| AreS1 |
30 Haziran 2020 12:27 |
Sohbet Söyleşi
Bir yazarın, kişisel görüş ve*düşüncelerini fazla derinleştirmeden, okuyucusuyla konuşuyormuş gibi içten bir hava içinde yazdığı yazılara “söyleşi” (sohbet) denir. İnsanlar karşılıklı konuşmayı sevdiklerinden, söyleşi türündeki yazıları okumayı severler. İyi bildiği ve herkesin ilgilendiği bir konuda çoğu kişi söyleşi yazabilir. Bunun için bir konuda, ne söyleyeceğini bilmenin yanı sıra, nasıl söyleyeceğini bilmek gerekir. Söylenecekler, küçük şakalarla daha çekici duruma getirilebilir. İyi bir dinleyici olmak, iyi bir*söyleşi*yazmak için önemlidir. Usta bir söyleşi yazarı çok ağır konuları bile herkesin okuyup anlayabileceği bir duruma getirir. Sohbetlerde yalın, içten, samimi ve senlibenli bir dil kullanmak esastır.
Gazete ve dergiler yanında*radyo ve televizyonlarda da yayımlanan söyleşi, öncelikle toplumsal ve*sanatsalkonulan ele alır. Ancak hangi alanda olursa olsun ele aldığı konu okuyucunun dikkatini çekmeli, ilgisini uyanık tutmalıdır. Bu anlamda*röportajlarda işlenen konular öncelikle toplumu yakından ilgilendirenlerden seçilmelidir.
Hem öğretici ve bilgilendirici hem de yaratıcı yazılar arasında yer alması, söyleşinin çok yönlü bir tür olmasından kaynaklanmaktadır. Herkese*hitap*edebilecek bir konusunun olması; araştırma, inceleme, tespit etme, değerlendirme, bunları bazen gezip görerek yapma, okuyucuyla buluşması sırasında kurgusal bir yapının kurulması bu tür için önemli ayrıcalıklardır.
Bir yandan okuyucuya zevk ve bilgi veren söyleşi diğer yandan gözlem ve tespitlere dayalı olduğu için belge niteliği taşımaktadır. Bu belgeler zaman zaman fotoğraflarla da desteklenir. Yazar, tespitlerini aktarırken tarafsız olmak zorundadır. Bu özelliği ile çoğu kez karıştırılan gezi türünden kesin çizgilerle ayrılan*söyleşide yazar kendi yorumunu katmaz. Her iki türde konunun ilginç ve çekici, inandırıcı olması; görme ve incelemeye dayalı bilgi toplama, diyalog ve soru sorma yoluyla anlatım benzer yönlerdir. Buna dayalı olarak bazı kaynaklarda gezi türü eserlerin söyleşi başlığı altında ele alındığı görülmektedir. Ancak bu iki türün sınırları içerik ve yapısal anlamda kesinlikle birbirinden farklıdır.
|
