Prencies |
16 Mayıs 2021 01:40 |
Bilişsel dilbilim - Cognitive linguistics
Dil, dilbilim ve biliş
Zihnin ve beynin işleyişini inceleyen biliş bilimleri için, dil birinci öneme sahip bir araştırma konusudur: gerçekten de insan türü, bu özellikle karmaşık "yüksek yetiye" sahip olan tek türdür. Bu nedenle, biliş çalışmasına dahil olan birkaç disiplin, dille ilgilenir: psikologlar, filozoflar, antropologlar, sinirbilim veya yapay zeka uzmanları. Her biri, dil fakültesinin doğal veya yapay bilişteki yerini ve işleyişini incelemeyi karakterize etmiştir.
Dilbilim tarafından işletilen dile yaklaşım, kendi açısından, daha önce bahsedilen çeşitli disiplinlerden hem daha merkezi hem de daha özeldir. Daha merkezi, çünkü dilin münhasır çalışma nesnesi olduğu tek bilimdir; daha spesifik, çünkü bu konuyu ele aldığı dillerin yapısının incelenmesinden kaynaklanmaktadır: klasik hale gelen bir tanıma göre, dilbilim "doğal dillerin çeşitliliği yoluyla kavranan dil bilimidir."
Dil uzmanlarının bilişsel konulara olan ilgisi (geniş anlamda) bugünden gelmemektedir ve bu alanda var olan uzun gelenek küçümsenemez: bir yüzyıldan fazla bir süredir ortaya çıkan büyük genel dilbilim teorileri mevcuttur. Antik çağlardan beri ataların gramercilerin, retorikçilerin ve mantıkçıların çalışmalarından bahsetmiyorum bile - diller, düşünce, akıl yürütme, eylem arasındaki ilişkilerde soru sorulmadan birçok yönden yansımayı ateşledi , vb. Bununla birlikte, bu genel ve nispeten dağınık sorunsal, "bilişsel dilbilim" olarak adlandırmayı kabul ettiğimiz şeyin daha sınırlı olmasıyla karıştırılmamalıdır.
|