![]() |
| | #1 |
| Cinsel saldiri, magdurlar, yakinlari ve genel olarak toplum uzerindeki etkisi nedeniyle tum dunyada ciddi bir suc olarak kabul edilmektedir. Cinsel suclarin sorusturulmasi, kanitlarin belirlenmesi, kurtarilmasi, paketlenmesi ve analizine odaklanan bir grup multidisipliner adli tip uzmanini gerektirir. Bu belge genel tavsiyeleri aciklar ve karar verme sureci, cinsel saldirilarda toplanan kanitlarin, ozellikle magdurlardan, faillerden ve suc mahallerinden gelen biyolojik nitelikteki kanitlarin kurtarilmasi ve analizi icin gereklidir. Cinsel Saldiri Vakalarinda Olay Yeri IncelemesiBiyolojik kaniti tanimlamak icin uygun araclarin kullanilmasi, adli arastirmacilarin kanitlari kurtarmak ve uzmanlasmis laboratuvarlara iletmek icin karar vermelerine yardimci olur. Ayrica, varsayimsal veya dogrulayici yontemleri kullanmalarina izin verdigi icin arastirmanin basarisinda kilit bir unsurdur. Ek olarak, mikroskobik tekniklerin ve genetik floresan hibridizasyonunun kullanimi, hucresel duzeyde bilesenleri secip izole ederken dogru calismaya izin verir. Boylece failin kimligini belirleyen bir genetik profil elde etme olasiliklarini artirir. Cinsel saldiri vakalarinda biyolojik kanittan genetik profillerin elde edilmesi, farklilastirilmis genetik profillerinin elde edilmesi icin hucrelerin ayrilmasi icin tasarlanmis DNA ekstraksiyon tekniklerinin kullanilmasini gerektirir. Adli sorusturmada kisa tandem tekrarlarin (STR) kullanilmasi, uzun yillardir insan kimliginin kilit bir unsuru olmustur. Mitokondriyal DNA (mtDNA) ve tek nukleotid polimorfizm (SNP) analizi ve varyantlari gibi diger teknikler, diger yontemler yetersiz kaldiginda ek bilgi saglayarak bir profil elde etme olasiligini genisletir. DNA metilasyon analizi, mikroRNA’lar ve mikroorganizmalarin genom dizilimi, ceza sorusturmasi icin bilimsel bilgi saglar. Yeni nesil dizilemenin gelisimi, bireylerin cografi kokenini belirleme, tipki fenotipik ifadenin genetik belirteclerinin gorunur dis ozellikler (boy, kellik, goz renk, cilt ve sac), cezai sorusturma icin yardim saglarlar. Cinsel saldiri sorusturmalarindan elde edilen bilgileri kaydeden veri tabanlarinin uygulanmasi ve kullanilmasi, ortaya cikan bilgilerin karsilastirilmasini kolaylastirmak icin gerekli bir aractir. Bu nedenle fail profillerinin ve dogasi geregi bu tur veri tabanlarindan farkli olan diger genetik profillerin girilmesi veya silinmesine yonelik parametrelerin belirlenmesi, cezai sorusturma sureclerinde kullanilmak uzere her ulkenin mevzuatinda yer almalidir. Olay Yeri Incelemesi ve Biyolojik Kanitlarin Kurtarilmasi Genel muayene Arastirmacilar, suc mahallini incelemeye baslamadan once, ayakkabi izi, iz delili vb. gibi degerli ve kirilgan delillerin kaybolmasini veya yok edilmesini onlemek icin ortam hakkinda mumkun oldugunca fazla bilgi toplamalidirlar. Temizlik sirasinda saldirgan tarafindan kondom gibi diger unsurlarin atilabilecegi zemin, kilimler, banyo, yatak takimi ve cop kutulari, gerekirse denetim mahalleye kadar genisletilmelidir. Cinsel temas belirtilerini ararken, arastirmaci, ciplak gozle gozlem yoluyla kanitlari belirleyebilir. Bununla birlikte, temas kanitinin genellikle gorunur olmadigini vurgulamak uygundur. Biyolojik kanitin bu unsurlari, isIk absorpsiyonu (kan) veya floresan emisyonlari (meni, tukuruk ve idrar) gibi dogal ozelliklerinden dolayi tespit icin adli isIk kaynaklarinin kullanilmasini gerektirir. Bu yontem basit, varsayimsal ve tahribatsiz bir testtir. Adli isIk kullanimiyla kanit tespit edilmediginde, lifleri gozlemlemek, yikanmis kan lekelerini, dusuk isIk veya buyutecleri tespit etmek icin Bluestar gibi teknikler kullanmak ve olabilecek malzeme filtreleri icinde yer alan vakum makinelerini kullanmak gerekir. Olay yerinde kanitlarin toplanmasi Bir cinsel saldiri arastirmasinda, magdurda veya suc mahallinde birakilan olasi biyolojik kanit kaynaginin belirlenmesi gerekir. Ornegin prezervatifler, nesneler veya tekstiller uzerindeki vucut sivilari, siseler, sigara izmaritleri ve saclar gibi. Tasinabilir kanitlar paketlenerek laboratuvara gonderilir. Biyolojik kanit tasinabilir olmayan nesnelerdeyken, ayni noktadan hafifce gecirilen ve ayni noktadan dondurulen kuru veya hafif nemli bir bezin kullanilmasi (temizleme yontemi) kurtarma icin yeterlidir. Islak kanit olmasi durumunda, DNA’nin degradasyonuna neden olan mikroorganizmalarin uremesi ile biyolojik kanitin zarar gormesini onlemek icin bunlarin kurutulmasina ozen gosterilmelidir. DNA tiplemesinin basarisi, kanit niteligindeki bir maddeden geri kazanilan hedef materyal miktari ile ilgilidir. Absorpsiyon ve adsorpsiyon, sirasiyla biyolojik kanit toplama ve daha sonra ekstraksiyon islemi sirasinda hucreleri veya DNA’yi serbest birakma kapasitesi ile ilgili iki ozelliktir. Sentetik cubuklar, ekstraksiyon islemi sirasinda daha fazla hucre veya DNA salgilar. Ve pamuklu cubuklara kiyasla 2,5 kata kadar daha fazla allel verir, cunku DNA kisimlari liflerde hapsolur. Kanit kurtarma icin kullanilan farkli tasarim, sekil ve boyuttaki swablar ticari olarak mevcuttur. Hepsi yuksek emici ozelliklere sahiptir. Dokunulan (iz) kanitin geri kazanilmasi icin cift suruntu yonteminin kullanilmasi onerilir. Bu teknik, DNA profilleri elde etme olasiligini artirir. Bununla birlikte, pamuklu cubuklarin kullanimi iz kanit olarak onerilmemektedir. Magdur ve fail hakkinda kanitlarin toplanmasiCinsel Saldiri Vakalarinda Olay Yeri Incelemesi Bir cinsel saldiri rapor edildiginde, yetkililer tibbi bir gorusme ve kanit elde etmek icin muayene talep ederler. Gorusme sirasinda, uzmanin cinsel saldirganligin turunu yani penis-vajinal tecavuz, oral, ciftlesme, cinsel iliski, yabanci cisimlere giris veya dijital penetrasyon belirler. Kisisel hijyen ve olaydan sonra gecen sureyi belgelemesi gerekir ve bu bilgiler, gerceklestirilecek orneklemenin turunu gosterir. Ek olarak, denetci saldirganlikla iliskili unsurlari(ornegin isiriklar ve vucut sivilari arayacak ve bunlar yaralanma veya atak belirtileri gosteren anatomik bolgelerden elde edilir. Cinsel saldiri sorusturmasindaki kanitlardan biri de supheli ya da faildir. Delillerin potansiyel olarak supheliden magdura aktarilabilecegi bilinmektedir. Bu nedenle, cinsel saldiri ile ilgili temasin turune bagli olarak, suphelinin vucudu aslinda daha iyi bir kanit niteliginde kanit kaynagi olabilir. Magdur ve fail hakkinda depolanan biyolojik kanitlar hizla kotulesir, bu nedenle, mumkun olan en kisa surede toplanmasi gerekir. | |
| |
| Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir) | |
| |