IRCRehberi.Net- Türkiyenin En iyi IRC ve Genel Forum Sitesi - Kitabımın Üzerindeki Bu Numara da Ne?

[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Lütfen Üye Olmak için TIKLAYIN...]

Kitabımın Üzerindeki Bu Numara da Ne?

Hepimizin bir nüfus cüzdan var. Nüfus cüzdanlarımız, bizimle ilgili birçok bilgiyi
içerir. Peki kitapların da birer kimliği olabileceğini düşündünüz mü hiç? Hemen
elinize bir kitap alın ve arka yüzünü dikkatle inceleyin. Burada, küçücük bir bölümde bazı
numaralar yer alıyor. Kısaca “ISBN” denen bu numaralar, kitabınızın kimliği aslında.
Dünyamızda her gün, her saniye pek çok yeni yayın hızla okuyucularla buluşuyor.
Bu yayınları kolaylıkla izleyebilmek amacıyla 1972 yılından beri özel bir numaralama sistemi kullanılıyor. Kitaplar, filmler, kasetler, bilgisayar yazılımları, atlaslar ve
haritalar hep bu şekilde numaralandırılıyor.ISBN ad› verilen bu özel numaralama sisteminin uygulaması, Uluslararası Standartlar Teflkilatı’nın (ISO) ülke temsilcilikleri tarafından yapılıyor.
şimdi elinize bir kitap alın. Kitabın arka kapağında, 10 rakamlı ISBN’i göreceksiniz. işte bu rakamlar, elinizdeki kitabın uluslararası numarası. şimdi böyle bir kitap kimlik numarasını inceleyelim.

ISBN, ingilizce “International Standart
Book Number” ifadesinin kısaltmasıdır.
Bu sözcükler, “Uluslararası
Standart Kitap Numaras›” anlamına gelir.

TÜBiTAK Popüler Bilim Kitapları Dizisi’nden Deneylerle Bilim-2 adlı
kitabın uluslararası numarası 975-403-381-1 Sizin de gördüğünüz gibi, burada 4 ayrı sayı grubu var.

[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Lütfen Üye Olmak için TIKLAYIN...]

Birinci gruptaki sayılar, kitabın yayımlandığı ülkeyi belirtir. Birinci grupta “0” ya da “1” yazan kitaplar ingilizce’nin anadil olduğu ülkeleri, 2 yazanlar anadili
Fransızca olan ülkeleri gösterir. Bizim kitabımızdaki 975 sayısı da Türkçe’nin anadil olduğu ülkelere verilen bir sayıdır.
Bu gruptaki sayılar en fazla 5 basamaklı olabilir. ikinci gruptaki sayılar, kitabı hangi yayınevi
tarafından basıldığını belirtir. Örneğin, bizim kitabımızdaki 403 sayısı, bunun bir TÜBiTAK yayını
olduğunu gösterir. Üçüncü gruptaki sayılar da kitabın sıra numarasını gösterir. Örneğimizde bu
sayı 381. Dördüncü gruptaki sayılarsa kontrol amaçlıdır. Kitabımızın kontrol numarası 1’dir.

Neyin kontrolü diyebilirsiniz?

Aynı numarayı yeniden ele alalım:

975-403-381-1

Daire içine alarak gösterdiğimiz ilk 9 rakamı alt alta yazalım.Bunları, 10’dan 2 ye
kadar olan sayılarla sırayla çarpalım.

[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Lütfen Üye Olmak için TIKLAYIN...]

Bu say›ya kontrol sayısını eklediğimizde, elde edilen sonucun 11’e bölünebilmesi gerekir. Deneyelim mi?
Kontrol numaramız 1’di. O zaman 274 + 1 = 275.
Bu sayı, 11’e bölünebilir.
275 : 11 = 25

Toplamın 11’e bölünmesinin nedeni, bu sayının kimlik numarasının kontrolü
sırasında oluşacak yanlışlıkları en aza indiren tek sayı olması. Örneğin, toplamın 11 değil
de 5’e bölünmesi gerekseydi, kontrol numaramız birden fazla rakam olabilirdi. Bu da kimlik
numarasının ne olacağını bulmamızı zorlaştırırdı.

Kitapların Kimlik Numaralarıyla Oyun Oynayalım

Bir arkadaşınızdan, bir kitabın kimlik numarasını son rakamı dışında söylemesini
isteyin. Amacınız, son rakamını bulmak. Artık ne yapacağınızı biliyorsunuz. Bu
sayılar, 10’dan 2’ye kadar olan sayılarla sırayla çarpılıp sonuçları toplandıktan sonra,
üzerine de kontrol sayısı eklendiğinde sonuç 11’in katı olmalı. Bu durumda yapacağınız
çarpılan sayıların toplamına en yakın 11’in katı olan sayıyı bulmak ve bu sayıyı
toplamdan çıkarmak. Gelin deneyelim!! Diyelim ki
arkadaşınızın size söylediği ISBN 0-306-40615-? olsun.
Bu rakamları tek tek 10’dan 2’ye kadar olan sayılarla yukarıdaki gibi çarptık,
sonuçları topladık ve 130 sayısını elde ettik.

[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Lütfen Üye Olmak için TIKLAYIN...]

110 ve 121, 130’dan küçük olduğuna göre 130’a en yakın 11’e bölünen sayı 132.
Bu durumda bizim kontrol sayımız 2; çünkü
132 - 130 = 2.
Artık yöntemi bildiğinize göre hemen oynamaya başlayabilirsiniz.

[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Lütfen Üye Olmak için TIKLAYIN...]

Meltem Ceylan
Çizimler: Tülay Sözbir Seidel
Kaynaklar
Swan, P., “Patterns In Mathematics”, Didax Educational Resources, 2003.
[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Lütfen Üye Olmak için TIKLAYIN...]
[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Lütfen Üye Olmak için TIKLAYIN...]
[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Lütfen Üye Olmak için TIKLAYIN...]

KAYNAK :
[Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Lütfen Üye Olmak için TIKLAYIN...]