IRCRehberi.Net- Türkiyenin En iyi IRC ve Genel Forum Sitesi  
 sohbet
derya sohbet


 
 
Seçenekler Stil
Alt 27 Ağustos 2020, 09:09   #1
Standart Dunyanin En Yasli Agac Turleri Ve Yasam Surelerinin Uzun Olmasi

Bazi agaclar binlerce yil yasayabilmektedir. Bunun gerceklesmesinin nedeni hayvanlardan daha yavas buyumeleri ve hasari onarabilen meristemlere sahip olmalaridir. Bristlecone cam agaci olan Methuselah, Kaliforniya’nin Beyaz Daglari’nda bir yere gizlenmis dunyanin en yasli agacidir ve 48 yuzyil yasindadir. Misir‘in Buyuk Piramitleri insa edildiginde kucuk bir fide halindeyken, insanlik ve medeniyetle birlikte olgunlasmistir. Bu agacin yasini bir insanin yasamis oldugu en uzun yasla karsilastirildiginda 122 yila tekabul etmektedir. Bristlecone cami gibi agaclari binlerce yil yasatirken, hayvanlarin maksimum omru birkac yuz yila zorlukla uzanabilmektedir.

Bitkilerde Yaslanma, Olum ve Omur
Methuselah, iddia edilsede dunyanin en yasli agaci degildir. Dunyadaki en eski olan tekli agactir. 70.000 yilini yenerek ‘Pando’, 75.000 titrek kavak agacindan yapilmis tek bir klonal organizmadir. Bireysel agaclar cok yasli degil, ama hepsi eski bir tekil kok sistemi ile birbirine baglidir; her agac daha buyuk koloninin bir parcasidir. Bitkilerin bu yas konusu hakkinda konusmak zordur cunku yaslanma kelimesinin anlami, bu ozel baglamda yaslanmanin ne anlama geldigini tanimlamayi onemli kilan kulturel imalarla doludur.
Bircok kisi icin yas, kirisIkliklar ve agriyan eklemlerle es anlamlidir. Canlilikta ve enerjide azalma yasamaktadirlar. Bununla birlikte, yas ille de eskimek demek degildir. Bircok hayvan, ozellikle ciftlesmeden kisa bir sure sonra olen bocekler ve bitkiler, ozellikle yasli gorunmemektedir ve yine de hayatlarinin sonlarindalardir. Zaman gectikce, cevrenin kacinilmaz saldirisi yasayan hucrelerin butunlugune zarar vererek yaslanmaya neden olurlar.
Yaslanma terimi ise, kirisIkliklar veya baska bir kabuk katmani gibi yasa bagli endiselerle basa cikmak icin daha uygundur. Yaslanma, hucrelerin hucre olumu olmadan bolunmesini ve buyumesini durdurmasidir. Stresorler veya DNA hasari nedeniyle yaslanma meydana gelebilir. Hucreler bolunmeden, yeni bir doku olusmaz, bu da yaslanmayi kacinilmaz kilar. Insanlar yaslanma egitimi hakkinda konustugunda, genellikle yaslanma egitimi hakkinda konusurlar. Sadece nasil daha uzun yasayacaklarini degil, eslik eden hastaliklar ve kirisIkliklar olmadan nasil daha uzun yasayacaklarini anlamak isterler:
Bu durum olumun kacinilmazligini getirmektedir ve tum yasam formlari muhtemelen olecektir. Olumsuzluk diye bir sey olmasa da, bazi seyler ona cok yaklasirlar. Pando biyolojik olumsuzluge en yakin olan canlidir. Hydra ve olumsuz denizanasi Turritopsis dohrnii gibi diger yasamlar da yuzlerce yil yasayabilmektedirler. Bunu sirasiyla kok hucre rejenerasyonu ve olgunlasmamis bir duruma donerek saglayabilmektedirler. Diger hayvanlarda da gozlenen bu mekanizmalar, bireysel agaclara uzun omur veren sey ozelliktir.



Yasamda Istikrar
Hayvanlarin yasam boyunca yaris egilimi vardir. Bocekler sadece birkac hafta yasayabilir, daha kucuk bocekler ici ise bu daha kisa sure olabilir. WHO’ya gore, insanlar maksimum 122 yila kadar yasamayi basarabilmislerdir, ancak insanlar icin ortalama yasam beklentisi sadece 72 yas’tir(2016 itibariyle). Insan yavrularinin cogu bir yil icinde yururken, 40 yasindaki bir kristikon fidesi neredeyse 15 cm (5.9 inc) yukseklige ulasmis olabilir. 40 yasina gelindiginde, insanlar orta yas krizi gecirirler. Ancak bu agac turu genc bir buyume hamlesi bile almayacak. Bir arastirma, eski bir camin surgunlerinin kabaca daha genc camlarin surgunleriyle ayni oranda buyudugunu tespit etmistir.

Bitkilerde Meristem Kok Hucreler
Cok fazla bilinmese de bitkiler insanlar gibi kok hucrelere sahiptir. Meristemler olarak adlandirilan bu kucuk hucre populasyonu, bitkilerde anahtar bir rol alarak buyume davranislarini degistirme ve gelistirme yetenegi vermektedir. Bitkinin kok uclarinda, surgunlerinde ve cevresinde buyume icin meristematik hucreler vardir.
Meristem hucre populasyonlari, cevresel kosullara bagli olarak buyuleyici bir sekilde bolunebilir veya bolunmeyebilir. Kosullar uygun oldugunda, toprak iyi sulanir ve hava cok sicak veya soguk degildir, bitki meristematik hucrelerini aktive eder ve yeni dallar yetistirir. Bununla birlikte, kosullar kuru ve kurak, cok sicak veya cok soguksa, bitki tekrar buyumek icin yeterli kaynaga sahip olana kadar bu hucreler uykuda kalabilir.
Bitki meristematik hucreleri bitkilerin kok hucreleridir. Bu hucreler bitkinin buyumesinden ve hasarin onarilmasindan sorumludur. Ghent Universitesi’ndeki arastirmacilar, sakin merkez’adi verilen bir dizi bitki kok hucresinin, bitkinin orijinal DNA’sinin yedegi oldugunu tespit etmislerdir. Bu hucre populasyonu cok sIk bolunmez ve aslinda bolunmelerini bastirir. Bir hucre bolundugunde, DNA’sina girme mutasyonlari riski vardir. Hareketsiz merkezdeki hucreler bunun yerine stres uyaranlarina tepki olarak hareket ederler. Temel olarak, bu hucre grubu, organizma icin isler zorlastiginda bazi koruyucu fonksiyonlara hizmet edebilir.
Bu esneklik ve uyarlanabilirlik, bitkilerin zor zamanlari diger hayvan turlerinden daha iyi havalandirmasina yardimci olur. Meristemlerin varligi, ozellikle uclarda veya hem kokte hem de ateste, cevreleriyle savasmalarina izin vermektedir. Hareket edemeyen bitkiler, yuzey alanlarini arttirmaya ve yirticilarin ve cevrenin verdigi hasara karsi koymaya yonlendirilir. Evrimsel gelisim boyunca, bu moduler bir gelisimsel modele neden olmuslardir.
Embriyo sonrasi asamadaki hayvanlar tamamen olusur. Cogu buyur ve vucut kisimlari basitce buyur veya yetiskin formlarina donusurler. Bununla birlikte, bitkiler gerektiginde yeni dallar ve kokler yetistirebilir ve ayrica hasarli olanlari yeniden yetistirebilir. Bitki gerektigi kadar dal uretebilir ve fizik buna izin verir (bir cesit). Bu kok sisteminde de olur. Lowa State University gore, bir agacin kok sistemi tac dortten yedi kat daha fazla yuzey alanina sahiptir. Buyuk ve yasli agaclar dusunuldugunde bu onemli bir yuzey alani olabilir.
2012’de Amerika BirlesIk Devletleri Orman Hizmetleri, Methuselah’tan daha yasli bir agac daha bulduklarini ilan etmislerdir. Yeni gorunen sampiyon 5.062 yasindadir. Bu agaclar yasli ve kirisIk gorunmesine ragmen, Dunya tarihi ve potansiyel gelecegi hakkinda bircok bilgi tutarlar. Bilim adamlari, agac halkalarinin incelenmesinin gecmis iklim degisIkligi olaylarini nasil aydinlatabilecegini ve agaclarin cevremizdeki mevcut degisIkliklere nasil tepki verdigini incelemektedirler. Genis kok sistemi ve agac ortusu ile yasli agaclar ekosistemlerin temel parcalaridir.
Bitkiler hayvanlarin yaptigi gibi yaslanmayabilir, ancak bazi hayvanlar da tuhaf yaslaridir. Disaridan kirisIk gorunebilirler, ancak hucreleri hala genctir. Bu antik agaclar insanliga cok buyuk bilgiler saglamaktadir ve Dunya tarihinin onemli birer parcalaridir. Bu yuzden saygi ve korunmayi fazlasiyla hak etmektedirler.
________________

Bizde Mutsuz Olalim ~
 


Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir)
 

Yetkileriniz
Konu Acma Yetkiniz Yok
Cevap Yazma Yetkiniz Yok
Eklenti Yükleme Yetkiniz Yok
Mesajınızı Değiştirme Yetkiniz Yok

BB code is Açık
Smileler Açık
[IMG] Kodları Açık
HTML-Kodu Kapalı
Trackbacks are Kapalı
Pingbacks are Kapalı
Refbacks are Kapalı





Tüm Zamanlar GMT +3 Olarak Ayarlanmış. Şuanki Zaman: 23:46.