IRCRehberi.Net- Türkiyenin En iyi IRC ve Genel Forum Sitesi  
 sohbet
derya sohbet


Özel Eğitim Rehabilitasyon ve Kişisel Gelişim Özel eğitim Rehabilitasyon ve Kişisel Gelişim ile alakalı tüm konulara bu başlık altından ulaşabilirsiniz.

7Beğeni(ler)
  • 2 Post By CeReN
  • 1 Post By KivanC
  • 2 Post By Yazgı
  • 1 Post By CeReN
  • 1 Post By CeReN


 
 
Seçenekler Stil
Alt 05 Mart 2021, 14:23   #1
Standart Ogrenme Guclugunun Bilissel Temelleri Nelerdir?

Son yillarda arastirmacilar, ozellikle bilissel ve anatomik mekanizmalarin anlasilmasi acisindan ogrenme guclukleri konusunda onemli ilerlemeler kaydetmislerdir. Ogrenme guclugunun sinirsel mekanizmasinin anlasilmasi, bunlarin yonetimi ve bilissel tedavisi icin yararlidir. Fonksiyonel norogoruntuleme yontemlerinin ortaya cikisi, ogrenme eksIkliklerinin norobiyolojisi bilgisine katkida bulunan anatomik aglari ve norolojik ogrenme sistemlerini de tanimlamistir. Ote yandan, kapsamli test veya ozel bilissel gorevler iceren noropsIkolojik degerlendirmenin, bilissel telafi icin potansiyel mudahale hedeflerini bulmak uzere belirli bilissel eksIklikleri analiz etmede yararli oldugu kanitlanmistir.


Ogrenme Gucluklerinin Bilissel Temelleri Nedir?
Ogrenme Guclugunun Bilissel Temelleri Nelerdir?Ogrenme guclugu noropsIkolojik arastirmacilar tarafindan son 50 yilda incelenmistir, bu nedenle bu konuda bircok bilimsel makale yayinlanmistir. Ogrenme bozukluklarinin anlasilmasinin hem degerlendirme hem de bilissel mudahaleler icin ilgili cikarimlari vardir. Ogrenme bozuklugu olan cocuklarin ilk vakalari, beyin lezyonlari olmayan okuma guclugu ceken cocuklari inceleyen bir goz doktoru tarafindan tanimlanmistir. Bu nedenle bu cocuklari kelime korlugunden etkilendiklerini dusunurler. Daha sonra tip arastirmacilari, disleksi terimini izole kelimeleri okuma ve hecelemede gucluk ceken cocuklari tanimlamak icin kullanmislardir. Disleksiyi dil icin serebral baskinlik bozukluguna baglamislardir. Bir grup arastirmaci, ogrenme gucluklerini davranis bozukluklari ve zihinsel engellerden ayiran dil bozukluklarina ikincil beklenmedik zorluklari olan cocuklari ifade etmek icin ogrenme guclugu terimini kullanmislardir.


1970’li yillardan noropsIkologlar, ogrenme guclugunun bilissel temellerini belirlemek icin bir arastirma donemi baslatmislardir. Bilhassa, ogrenme gucluklerinde beyin disfonksiyonunu ortaya cikarmak icin profil yorumlamalarinin onemini vurgulamislardir. Diger arastirmacilar, parmak agnozisi, sag-sol kafa karisIkligi, isitsel-gorsel butunlesme, renk adlandirma zorluklari veya diger dil problemlerini iceren okuma gucluklerinin noropsIkolojik iliskilerini tanimlamislardir. Bazi bilim adamlari, ogrenme guclugunun bir paryetal lob bozuklugu veya gelisimsel bir Gerstmann sendromu ile iliskili olabilecegini varsaymislardir. Baska bir grup bilim adami okuma gucluklerini beyin gelisimindeki olgunlasma gecikmesine veya dil zorluklarina baglamislardir.Ogrenme Guclugunun Bilissel Temelleri Nelerdir?
Diger arastirmacilar ise cok degiskenli yaklasimlar lehine tek degiskenlerin grup karsilastirmasina dayanan teorileri elestirmislerdir. Bu, ogrenme gucluklerinin bilissel eksIkliklerini daha iyi incelemek icin noropsIkolojik testlerin profilinin tanimlandigi arastirmalara yol acmistir. Ogrenme guclugunun bilimsel olarak anlasilmasindaki en onemli etkilerden biri, fonolojik temsilin bolunmus bir sinyali olarak konusma isleme teorisidir. Bu teoriye gore, fonolojik farkindalik, konusmanin saglam yapisinin ustbilissel bir anlayisidir. Okumayi ogrenen cocuklar, gelisen sozcuk sistemine erismek icin yazi dilinin imla kaliplarini konusmanin icyapisina baglamalidir. Bu teori, yazim ve fonolojinin seffafligi acisindan degisen dillerde dogrulanmistir.


Bu kesifler, belirli bir fonolojik farkindalik ve bilissel becerinin, belirli bir akademik becerinin kodunu cozmek, okumadaki basariyi ve basarisizligi aciklamakla baglantili oldugu dusunuldugunden, ogrenme gucluklerinin anlasilmasinda onemlidir. Ogrenme gucluklerinin akademik alanlara farklilasmasi, ogrenme guclugunun bilissel alanlari ile ilgili bilissel bagintilar ve norobiyolojik faktorler hakkindaki temel arastirmalarin genislemesini saglamistir. Boylece ogrenme bozukluklari, uc ana alana ve alti alt alana ayrilmistir. Bu alanlar asagidaki gibidir:
• Kelime (disleksi) ve metin duzeyinde (okudugunu anlama bozukluklari) olusan sozlu okuma alanlari,
• Hesaplamali (diskalkuli) olabilen veya yonetici matematiksel islevleri iceren (matematik problem cozme bozukluklari) matematik alanlari,
• Transkripsiyon icin gerekli temel becerileri (el yazisi ve imla disgrafisi) ve denemelerde veya hikayelerde metin olusturma (metin olusturma bozukluklari) icin gerekli olan yazili dil alanlari,
Pennington ve Peterson’a gore, bu bilissel alanlardaki sorunlar sozlu ve yazili dili etkileyen ust duzey dil, dikkat ve yurutme bozukluklari uretir. Diger durumlarda, bu bilissel bozukluklar sIklikla dikkat eksIkligi, hiperaktivite bozukluklari (DEHB) veya gelisimsel dil bozukluklari gibi diger davranissal ozelliklerle birlikte gorulur. Yillar boyunca, uluslararasi arastirmacilar, etkili mudahalelerin temellerini olusturmaya yardimci olmak icin ogrenme gucluklerini etkileyen farkli degiskenlik kaynaklarinin cercevesini haritalandirmislardir. Bu cerceveye gore, ogrenme guclukleri norobiyolojik faktorler (beyin yapisi ve islevi, genetik faktorler), bilissel surecler (orn. Fonemik farkindalik), psIkososyal faktorler (orn. Dikkat, kaygi, motivasyon) ve cevresel baglamdir (sosyoekonomik kosullar, okullasma, ogretim, ev ortami).


Arastirmacilar, entelektuel bolumun (IQ) ogrenme guclukleri icin ongorucu olmadigini, isleme hizi aciklari ve calisma belleginin ogrenme bozukluklari ve DEHB ile komorbidite ile baglantili oldugunu gostermislerdir. Fonolojik farkindalik, okuma edinmedeki basarisizligin veya basarinin da guclu bir ongorucusudur. Daha seffaf dillerde disleksinin tanimlanmasinda zaman okuma ve heceleme degerlendirmesi kullanilabilir. Metin duzeyindeki bozukluklari incelemek icin kelime gorevleri, dinledigini anlama ve dikkat / yurutme islevi gorevleri kullanilabilir. Disleksili bireyin ogrenme yetenekleri, seri tepki suresi olcumleri kullanilarak incelenmis ve bu bozuklukta ogrenmenin otomatiklestirilmesinin bozuldugunu gosteren orta duzeyde bir etki ortaya cikarilmistir.Ogrenme Guclugunun Bilissel Temelleri Nelerdir?
NoropsIkolojik calismalar ayrica farkli ogrenme turleri arasinda norolojik ve islevsel ayrim onermistir. Prosedurel ogrenme sistemi ortuk ogrenmede yer alir ve belirli dil bozuklugu olan bireylerde bozulur. Buna karsin bildirimsel ogrenme sisteminin nispeten saglam oldugu iddia edilmistir. Disleksili cocuklar, yapay dilbilgisi ogrenme paradigmalarindaki yeni dizilerden yapiyi cikarmakta gucluk cekiyor gibi gorunmektedir. Ve disleksIk hastalarda ortuk ogrenme sureclerinin yer aldigini dogrulayan gramatiklik hakkinda yargilarda bulunmadaki zorluklar vardir. Sirali gorevlerde prosedurel ogrenmedeki belirgin zorluklar, bildirimsel ve ardisIk olmayan prosedurel ogrenmede goreceli koruma, ogrenme guclugu olan bireylerin sirali bilgileri ayiklamak ve uretmek zorunda olduklari dil gorevlerinde neden daha fazla zorluk yasadiklarini aciklayabilir.


Okuma guclugu olmayan matematik guclukleri, ogrenme guclugu olan cocuklarda komorbidite olarak cok yaygindir. Dikkat, calisma bellegi ve fonolojik isleme, hesaplama becerilerinden daha az calisilsa bile matematik problem cozme bozukluklari ile ortusmektedir. Bu bulgular, matematiksel becerilerin coklu bilissel surecleri icerdigi ve matematik bozukluklarinin daha genellestirilmis bilissel zorluklari yansittigi gorusunu desteklemektedir. Oz duzenlemeyi etkileyen yurutucu islevler, metin olusturma bozukluklariyla ilgilidir.



Dil Ogrenme Gucluklerinin Norobiyolojik Temeli
Gelisimsel dil bozuklugu olan cocuklar yeni sozcukler ve sozdizimsel yapilar ogrenmek icin mucadele ederler. Bu dilbilimsel bir sorun mu yoksa yeni bilgileri daha genel olarak ogrenmede zorluk mu yasarlar. NoropsIkolojik calismalar, farkli ogrenme turleri arasinda islevsel ve norolojik farkliliklar onermektedir. Ullman ve Pierpont , ortuk ogrenmeye dahil olan yordamsal ogrenme sisteminin Spesifik dil bozuklugu bireylerde bozuldugunu one suren ilk kisilerdir. Prosedurel bozukluklarin, normal fiillerin gecmis zaman cekimi gibi gramer kurallarinin yetersiz ogrenilmesinden sorumlu olabilecegini one surmuslerdir. Bununla birlikte, prosedurel ogrenmedeki varsayilan bozukluklar dile ozgu degildir. Dizilerin sensorimotor veya soyut olmasina bakilmaksizin, dizileri iceren herhangi bir becerinin kazanilmasinda ongorulen eksIkliklerle daha genis etkilere sahip olur. Buna karsilik, yeni kelime dagarcigi veya duzensiz fiil bicimlerinin cekimlerini ogrenmek icin gereken kendine ozgu haritalama turunu destekleyen bildirimsel ogrenme sistemlerinin nispeten saglam oldugu iddia edilmektedir.


Disleksi ve Spesifik dil bozuklugu arasinda buyuk bir ortusme vardir. Bilissel duzeyde, her iki grup da fonolojide, ozellikle kelimelerin ses yapisini (fonolojik farkindalik) ve kelime olmayan tekrarlari icerenleri (motor kontrol ve fonolojik hafiza) anlama becerisine erisen gorevlerde temel eksIklikler gosterir. Sozlu dil sorunlari, cocuklari hem okudugunu anlama hem de dogruluk acisindan okuryazarlik sorunlari icin risk altina sokar. Ote yandan, disleksi riski tasiyan cocuklar, okumaya baslamadan once bile genellikle erken dil zorluklari yasarlar. Bununla birlikte, bu bozukluklar ayni degildir ve hatta bir fonolojik yetenek surekliligine isaret eder. Piskopos ve Snowling bu bozukluklarin en iyi iki boyutlu fonolojik ve fonolojik olmayan dil becerileri modeli kullanilarak karakterize edildigini ileri surmuslerdir. Disleksili cocuklar tipik fonolojik olmayan becerilere sahipken, ancak fonolojik yetenekleri bozulmusken, SLI’li cocuklarin hem fonolojik hem de fonolojik olmayan becerilerde bozukluklar (ornegin, anlambilimsel ve sozdizimsel zorluklar) gosterme olasiligi daha yuksektir. Ramus ve ekibi bu teori icin deneysel destek sagladilar, ancak fonolojik becerilerle ilgili olarak daha baska boyutlar one surmuslerdir.
Dil sorunlari hem spesifik dil bozuklugu hem de dislekside onemli bir endise kaynagidir. Cunku zayif dil ogrenimi akademik basari, benlik saygisi, sosyal ve duygusal gelisim ve istihdam icin olumsuz sonuclarla iliskilendirilmistir. Dil ogreniminin neden etkilendigini ve ogrenmelerini engelleyen belirli mekanizmalari anlamak, bu zorluklari telafi etmek icin en uygun araclari tasarlamaya izin verebilir.


ALİNTİ ~
________________

Bizde Mutsuz Olalim ~
 
Alt 05 Mart 2021, 14:43   #2
W r i t e r
KivanC - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)

Standart

Öğrenme güçlükleri, şartlandirma adi altinda çocukluk evresinde psikolojik olarak travma dönemlerinde sert bulgular bırakabiliyor.

________________

"Sevilmenin kıymeti bilinmiyorsa, Uzaklaşmak En güzeli ki üzülen sen olmayasın"
 
Alt 05 Mart 2021, 14:50   #3
Standart

@[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] cim emegine saglik yine guzel paylasim

________________

No MoRe DramA
 
Alt 05 Mart 2021, 14:50   #4
Huysuz ve tatlı kadın..
Yazgı - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)

Standart

Yaş ilerledikçe de güçleşiyor. Takıntı yaptım galiba ya.

Emeğinize sağlık Ceren hanım.

 
Alt 05 Mart 2021, 15:00   #5
Standart

Alıntı:
YouLosT Nickli Üyeden Alıntı Mesajı göster
@[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN...] cim emegine saglik yine guzel paylasim
tşkler Canim.

________________

Bizde Mutsuz Olalim ~
 
Alt 05 Mart 2021, 15:00   #6
Standart

Alıntı:
Yazgı Nickli Üyeden Alıntı Mesajı göster
Yaş ilerledikçe de güçleşiyor. Takıntı yaptım galiba ya.

Emeğinize sağlık Ceren hanım.
cok tşkler.

________________

Bizde Mutsuz Olalim ~
 


Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir)
 
Seçenekler
Stil

Yetkileriniz
Konu Acma Yetkiniz Yok
Cevap Yazma Yetkiniz Yok
Eklenti Yükleme Yetkiniz Yok
Mesajınızı Değiştirme Yetkiniz Yok

BB code is Açık
Smileler Açık
[IMG] Kodları Açık
HTML-Kodu Kapalı
Trackbacks are Kapalı
Pingbacks are Kapalı
Refbacks are Kapalı





Tüm Zamanlar GMT +3 Olarak Ayarlanmış. Şuanki Zaman: 16:03.