 165 kisiyle yapilan bir baska klinik calismada, berberin sadece 1 gunluk kullanimdan sonra vakalarin % 42’sinde E. coli’ye bagli ishali durdurmustur. Insan ve sican calismalarinda, galtin muhurlu kaynakli berberin, sindirimi onemli olcude hizlandirarak, gidalarin ince bagirsaktan gecmesi icin gereken sureyi azaltmistir. Sicanlarda, berberin bagirsak iltihabini azaltmistir (muhtemelen lipit peroksidasyonunu ve NF-levelsB seviyelerini azaltarak). Diyabetik sicanlarda, bagirsak bariyerinin geri kazanilmasina ve besin emiliminin artmasina yardimci olmustur. Berberine, LPS gibi sizintili bagirsaklari olan insanlarda kana ulasan toksinleri temizlemek icin yardimci olabilir. Yuksek LPS (endotoksemi) olan farelerde, sizinti sIkayeti olan bagirsaklarin onlenmesine yardimci oldu. Bir bagirsak dokusu calismasinda, bagirsak bakterileri ( Vibrio cholerae ve E. coli ) tarafindan uretilen toksinlerin yaklasIk% 70’ini bloke etmistir. Melek otu: Melek otu, geleneksel olarak artrit, hazimsizlik, bas agrisi, grip, enfeksiyonlar ve daha fazlasiyla savasmak icin kullanilan 60’tan fazla tibbi ture (Angelica gigas ve Angelica sinensis dahil) sahip bir bitki cinsidir. Dong Quai veya “disi ginseng ” bu aileden yaygin olarak kullanilan bir tibbi bitkidir. Dong Quai (Angelica sinensi) enjeksiyonlari 94 kisiyle yapilan bir calismada ulseratif kolitin iyilesmesine yardimci olmustur. (trombosit aktivasyonunu onleyerek) Bir sican calismasinda, Dong Quai ozleri mide ulserlerinin boyutunu buyuk olcude azaltti ve koruyucu mukus uretimini artirmistir. Baska bir calismada ise, sicanlari ulserlerden ve mide hasarindan korumustur. Turuncgiller (Aci portakal): Turuncgiller limon, limon, portakal ve digerlerini iceren cicekli agaclardir. Tum turuncgiller guneydogu Asya’dan geliyor, ancak sadece bazilarinin aci nitelikleri var. Bu gruptaki ana aci aci portakaldir. IBS’li sicanlarda, aci portakal ishal, kolon iltihabi ve enflamatuar molekulleri (TNF-alfa , COX-2) azaltti . Aci portakal esansiyel yagindan biyoaktif bir molekul, sicanlarda mide ve bagirsak ulserlerini azaltmistir. Aci olan portakal kabugu esansiyel yagi, mide ulseri boyutunu azaltmis ve sicanlarda iyilesme surecine yardimci olmak icin yeni kan damarlarinin buyumesine yardimci olmustur. Baska bir sican calismasinda, bu esansiyel yag, sicanlarda mide mukus seviyelerini artirarak alkol veya antienflamatuar ilaclarin (NSAID) neden oldugu mide yaralanmalarina karsi koruma saglamistir. Turuncgil kabuklarinda (nobiletin) bulunan bir flavonoid, bagirsak bariyeri butunlugunu gelistirmis ve kolon iltihabi olan sicanlarda anti-enflamatuar iyilestirici etkilere sahip oldugu belirlenmistir. Bununla birlikte, diger flavonoidler aslinda “sizdiran bagirsaklari” kotulestirebilir. Aci portakaldaki (Hesperidin ve neohesperidin) olanlardan bazilari sicanlarda ulserleri ve bagirsak gecirgenligini kotulestirmistir. Karahindiba: Aci karahindiba (Taraxacum), karacigeri desteklemek, detoksu arttirmak ve daha fazlasi icin geleneksel olarak tum dunyada ozellikle Kore’den Portekiz ve Bolivya’ya kadar kullanilmistir. Anekdot olarak, hazimsizliga da yardimci olmustur. Klinik calismalar yapilmamasina ragmen, hayvan calismalari karahindiba sindirim icin faydalarini desteklemektedir. Domuzlarda gida sindirimini iyilestirdi ve bagirsaktaki E. coli’yi azaltmistir. Sicanlarda, yiyeceklerin mideden bagirsaga tasinmasina yardimci olmustur. Baliklarda karahindiba ozleri bagirsak bagisIkligini ve antioksidan aktiviteyi arttirmistir. Ayrica daha iyi sindirim ve besin emilimine yardimci olabilecek bagirsak seklini gelistirmistir. Karahindiba ayrica anti-enflamatuar ozelliklere sahiptir. Sicanlarda, karahindiba hem kisa hem de uzun vadeli mide iltihabini iyilestirmistir. (mast hucrelerinin mideye girisini engelleyerek ve TNF-alfa azaltarak)Farelerde ve hucre bazli calismalarda, karahindiba ozleri kolon iltihabini onlemistir. (COX -2, IL-1Beta ve TNF- alfa’yi azaltmis) ve 14 farkli yararli probiyotik bakteri susunun (bifidobakteri) buyumesini tesvik etmistir. Dulavratotu: Dulavratotu (Arctium lappa) Kuzey Amerika, Asya ve Avrupa halk tibbinda kullanilan aci ve iltihap onleyicidir. Bircok hayvan calismasi dulavratotu ve aktif bilesenlerinin mide yaralanmalari ve ulserlerinin iyilesmesine karsi koruyabildigini veya hizlandirabildigini dogrulamistir. Aktif bilesIklerinden biri (arctigenin) sicanlarda kolon iltihaplanmasini azaltmistir. Fermente dulavratotu, fermente edilmemis dulavratotu aksine sicanlarda probiyotik bagirsak bakterilerinin (bifidobakteri) seviyelerini arttirmistir. Inulin dulavratotu faydali bakteri gelisimini gelistirilmis ekstre edilmistir. Inulin, farelerde ve hucrelerde (laktobasiller ve bifidobakteriler) iyi bagirsak bakterilerini onemli olcude arttirmistir. Bir fare calismasinda dulavratotu da kilo alimini guvenli bir sekilde onleyebilir. Aci Bitkilerin Sinerjistik Kombinasyonlari Cogu zaman, aci otlar sinerjistik etkileri olan karisimlar halinde birlestirilir. Bu karisimlardan bazilari sunlardir: Iberogast damla Iberogast, 9 bitki iceren iyi bilinen bir urundur ve iceriginde sunlar bulunur. • Melekotu • Sari papatya • Aci sekerleme • Limon otu • Nane • Kimyon • Devedikeni • Buyuk kirlangicotu • Meyankoku Hazimsizligi en onemli olan cesitli bagirsak sorunlari icin kullanilir. 6 klinik calismanin analizinde, Iberogast hazimsizligi iyilestirmede etkili olmustur. Iberogast ayrica 208 hasta ile yapilan klinik bir calismada irritabl bagirsak sendromunu onemli olcude azaltmis ve mide agrisini hafifletmistir. Hayvan ve hucresel ek faydalari desteklemektedir. Bagirsak mukusunu arttirirken ulseratif kolit ve GORH olan sicanlarda iltihaplanmayi azaltmaya yardimci oldu. Ayrica kabizliga da yardimci olabilir. Melekotu Karisimlari Xiaoyao hapi Dong Quai ve diger bilesenleri iceren geleneksel Cin tibbidir. Hazimsizligi olan 180 depresif kadinin (fonksiyonel dispepsi) klinik calismasinda, Xiaoyao hapi, yiyecekleri bagirsaktan hizla hareket ettirmeye yardimci olarak sindirimi gelistirmistir. Ayrica motilin ve gastrin duzeylerini, sindirim proteinlerini artiran hormonlari ve mide asidini arttirmistir. Melek otu, inulin, probiyotikler ve diger bilesenlerin bir karisimi, irritabl bagirsak sendromlu 37 hastaya yardimci oldu. Mide agrisi, siskinlik, kabizlik ve ishali dusurmustur. Melekotu, dulavratotu, Lithospermum ve susam kombinasyonu, Helicobacter pylori bulunan 36 hastanin klinik calismasinda inflamasyonu hafifletmis ve ulserleri iyilestirmistir. Enginar Karisimlari Enginarin diger bitkilerle (zencefil, karahindiba ve zerdecal koku gibi) karisimlari, coklu klinik calismalara gore hazimsizligi hafifletmek icin sinerji olusturabilir. Yaplan bir calisma saglikli insanlarda zencefil ve enginar ile bir kombinasyon olan Prodigest’in etkilerini incelemistir. Yavas sindirimden kaynaklanabilecek kusma, mide bulantisi, mide agrisi ve siskinligi onlemeye yardimci olan, yan etkiler olmadan prodigest gelistirilmis bagirsak akisi saglamistir. Karahindiba Karisimlari Karahindiba ile bitkisel bir karisim olan Cinarepa, 311 kisilik bir calismada hazimsizligi azaltmistir. 24 kisiyle yapilan bir baska calismada, karahindiba, St.John’s wort, melisa ve diger birkac otla yapilan bir karisim, yaklasIk 2 hafta sonra kolon iltihabi olan kisilerin % 95’inden fazlasinda mide agrisini azaltmistir. Aci Portakal Karisimlari 22 klinik calismanin ve yaklasIk 2.000 hastanin analizi, aci portakal iceren bir Cin bitkisel kombinasyonu olan Modifiye Chaihu Shugan tozunun hazimsizligi hafifletmek icin guvenle kullanilabilecegi tespit edilmistir. | |
| |
| Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir) | |
| |