IRCRehberi.Net- Türkiyenin En iyi IRC ve Genel Forum Sitesi  
 sohbet
derya sohbet


 
 
Seçenekler Stil
Alt 15 Eylül 2020, 09:06   #1
Standart Kuraklik: Tanimi, Nedenleri, Asamalari Ve Sonuclari

Her yil yaz ayinin yaklasmasi ile birlikte, dunyanin dort bir yaninda mevsimsel kuraklik endisesi artmaktadir. Kis boyunca bircok yer, daha sicak ve kurak aylarin getirebilecegi duruma hazirlik yapmak icin yagislari ve kar seyrini izlemeye almaktadirlar. Buna ek olarak, kurakligin sadece yaz aylarindan daha uzun suren, yildan yila duzenli bir olay oldugu alanlar da vardir. Sicak collerden donma kutuplarina kadar, kuraklik dunya capinda bitkileri, hayvanlari ve insanlari etkileyen bir durumdur. BU yazida kurakligin ne oldugu, nedenleri ve asamalari hakkinda bilgiler bulunmaktadir.

Kuraklik Nedir?
Kuraklik, bir bolgenin su arzinda acigi oldugu donem olarak tanimlanir. Kuraklik, dunyanin her bolgesinde zaman zaman olusabilecek normal bir iklim durumudur. Genellikle, kurakliktan meteorolojik ve hidrolojik olmak uzere iki bakis acisindan bahsedilmektedir. Meteoroloji acisindan bir kuraklik, olculen yagistaki eksIklikleri hesaba katar. Her yilin olcumleri daha sonra normal yagis miktari olarak belirlenenlerle karsilastirilir ve buradan kuraklik belirlenir. Hidrologlar icin kurakliklar, dere akisi ve gol, rezervuar ve akifer su seviyeleri kontrol edilerek izlenmektedir. Yagis, su seviyelerine katkida bulundugu icin burada da dikkate alinir. Bunlara ilaveten, mahsul uretimini etkileyebilecek ve cesitli turlerin dogal dagiliminda degisIkliklere neden olabilecek tarimsal kurakliklar vardir. Ciftliklerin kendileri de toprak tukendiginde kurakliklara neden olabilir ve bu nedenle o kadar su ememez ve dogal kurakliklardan da etkilenebilirler.



Kuraklik Nedenleri
Kuraklik, su arzindaki bir acik olarak tanimlandigindan, birkac faktorden kaynaklanabilir. Yine de en onemlisi atmosferdeki su buhari miktari ile ilgilidir cunku bu, yagisi yaratan faktordur. Nemli, dusuk basincli hava sistemlerinin oldugu yerlerde daha fazla yagmur, sulu kar, dolu ve kar olusabilir. Bunun yerine, ortalamanin uzerinde kuru, yuksek basincli hava sistemlerinin varligi varsa, yagis uretmek icin daha az nem mevcuttur (cunku bu sistemler cok fazla su buhari tutamaz).Bu, hareket ettikleri alanlar icin su acigina neden olur.
Ayni sey, ruzgarlar hava kutlelerini degistirdiginde ve daha soguk, nemli, okyanus hava kutlelerinin aksine, sicak, kuru, karasal hava bir alan uzerinde hareket ettiginde de olabilir. Okyanusun su sicakligini etkileyen El Nino’nun yagis seviyeleri uzerinde de etkisi vardir, cunku sicaklik dongusunun mevcut oldugu yillarda hava kutlelerini okyanusun uzerine kaydirabilir, genellikle islak yerleri kurakliga meyilli ve kuru yerler haline getirebilir. Son olarak, ortaya cikan erozyonla birlikte tarim veya bina icin ormansizlasma da kurakligin baslamasina neden olabilir cunku toprak bir alandan uzaklastikca dustugunde nemi daha az emebilir.

Kuraklik Asamalari
Iklim bolgelerine bakilmaksizin bircok bolge kurakliga meyilli oldugundan, kuraklik asamalarinin farkli tanimlari gelistirilmistir. Hepsi biraz birbirine benzemektedir, ancak genellikle en az siddetli olan kuraklik uyarisi veya saatine kadar degisir. Bu asama, bir kuraklik yaklasirken ilan edilir. Sonraki asamalar cogunlukla kuraklik acil durumu, afet veya kritik kuraklik asamasi olarak adlandirilir. Bu son asama, uzun sure kuraklik yasandiktan ve su kaynaklari tukenmeye basladiktan sonra baslamaktadir. Bu asamada, kamusal su kullanimi sinirlidir ve cogu zaman kuraklik afet planlari uygulamaya konulur.

Kurakligin Kisa ve Uzun Vadeli Sonuclari
Bir kuraklik asamasindan bagimsiz olarak, doga ve toplumun suya bagimliligi nedeniyle herhangi bir kuraklikla birlikte kisa ve uzun vadeli sonuclar vardir. Kuraklikla iliskili sorunlarin hem meydana geldikleri alanlar hem de kurakligin meydana geldigi yerlerle iliskisi olan alanlar uzerinde ekonomik, cevresel ve sosyal etkileri olabilir. Kurakligin ekonomik etkilerinin cogu tarim ve mahsullerden elde edilen gelirle iliskilidir. Kuraklik zamanlarinda, su eksIkligi genellikle mahsul veriminde bir dususe ve dolayisiyla ciftciler icin gelirde bir azalmaya neden olur. Dolayisiyla urunlerin piyasa fiyatinda bir artisa neden olabilir. Uzun suren bir kuraklikta, ciftcilerin ve hatta perakendecilerin issizligi meydana gelebilir ve bu durum, bolgenin ekonomisi ve onunla ekonomik baglari olanlar uzerinde onemli bir etkiye sahiptir.
Cevre sorunlari acisindan kuraklik, bocek istilalarina ve bitki hastaliklarina, artan erozyona, habitat ve peyzaj bozulmasina, hava kalitesinde ve suyun kalitesinde bir dususe ve daha kuru bitki ortusu nedeniyle artan yangin riskine neden olabilir. Kisa vadeli kurakliklarda, dogal ortamlar sIklikla toparlanabilir, ancak uzun vadeli kurakliklar oldugunda, bitki ve hayvan turleri cok buyuk zarar gorebilir ve zamanla asiri nem eksIkligi ile collesme meydana gelebilir. Son olarak, kurakliklarin mevcut su kullanicilari arasinda tartismalara, zenginler ile yoksullar arasinda su dagitiminda esitsizliklere, afet yardimi ihtiyaci olan alanlarda esitsizliklere ve saglikta dususe neden olabilecek sosyal etkileride vardir.
Ayrica, gelismekte olan kirsal ulkelerde nufus gocu, bir bolgede kuraklik yasandiginda baslayabilir, cunku insanlar genellikle suyun ve faydalarinin daha yaygin oldugu bolgelere goc ederler. Bu daha sonra yeni bolgenin dogal kaynaklarini tuketir, komsu nufuslar arasinda catismalar yaratabilir ve iscileri orijinal alandan uzaklastirir. Zamanla artan yoksulluk ve sosyal huzursuzluk gelisebilir.

Kurakligi Azaltici Onlemler
Siddetli kuraklik genellikle gelisiminde yavas oldugundan, ne zaman gelecegini soylemek nispeten kolaydir ve uygun olan alanlarda, kurakliktan hissedilen etkileri azaltmak icin kullanilabilecek birkac hafifletme onlemi vardir. Yine de kurakligin etkilerini azaltmanin en onemli adimlari toprak ve suyun korunmasidir. Topragi koruyarak, yagislari daha iyi emebilir, ancak ayni zamanda ciftcilerin daha az su kullanmasina da yardimci olabilir cunku su emilir ve cok fazla akmaz. Ayrica cogu ciftlik akisinda bulunan pestisitler ve gubreler nedeniyle daha az su kirliligi yaratir.
Suyun korunmasinda halkin suyun kullanimi genellikle duzenlenir. Bu cogunlukla bahceleri, camasir arabalarini ve teras masalari ve yuzme havuzlari gibi dis mekan armaturlerini icerir. Mesela Phoenix, Arizona ve Las Vegas, Nevada gibi sehirler, kuru ortamlarda dis mekan bitkilerinin sulanmasi ihtiyacini azaltmak icin xeriscape peyzaj kullanimini da uygulamaya almislardir. Ayrica ev icinde kullanim icin dusuk debili tuvaletler, dus basliklari ve camasir makineleri gibi su tasarrufu saglayan cihazlar gerekebilir.
Son olarak, deniz suyunun tuzdan arindirilmasi, su geri donusumu ve yagmur suyu hasadi, mevcut su kaynaklarinin uzerine insa etmek ve kuru iklimlerde kurakligin etkilerini daha da azaltmak icin su anda gelistirilmekte olan onlemlerdir. Bununla birlikte, hangi uygulama yapilirsa yapilsin yagis ve su kullanimi dikkatli bir sekilde izlenmesi gerekir. Bu olasi bir kurakliga hazirlanmanin, halki sorun hakkinda bilgilendirmenin ve koruma stratejileri uygulamanin en iyi yolu olmaktadir.
________________

Bizde Mutsuz Olalim ~
 


Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir)
 
Seçenekler
Stil

Yetkileriniz
Konu Acma Yetkiniz Yok
Cevap Yazma Yetkiniz Yok
Eklenti Yükleme Yetkiniz Yok
Mesajınızı Değiştirme Yetkiniz Yok

BB code is Açık
Smileler Açık
[IMG] Kodları Açık
HTML-Kodu Kapalı
Trackbacks are Kapalı
Pingbacks are Kapalı
Refbacks are Kapalı





Tüm Zamanlar GMT +3 Olarak Ayarlanmış. Şuanki Zaman: 12:18.